Dagblaðið Vísir - DV - 03.05.1986, Side 10

10
DV. LAUGARDAGUR 3. MAÍ 1986.
, -—— ; i i!
Frjáist,óháÖ dagblaði
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaðurog útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÖSKAR MAGNÚSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGOLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLT111, SlMI 27022
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: HILMIR HF., ÞVERHOLT111
Prentun: ÁRVAKU R H F. - Askriftarverð á mánuði 450 kr.
Verð i lausasölu virka daga 45 kr. - Helgarblað 50 kr.
DV
Steingrímur uppsker
Steingrímur Hermannsson forsætisráðherra og
Framsóknarflokkurinn uppskera ríkulega vegna batn-
andi ástands í efnahagsmálum, samkvæmt skoðana-
könnun DV. Þeir eru margir, sem hafa tekið undir
ummæli forsætisráðherra þess efnis, að Framsókn eigi
að standa eða falla eftir því, hvernig staðan er í efna-
hagsmálunum. Fylgisauking Framsóknar samkvæmt
skoðanakönnuninni skýrist á þennan veg einan. Sam-
kvæmt skoðanakönnuninni er Framsókn komin með
meira fylgi en hún fékk í síðustu þingkosningum. Þetta
eru töluverð umskipti frá því, sem var í fyrra. Nú er
annað mál, að efnahagsbatinn er ekki sérstaklega Stein-
grími að þakka. En sú var tíð, að sums staðar voru
kóngar teknir af lífi, ef illa áraði. Nú er forsætisráð-
herra verðlaunaður fyrir það, að olíuverð hefur lækkað
og verð á fiskafurðum okkar erlendis hefur hækkað.
Nú er hann verðlaunaður fyrir kj arasamningana, sem
aðrir menn áttu auðvitað mestan þátt í að gera á þann
veg sem varð. Hitt er rétt, að ríkisstjórnin var þessu
sinni með í leiknum. Stjórnin bauð snemma fram að-
gerðir til að auðvelda svona kjarasamninga og bætti
við nýjum aðgerðum, þegar samningamenn óskuðu.
Þegar niðurstöður þessarar síðustu skoðanakönnun-
ar eru bornar saman við niðurstöður könnunar DV í
janúar, blasir við, hve hinum óákveðnu hefur fækkað.
Hlutfall þeirra hefur minnkað úr um 41 prósenti af úr-
takinu í könnuninni í um 32 prósent. Miklu um þessa
breytingu veldur vafalaust, að sveitarstjórnarkosningar
nálgast. Spennan í pólitíkinni er aftur meiri, og fólk
skipar sér fremur en áður í flokka.
Það er alvarlegt fyrir Sjálfstæðisflokkinn, að hlutur
hans minnkar nú mikið, þegar litið er til þeirra, sem
taka afstöðu. Aðrir ílokkar græða á fækkun hinna óá-
kveðnu. Sjálfstæðisflokkurinn er nú aftur kominn niður
í það fylgi, sem hann fékk í síðustu þingkosningum.
Raunar var flokkurinn jafnvel neðar fyrir ári. Breyting-
in er ekkert endanlegt áfall. En athyglisvert er, að það
er Framsókn, ekki Sjálfstæðisflokkurinn, sem græðir
nú á kjarasamningunum og batnandi stöðu efnahags-
mála.
Aiþýðuflokkurinn bætir nokkru við sig frá janúar-
könnuninni og er fyrir ofan það, sem flokkurinn fékk
í síðustu kosningum. Þó er langt frá því, að Alþýðu-
flokkurinn hafi náð því 20 prósent fylgi, sem hann hafði
í skoðanakönnunum fyrir ári. Þá var flokkurinn um
skeið annar stærsti flokkurinn.
Alþýðubandalagið eykur fylgi sitt nokkuð en er fyrir
neðan kosningafylgið. Samtök um kvennalista tapa
nokkru en eru fyrir ofan fylgið í síðustu kosningum.
Bandalag jafnaðarmanna virðist hins vegar ekki eiga
sér viðreisnar von. Það nær ekki helmingi þess fylgis,
sem það fékk í síðustu þingkosningum, og dytti út af
þingi samkvæmt þessum tölum. Sundrungin í flokknum
hefur ergt kjósendur. Þeir telja Bandalag jafnaðar-
manna ekki mikils virði við þessar aðstæður. Flokkun-
um gæti því fækkað á næstunni.
Niðurstöður skoðanakönnunarinnar eru því, að
sveiflan er til Framsóknarflokksins vegna efnahagsmál-
anna, en Sjálfstæðisflokkurinn tapar og stjórnarand-
staðan hjakkar hér um bil í sama farinu. Þetta þarf
ekki að koma á óvart, þegar skoðað er, að fyrri ríkis-
stjórnir græddu jafnan, ef þær gerðu eitthvað.
Haukur Helgason.
íslenskt riddaralið til að tryggja varnir landsins!
Riddaralið
er lausnln
„íslendingar eru svo uppteknir af
sjálfum sér að þeir líta naumast til
annarra landa,“ sagði svissneskur
rithöfundur sem hefur lagt leið sína
til íslands nokkrum sinnum - og er
sjálfur áhugasamur um þessa þjóð
sem mænir stöðugt í eigin barm.
„Þið talið um sjálf ykkur eins og
þið séuð sérstakt íyrirmyndarríki,
þjóðin útvalin til að fá að búa hér
utan alfaraleiðar þar sem náttúran
er gjöful og fólkið gáfaðast i heimi,
fallegast og best. Hvað er svona
merkilegt við það að vera íslending-
ur?“
Svisslendingurinn hefur víða ve-
rið. Hann hefur klofað til allra
heimsálfa, heimsótt mörg lönd, smá
og stór, og hefur á takteinum lýsingu
á sérhverri þjóð. Stundum svo neyð-
arlegar að ég reyni að heyra ekki
hvað hann segir. Ég trúi ekki nema
mátulega á fólk sem er jafiian til-
búið til að gefa heilu þjóðunum
sameiginlega einkunn: Islendingar
eru svona, Danir öðruvísi, Amerík-
anar hinsegin og Færeyingar
spaugsamir.
En sá svissneski er úr landi sem
er umkringt, landamærin snúa til
allra átta - og ef hægt er að tala um
land sem er opið gagnvart útlöndum,
þá er það Sviss, þessi miðstöð al-
þjóðapólitíkur og viðskipta.
En Svisslendingar eru enn sömu
dalakarlamir og þeir hafa alltaf ver-
ið - virðast ekki hætis hót alþjóð-
legri eða heimsborgaralegri en við
hér úti.
ísland jafnan nærri
„ísland er jafrian á vörum ykkar,“
sagði svissneski rithöfundurinn.
„Þið talið um íslenskt fólk, ekki fólk,
íslenska menningu, ekki menningu
íslenskt landslag, ekki bara lands-
lag. Þið horfið á myndlist, en aðeins
íslenska myndlist og vitið því ekkert
um list annarra landa...“ Og maður-
inn skammaði mig og aðra landa
lengur en ég nennti að sitja undir.
En það er bara hressandi að heyra
frá útlendu fólki kveða við annan
tón en oftast heyrist þegar útlend-
ingar eru hér að koma sér vel.
íslanclssöngurinn - hið endalausa
sjálfshól sem svo iðulega heyrist í
fjölmiðlum, og þá jafnan gripið til
í talfæri
Gunnar Gunnarsson
erlendra manna sem í svip gefa okk-
ur gaum - sá söngur er vissulega
þreytandi: Hin stórbrotna náttúra
sem er enn tiltölulega ómenguð,
gestrisnin sem er landlæg, fegurð
kvenna hér, gáfur okkar og óskiljan-
leg atorkusemi.
Island í draumum okkar og hugs-
unum er eflaust torskilið aðvífandi
heimshomaflakkara. Hann hefur
vanist því, þessi frá Sviss, að fara
oftar yfir landamæri en við sýslu-
mörk. Hann gerir engan greinarmun
á því hvort harrn er að tala við mann
sem býr í Zurich eða Hamborg,
Mílanó eða Genf. Evrópa er um okk-
ar daga ein stór heild - sem eflaust
yrði torvelt að sundra. Svisslending-
urinn sækir til annarra V-Evrópu-
landa í atvinnuleit, starfar jafnvel í
mörgum löndum. Við erum enn til-
tölulega utanveltu hér úti í hafi,
fátítt að fólk starfi til jafns hér heima
og erlendis - og erum í flestum tilvik-
um frernur þiggjendur í alþjóðasam-
starfi en þátttakendur. í heimspólitík
höfum við ekkert að segja - dönsum
bara með stóru Nató-þjóðunum;
gegnum aldimar hafa nágranna-
þjóðir okkar annast íslensk utan-
ríkismál og alþjóðaviðskipti. Það er
eins og við höfum ekki gert okkur
grein fyrir að þau mál em fyrir löngu
komin í okkar hendur og okkur ber
að marka eigin afstöðu, eigin stefhu.
Og sú stefna þarf hvorki að vera
sniðin í samræmi við hagsmuni
hemaðarbandalags né einhverra af-
vopnunarsinna í öðrum löndum.
íslenska riddaraliðið
„Þið eigið að stofha íslenskt ridd-
aralið,“ sagði sá svissneski um
daginn, þegar honum hafði verið
boðið á hestbak (og auðvitað hrifist
mjög af „íslenska hestinum" í „ís-
lenskri náttum“); - „þið eigið að efla
eigin vamir, hafa eftirlitsstöðvar
með ströndum, senda ríðandi sendi-
boða landshoma á milli - ekki vegna
þess að loftskeyti séu ekki ódýrari
og þægilegri, heldur til að viðhalda
íslenskri hefð...það er það sem þið
verðið að snúa ykkur að af alefli
núna: viðhalda íslenskri hefð. Ekki
vegna þess að sú hefð sé betri eða
merkilegri en eitthvað útlent, heldur
vegna þess að þið emð farin að glata
séreinkennum. Það er það versta
sem fyrir hverja þjóð kemur. Og þið
emð uppfull af Islandi um þessar
mundir vegna þess að þið óttist að
þið séuð að tapa því...“ sagði sá sviss-
neski og virtist vera farinn að tala
gegn sjálfum sér. „Nei,“ sagði hann.
„Ég vil ekki að þið gleymið því sem
íslenskt er; þvert á móti. Það þarf
að rótfestast í ykkur á jákvæðan
máta - að ykkur finnist það sjálf-
sagt. Sem stendur finnst mér þið
uppfull af tilfinningaróti, óvissu um
framtíðina - og eins og þið vitið
ekki að hveiju þið eigið að einbeita
ykkur.“
Kosningamál
Það er þægilegt að ferðast um
heiminn og segja heilu þjóðunum til
syndanna - benda þeim á hvemig
þær eigi að lifa. Þjóðir samanstanda
af einstaklingum og ótal félögum
ekki einhverri þjóðarsál sem hugsar
sjálfstætt og fyrir alla þá sem til-
heyra þeirri sál. Þess vegna tala allir
umhlaupandi vegprestar fyrir dauf-
um eyrum. En mér fannst hugmynd
Svisslendingsins um riddaralið góð.
Ég sé fyrir mér þjóðarvakningu
kringum öflugan og lærðan reið-
skóla - og fólk af báðum kynjum og
á öllum aldri flengríðandi á milli
landshoma í öllum veðrum leggjandi
af mörkum sinn skerf til að tryggja
vamir landsins.
Gæti ekki einhver flokkurinn gert
þessa hugmynd að kosningamáli?