Dagblaðið Vísir - DV - 27.06.1987, Blaðsíða 16

Það var greinilega kominn tími á hann.
Þegar stjórnmálamaðurinn,
kunningi minn, hnyklar brýrnar
og skýtur um leið fram hökunni fer
hann eins og sjálfkrafa að tala um
„þjóðarhag."
Þessi góði maður hefur alla tíð
verið að hugsa um „þjóðarhag."
En vegna þess að ég hef aldrei haft
vit á þessum „þjóðarhag“ - og veit
það eitt að það hefur eitthvað með
þorsk að gera og atvinnuvegi af
öðru tagi - verður mér jafnan á að
skella við skollaeyrunum þegar
hann byrjar á þessu með „þjóðar-
hag.“
Ég fór að sjá
til hans strax í menntaskóla. Þá
var hann, sautján ára pjakkur,
búinn að fá sér vestisföt og slaufu
og setti puttana í vestisvasana, lék
sér að úrfestinni og talaði hárri
röddu um „stefnuna í landhelgis-
málinu," eða utanríkismálin eða
frelsi til hins og þessa.
Svo fórum við að hittast hjá forn-
bókasalanum.
Pólitíkusinn les mest nítjándu-
aldarskáldin - og svo auðvitað allt
sem að nýlegri sögu lýtur og allt
um pólitík. Fyrir nokkru sá ég að
það var kominn tími á hann.
Það er kominn tími á þig
sagði ég við hann.
- Hvað áttu við? spurði hann og
renndi lítilli greiðu gegnum grá-
sprengt hárið, reyndi að greiða
þannig að sem minnst bæri á skall-
anum sem er að byrja að myndast
og gerir honum ögn gramt í geði.
- Ég á við að þú ert búinn að
atast í þessu alla tíð, aldrei þegið
neitt nema þingmannslaun síðustu
tíu árin, þóknun fyrir nefndapuðið
og þess háttar, stöku reisu til Norð-
urlandanna - nú er kominn tími á
þig. Ef þú verður ekki ráðherra
núna þá ertu búinn að vera. Sem
slíkur, sagði ég og viðurkenni að
ég var ekki að skafa utan af því.
Ég skil hvað þú átt við
sagði hann áhyggjufullur. Veistu,
hélt hann svo áfram eftir andartaks
þögn. - Ég hitti gamlan skólabróð-
ur í gær. Við vorum saman í
lögfræðinni. Hann gaf sig aldrei
út í pólitík öðruvísi en að sýna
ákveðinn lit, starfaði fátt, var bara
að rukka í ró og næði. Nú er hann
í mestu makindum með feitasta
innheimtusamning sem sögur fara
af á ísa köldu landi og tekur inn
eina komma fjórar á mánuði.
- Ég trúi þér ekki, sagði ég og
var í raun og veru gapandi hissa.
Eina komma fjórar? Það hlýtur að
vera met. Hefur maðurinn brúk
fyrir allt þetta fé?
- Ég þekki það úr pólitíkinni að
það er enginn vandi að eyða pen-
ingum. Ekki nokkur. Hann á
fjögurra hæða villu í hjarta bæjar-
ins, tvö sumarhús og allt til alls.
Og harðari baráttumann fyrir mál-
stað lítilmagnans hittirðu ekki á
reykvískum stéttum um þessar
mundir.
- Eina komma fjórar, sagði ég
aftur.
- Já. Satt best að segja fannst
mér erfitt að tala við manninn sem
jafningja.
Það er bara eitt til ráða
sagði ég.
- Hvað?
- Þú verður að komast í þessa
ríkisstjórn hvað sem tautar og
raular. Það verður að ná fénu af
svíninu. Hann á það ekki skilið.
MILLI LÍNA
Gunnar Gunnarsson
- Það er satt, sagði pólitíkusinn.
- Hann á það ekki skilið, þessi titt-
ur. Og það er mér stöðugt um-
hugsunarefni þegar ég kemst að því
að ég sem hef ekki hugsað um ann-
að en þjóðarhag alla ævi er ekki á
nema rösklega verkamannslaunum
fyrir vikið. Ef fólk bara vissi hvað
það kostar að gera út einn þing-
mann - þingmann á uppleið.
- Hvað kostar það? spurði ég því
ég hef svo gaman af að heyra háar
tölur.
- Það kostar ein jakkaföt af besta
merki á hverju ári. Ég hef það fyr-
ir reglu að mæta í nýjum galla á
hverju hausti. Veistu hvað svona
slaufa kostar?
- Nei, sagði ég.
- Hún kostar þrjú þúsund íslen-
skar krónur.
- Ég skil, sagði ég. - Þú átt við
að þér finnist að það eigi að greiða
ykkur vinnufatastyrk?
- Já, sagði hann vonleysislega
eins og hann væri undir niðri viss
um að ástandið væri vonlaust og
þýddi lítið um þessa hluti að ræða
við fávísan blaðamann.
- Vinnufatastyrk. Og svo óendan-
lega margt til viðbótar. Hvernig á
ég annars að geta umgengist einn
rukkara með eina komma fjórar á
mánuði sem jafningja? Og hann
tilheyrir einhverjum alþýðuvina-
flokki en ég stend með þeim ríku.
Þetta er ekki réttlátt!
Hvað segir konan?
spurði ég til þess að segja eitt-
hvað - og fannst að þau hjón hlytu
að vera með ráðagerðir vegna þess-
arar óbærilegu fátæktar.
- Konan? Hún segir það sama og
þú. Hún segir að það sé kominn
tími á mig. Eina ráðið til að krækja
í aðeins fleiri krónur á mánuði er
að komast í stól, ráðherrastól. En
ég veit fjandakornið ekki hvort það
er þess virði að vera eltast við
þetta. Ráðherra er ekki með nema
tæp tvö hundruð þúsund á mánuði
fyrir utan bíl, risnu og önnur fríð-
indi. Hann fær til dæmis ekki
vinnufatastyrk, verður að borga
skatt af öllu saman - og er eftir sem
áður víðs fjarri rukkaranum.
- Þetta er samt eina ráðið, sagði
ég.
- Já, sagði hann. Það er rétt. En
okkur hefur raunar komið annað í
hug.
- Hvað er það? spurði ég forvitinn
því að ég er svo einfaldur að halda
að það merkilegasta sem einn þing-
maður gæti lent í væri að komast
í ráðuneyti.
- Konan er að gæla við þá hug-
mynd að flytja úr landi.
- Flytja úr landi?
- Til Bandaríkjanna.
- Og gera hvað? Reyna að kom-
ast í kvikmynd?
- Ævintýrin gerast enn í Banda-
ríkjunum. Ég þekki mann sem fór
þangað fyrir tveimur árum með
eintómar skuldir á bakinu og stofn-
aði samt byggingarfyrirtæki og
gengur vel, á einbýlishús, sumar-
hús og fimm sex bíla.
- En þú hefur svo mikinn áhuga
á þjóðarhag að þú getur ekki farið.
Svo hefur þú ekkert vit á bygging-
um.
- Það er rétt, sagði hann. Og ég
er ekki hættur að hugsa um þjóðar-
hag. Ég er að hugsa um að fara
vestur til að selja Könum íslenskt
lambaket. Þeir hefðu gott af því
að éta soldið af feitu fjallalambi.
Og mætti kenna þeim að borða
hangiket á jólunum. Ég held að ég
geti reddað bæði sjálfum mér og
íslenskum bændum með þessu
móti.
Þú hefur alltaf þráð að fá að
fórna þér
sagði ég.
- Já, sagði hann. - Lífið er hart.
Maður verður að vera fær um að
selja einhvern fjárann - sama hvað
það er.
- Láttu þá ekki hafa af þér stól-
inn, sagði ég uppörvandi og gekk
hugsi út í vornóttina.
-GG