Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.1988, Qupperneq 4

4
ÞRIÐJUDAGUR 23. ÁGÚST 1988.
Fréttir
Mikið úrval sjónvarpsefrús gegnum gervihnetti:
Gewihnattasjónvarp
enn á mótunarskeiði
Undirstríkun gefur til kynna aö útsending dagskrár sé trufluð
Þessi mynd sýnir gervihnettina Eutelsat-1, bráðum Eutelsat-5, og Intelsat
og lista yfir flestar sjónvarpsstöðvanna sem íslendingar geta séð í gegnum
þá. Staða gervihnattanna á myndinni er ekki eiginleg staða þeirra miðað
við ísland, enda myndin einungis ætluð til skýringar og einföldunar á efni
greinarinnar. Intelsat hangir yfir Mið-Evrópu og þarf stærri móttökudiska
til að ná stöðvunum sem um hann fara. DV-kort Jón Rafn
Þær gervihnattasjónvarpsstöðvar,
sem íslendingar geta náð með þokka-
legum myndgæðum í dag með venju-
legum móttökudiski, 1-2 metrar í
þvermál, eru um 10 til 12 talsins. Þær
stöðvar nást í gegnum gervihnöttinn
Eutelsat-1, sem hefur 8 rásir og Eut-
elsat-5 mun leysa af í næsta mánuði.
Síöan eru fleiri stöðvar sem með mun
stærri móttökudiski má ná í gegnum
gervihnettina Intelsat, en þeir svífa
yfir Mið-Evrópu og nást best þar.
í lok ársins verður gervihnötturinn
Astra sendur á loft. Hann verður með
16 rásum og tekur við nokkrum
stöðvanna sem í dag senda um Eut-
elsathnöttinn.
Stærst stöðvanna, sem nást hér og
sú þeirra sem er aögengileg öllum
án endurgjalds, er SKY Channel.
Þegar gervihnötturinn Astra verður
sendur á loft mun það auka mögu-
leika þessarar stcðvar til muna. Af
16 rásum hnattarins verður SKY með
4: SKY Channel, með almennu af-
þreyingarefni, SKY Movie með kvik-
myndum aðeins fyrir Bretland og
írland til að byrja með, SKY News
sem er fréttarás og loks Eurosport.
Síðstnefnda rásin verður væntan-
lega í sameiginlegri umsjá SKY sport
og Evrópusambands sjónvarps-
stöðva, en samningar hafa dregist á
langinn vegna málaferla við íþrótta-
stöðina Screen sport, sem sendir um
Mið-Evrópu, um réttindi og annað.
Ef þau málaferli, sem rekin eru fyrir
Evrópudómstólnum, verða ekki til
lykta leidd í ársbytjun 1989, þá mun
SKY stöðin senda út íþróttaefni und-
ir nafni SKY sport.
Aðrar stöðvar sem senda um Eut-
elsat eru:
Super Channel sem sendir út létt af-
þreyingarefni. Super Channel hefur
ekki gert samninga við rétthafa um
móttöku á íslandi og því ekki ieyfi-
legt að taka sendingar stöövarinnar
hér þótt þaö sé gert.
RAI uno sem er ítölsk og sendir mjög
lifandi afþreyingarefni. RAI uno gef-
ur ekki út formleg leyfi til móttöku,
en amast ekki við móttöku sendinga
hér.
Sat 1 og 3 Sat eru þýskar stöðvar sem
senda út fjölskyldu- og afþreyingar-
efni. Sendir 3 Sat þó meira menning-
arlegt efni. Þessar stöðvar banna
ekki að efni þeirra sé móttekið hér-
lendis.
World Net er sjónvarpsútgáfa af Vo-
ice of America og sendir fréttir og
fréttatengt efni. Rekur bandaríska
ríkið World Net og getur hver sem
er horft á hana.
TV 5 er frönsk stöð og sendir hún
út blandað efni. Eru engin leyfi veitt
en ekki amast við móttöku á efni
hennar.
Filmnet-Esselte pay-TV er kvik-
myndarás aðeins fyrir Skandinavíu
og Holland. Sendingar hennar eru
ruglaðar og ekki leyfúegt að taka á
móti hérlendis frekar en efni frá
Teleclub sem er þýskumælandi kvik-
myndastöð og einnig rugluð.
Loks er þýska stöðin RTL+ sem
sendir almennt skemmtiefni og Arts
Channel á vegum SKY sem sendir
út listrænt efni eftir að SKY Channel
hefúr lokið útsendingum á kvöldin.
Til að ná sendingum í gegnum Int-
elsat hnettina sem hanga yfir Mið-
Evrópu þarf stóran móttökudisk, um
4 metra í þvermál. Þekktastar stöðv-
anna þar eru Screen Sport sem send-
ir út íþróttaefni. Síðan er MTV-
Europe eða Music Television, sem
sendir mestmegnis út tónlistar-
myndbönd og tengt efni, CNN sem
er fréttastöð og gestir Hótel Esju,
Holiday inn og væntanlegir gestir
Hótel Islands geta séð, Kindemet og
Childrens Channel, sem eru þýsk og
bresk barnastöð, og Life Style sem
hefur heimavinnandi fólk sem aðal-
markhóp. Loks er Premiere sem er
rugluð kvikmyndastöð, aðeins fyrir
Bretland og írland.
Fæstar stöðvanna em ruglaðar, en
reikna má með að í framtíðinni verði
fleiri þeirra mglaðar, sem þýðir að
þá þarf afruglara til að ná sendingum
þeirra. í dag senda þær allar í Pal,
sem er sérstakt litkerfi, en svo kallað
MAC kerfi, sem er „digitaT og er
talið að taki við og muni auka mynd-
gæðin til muna og veita allt að 8 talr-
ásir með einni rás.
Þessi heimur gervihnattasjón-
varpsins sem blasir við íslendingum
er stöðugum breytingum undirorp-
inn og víðáttumeiri en hér veröur
lýst. Gervihnattasjónvarp er enn á
mótunarskeiði sínu.
-hlh
Brúöhjónin ganga um borö aö
vígslu fokinni. Allír gestfr voru
fluttir fram og til baka með Við-
eyjarbóti Halsteins Svelnssonar.
DV-mynd Í.S.
hjónavígslan í nýendurgerðri
Viðeyjarkirkju. Þar voru gefin
saman Finnur Orri Tliorlacius
og Herdís Sif Þorvaldsdóttir. Séra
Kristián Búason framkvæmdi
hjónavígsluna.
Einstök veðurblíða var þennan
dag og skartaöi Viðey sínu feg-
ursta. Um níutíu manns vom við
brúðkaupið en þar sem kirkjan
tekur ekki nema sextiu manns í
sæfi voru þrjátiu manns, aðallega
yngra fóikið, í Viðeyjarstofu. Þar
hafði veriö komið fyrir sjón-
varpsskjá svo allir gætu fylgst
meö vigslunni.
Aö sögn brúðgumans, Finns
Orra, er hugmyndin komin frá
föður brúöarinnar, Þorvaldi S.
Þorvaldssym, forstööumanni
borgarskipulags. Brúðhjónin
fara i brúökaupsferð til Florída
en þar munu þau stunda nám á
næstu árum. Brúðguminn mun
taka MBA master en brúöurin
ætiar aö stunda nám í umhverfis-
fræðum. -JJ
í dag mælir Dagfari
Vextir og vaxtavextir
Á sama tíma og öll samanlögð
heimsbyggöin á íslandi kvartar
undan vaxtaokrinu og atvinnu-
reksturinn sligast undan byrðinni
og heimilispeningamir gufa upp í
vöxtum og afborgunum hefur rík-
isstjómin fundið það út að vextir
af húsnæöislánum séu of lágir. Nú
er það nýjast í hennar herbúðum
að hækka húsnæöislánavextina,
enda nær það auðvitað ekki nok-
kurri átt að til sé hópur í þjóðfélag-
inu sem kemst upp með það að
borga of lága vexti. Það verður að
ná sér niðri á þessu fólki og koma
í veg fyrir að vextir séu það lágir
að fólk ráði við að greiða þá.
Að vísu er því bætt við að ríkis-
stjómin hafi hugsað sér aö bæta
vaxtahækkunina upp með skatta-
lækkunum og er þar komin aftur
gamla aðferðin, sem hefur reynst
þessari ríkisstjórn svo vel, að
hækka fyrst til að geta lækkað
seinna. Þannig fór hún með skatt-
ana. Þeir vom hækkaðir til að
hægt væri að lækka þá. Að vísu
hefur enginn orðið var við lækkun-
ina en þá mega menn heldur ekki
gleyma því að skattahækkunin
sjálf fól í sér skattalækkun sam-
kvæmt kenningum ráðherranna
þannig að fólk hefur ætíð misskilið
þessa hækkun. Hækkun skatta er
lækkun skatta og í rauninni má
gagnálykta og segja að lækkun þýði
hækkun og samkvæmt þessu er
ríkistjómin með það á pijónunum
að hækka húsnæðisvextina til að
geta lækkað þá.
Verkalýðshreyfingin er að mót-
mæla þessari vaxtahækkun.
Verkalýðshreyfingin segir að sér
hafi verið lofað að húsnæðisvöxt-
unum yrði haldið lágum. Það hafi
verið liður í félagsmáiapakkanum
þegar verkalýðshreyfingin var vé-
luð til að semja um kauplækkun
síðast. En verkalýðshreyfingin á
að vita betur. Hún á að vita að í
pólitík standa menn aldrei viö
samninga. Það tilheyrir pólitíkinni
að svíkja samninga og þar aö auki
hafa verkalýðshreyfingin og hús-
byggjendur komið aftan að ríki-
stjóminni með því að sækja meira
í þessi lán en góðu hófi gegnir. Rík-
isstjórnin ætlaði aldrei að lána
svona mörgum og hún vissi ekki
betur en flestallir Islendingar væru
búnir að byggja eða kaupa og unga
fólkið hefur hvort sem er ekki efni
á að kaupa og þess vegna kemur
ásóknin í húsnæðislánin þeim í
opna skjöldu. Þetta er auövitað
ómark og það verður að bregðast
við þessu með því að hækka vext-
ina og hræða fólkið frá því að sækja
um lánin. Það nær ekki nokkurri
átt að fólk fái lán á hagstæðum
kjörum til að byggja og það jafnvel
sumir sem búnir eru að byggja áð-
ur.
Þá er betra að hækka vextina til
að geta lækkað þá aftur til þeirra
sem ríkisstjómin hefur velþóknun
á. Það verður gert í gegnum skatta-
kerfið, þannig að ef menn geta sýnt
fram á að þeir hafi lítil sem engin
laun, eigi ekki bót fyrir rassinn á
sér en standa í stórframkvæmdum
í húsbyggingum þá geta þeir fengið
lækkaöa vextina. Þetta er ölmusu-
stefnan sem er svo vinsæl hjá sum-
um stjómmálaflokkunum og hent-
ar pólitíkusum sem vilja geta gert
fólkinu greiða til að það kjósi rétta
flokka og rétta pólitíkusa. Fyrst
þarf fólkið að fara í langar biðraðir
til að bíða eftir lánunum og svo fer
það aftur í langar biðraðir til að
biðja um vaxtalækkun og í báðum
tilfellum sitja fyrir framan fólkið
virðulegir pólitíkusar eða kom-
missarar þeirra og mæla fólkiö út.
, Og svo þegar fólkið er búið að fá
lán með háum vöxtum og drepur
sig á því að borga þau skríður það
inn á kontórana á nýjan leik og
sýnir fram á að það geti ekki lengur
byggt vegna fjárskorts og þá eru
vextirnir lækkaðir aftur og ölmu-
sunni úthlutaö. Þetta verður pott-
þétt kerfi og sannar enn einu sinni
að besta aðferðin til að lækka vexti
er að hækka þá.
Atvinnureksturinn og skuldu-
nautanir í bönkunum era að kvarta
undan of háum vöxtum. En þessir
aðilar skilja það ekki að það er lið-
ur i velferðarkerfinu hjá ríkis-
stjórninni að leyfa mönnum að
greiða háa vexti til að geta lækkað
þá aftur þegar allt er komið í þrot.
Vextirnir verða að vera háir til að
hægt sé að lækka þá því aö lága
vexti er ekki hægt að lækka. Þess
vegna hækka menn vextina til að
geta lækkað þá. Vaxtahækkun er í
rauninni vaxtalækkun. Hvenær
ætlar fólk að skilja þessa pólitík?
Dagfari