Dagblaðið Vísir - DV - 29.04.1989, Blaðsíða 2

2
LAUGÁRDAGUft 29. APRÍL 1989.
Fréttir
Reikningsuppgjör Landsvirkjunar fyrir síðasta ár:
Hundraða milljóna tapi
snúið í góðan hagnað
„Þaö er mjög áríðandi að lána-
drottnar Landsvirkjunar fái góða
mynd af rekstri fyrirtækisins. Það
var því ekki talin neiri ástæða til að
sverta stöðuna á rekstrarreikningi
fyrirtækisins umfram það sem skylt
er,“ sagði Halldór Jónatansson, for-
stjóri Landsvirkjunar, aðspurður um
ástæðu þess að í ársreikningi er miö-
að við gengi krónunar síöasta dags
ársins 1988 en ekki fyrsta virka dag
1989 eins og reikningsskilanefnd Fé-
lags löggiltra endurskoðenda hefur
lagt til.
Skuldirnar í raun
1,2 milljörðum meiri
Samkvæmt skattareglum eiga fyr-
irtæki að miða fjárhæðir erlendra
lána við gengi krónunar eins og það
var í lok hvers árs. Ef gengið er fellt
strax eftir áramótin leiðir þetta hins
vegar til þess að efnahagsreikningur
fyrirtækjanna gefur ekki rétta mynd
af raunverulegri skuldastöðu. Reikn-
ingsskilanefnd hefur því mælt með
því að fyrirtæki miöi við gengið eins
og það var fyrsta virka dag hins nýja
árs. Flest stærri fyrirtæki landsins
hafa beitt þessari aðferð.
Þaö gerir Landsvirkjun hins vegar
ekki. Ef svo hefði verið hefðu lang-
tímaskuldir fyrirtækisins verið
29.775 milljónir á efnahagsreikningn-
um en ekki 28.518 eins og þær eru í
reikningnum fyrir síðasta ár. Mis-
munurinn er umtalsveröur eða 1.257
milljónir króna.
En áhrifin hefðu einnig orðið mikil
á rekstrarreikningi Landsvirkjunar.
Þar sem skuldirnar hefðu verið
hækkaðar frá því sem þær eru skráð-
ar í ársreikningnum hefði þurft að
færa þessa hækkun sem gengistap í
rekstrarreikningnum. Það hefði því
ekki verið skráð að Landsvirkjun
hefði verið rekin með 186 milljón
króna hagnaði heldur tapi upp á
hundruð milljóna - jafnvel hátt í einn
milljarð.
Endurskoðandinn hlýddi
ekki eigin ráðum
Stefán Svavarsson, lektor við Há-
skólann, er endurskoðandi Lands-
virkjunar. Stefán er jafnframt for-
maður Reikningsskilanefndar Félags
löggiltra endurskoðenda. Hann
mælti því með því að miða við fyrstu
gengisskráningu fyrsta dags ársins
1989 en notaði sjálfur síðustu skrán-
ingu 1988 sem endurskoðandi Lands-
virkjunar.
„Þetta var talsvert rætt í fyrirtæk-
inu og þessi aðferð varð ofan á og ég
get alveg staðið við hana enda þótt
ég hafi skrifað álit reikningskila-
nefndar," sagði Stefán í samtali við
DV,
„Ég hringdi meðal annars í fram-
kvæmdastjóra alþjóðlegu reiknings-
skilanefndarinnar og bað hann um
áht á þessu. Hann sagði meðal ann-
ars að í bresku reglunum væri
ákvæði um að gengisfelling um ára-
mót ætti ekki aö fara inn undir gamla
áriö. Það er einnig sams konar
ákvæði hjá alþjóðlegu reiknings-
skilanefndinni. Sama regla gildir síð-
an í íslensku skattalögunum."
íslenska aðferðin hefði
ýktgengistapið
- Erþásúaöferðsemíslenskareikn-
ings skilanefndin mælir með frávik
frá þeim meginreglum sem gilda í
heiminum?
„Hún er það en er studd efnisrök-
um. Það verður hins vegar að hafa
fyrirvara á þessari aðferð því það fer
eftir atvikum hvenær hún á við og
hvenær ekki. Þau atvik voru hjá
Landsvirkjun að ég mælti ekki með
því að hún yrði notuð,“ sagði Stefán.
Meginástæðuna fyrir þessari
ákvörðun sagði Stefán vera þá að
vegna mikilla gengisfellinga í fyrra
hefðu erlend lán Landsvirkjunar
hækkað mikið. Þessi hækkun er færð
fyrirtækinu til gjalda á rekstrar-
reikningi þó svo það komi aldrei
beint viö buddu fyrirtækisins þar
sem lánin eru til mjög langs tíma.
Ef miðaö hefði verið við gengisskrán-
ingu sem tók gildi eftir áramót hefði
þetta tap vegna gengisbreytinga orð-
ið enn meira og í engu samræmi við
greiðsluafkomu fyrirtækisins.
-gse
„Við viljum próf“ mátti meðal annars lesa á kröfuspjöldum í kröfugöngu Félags framhaldsskólanema sem fór frá
Skólavörðuholti niður á Lækjartorg eftir hádegi í gær. Þar fór fram fjölmennur fundur þar sem nemarnir lýstu
yfir óánægju sinni með þá óvissu sem verkfall kennara hefur skapað um námslok í vor. DV-mynd GVA
Ætlar á seglbáti úr pappír milli Reykjavikur og Akraness:
Sigli í heimsmet á DV
- segir Gunnar Martin Úlfsson augiýsingateiknari
Söluskattur:
3,1 milljarður
í vanskilum
í byijun apríl voru vanskil á sölu-
skatti um 3,1 milljarður. Þar af eru
2 milljarðar raunveruleg skuld en
um 1 milljarður er áætlun inn- v
heimtumanna ríkissjóðs. Miðaö við
reynslu fyrri ára má gera ráö fyrir
að af þeirri upphæð séu um 350 millj-
ónir raunveruleg skuld. Heildar-
skuldir fyrirtækja á söluskatti eru
því nálægt 2,4 milljörðum.
Að sögn Snorra Olsen, deildar-
stjóra í fjármálaráðuneytinu, inn-
heimti Tollstjórinn í Reykjavík,
stærsti innheimtumaðurinn á sölu-
skatti, um 95 prósent af álögðum
söluskatti og vanskilum fyrri ára í
fyrra. Innheimtuhlutfallið það sem
af er þessu ári er svipað. Þetta hlut-
fall er ekki ýkja verra en oft áöur.
Snorri sagðist þó telja líklegt að inn-
heimtan yfir landið allt gæti orðið
verri en áður þar sem innheimta á
sköttum tæki mið af atvinnuástand-
inu. Hún gengi verr í harðæri en
góðæri.
Af þeim 3,1 milljarði, sem skráður
er í bækur fjármálaráðuneytisins,
eru 1,3 milljarður vegna skulda frá
1986 og fyrr. Um 600 milljónir eru
vegna skulda frá 1987 og 1,2 milljarö-
ur vegna skulda síöasta árs. -gse
„Ég beið á rauðu ljósi í hádeginu
á dögunum þegar þeirri hugmynd
skaut upp í huga mér að sigla á papp-
írsseglskipi milli Reykjavíkur og
Akraness. Ég viðraði hugmyndina
strax viö vinnufélaga mína sem leist
vel á og hvöttu mig til dáða. Nú er
smíði seglskips í anda langskipa vík-
inganna vel á veg komin. Það er út-
lit fyrir að ég sigli í heimsmet á DV
sem skráð verður í heimsmetabók
Guinness," sagði Gunnar Martin
Úlfsson, auglýsingateiknari hjá ÓSA,
í samtali við DV.
Gunnar vinnur að smíði seglskips-
ins í bílskúr í Kópavoginum. Þaö
verður fjórir metrar að lengd og 1,7
metrar að breidd. Smíði grindarinn-
ar er lokið en hún er úr bylgjupappa.
DV hefur gefið Gunnari gömul DV-
blöð sem hann síðan klæðir grindina
með. Blöðin eru pensluð með vatns-
heldu trélími. Verður hvert lagið á
fætur öðru límt á grindina þar til
Gunnar telur að skipiö sé orðið
mannhelt. I stefni skipsins veröur að
sjálfsögöu drekahaus.
„í heimsmetabókinni eru engin
heimsmet af þessu tagi. Þar er ein-
ungis minnsti pappírsbátur í heimi
en enginn mannheldur. Ég hef alltaf
verið hrifmn af módelsmíði og þetta
er stærsta módelið sem ég hef smíð-
að.“
- Hefur þér verið vel tekið í leit að
styrktaraðilum?
„Já. DV styrkir dæmiö í heild sinni
og svo hef ég fengið bylgjupappa og
lím gefins frá öðrum aðilum. En ég
á eftir að ganga endanlega frá sam-
komulagi um gerð seglsins."
- Hefurðu trú á aö DV haldi vatni
og þú komist alla leið?
„Að sjálfsögðu. Fólk hefur spurt
af hveiju ég læt mér ekki nægja að
sigla út í Viöey. Þaö finnst mér bera
vott um vantrú á þessu ævintýri
mínu. Ég hef verið á sjó svo ég er
ekki alveg ókunnugur Ægi konungi.
Svo mun ég fara nokkrar ferðir með
Akraborginni til að kynnast leiö-
inni.“
- Hvenær á að leggja i’ann?
„Það verður um miðjan júní. 17.
júní hefur verið nefndur en ég er
hræddur um að siglingin drukkni í
hátíðahöldunum. Síðan verða
straumar og vindar að ráða frá hvori
höfriinni verður lagt upp.“
Gunnar segir að hann sé að hugsa
um að afla fjár til góðgerðastarfsemi
í tengslum við siglinguna. Gætu
bamadeildir spítalanna þannig notið
góðs af því þegar DV siglir í heims-
met.
-hlh
Grindavík:
Ölvaður maður
stal bfl við
lögreglustöðina
Ölvaður maður gerði sér lítið fyrir
og stal bíl sem stóð í innkeyrslu lög-
reglustöövarinnar í Grindavík á mið-
vikudagskvöld. Eftir nokkra leit fann
lögreglan bílinn og þjófinn. Bíllinn
var lítið skemmdur og þjófurinn öl-
vaöur.
Eigandi bílsins var að sinna erind-
um á lögreglustöðinni. Hann lagði
bílnum í innkeyrslunni, drap á bíln-
um en skildi lyklana eftir. Þegar
hann kom út skömmu síðar sá hann
á eftir bíl sínum undir stjórn drukk-
ins ökumanns. -sme
Verðlagsstofnun:
Fjörutíu hár-
greiðslustofur
hækka í óleyfi
Fjörutiu hárgreiðslu- og rakara-
stofur hafa hækkað þjónustu sína
umfram 5% eftir að verðstöðvun
lauk 1. mars. Verðlagsstofnun gaf út
tilkynningu 14. mars þar sem slíkt
var lýst óheimilt. Flestar stofanna
fóru að fyrirmælum. Þetta kemur
fram í könnun sem Verðlagsstofnun
hefur gert á hárgreiðslu- og rakara-
stofum.
Hlutfallslega mest hækkun reynd-
ist vera á hárhtun hjá Rakarastof-
unm, Hafnarstræti 5, en þar hækkaði
þessi þjónustuliður um 70-92%.
Hárgreiðslustofan Lótus, Álfta-
mýri, hækkaði klippingu um 4^44%,
Jói og félagar á Rauðarárstíg hækk-
uðu um 20-38%, Art í Gnoðarvogi
um 19-38% og Cleó, Garðatorgi, um
28-33%.
Permanent hækkaöi um 32-34%
hjá Ýri í Lóuhólum, um 20-32% hjá
Pamelu, Hrísateigi, og um 12-32%
hjá Greifanum á Hringbraut.
Lagning hækkaöi um 33-42% hjá
Cleó, um 10-34% hjá Hrönn, Austur-
veri, og um 10-33% hjá Hárgreiðslu-
stofu Ónnu Siguijóns., Espigerði,
sem einnig hækkaði lokkalitun um
18-45%. Cleó hækkaði lokkalitun um
18-43% en Hárgreiðslustofan Venus
um 18-42%.
Verðlagsstofnun mun í framhaldi
af könnun þessari grípa til viðeigandi
ráðstafana gegn stofunum sem ekki
halda sig innan ramma stofnunar-
innar með verðhækkanir. -Pá