Dagblaðið Vísir - DV - 16.12.1989, Blaðsíða 32
•cHf»?yrírfr»3
LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 1989.
Snyrtimennið Hermann Vilhjálmsson. Fáir muna Hemma krónu i þessum
búningi.
Þetta er sá Hermann Vilhjálmsson - Hemmi króna - sem setti svip á mið-
bæ Reykjavikur um árabil.
Snyrtimenni
snýr við blaðinu
- kafli úr bók Vilhjálms á Brekku um Hemma krónu
VERKAMANNABÚSTAÐIR í REYKJAVÍK
SUÐURLANDSBRAUT 30, REYKJAVÍK SÍMI 681240
UMSÓKNIR
Stjórn verkamannabústaða í Reykjavík óskar eftir umsóknum um kaup
á 90 tveggja tii fjögurra herbergja íbúðum sem eru í byggingu í Grafar-
vogi í Reykjavík.
Ennfremur er óskað eftir umsóknum um u.þ.b. 50 eldri íbúðir sem
koma til endursölu fyrri hluta árs 1991.
Um ráðstöfun, verð og greiðsluskilmála þessara íbúða gilda lög nr.
81/1988.
Umsóknareyðublöð verða afhend á skrifstofu Vb, Suðurlandsbraut 30,
frá mánudeginum 18. des. 1989 og verða þar einnig veittar allar al-
mennar upplýsingar.
Skrifstofan er opin mánudaga-föstudaga kl. 9-12 og 13-16.
Umsóknum skal skila eigi síðar en 15. jan. 1990.
STJÓRN VERKAMANNABÚSTAÐA í REYKJAVÍK
Vilhjálmur Hjálmarsson, fyrrum
þingmaður og ráðherra frá Brekku í
Mjóafirði, hefur skrifað ævisögu
Hermanns Vilhjálmssonar, frænda
síns og sveitunga. Hermann var
landskunnur sérvitringur og gekk
undir nafninu Hemmi króna vegna
þeirrar íþróttar sinnar að togast á
við menn um krónupeninga. Heima
í Mjóafirði gekk hann undir nafninu
Immi.
Bókin nefnist Frændi Konráðs, föð-
urbróðir minn en Æskan gefur út.
Vilhjálmur þekkti Hemma vel og tók
að sér að skrifa ævisöu hans en það
hafi verið draumur karlsins um ára-
tugi. Hemm vildi að ekkert yrði dreg-
ið undan eins og sést á kaflanum sem
fer hér á eftir þar sem Vilhjálmur
segir frá aðbúnaðinum hjá Hemma
eftir að hann settist að í eigin íbúð í
Reykjavik.
A heimaslóðum hafði Hemmi verið
annálaö snyrtimenni en það gjör-
breyttist fljótlega eftir komuna til
Reykjavíkur eins og Vilhjálmur lýs-
ir:
Hreinlátur sérvitringur
„Margt er einkennilega mikið
breytt. En sumt ekki... “ Þessi orð
er að finna í bréfi sem Hermann reit
kunningja sínum eystra árið eftir að
hann settist um kyrrt á Hverfisgötu,
kominn í eigið húsnæði. Og átti þá
við æskustöðvar sínar.
Nákvæmlega þetta vildum við, sem
þekktum Hermann ungan, sagt hafa
um hann sjálfan. Hann hafði verið
ailra manna hreinlátastur og ætíð
snyrtilega til fara, jafnt hversdags
sem spari. Nú var þessu algerlega
snúiö við. Þó hann reyndi að búa sig
upp á viö hátíðleg tækifæri varð það
æ örðugra er fram liðu stundir.
Hermann hafði líka gert sér far um
að hafa huggulegt í kringum sig - á
sinn hátt - þó okkur hinum þætti sem
húsgögn hans og allur umbúnaður
væri ærið sérviskulegur. Einnig
þessu var nú lokið. - Það mátti með
sanni segja aö þetta var „einkenn-
ilega mikið breytt."
En svo var armað sem ekki breytt-
ist að mun. Ýmis skapgerðarein-
kenni héldust, viðkvæmni, stríð-
lyndi, kjarkleysi, kímni. - Og áhugi
á gömlum munum og skrautlegum
munum!
Óstjórnleg
söfnunarárátta
Hermann hafði ekki lengi dvalist á
Hverfisgötunni þegar öskubakkar í
hundraðatali og ýmsir gler- og
skrautmunir fylltu nokkra tugi með-
alstórra pappakassa. ARt var þetta í
umbúðum þeirra verslana sem selt
höfðu: Kron, Hamborg, Liverpool
o.s.frv.
Jafnframt viðaði hann að sér,
smátt og smátt, borðum á háum fót-
um og gömlum sófum af ólíkum gerð-
um og í þeim mæli að ekki rúmaðist
í vistarverum hans á Hverfisgötu.
Sendi hann nokkuð af þessu góssi til
geymslu austur á Mjóafjörð með
strandferðaskipum. En ég vissi um
öngvan mann sem taldi þesar mubl-
ur Hermanns eftirsóknarverðar til
híbýlaprýði né hentugar til daglegs
brúks. Glervörurnar sendi hann ekki
austur.
Hvorugt þetta var nýtilkomið og
mun Hermann hafa verið búinn að
eignast talsvert góss af þessu tagi
þegar hann flutti í eigin íbúð 1952.
Og jók nú við. - Gólfrýmið freistaði
Bjarts í Sumarhúsum forðum og
hann fjölgaði fénu! Þetta var svipað
með Hermann, að breyttu breytanda
eins og sumir segja núna.
Þessi „aðföng" sem þegar eru
nefnd, þrengdu allmjög að eigandan-
um, íbúð hans var ekki stór, og ollu
honum og fleirum talsverðum óþæg-
indum og fyrirhöfn.
Allt hefði þetta þó verið tiltölulega
saklaust gaman og að mestu einka-
mál Hermanns ef hann heföi haldið
sig við þetta þrennt, húsgögn, ösku-
bakka og skrautmuni. En því fór víðs
fjarri - og fer nú að verða vandfarið
meö lýsingarorðin.
Á ótrúlega skömmum tíma fylltist
litla, vinalega íbúðin í kjallaranum á
Hverfisgötu 60 A svo þaö varð ekki
nálinni niður stungið. Og innan tiu
ára var svo komið að skranhaugam-
ir náðu upp fyrir miðja veggi, hús-
gögn voru komin á kaf og myndir á
veggjum að hverfa á bak við þessa
óhugnanlegu innanhússfjallgarða.
Eftir miðju gólfi var mjó rás sem
húsbóndinn fikraði sig eftir frá úti-
dyrum á austurgafli að hvílurúmi
sínu við vesturvegg. Svipað var
ástandið í eldhúsinu en þvottahúsið
var skárra því það var sameign. Mik-
ið var komið í geymsluskonsur þær
sem fylgdu kjallaranum.
Gat á endanum
ekki opnað húsið
Þetta olli verulegri röskun á högum
Hermanns og gerði honum erfitt um
vik heima fyrir. Hitt hefur honum
þó ef til vill fundist lakara að kunn-
ingjamir hættu að koma til hans, eða
öllu heldur, hann hætti smátt og
smátt að opna fyrir gestum. Erfið-
leikar í þessa veru byrjuðu snemma
eins og ráða má í af eftirfarandi orð-
sendingu:
„Hverfisgötu 60 A 1/6 1953
Kæra Gunna mín.
Ég skrifa þetta vegna þess að ég
var heima í gær en gat ekki opnað,
ég segi ekki af hverju út af því að því
yrði ekki trúað. Ég hef ekkert tekið
til, en ég beinlínis líð fyrir það ef ein-
hver kemur. Hins vegar vil ég að þið
komið ef þið emð á ferðinni niöur í
bæ hvort sem er og vanalegt er það
nú ekki að ég opni ekki ef einhver
kemur. Ég bið ykkur innilega afsök-
unar og óska eftir að þú færir þetta
í tal við Jónu. Vertu blessuð og sæl.
Þinn einl. Immi.“
Millifyrirsagnir eru blaðsins