Dagblaðið Vísir - DV - 20.02.1990, Qupperneq 27

ÞRIÐJUDAGUR 20. FEBRÚAR 1990.
27
Lífstm
Breytt verð á læknaþjónustu:
Dæmi um 186 prósent hækkun
Ný gjaldskrá fyrir þjónus'tu lækna
tók gildi 15. febrúar þegar heilbrigð-
is- og tryggingamálaráðuneytið gaf
út reglugerð um þessa þjónustu.
Nokkrar grundvallarbreytingar eru
gerðar á gjaldtöku fyrir þjónustu
lækna og þær helstar að 190 króna
gjald, sem sjúklingur þurfti að greiða
fyrir komu til heimilislæknis, er fellt
Neytendur
niður. Þetta gildir þó aðeins ef heim-
sóknin er á tímanum frá kl. 8.00-
17.00 á virkum dögum. Viðtöl við
heimilislækni utan dagvinnutíma og
um helgar hækka úr 350 í 500 krónur
eða um 42%
Gjald fyrir vitjun læknis til sjúkl-
ings á dagvinnutíma hækkar um 15%
úr 350 í 400 krónur en vitjun utan
dagvinnutíma hækkar um 186%, úr
350 í 1.000 krónur.
Gjald fyrir þjónustu sérfræðinga,
komur á slysadeild og bráðamóttöku
hækkar um tæp 43%, eða úr 630
krónum í 900. Þetta gjald lækkar hins
vegar úr 300 í 215 krónur fyrir elli-
og örorkulífeyrisþega. Þegar rætt er
um örorkulífeyrisþega í þessu sam-
bandi er átt við þá sem eru 75% ör-
yrkjar eða meira og séu þeir eigi
yngri en 16 ára.
Fyrir komu á röntgendeild greiðast
nú 300 krónur fyrir hverja heimsókn,
nema elli- og örorkuþegar greiða 100
krónur. Áður var þetta gjald mishátt
eftir því hvaðan sjúklingum var vís-
að. Þeir sem komu samkvæmt tilvís-
un sérfræðings greiddu ekkert en
þeir sem komu frá heimilislækni
greiddu 440 krónur. Því má reikna
með að þetta hækki hjá meirihluta
þeirra sem koma til röntgendeildar.
í reglugerðinni er tekið fram að
- nokkur gjöld felld niður
Ný og breytt gjaldskrá fyrir læknisþjónustu hefur verið ákveðin með reglugerð heilbrigðisráðuneytisins. Dæmi
eru um hækkanir um 186%.
elli- og örorkubótaþegar skuli aldrei
greiða meira en 3.000 krónur saman-
lagt á einu almanaksári fyrir sér-
fræðilæknishjálp, komu á slysadeild,
rannsóknir og röntgengreiningu.
Einnig er tekið 'fram að tilgreindar
fjárhæðir séu hámark þess sem
sjúklingur þurfi aö greiða hveiju
sinni og með öllu óheimilt að inn-
heimta aukagreiðslur vegna áhalda
eða umbúða.
Lyfjakostnaður verður með þeim
hætti hér eftir að fyrir lyf af hestu-
kaupalista þarf að greiða 550 krónur
en elli- og örorkubótaþegar greiða
þó aðeins 170 krónur. Þessar greiðsl-
ur eru óbreyttar frá því sem áður
var.
Fyrir önnur lyf, sem greidd eru af
sjúkratryggingum, þarf nú að greiða
750 krónur í stað 550 króna áður.
Elli- og örorkubótaþegar greiða 230
krónur fyrir slík lyf. Þetta er gert í
þeim tilgangi að reyna að lækka
lyíjakostnað með því að stýra neysl-
unni í ódýrari lyf.
Sykursjúkir mótmæla
Samtök sykursjúkra hafa mótmælt
harkalega þessari breytingu á gjald-
skrá fyrir læknisþjónustu og fullyrða
að hækkunin fyrir þennaniióp sé
rúm 90%. Þeir benda á að áður hafi
sykursýkisjúklingur þurft aíý-greiða
630 krónur fyrir heimsókn til sér-
fræðings og ekkert fyrir blóðrann-
sókn. Nú kosti viðtal við sérfræðing
900 krónur og rannsókn á blóði 300
krónur.
Samtökin hafa sent heilbrigðisráð-
herra bréf þar sem umræddri hækk-
un er harðlega mótmælt og fullyrt
að hækkunin verði til þess að draga
úr heilsugæslu þeirra sem aftur leiði
til vinnutaps og ótímabærs dauða.
Því hafi ríkið meiri kostnað af afleið-
ingum hækkunarinnar en sem nem-
ur tekjuaukanum.
-Pá
10 stórmarkaöir á höfuðborgar-
svæðinu hafa sett upp búnað til
þess að taka á móti einnnota mn-
búðum. Þessi aðstaða er mikið not-
uð og i verslunum Miklagarðs og
Kaupstaöar er tekið á móti 500 þús-
und umbúðum í hveijum mánuði
að verðmæti 2.5 milljónir króna.
Rétt er að taka fram að í öllum
þessum stórmörkuðum fá við
skiptavinir innleggsnótu í verslun-
inni sjálfri í stað umbúöanna. Vilji
menn fá beinharða peninga fyrir
flöskur og dósirverðuraðfara með
umbúðirnar í afgreiðslu Endur-
vhmslunnar í Dugguvogi sem er
opin frá kl. 10.00:-17.00: mánudaga
til fimmtudaga en til 16.00: á iöstu-
dögum ogeinnigfrá kl. 13.00:-16.00:
á laugardögum. -Pá
Breyting á dagvistar-
giöldum aldraðra
Með reglugerð frá heilbrigðis- og
tryggingaráðuneytinu, sem tók gildi
1. febrúar, verður tekið gjald fyrir
dagvist aldraðra sem nemur fullum
einstaklingsgrunnlífeyri Trygginga-
stofnunar rikisins. Samkvæmt
reglugerðinni má gjald fyrir dagvist-
ina vera 500 krónur fyrir hvern dval-
ardag en þó verði heildargjald aldrei
hærra en 10.700 kronur a manuöi
sem er sú upphæð sem nemur lífeyr-
inum.
Þetta hefur í för með sér þær breyt-
ingar fyrir vistmenn á sumum dag-
vistarstofnunum fyrir aldraða að
gjaldið hækkar úr 7.000 krónum á
mánuöi í 10.700 krónur eöa um 53%
milli mánaða.
A dagvist aldraðra við Dalbraut í
Reykjavík hafa vistmenn undanfarin
tvö ár greitt lægri upphæðina eða
um 7.000 krónur á mánuöi fyrir
hækkun. Hafði slíkt fyrirkomulag
gilt frá því að stofnunin var sett á
daggjaldakerfi fyrir tveimur árum.
Þetta misgengi hefur nú verið lag-
fært. -Pá
Rannsóknir leiða hollustu banana í ljós
Ný amerísk rannsókn, sem í tóku
þátt um 133 manns, leiðir í ljós að
bananaát hefur mjög jákvæð áhrif
á blóðþrýsting og dregur þar með
úr líkum á slagi og öðrum fylgi-
kvillum háþrýstings.
Það er hátt kalsíuminnihald ban-
ana sem hefur þessi jákvæðu áhrif
á blóðþrýstinginn. Ef þátttakendur
snæddu að minnsta kosti einn ban-
ana á dag minnkuðu líkur á heila-
blóðfalli af völdum of hás blóð-
þrýstings um 40%. Það er betri ár-
angur en hægt er að ná fram með
blóðþrýstingslyfjum.
Kalsíumneysla ásamt minni salt-
neyslu og aukinni neyslu trefja-
ríkrar fæðu er tahn geta fækkað
dauösföllum af völdum hjartasjúk-
dóma og skyldra kvilla um allt að
helming samkvæmt niðurstööum
læknanna sem stóðu að rannsókn-
inni en hún náði til nokkurra
landa.
Nýjar rannsóknir leiða í Ijós að bananaát dregur úr of háum blóðþrýstingi.
í sænska blaðinu Dagens Nyhet-
er, þar sem fjallað er um þessar
niðurstööur, kemur fram að Sviar
borða 5-10 sinnum meira af salti
en nauðsynlegt er tahð. Nels Henn-
ingsen, einn læknanna sem að
rannsókninni stóðu, ráðlagði fólki
eindregið að minnka saltneysluna
og hyggja vandlega að efnum á
borð við kalsíum og magnesíum en
hægt er að fá salt sem þessum efn-
um hefur verið bætt í.
Þessi tíðindi um hohustu banana-
neyslu koma á óheppilegum tíma
fyrir íslendinga en fyrir skömmu
tóku þrjú stærstu fyrirtækin, sem
flytja inn banana, höndum saman
og hækkuðu verðið einhliða um
13%. Heildsöluverð var hækkað úr
89 krónum í 100 krónur. Það þýðir
að algengt verð á kílói af banönum
út úr búð er nú 150 krónur í stað
138 króna áður.
-Pá