Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.1990, Blaðsíða 11

0(MIÍ)MCT AQl® ftI IU9S0.
■«,11 U . >'IJ.l J J,1II.IU1I 1
Namibía loks
sjálfstætt ríki
Namibía hlaut loksins sjálfstæði sitt
rétt eftir miðnætti í nótt eftir að hafa
verið sjötíu og fimm ár undir yfirráð-
um Suður-Afríku. Æðstu yfirmenn
Sameinuðu þjóðanna, utanríkisráð-
herrar stórveldanna og fjöldi afrí-
skra leiðtoga höfðu komið til Wind-
hoek, höfuðborgar Namibíu, til þess
að taka þátt í hátíðahöldunum.
Á miðnætti átti að taka niður fána
Suður-Afríku en athöfninni seinkaði
um átján mínútur. Óþreyjufullur
mannfjöldinn hrópaði: „Niður með
fánann!" um leið og tveir hvítir suð-
ur-afrískir liðþjálfar tóku niður suð-
ur-afriska fánann. Nokkrum sekúnd-
um síðar var fáni Namibíu dreginn
að húni af svörtum hermanni. Marg-
ir viðstaddir grétu og aðrir reistu
kreppta hnefa á loft.
Javier Perez de Cuellar, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
stjórnaði athöfninni þegar Sam
Nujoma, leiðtogi Swapohreyfingar-
innar, sór embættiseið sem fyrsti for-
seti Namibíu. Athöfnin fór fram á
troðfullum íþróttaleikvangi og marg-
ir gagnrýnendur de Klerks, forseta
Suður-Afríku, klöppuðu þegar hann
sagði að sjálfstæði Namibíu markaði
kaflaskil og nú hæfist nýtt tímabil
fyrir allan suðurhluta Afríku.
Stjórnin í Namibíu viðurkennir að
hún er enn efnahagslega háð Suður-
Afríku. Hvítir eiga flestar námur í
Namibíu sem og fiskiönaðar- og land-
búnaðarfyrirtæki. Enn ríkir mynt-
og tollabandalag milli landanna. Stór
hluti neysluvara kemur frá Suður-
Afríku. Namibía er einnig háð Suð-
ur-Afríku á sviði samgangna.
Stærsta höfn Namibíu verður áfram
undir stjórn Suður-Afríku sem
reyndar hefur sagst vera reiðubúin
að ræða um yfirráðin yfir höfninni
við stjórnina í Windhoek.
Namibía varð þýsk nýlenda upp
úr 1880 en 1915 náðu suður-afrískir
hermenn landinu á sitt vald.
Reuter og FNB
Namibískur hermaður dregur fána lands sins að húni skömmu eftir mið-
nætti í nótt þegar sjálfstæði Namibíu var fagnað. Simamynd Reuter
Peres falin stjórnarmyndun
Shimon Peres, leiðtoga Verka-
mannaflokksins í ísrael, var í gær
fahð að mynda nýja ríkisstjórn. Per-
es, sem lofað hefur að flýta friðarvið-
ræðum við Palestínumenn, mun hins
vegar geta lent í vandræðum með aö
finna samstarfsflokka.
Eftir þriggja daga viðræður við
fulltrúa allra þingflokka veitti
Herzog forseti Peres þriggja vikna
frest til að mynda nýja samsteypu-
stjórn. Flokkur Peres hætti stjórnar-
samstarfi við Likudflokk Shamirs
forsætisráðherra í síðustu viku
vegna ágreinings um tillögur Banda-
ríkjamanna um friöarviðræður við
Palestínumenn. Verkamannaflokk-
urinn bar síðan fram vantrauststil-
lögu á stjórnina sem var samþykkt á
þingi.
Peres þarf nú stuöning einhverra
af litlu trúarflokkunum í ísrael sem
eru með átján þingsæti af hundrað
Ogtuttugu. Reuter
Fj árlagafrumvarp breskra stjórnvalda:
Misjöfn viðbrögð
John Major, fjármálaráðherra Breta. Major heldur á skjalatösku þeirri sem
breskir fjármálaráðherrar nota venjulega þegar þeir leggja fram fjárlaga-
frumvarp. Símamynd Reuter
Fjárlagafrumvarp breska fjár-
málaráðherrans^sem lagt var fram
í gær, gerir ráð fyrir hækkun á skatti
á bensíni, áfengi og tóbaki en jafn-
framt að vextir verði ekki lækkaðir
í bráð. En frumvarp John Major fjár-
málaráðherra féll sérfræðingum
ekki vel í geð og segja þeir það ólík-
legt til að bremsa af verðbólguna. í
leiðara Financial Times sagði að
frumvarp ráðherrans „líktist ekki
fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnar sem
af alvöru hygðist lækka verðbólgu
fyrir næstu kosningar".
í nokkrum forystugreinum
breskra dagblaða í dag segir að frum-
varpið taki ekki nógu hart á alvar-
legustu efnahagsvandamálum
bresku þjóðarinnar. Enn aðrir fógn-
uðu aftur á móti þeirri staðreynd að
Major hyggst fara sér hægt. Slæmt
efnahagsástand og fyrirhugaður nef-
skattur í Bretlandi og Wales hefur
leitt til þess að stjórn Thatcher, for-
sætisráðherra og leiðtoga íhalds-
flokksins, hefur aldrei verið jafnó-
vinsæl og einmitt nú.
í frumvarpi Major er gert ráð fyrir
því að verðbólga, sem nú nemur 7,7
prósentum, lækki niður í sjö prósent
á síðasta ársfjórðungi þessa árs og í
fimm prósent á næsta ári. Gert er ráð
fyrir eins prósents hagvexti á þessu
ári en 2,75 á því næsta. Hagvöxtur
nam tveimur prósentum á síðasta
ári. Spáð er fimmtán milljarða punda
greiðsluhalla á næsta ári en hann
nam 20,85 milljörðum punda í fyrra.
Reuter
Oln
Útlönd
Kínverskir andófsmenn varaðir við
í ræðu sem Li Peng, forsætisráð-
herra Kína, hélt við setningu lög-
gjafarþings í gær varaði hann and-
ófsmenn í landinu við að sýna
stjómvöldum mótþróa. Ráðherr-
ann hvatti til þess að sfjómvöld
gæfu ekkerl eftir til að kveða niður
allt andóf og mótmæli gegn stjórn-
stefnu og einrasði kommúnista-
flokksins og héldu áfram að ráðast
gegn andófsmönnum. Með ræðu
sínni í gær lét ráðherrann í Ijós svo
ekki varð um villst aö kínversk
yfirvöld hyggjast ekki feta í fóspor
fyrrum kommúninstaríkja Aust-
ur-Evrópu en flest þeirra hafa nú tunversKir raoamenn niusta a
tekið hægn sveiflu f stjómmálum. þjóðsönginn við setnirtgu þings i
Ræöa Li snerist um nauðsyn þess gœr. símamynd Reuter
að viðhalda pólitfskum stöðugleika
og samheldni. Sagði hann kommúnistaflokk Kína hafa náð því takmarki
með stjórnarskipan landsins og stefnu-flokksins, þar á meðal árás hers-
ins og lögreglu gegn mótmælendum á Torgi hins himneska friðar í Peking
i fyrra. Hann sagði aö slakað yrði á aöhaldsaðgerðum stjómvalda en þær
hafa komið illa við pyngju almennings í Kina. Ljóst er af ræðu ráðherr-
ans að kínverskir ráöamenn hyggjast herða yflrráð sfn í öllum þrepum
þjóðfélagsins. Reuter
Mótmæli gegn borgarstjórn Oslóar
Borgarstarfsmenn í Osló efhdu til verkfalls í gær og gengu um götur
borgarinnar til aö mótmæla spillingu innan borgarstjórnarinnar og efna-
hagslegri kreppu.
Yfir þrjátiu þúsund starfsmenn tóku þátt í verkfallinu og ríkti um-
ferðaröngþveiti i Osló f gærmorgun þegar borgarbúar þurftu að fara á
eigin bílum í vinnuna í stað þess að nota almenningsfarartæki. Margir
foreldrar þurftu reyndar að vera heima til að gæta barna sinna þar sem
starfsfólk á dagheimilum og í skólum gekk um göturnar og mótmæltu
atferlistjómmálamannanna. ntb
Hundruð milljóna fyrir Van Gogh
Þetta er verkið sem seldist á rúmar tvö hundruö og áttatiu milljónir
isienskra króna í Paris í gær. Síamynd Reuter
Vatnslitamynd eftir Vincent Van Gogh var i gær seld á 27 milljónir
franka, eða sem svarar til 4,75 milljónir dollara. Það er 285 milljónir ís-
lenskra króna. Myndin, sem nefnist „The Roofs“ og er frá árinu 1882, var
seld á uppboði en ekki hefur fengist uppgefiö hver keypti verkið. Bannað
hefur verið að flytja þetta verk úr landi að þvf er menningamálaráðherra
Frakka hefur úrskuröaö. Segir Jack Lang að vegna sögulegs gildis mynd-
arinnar skuli hún ekki yfirgefa Frakkland. Árið 1987 var „Irises“ Van
Goghs seld á 54 milljónir dollara sem er hæsta verð sem nokkru sinni
hefurfengistfyrirolíumálverk. Reuter
Símahleranir frá Danmörku?
Þjóðaröryggisráö Bandaríkjanna hefur staöið fyrir hlerunum á sam-
skiptum til og frá Danmörku. Þetta sagði breski blaðamaðurinn Duncan
Campell í viðtali við Extra Bladet í gær. Campell hefur áður fullyrt að
þjóðaröryggisráöið bandaríska hleraði samskipti til og frá Noregi en
bandaríska utanríklsráðuneytið hefur harðlega vísað þeim fullyrðingum
á bug.
Aö því er Extra Bladet skrifaði hlusta Bandaríkjamenn helst á samskipt-
in milli sendiráða landanna erlendis og utanríkisráðuneytanna í Dan-
mörkuogNoregi. Ritzau
Lausn á gísladeílunni?
Háttesettur félagi í Hizbollah-
hreyfingunni (Flokki guðs), sem
talin er hafa yflr að ráða vitneskju
um örlög sautján vestrænna gisla
i haldi mannræningja í Libanon,
sagði í gær að gísladeilan hafi færst
í lausnarátt. En Hussein Musawi
sagði einnig að mannræningjamir
myndu vilja fá eitthvað fyrir sinn
snúð. Mannræningjar vestrænna
gísla í Mið-Austurlöndum hafafar-
ið fram á lausn Araba I haldi í ísra-
el, Kúwait og evrópskum löndum.
Talið er að mannræningjar, hlið-
hollir íran, haldi sautján vestræn-
um gíslum. Hizbollah-hreyfíngin
hefur ætíð neitað því að vera -við-
riöin gíslana og mannræningjana
en flestir telja að hún sé í raun
nokkurs konar breiðfylking sam-
Hussein Musawi, háttsettur emb-
ættismaður Hizbollah-hreyfingar-
innar, sagði að gísladeilan heiði
færst nær því að leysast.
Sfmamynd Reuter
taka Araba þar sem hreyfingar mannræningja eiga inni.
Mussawi sagði að ekki væri um bein né opinber samskipti milli Banda-
ríkjanna og íran um gislamálið en lengi hafa verið á kreiki sögusagnir
um slík tengsl. Hann kvaðst efins um að samkomulag af einhverju tagi
milli Bandaríkjanna og írans myndi hafa áhrifá mannræningjana. Reuter