Dagblaðið Vísir - DV - 17.08.1990, Page 3

FÖSTUDAGUR 17. ÁGÚST 1990.
3
Fréttir
Sjávarútvegurinn getur
tekið við olíukreppu
Sjávarútvegur okkar er reiöubún-
ari en oftast áður til að standa af sér
olíuverðshækkun. Stjórnarliðar
spauga með, að setja þurfi bráða-
birgðalög á Hussein í írak. Við getum
gert ráð fyrir hækkun olíuverðs á
næstunni. En hve tilbúnir erum við?
Staða sjávarútvegs hefur batnað
mikið að undanfórnu. Saman hefur
farið hækkandi afurðaverð, hófleg
laun og lágt olíuverð. Ef við setjum
stöðu sjávarútvegs sem 100 stig 1979,
er hún nú 115 stig og hefur batnað
um 15 prósent. Þetta kalla menn vísi-
tölu samkeppnisstöðu. Öðru máli
Sjónarhomið
Haukur Helgason
gegnir mn útflutningsiðnaöinn. Sé
sú staöa sett sem 1001979, er hún nú
88 stig og hefur versnaö sem því nem-
ur. Samkeppnisiðnaðurinn stendur
betur. Vísitaia hans er 103 stig, miðað
við 100 1979. Því munar miklu á
greinum.
Ýmsar leiðirtil
að áætla skatta
Margir einstaklingar og fyrirtæki
skiluðu ekki skattframtölum á rétt-
um tíma og fengu því áætlaða á sig
skatta. Framtalsskyldan er ótvíræð
og sé ekki taliö fram á réttum tíma
ber skattstjóra skylda til að áætla á
viðkomandi. Lögin segja að þá beri
skattstjóra skylda til að áætla svo
hátt að ekki sé nokkur hætta á að
viðkomandi hagnist á því að telja
ekki fram.
Ótal leiðir eru notaöar til þess að
áætla skatta en almennt eru framtöl
áranna á undan notuð, reiknað með
verðlagsbreytingum og síöan lagt allt
að 25% álag ofan á. Varðandi rekstr-
araðila er málið nokkuð flóknara.
Ársreikningar þeirra geta rokkað
nokkuð mikið milli ára svo sérstakr-
ar varúöar þarf að gæta gagnvart
rekstraraðilum.
Þeir sem fá á sig áætlaða skatta
hafa frest til 29. ágúst til þess að
kæra áætlunina. Sú dagsetning er
eins í öllum umdæmum. Skattstjóri
hefur síðan írest til 29. október til
þess að úrskurða í kærumálum. Sá
frestur dugar þó sjaldnast í stærri
umdæmum og má búast viö að
Reykjavíkurumdæmi fái framhalds-
frest allt að áramótum. Þegar búið
er að úrskurða í málinu koma of-
greiddir skattar strax til endur-
greiðslu.
Það er tiltölulega lítill hópur sem
fær áætlað á sig en sá hópur kostar
ómælda vinnu fyrir alla aöila. Áætl-
að er á færri nú en í fyrra. Á landinu
öllu var áætlað á 8551 einstakling nú
en 9225 í fyrra. Áætlað var á 2859
félög í ár en 2843 í fyrra.
-pj
Kartöflurækt á Héraði:
Góð uppskera
Sigrún Björgvinsdóttir, DV, Egilsstödum:
Vel lítur út með kartöflusprettu á
Héraði og er nú von til að Austfirð-
ingar verði sjálfum sér nógir meö
kartöflur í ár. Þegar um síðustu
mánaðamót hófst uppskera á fljót-
sprottnum tegundum og gullauga er
að koma á markaðinn. Grænmetis-
rækt hefur stóraukist á Héraði und-
anfarin ár. Kartöflubændur á Héraði
reka heildsölu- og dreifingarstöðina
Akurgull í Fellabæ.
Og Þjóðhagsstofnun hefur unnið
úr ársreikningum. Hagnaður af
reglulegri starfsemi fyrirtækja í
heild sem hlutfall af tekjum batnaði
um 1,1 prósent í fyrra, en var enginn
áður. Eiginfjárhlutfall fyrirtækjanna
var óbreytt í fyrra eða 13 prósent.
Afkoma fyrirtækja í almennum iðn-
aði versnaði í fyrra. En afkoma í sjáv-
arútvegi batnaði. Þetta segir okkur
enn, hvað hefur verið að gerast.
Fiskvinnslan er fyrir ofan núllið.
Það hefur ekki gerzt oft, en gerist nú.
En þegar rætt var um möguleika á
gengishækkun krónunnar snerist
fiskvinnslan gegn því. Afsökunin
var, að mörg fyrirtæki í sjávarútvegi
væru með margra ára skuldir á bak-
inu. Það er rétt. Engu að síður sjáum
við, að fiskvinnslan er tilbúnari en
áður til að taka við nokkurri hækkun
olíuverðs, án þess að útgerðin fari
höfuðið. Til dæmis ætti útgerð að
geta tekið við 20 prósent hækkun
olíuverðsins. En olíukreppum fylgir
vaxandi viöskiptahalli við útlönd,
halli sem kannski er 7 milljarðar nú.
Og hvað hafa frystihúsin gert við
batann? Jú, þau hafa notað hann til
að yfirborga hvert af öðru.
Og verðjöfnunarsjóður kemur ekki
í gagnið strax. Greitt hefur verið inn
á hann og hugsanlegt að fara að
greiða út úr honum bráðlega.
Að samanlögðu komumst við að
þeirri niðurstöðu, að við getum lifað
Hussein af.
Fiskverð hefur hækkað mikið á
mörkuöum í Evrópu og Ameríku.
Þetta virðist halda áfram. Þó gæti
reynzt okkur erfitt, ef gengi dollars
fer að falla, sem vel gæti orðið í fram-
haldi af Persaflóadeilunum. Við
þekkjum mörg slík dæmi. Það er
ekki nóg, aö 64 prósent bandarísku
þjóðarinnar vilji senda her til Saudi-
Arabíu, fjárfestendur eru oft annarr-
ar skoðunar. Því gæti gengi dollars
fallið á næstunni. Þá fengi íslenzk
útflutningsframleiðsla minna í sinn
hlut.
Við búum við viöskiptahalla við
útlönd. En við búum við verulegan
afgang á vöruskiptajöfnuði. Það eru
vextirnir af erlendu lánunum, sem
setja okkur úr jafnvægi.
rétti tíminn til að reyna sig!
UPPLÝSINGAR: SÍMSVARI 681511 - LUKKULÍNA 991002