Dagblaðið Vísir - DV - 19.10.1990, Qupperneq 7

FÖSTUDAGUR 19. OKTÓBER 1990.
7
_______________________________________________Fréttir
Erfiðleikar sarnna- og prjónastofa skapa atvinniileysi á Skaganum:
Nálægt tuttugu manns
atvinnulausir á annað ár
„Þaö má segja aö upphaf þessa at-
vinnuástands megi rekja til bygging-
ar Jámblendiverksmiðjunnar. Þá
fjölgaöi íbúum á Akranesi um eitt
þúsund á mjög skömmum tíma. Ef
karlmenn eru að flytjast til bæjarins
verður að skapa atvinnu handa kon-
um og bömum líka,“ sagði Hervar
Gunnarsson, formaður Verkalýðs-
félags Akraness, við DV.
í nýútkomnu yfirliti yfir atvinnu-
ástandið í september 1990 kemur
ff am að mest er atvinnuleysi á Akra-
nesi. Þar voru atvinnuleysisdagar í
mánuðinum 2216, þar af 1790 hjá kon-
um. Fjöldi atvinnulausra var 102, þar
af 83 konur. Konur em þannig ríflega
80 prósent atvinnulausra á Akranesi.
Miðað við sama tíma í fyrra em ívið
fleiri atvinnulausir nú.
Bágt atvinnuástand meðal kvenna
á Akranesi má að mestu rekja til
erfiðleika sauma- og prjónastofa. í
framhaldi af byggingu Járnblendi-
verksmiðjunnar hóf saumastofa
Henson starfsemi. Þegar best lét
unnu um 40 manns hjá Henson á
þrískiptum vöktum. Hins vegar fór
fljótlega að halia undan fæti og fór
- bætumar eru 42 þúsund á mánuði
Prjónastofan Akraprjón var tekin til gjaldþrotaskipta í siðasta mánuði.
saumastofa Henson á hausinn í árs-
lok 1987.
Um sama leyti fór að hægjast nokk-
uð um hjá prjónastofunni Akra-
prjóni. Þar var fólki sagt upp 1988
og fram að greiðslustöðvun fyrirtæk-
isins í vor var starfsemin annað-
hvort stopp eða í hægagangi með
8-12 manns í vinnu. Akraprjón var
tekið til gjaldþrotaskipta í síðasta
mánuði.
Atvinnuþróunarsjóður Akraness
keypti Hensonhúsið í von um að þar
fengist fyrirtæki til að hefja starf-
semi. Hóf fyrirtækið Tex-stíll starf-
semi sína þar en varð gjaldþrota í
september. En það eru ekki aðeins
sauma- og prjónafyrirtæki sem farið
hafa á hausinn. í ársbyrjun fór fisk-
vinnslufyrirtækið Arctic á hausinn.
Nýtt fyrirtæki, ísarctic, var stofnað,
reyndar á rústum Arctic og mun
helja starfsemi á næstunni.
Þá er ótalin járnsmiðjan Stuðlastál
sem einnig varð að loka í ársbyijun.
Á bótum
Meðal þeirra sem eru atvinnulaus-
Saumastofa Henson varð gjaldþrota i árslok 1987. DV-myndir Brynjar Gauti
ir núna eru á annan tug manna, aðal-
lega konur, sem verið hafa samfellt
atvinnulausar í hátt á annað ár. Það
eru manneskjur sem fengið hafa at-
vinnuleysisbætur í 260 daga sam-
fleytt og komist á svokallaðan bið-
tíma sem er allt að 16 vikur án bóta,
áður en farið er á annað atvinnuleys-
isbótatímabil. Með öðrum orðum má
maður vera atvinnulaus og fá bætur
í 260 daga af hverjum 68 vikum.
Atvinnuleysisbæturnar eru nú
1941,28 krónur á dag eða 42.067,54
krónur á mánuði. Við bætast barna-
bætur sem nema 77,65 krónum á dag
fyrir hvert barn.
Það er nær undantekningarlaust
önnur fyrirvinnan sem er á bótum
en Hervar sagði það hafa gerst að
báðar fyrirvinnur hefðu verið á bót-
um á sama tíma.
„Það er ægilegt. Ég skil ekki hvern-
ig fólk getur dregið fram hfiö á þess-
um peningum."
-hlh
Gísli Gíslason, bæjarstjóri á Akranesi:
Bærinn leysir
atvinnumálin ekki
á einu bretti
Það lifir enginn til
lengdar á bótum
- segir Hervar Gunnarsson
„Við sjáum ekki alveg fyrir okkur
að það verði bæjarsjóður sem slíkur
sem kemur til með að leysa öU at-
vinnumál bæjarins á einu bretti. Það
hafa verið nokkrir einstaklingar hér
sem hafa hóað sig samán til að koma
af stað atvinnurekstri og við fögnum
mjög slíku framtaki. Til að atvinnu-
líf geti orðið sæmilega farsælt og fjöl-
breytilegt er mjög brýnt að sérhver
einstaklingur láti eins mikið til sín
taka og mögulegt er,“ sagði Gísli
Gíslason, bæjarstjóri á Akranesi,
vegna þess atvinnuleysis sem þar er'
ríkjandi, sérstaklega meðal kvenna.
Teikn eru á lofti í atvinnulífmu en
fyrirtæki í kavíarvinnslu er að fara
af stað. Mun Akranesbær koma inn
í það dæmi með hugsanlega fyrir-
greiðslu. Kavíarverksmiðjan mun að
sögn Gísla stóla sérstaklega á vinnu-
afl kvenna. Munu 15-20 konur geta
fengið þar vinnu. Segir Gísli að tvo
til þijá vinnustaöi þurfi tU viðbótar
af þeirri stærð tU að ráða bót á at-
viimuástandinu, svo einhverju nemi.
- Fjölbreyttari atvinnutækifæri
Gisii Gislason bæjarstjóri.
voru á stefnuskrám nær allra fram-
boðslista um aUt lánd í sveitarstjórn-
arkosningunum í vor. Hvað getur
Akranesbær gert tU aö laða atvinnu-
fyrirtæki til bæjarins?
„Við höfum gefið fyrirtækjum, sem
mögulega vilja flytja hingað, undir
fótinn mörg undanfarin ár. Akranes-
bær er tUbúinn til að skoða einstaka
þætti í rekstri þessara fyrirtækja
með fyrirgreiðslu í huga. Það hefur
hins vegar ekki borið eins mikinn
árangur og við heföum vUjað. LátU
viðbrögð gefa tU kynna að stærri
maðkur sé í mysunni en við fáum
við ráðið.“
Gísli segir að átak stjórnvalda þurfi
einnig að koma til þannig að unnið
verði að fjölgun atvinnutækifæra
með skipulegum hætti.
„AUmargir stjórnmálamenn hafa
rætt um tilflutning fyrirtækja frá
höfuðborgarsvæðinu og út á land.
Við vUjum að flutt verði jafnmörg
störf út á land og tU verða í álverinu
á KeiUsnesi. Verði þessum störfum
þá dreift á þá staði þar sem þörfin
er brýnust. Því miður hafa þeir
stjórnmálmenn sem rætt hafa um
þennan tilflutning á atvinnutækifær-
um út á land hvorki fylgt máhnu eft-
ir né skoðað af alvöru með hvaða
hætti þetta væri hægt.“
- Nú hafa Skagamenn rennt hýru
auga tU gerð jarðganga undir Hval-
íjörð. Hvað sjáið þið fyrir ykkur í.
þeim efnum?
„Með meiri nálægð við Reykjavík-
ursvæðið er meiri möguleUd á að
fyrirtækin flytji hingað upp eftir. Hér
er ákjósanlegt framtíðarsvæði fyrir
hvers konar iðnrekstur. Umsvif
manna aukast með bættum sam-
göngum og við óttumst því ekki að
fólk leiti suður til vinnu.“
-hlh
Hervar Gunnarsson, formaður
i Verkaiýðsfélags Akraness
„í fljótu bragði eru tvær leiðir út
úr þessu ástandi. í fyrsta lagi þarf
að auka kvótann. Það er fljótlegasta
aðferðin og.eykur umsvifm í fisk-
vinnsluhúsunum og nýtingu at-
vinnutækjanna, sem fyrir hendi eru,
til muna. Þetta er mjög ódýr aðferð
þar sem ekkert þárf að byggja. í ööru
lagi þarf að lokka hingað fleiri fyrir-
tæki. Nálægðin við höfuðborgar-
svæðið ætti að hjálpa okkur. Þetta
eru hugmyndir að lausnum en ekki
neinar heUdarlausnir sem slíkar,“
sagði Hervar Gunnarsson, formaður
Verkalýðsfélags Akraness.
Varðandi fjölgun atvinnutækifæra
benti Hervar á flutning ríkisfyrir-
tækja og nefndi Landhelgisgæsluna
sem dæmi. Slíkur flutningur leiddi
af sér atvinnuaukningu í ýmsum
greinum eins og málmsmíði.
Varðandi Hvalfjarðargöng sagði
Hervar að fá yrði fyrirtæki til bæjar-
ins áður en slík göng yrðu opnuð.
„Atvinnutækifærin koma ekki í
gegn um göngin en hins vegar fara
ýmsar framleiðsluafurðir í gegn um
þau hina leiðina."
Benti Hervar á að 20 hinna at-
vinnulausu kvenna væru úr verslun-
ar- og þjónustugeiranum. Væri at-
vinnuleysi samt ekki eins mikið og
það gæti verið þar sem margir hafa
flutt suður og þannig tekið atvinnu-
leysið með sér.
„Fólk tekur nær undantekningar-
laust hvaða atvinnutilboði sem er.
Til að auka möguleika fólks á vinnu
hafa ýmis námskeið verið haldin fyr-
ir tilstilli okkar. Mæltust þau vel fyr-
ir. Við reynum að gera hvað við get-
um fyrir þetta fólk þar sem enginn
lifir til lengdar á atvinnuleysisbót-
um.“ -hlh
hýbýli
á skrifstofuna
Hin árangursríku lofthreinsitæki fyrir
bíla og híbýli eru komin aftur.
HEFUR ÁHRIF GEGN OFNÆMI!
Vinna á:
Ryki
Tóbakslykt
Reyk
Bakteríum
Plöntufrjjói
Ótrúlegt verð
Umboðsaðilar um land allt:
RÖKRAS HF.
Rafeinda og Rafverktaki
Bíldshöfða 18, s. 671020
RSVKJAViK: Bn«, SkósarMil. OI«*y IMda MmtH. AKUREVRI: Nýja nimuhú.la. RadMnaust. KCFLAVÍK: Aðalsíödtn hf.,
StaiMtaU. RAUFARHÓVM: BAfc.bÚðln Urd. BiLOUOALUR: Edmborg. RAFMARFJÖROUR: Essó, Uskjarg. SAUOARKRÓKUR: Hegri.
HÓFN: Kf. A-Sk*«ttai!tn«a. BLÓHDUÓS: Kf. Hðn<ratabMM- HÓSAVÍK: Kf. Mng.ybisa. NJAROVÍK: K.S. Samksup. REYDARFJORDUR:
LyfcJM. VESTMANNAEYJAR: NalsU. AKRANSS: PC-TÖJyan. HVERACEROI: Paradls. ECILSSTADIR: Rafb. Svefalt CuAmundss. PATREKS-
FJÖRDUR: RatbðA Jðnasar. CAROUR: Rafta. Sl«. Inyvar&s. ESKIFJÖRDUR: Rafvlrklnn. SEYDISFJÖRDUR: stðlbúAln. ÍSAFJÖRDUR:
Straumur. SICLUFJÖROUR: TorgUL NESKAUPSTAOUR: Tónspll. SELFOSS: Vörvhús K.A.