Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.1990, Blaðsíða 5

ÞRIÐJUDAGUR 30. OKTÓBER 1990.
5
Fréttir
Sögulegur miðstj ómarfundur hjá Alþýðubandalagi:
Þvottur á þreyttri ímynd
eða róttæk stef nubreyting
miðstjóm telur rétt að taka ekki mið af stefnuskrá flokksins í komandi alþingiskosningum
Miöstjórn Alþýðubandalagsins tók
um síðustu helgi þá ákvörðun að
taka ekki mið af stefnuskrá sinni frá
1974 í komandi kosningum. Með
formlegum hætti hefur því flokkur-
inn nú hafnað þeim hugmyndafræði-
legu forsendum sem hann spratt úr
og afneitað fyrri skilgreiningum á
tilgangi sínum.
I raun hafði flokkurinn að mestu
srlúið baki við stefnuskránni í verki
og um nokkurt skeið hefur gerð
nýrrar verið í undirbúningi. En til
að fyrirbyggja allan misskilning í
komandi alþingiskosningum töldu
menn rétt að afneita með formlegum
hætti öllum fyrri hugmyndum um
ráðstjómarsósíalisma og miðstýrðan
áætlanabúskap hér á landi.
Hættuleg stefnuskrá
Ólafur Ragnar Grímsson, formað-
ur flokksins, flutti endanlegu tillög-
una og var hún samþykkt nánast
samhljóða. Upphaflega kom þó tillag-
an úr röðiun Birtingarmanna í mið-
stjóm og var Runólfur Ágústsson
skrifaður fyrir henni. í greinargerð
hans með tUlögunni segir meðal ann-
ars:
„Flokknum gæti reynst hættulegt
að fara út í kosningarnar (til Al-
þingis) með stefnuskrána í gildi þar
sem þeirri framtíðarsýn er lýst sem
þegar hefur runniö sitt skeið á enda
í Austur-Evrópu. Miöstýrður ríkis-
rekstur með allsheijar þjóðnýtingu,
tilheyrandi áætlanabúskap og ráð-
stjóm em markmið sem fólki í dag
þykja miöur geðsleg. Alþýðubanda-
lagið verður því að viðurkenna form-
lega brotthvarf sitt frá ofangreindum
hugmyndum sem lýst er í stefnuskrá
flokksins. Afnám hennar er því
nauðsynlegt uppgjör flokksins við
fortíð sína og sögu.“
Er flokkurinn að þvo ímynd
sína?
Án nokkurs vafa mun þessarar
samþykktar lengi verða minnst jafnt
innan sem utan Alþýðubandalags-
ins, enda ekki daglegur viðburður
að íslenskur stjómmálaflokkur viö-
urkenni þörf á stefnubreytingu með
jafnróttækum hætti. En er um raun-
verulega stefnubreytingu að ræða?
Er flokkurinn ekki einungis að þvo
ímynd sína og lokka kjósendur til
fylgis án þess að gera í raun upp við
fyrri hugmyndir?
Á þessum sama fundi miðstjómar
Alþýðubandalagsins var samþykkt
ítarleg stjómmálaályktun sem nú
telst hin raunverulega stefnuskrá
flokksins. Til að fá svar við ofan-
greindum spurningum kann því að
vera fróðlegt að glugga lítils háttar í
ályktun fundarins.
Krafan um brottför hersins
horfin
í stað kröfunnar um brottför varn-
arhösins og úrsögn úr NATO, sem
lengstum hefur verið burðarásinn í
utanríkisstefnu Alþýðubandalags-
ins, er einungis að finna varfærnis-
lega orðaða ósk um nýja utanríkis-
og öryggisstefnu íslenskra stjóm-
valda. í ályktuninni segir: „Hernað-
arbandalög í okkar heimshluta og
herliöið á Miðnesheiði og víðar eru
nú orðin fáránleg tímaskekkja.
Brýnt er að ná víðtækri samstöðu
meðal þjóðarinnar um nýja öryggis-
stefnu friðar og alþjóðlegs samráðs.
Brottfor erlends herhðs af landinu
er óhjákvæmileg afleiðing breyttrar
stöðu á þessu sviði.“
Aðlögun að breyttu umhverfi
í Evrópu
Hvað varðar alþjóðleg samskipti
kveður einnig við annan tón en
heyrst hefur frá Alþýðubandalaginu.
Lögð er áhersla á greiðum og beinum
samskiptum við umheiminn og fram
kemur í ályktuninni að mikilvægt sé
að íslendingar taki með fullri reisn
þátt í örri alþjóðlegri þróun í við-
skiptum, menningu pg stjórnmálum.
Tekið er fram að ísland þurfi með
margvíslegum hætti að aðlaga sig að
breyttu efnahagslegu umhverfi í
heiminum, til dæmis að evrópska
efnahagssvæðinu sem nú er í mynd-
un og þeim óheftu fjármagnsflutn-
Fréttaljós
Kristján Ari Arason
ingum sem óöum eru að ryðja sér
braut í heiminum. Þá er áhersla lögð
á að íslendingar tryggi hagsmuni
sína með alþjóðasamningum, til
dæmis þátttöku í viðræðum EFTA
og EB, Gattviðræðunum og tvíhliða
viðræðum við EB.
Hvað varðar skipulagsumbætur í
atvinnumálum kennir ýmissa grasa
en stærstu breytingarnar á stefnu
Alþýðubandalagsins eru í sjávarút-
vegsmálum og stóriöjumálum.
Kvótaleiga og innlendir mark-
aðir
Aukin arðsemi í sjávarútveginum
og lækkun tilkostnaðar eru brýn úr-
lausnarefni, að mati Alþýðubanda-
lagsins. Um nauðsynlegar skipulags-
umbætur segir í ályktuninni að
draga þurfi úr heildarstærð og sókn-
argetu fiskiskipaflotans og tryggja
hagkvæma nýtingu fiskimiða. Sér-
stök áhersla er lögð á að endurskoða
þurfi aht sölukerfi sjávarútvegsins
með tilliti til aukinnar fjölbreytni og
viðskiptafrelsis.
Athygh vekur að samkvæmt
stjórnmálaályktuninni vill Alþýðu-
bandalagið kanna möguleikann á að
taka upp kvótaleigu og lýst er yfir
stuðningi við þá hugmynd að fiskur
af íslandsmiðum verði seldur á inn-
lendum mörkuðuin. „Fyrsta skref í
þá átt er að koma á fót fiskmörkuð-
um, bæði fjarskiptamörkuðum og
gólfmörkuðum, sem víðast um
landið með opinberum stuðningi og
hvatningu þar sem aðstæður eru erf-
iðastar. Erlendum fiskiskipum verði
heimhað að selja fisk á íslenskum
mörkuðum og kaupa þjónustu á ís-
landi.“
Hvað varðar stóriðjumál segir í
stjómmálaályktun fundarins að hag-
vöxtur og lífskjarabati þjóðarinnar í
framtíðinni hljóti óhjákvæmilega að
byggjast á orkunýtingu fallvatna og
jarðhitans. Einnig kemur þar fram
að orkusala til stóriðjufyrirtækja í
eigu útlendinga þurfi að uppfylla
ákveðin skilyrði hvað varðar hagnað
af raforkusölu, mengunarvarnir og
íslenska lögsögu.
Jákvætt hlutverk álvera
Varðandi þá samninga sem nú er
verið að gera um nýtt álver á Reykja-
nesi kveður við nokkuð annan tón
en heyrst hefur frá sumum forystu-
mönnum flokksins að undanfornu. í
ályktuninni segir meðal annars:
„Bygging álvers og tilheyrandi orku-
vera getur gegnt jákvæöu hlutverki
við að auka hagvöxt, bæta lífskjör
og tryggja atvinnuna í landinu, náist
viðunandi samningar."
að töluverð áhætta fehst í fyrirhggj-
andi drögum að orkusölusamningi
og leita þurfi leiða th að draga úr
áhættunni með ákvæðum um endur-
skoðun og lágmarksverð. Einnig
komi th greina að sérstakt áhættu-
fyrirtæki verði stofnað um orkusöl-
una th Atiantsáls.
Róttækur jafnaðarmanna-
flokkur?
Hvort Alþýðubandalagið nái með
stjómmálaályktun sinni að skýr-
skota th nýrra kjósenda í komandi
alþingiskosningum em og verða
vafalaust skiptar skoðanir um, jafnt
innan flokksins sem utan. Að mati
flestra er hins vegar ljóst að með af-
námi stefnuskrárinnar og nýjum
áherslum í atvinnu- og utanríkismál-
um hefur flokkurinn tekiö skref sem
ekki verða aftur tekin.
í lok fundarins kom fram í máh
Ólafs Ragnars Grímssonar að meö
þessum skrefum væri Alþýðubanda-
lagið að umbreyta sér í róttækan
jafnaðarmannaflokk. „Vegna sögu-
legs hmns kenningakerfanna í
austri og vestri hefur Alþýðubanda-
lagið nú færi á að skipa sér framar-
lega sem flokkur róttækrar jafriaðar-
stefnu á íslandi". -kaa
I jidurskin á
hilhurðum eykur
ör><4<»i i umferóinni
UMFEROAR
RAÐ
Ólafur Ragnar Grímsson lagði til við miðstjórn Alþýðubandalagsins að í
komandi alþingiskosningum tæki flokkurinn ekki mið af stefnuskrá sinni.
Segir að vegna sögulegs hruns kenningakerfanna í austri og vestri hafi
flokkurinn nú færi á að skipa sér framarlega sem flokkur róttækrar jafnaðar-
stefnu á íslandi.
Þá lýsir Alþýðubandalagiö fógnuði og aðrar skyldur fyrirtækisins skuli
sínum yfir að náöst hefur að semja alfarið lúta íslenskum lögum. Um
viö Atiantsál-hópinn um að skattar aðra þætti samningsdraganna segir
AUGLÝSING
UMINNLAUSNARVERÐ
VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR INNLAUSNARTÍMABIL INNLAUSNARVERÐ *) ÁKR. 10.000,00
1983- 2.fl. 1984- 3.fl. 1987-1.fl.SDR 1987-1.fl.ECU 01.11.90-01.05.91 12.11.90-12.05.91 16.11.90 16.11.90 kr. 47.605.98 kr. 49.704,01 kr. **) kr. **)
*)lnnlausnarverö er höfuöstóll, vextir, vaxtavextir og verðbót.
**)Sjá skilmála.
Innlausn spariskírteina ríkissjóös ferfram í afgreiðslu
Seðlabanka íslands, Kalkofnsvegi 1 og liggja þar jafnframt frammi
nánari upplýsingar um skírteinin.
Reykjavík, október 1990.
SEÐLABANKI ÍSLANDS