Dagblaðið Vísir - DV - 15.09.1992, Side 21

ÞRIÐJUDAGUR 15. SEPTEMBER 1992.
25
Eitt af einkennum jaröar, þar sem
illa er lifaö, er dýrkun ljótleikans.
Allt sem fagurt er í náttúrunni og
í samskiptum manna er gert ljótt
og því ljótara sem fegurðin er
meiri. Þegar ég segi ljótt á ég viö
afskræmingu fegurðarinnar.
Margir listfræðingar eiga ekki orð
til að lýsa hrifningu sinni yfir lista-
verki sem afskræmir það sem okk-
ur er heilagt. Því ljótara verk því
meiri afskræming, því meiri list og
þess vegna meiri fegurð.
Þeir tala um fegurö ljótleikans
líkt og við tölum um að náttúran
sé hrikalega fógur, djúp gil, himin-
há hamrabjörg og skörðóttir fjalla-
tindar. Við höfum alls konar útgáf-
ur af náttúrunni. Það er munur á
því hvort náttúran er hrikaleg eða
segja að afskræming fegurðar sé
falleg. Túlkun listamanns á hlut-
veruleikanum getur ekki verið eitt-
hvað sem hægt er að kalla list.
Sómatilfinningu ofboðið
Þótt einum finnist þetta list þá
fmnst öðrum það ekki. Þótt einhver
læri listasögu og útskrifist sem list-
fræðingur þá er hans persónulega
mat á hugverki einhvers ekki hst
þótt hann hugsi það. Hver og einn
verður að ákveða það fyrir sig. En
því fleirum, sem finnst skrumskæl-
ing hlutanna falleg, því brenglaðra
fegurðarskyn. Því meira sem Róm-
verjar sáu af leikum í Coloessum,
því ljótari sem leikirnir urðu, því
hrifnari áhorfendur og því verra
var hugarfar þeirra.
Við þeim blasti hnignun og eins
er það hjá okkur í dag, því meira
sem við sjáum af ljótleika og því
fleiri sem taka upp hanskann fyrir
hann því styttra í endalokin. Því
hvar á aö stoppa.
í umræðum um klámið í fyrra
gerðu konur rétt. Sómatilfinningu
manna var ofhoðið því þar var boð-
,Astin er höfð í flimtingum og kærleikurinn er afskræmdur," segir m.a.
grein Atla.
Dýrkun
Ijótleikans
ið upp á ljótleika ástarlífsins.
Allt það fegursta í samskiptum
karls og konu gert ljótt eða skrum-
skælt. Orð og hugtök yfir sam-
skipti kynjanna eru sett í tengsl við
ljótleikann og einnig orð og hugtök
yfir kynfærin eru afbökuð og
skrumskæld. Sá þykir maður mest-
ur sem tvinnað getur út úr sér nógu
ljótu um ástarlífið. Ástin er höfð í
flimtingum og kærleikurinn er af-
skræmdur.
Tíðarandi er hugtak yfir eitthvað
sem gengur almennt yfir hjá fjöld-
anum, að talið er. Er dýrkun ljót-
leikans tíðarandi, er þetta vilji
fjöldans? Ég efast um það. Bylur
hæst í tómri tunnu er sagt og á það
vel við, fjöldinn í þessu landi vlll
ekki þessa skrumskælingu.
Aðför að lýðræðinu?
Við, almenningur, erum orðin
þreytt á því að mega ekki fá að sjá
eitthvað fallegt í hstaverkum. Við
horfum dolfallin á fahega máluð
eöa hoggin verk, ýmissa erlendra
og innlendra listamanna. Við
dáumst að fegurð handbragðsins.
Öh þessi verk eru að segja okkur
sögu er við skiljum, hstamaðurinn
formar það sem hann horfir á eöa
endursegir sögur, hvort sem er í
málverki eða höggmynd.
Það fer ekki á mihi mála að viö
erum að horfa á það sem við þekkj-
um.
Þetta er óskylt því að afskræma
t.d. mannslíkamann og segja,
svona sé ég hann, þetta er mitt
hugverk, ég er hstamaður og.það
sem ég geri er list. Sá sem ekki
skilur þetta er afturhaldsseggur og
hefur ekkert vit á tjáningu. Ekki
er það mín skoðun að banna þessa
hluti, ég finn mig knúinn til að
Kjallarinn
Atli Hraunfjörð
málari
segja að öh þessi tjáning fólks sé
til góðs og eigi rétt á sér og öll get-
um við verið sammála um að ekki
er aht hst sem fram kemur hvort
sem er til orðs eða æðis.
Oft hef ég rætt um listaskyn mitt
við hstamenn á ýmsum sviðum
menningar, eins og einatt sýnist
sitt hverjum. Eitt eiga flestir sam-
merkt, að tala með lítilsvirðingu
um þá hstamenn sem feta vhja í
fótspor hinna gömlu meistara. Þeir
segja með lítilsvirðingu, já, þú
meinar póstkortamálun eða ljós-
myndaeftiröpun. - Er það svo mik-
h synd að mála eða skapa eitthvað
fagurt að það þurfi að tala með lít-
ilsvirðingu um þá viðleitni?
Óttast þeir ef th vih að neytand-
inn kaupi frekar af þeim sem dýrka
fegurðina? Eða óttast þeir þá ein-
stakhnga sem hafa þá hæfileika að
geta endurskapað í hug og hand-
verki þann heim er við búum í?
Umræður í útvarpi um viðbrögð
fólks varðandi klámmyndir voru
þær að allir vhdu vera sjálfráðir
um á hvað þeir horfðu og hvað
ekki. Það er ekki málið að verið sé
að miðstýra hvað fólk horfir á eða
neyti, heldur hitt að þeir einstakl-
ingar, sem vhja horfa á ljótleikann
ættu að líta í eigin barm og gera
upp við sig hvort þetta sé sá heimur
sem þeir vhji búa við.
Er það máhð að Ijótleikinn eða
skrumskælingin sé söluvara? Er
ekki framboðið einhæft? Finnur
enginn hjá sér hvöt að skapa og
njóta fegurðar? Hvar er hugsjónin,
er hún dauð, snýst aht um pen-
inga? - Er ljótleikinn svo mikhs
virði að það sé spurning um aðfór
að lýðræðinu að fara þess á leit við
fólk að sleppa því að neyta hans.
Atli HraunQörð
„I umræðunni um klámið í fyrra gerðu
konur rétt. Sómatilfinningu manna var
ofboðið því þar var boðið upp á ljótleika
ástarlífsins. Allt það fegursta í sam-
skiptum karls og konu gert ljótt eða
skrumskælt.“
TÓNUSTARHÁTÍÐ UNGRA
NORRÆNNA EINLEIKARA
verður haldin í Stokkhólmi 22.-25. september 1993
Islenskum hljóðfæraleikara eða söngvara gefst kostur
á að koma fram á hátíðinni, bæði á sjálfstæðum tón-
leikum og meðsinfóníuhljómsveit.
Umsóknareyðublöð um þátttöku í undankeppni eru
afhent á skrifstofu Tónlistarskólans í Reykjavík. Þar
eru jafnframt gefnar nánari upplýsingar um keppn-
ina. Hámarksaldur er 25 ár fyrir hljóðfæraleikara og
30árfyrirsöngvara.
Umsóknarfrestur er til 15. nóvember 1992.
Tónlistarskólinn í Reykjavík
Skipholti 33,105 Reykjavík
sími 30625.
TRYGGINGASTOFNUN
RÍKISINS
©
Styrkir til bifreiðakaupa
Tryggingastofnun ríkisins veitir hreyfihömluðum
styrki til bifreiðakaupa.
Nauðsyn bifreiðar vegna hreyfihömlunar skal vera
ótvíræð.
Umsóknareyðublöð vegna úthlutunar 1993 fást hjá
afgreiðsludeild og upplýsingadeild Tryggingastofn-
unar ríkisins, Laugavegi 114, og hjá umboðsmönn-
um hennar um land allt.
Umsóknarfrestur er til 1 5. október.
Tryggingastofnun ríkisins

INNRITUN í ALMENNA FLOKKA
(FRÍSTUNDANÁM)
Verklegar greinar: Fatasaumur. Skrautskrift. Postul-
ínsmálun. Bókband. Hlutateikning. Teikning og mál-
un. Módelteikning (byrjenda- og framhaldsflokkar).
Teikning og litameðferð fyrir unglinga 13 ára og
eldri. Málun - framhaldsnámskeið. Vélritun. Skokk
fyrir alla.
Bóklegar greinar: íslenska (stafsetning og mál-
fræði). íslenska fyrir útlendinga, I., II., III. (í I. stig
er raðað eftir þjóðerni nemenda). Danska. Norska.
Sænska. Enska. Þýska. Hollenska. Franska. Ítalska.
ítalskar bókmenntir. Spænska. Spænskar bókmennt-
ir. Latína. Gríska. Portúgalska. Hebreska. Tékkneska.
Búlgarska. Rússneska, byrjenda- og framhaldsnám-
skeið.
Danska, norska, sænska fyrir börn 7-10 ára til að
viðhalda kunnáttu þeirra barna sem kunna eitthvað
fyrir í málunum.
Aðstoð við skólafólk: Stærðfræði á grunnskóla- og
framhaldsskólastigi. Stafsetning fyrirframhaldsskóla-
nema sem bæta þurfa kunnáttu í íslenskri stafsetn-
ingu.
i almennum flokkum er kennt einu sinni eða tvisvar
í viku, ýmist 2, 3 eða 4 kennslustundir í senn í 11
vikur.
Kennslugjald fer eftir stundafjölda og greiðist við
innritun.
Kennsla hefst 28. september.
Innritun fer fram í Miðbæjarskóla, Fríkirkjuvegi 1,
dagana 17., 18., 21. og 22. september kl. 17-20.