Dagblaðið Vísir - DV - 09.10.1992, Qupperneq 4

4
FÖSTUÐAGUR 9. OKTÓBER 1992,-
Fréttir
í nær 2 ára f angelsi
- ráðuneyti áminnti hann í sumar fyrir mikinn seinagang
Guðmundur L. Jóhannesson hér-
aðsdómari, sem kvað upþ dóm í saka-
máli á hendur íjórum ungum mönn-
um sem stóðu að því að nauðga 14
ára stúlku í desember 1990, fékk al-
varlega áminningu fyrir embættis-
færslur sínar eftir könnun dóms-
málaráðuneytisins í sumar. Hann
var þá sakaður um vanrækslu í starfi
með töfum á meðferð og afgreiðslu
mála. Ráðuneytið fór þá fram á að
dómstjórinn við héraðsdóm Reykja-
ness áminnti Guðmund.
Dómurinn yfir framangreindum
fjórmenningum, sem fengu fjögurra,
fimm, sex og átta mánaða skilorðs-
bundið fangelsi fyrir brot sin hefur
vakið mjög hörð viðbrögð almenn-
ings. Honum hefur ekki verið áfrýjaö
af hálfu ákæruvaldsins enda hefur
það embætti ekki fengiö endurrit af
honum í hendur ennþá þrátt fyrir
aö mánuður sé nú liðinn frá dóms-
uppkvaðningu.
Peningamál mun verra
en kynferðisofbeldi?
Sé dómur Guðmundar í nauðgun-
armálinu borinn saman við dóm
hans yfir karlmanni vegna auðgun-
arbrota í desember 1986 og janúar
1987 kemur ýmislegt í ljós.
Guðmundur dæmdi þá mann, sem
aldrei hafði hlotiö refsidóm áður, í
22 mánaða óskilorðsbundið fangelsi
fyrir greiðslukortasvik upp á rúm-
lega 200 þúsund krónur. Þar var um
að ræða auðgunarbrot eins manns
en í nýdæmdu kynferðisafbrotamáli
voru fjórir saman að verki,
fimm því einn var aldrei ákærður.
Fyrir auðgunarbrotið dæmdi Guð-
mundur sakbominginn í nær 2 ára
óskilorðsbundið fangelsi en skilorðs-
batt 4-8 mánaða refsingar íjórmenn-
inganna. Þess ber þó að geta að í síð-
ara málinu beitti Guðmundur
ildarákvæði í hegningarlögunum þar
sem segir að færa megi lágmarks-
refsingu niður ef um ungan aldur
sakborninga er að ræða.
Ríkissaksóknara ofbauð
í auðgunarmáiinu ofbauð ríkissak-
sóknara svo dómurinn að hann áfrýj-
aði honum til Hæstaréttar og fór
fram á refsilækkun. Slíkt er mjög
óvenjulegt í refsimálum. Viðbrögð
Guömundar voru þá að senda Hæsta-
rétti bréf þar sem hann fór hörðum
og „óviðurkvæmilegum" oröum um
verk ríkissaksóknara. Hæstiréttur
sagði bréf dómarans óþarft og gjör-
breytti refsingunni - færði hana nið-
ur í 6 mánuði þar af 4 skilorðsbundið.
Áminning og mjög
mjkill seinagangur
Áminningin frá ráðuneytinu sem
Guðmundur fékk í sumar sneri aðal-
lega að miklum seiriagangi við af-
greiðslu mála. Mörg ár hafa liðiö frá
Guðmundur L. Jóhannesson, hér-
aðsdómari i Hafnarfirði.
því að Guömundi hefur borist ákæra
þangað til dómar hafa gengið hjá
honum. Fyrir þetta hefur Hæstirétt-
ur reyndar einnig vítt dómarann.
í ágúst 1972 var gefin út ákæra í
máli þar sem tveir fuilorðnir menn
voru sakaðir um kynferðisbrot gagn-
vart barni. Guðmundur felldi dóm
yfir mönnunum 3. mars 1976, tæpum
4 árum síðar. Mennimir voru dæmd-
ir sekir. Hæstiréttur sýknaði þá aftur
á móti í maí 1978. Þá voru sex ár lið-
in frá því er ákæra var gefin út.
Ákæra á hendur einstakhngum í
erfðaskrármáU lá einnig hjá Guð-
mundi í 4 ár áður en málflutningur
fór fram.
í SvefneyjamáUnu svokaUaða, þar
sem par var dæmt fyrir kynferðis-.
brot gagnvart börnum, Uðu um 18
mánuðir frá því ákæran var gefin
út og þar til dæmt var í máUnu.
SvefneyjamáUð vakti mikla athygU á
sínum tíma og þaövoru margir sem
biðu dóms i máUnu.
í öðru sakamáli, sem var áfrýjað,
sagði Hæstiréttur að meðferð þess
hjá Guðmundi hefði tekið tvö ár og
átta mánuði eftir útgáfu ákæru.
„Hefur sá dráttur, sem varð á rekstri
málsins, ekki verið réttlættur og er
hann vítaverður," segir meðal ann-
ars í dómi Hæstaréttar.
DV hafði samband við Ara Edwald,
aöstoðarmann dómsmálaráðherra,
vegna þessara mála. Hann sagði að
ráðuneytið hefði áminnt Guðmund í
sumar og faUð dómstjóranum aö
annast eftirUt meö störfum hans
hvað seinaganginn snerti. Hins vegar
væri það hlutverk Hæstaréttar aö
meta efnislegar úrlausnir héraðs-
dómara á áfrýjunarstigi.
-ÓTT
Erlendur gestur á vegum Listahatiðar 1990:
Lét listahátíð
qreiða
fyrir sig þjðrfé
- þáði ekki laun en hafði rýmri úttektarheimildir á hóteh
Endurskoðandi Ustahátíðar hefur.
svarað athugasemdum Ríkisendur-
skoðunar vegna risnukostnaðar og
fleira vegna Listahátíðar 1990. Ríkis-
endurskoðun gerði athugasemdir við
að Ustahátíð hefði greitt reUminga
án þess að formskilyrðum hefði verið
fuUnægt, að Ustamenn og aðrir hefðu
farið út fyrir ásættanleg mörk í við-
skiptum viö hótel og veitingastaði á
kostnað Ustahátíðar.
Listahátíð keypti, eins og DV hefur
áður skýrt frá, mat, drykk og tóbak
á hótelum og veitingastöðum fyrir
tæpar tvær mUljónir króna, þar af
áfengi og tóbak fyrir 410 þúsund
krónur.
I svari endurskoðandans, Þor-
steinn Haraldssonar, segir varðandi
formskUyrðin að mestu skipti aö eitt
veitingahús hafi fengið greidda
reUminga, þó svo skUyrðum um virð-
isaukaskatt hafi ekki verið fuUnægt.
Eins greiddi Ustahátíö út verðlaun
með ávísunum án þess að verðlauna-
hafar kvittuðu fyrir móttöku. Eins
skorti að fullnægjandi uppáskriftir
og áritanir á fimmta hlut risnureikn-
inga, samkvæmt því sem segir í svari
endurskoðandans.
„TUefiú athugasemda ríkisendur-
skoðenda eru hótelviðskipti gests
sem ekki þáði laun fyrir framlag sitt
tíl Listahátíðar en hafði fyrir vikið
rýmri úttektrarheimUdir og gaf
starfsfóUd hótels þjórfé (AU Uving
expenses)“. Þetta segir í bréfi endur-
skoðandans vegna tilmæla Ríkisend-
urskoðunar um að erlendum Usta-
mönnum verði settar leiðbeinandi
reglur um viðskipti á hótelum og
veitingastöðum. Endurskoðandi
Ustahátíðar telur tilmæUn byggð á
misskUningi.
„Listahátíð er risnutUefni. Erfitt er
að sjá fyrir sér vínlaus gestaboð, eða
Ustahátíð án slíkra boða,“ segir einn-
ig í svari endurskoöandans.
í bréfum endurskoðandans kemur
fram að framkvæmdastjómarfundir
Ustahátíðar hafi verið haldnir í fund-
arherbergjum veitingastaða á Bem-
höftstorfu en fram kemur að hús-
næði Ustahátíðar á Bemhöftstorfu
er innan við 20 fermetrar. Þá segir
aö formaður framkvæmdastjómar
hafi átt fundi með Ustamönnum,
menningarfiUltrúum og styrktaraö-
ilum. Sumir þessara funda voru á
veitingastöðum - á kostnað Ustahá-
tíðar.
Þá má geta þess aö fyrir kom að
persónulegir reikningar lentu saman
við reikninga Ustahátíðar. Starfs-
menn endurgreiddu reikningana.
Ríkisendurskoðun sagöi kaup á
áfengi og tóbaki ekki eðUlegan hluta
af útgjöldum Ustahátíðar. Þorsteinn
Haraldsson endurskoðandi segist
vera ósammála þessari fuUyrðingu.
„Ekki var unnið sérstakt uppgjör
vegna útlagðs kostnaðar formanns ,
Listahátíðar eða Listhátíðar vegna
formanns. Þessum reikningum var
einfaldlega jafnað saman og mis-
munurinn, sem var skuld Listahátíð-
ar, var greiddur með ávísun,“ segir
í lok svars Þorsteins Haraldssonar.
-sme
Það er gott að hvila lúin bein á bekk við ráðhúsiö við Reykjavíkurtjörn í
fögru haustveðri. DV-mynd GVA
mjölsverk-
smiðjunni
Júlía ímsland, DV, Höfn;
Eldur kom upp í Fiskimjöls-
verksmiðjunrú á Höfn í gærmorg-
un, fimmtudag. Verið var að
bræða þegar eldur kviknaði í
sílói. Starfsmönnum bræðslunn-
ar tókst á skömmum tíma að ráöa
niðurlögum eldsins og höfðu
slökkt þegar slökkviliðið kom á
vettvang.
Þess raá geta aö nýlega samdi
bæjarfélagið við Slysavarnafélag
Islands um að aimast útköll fyrir
Slökkviliö Homatjarðar og var
þetta fyrsta útkallið sem Slysa-
varnafélagið annaöíst. Gekk það
bæði fljótt og vel.
Hagkvæmn-
iskönnuná
lagningu
sæstrengsað
Ijúka
ítalska ráðgjafarfyrirtækið Pir-
elli og Vattenfall, ráögjaíarfyrir-
tæki sænsku landsvirkjunarinn-
ar, eru nú að Ijúka tæknilegri
hagkvæmniskönnun á lagningu
sæstrengs frá íslandi.
Að sögn Geirs Gunnlaugssonar,
stjórnarformanns Markaðsskrif-
stofu Landsvirkjunar og iðnaðar-
ráðuneytisins, er Pirelli einn
stærsti kapalframleiöandi í heim-
inum. Búast má við að niðmstöð
ur könnunarinnar liggi fyrir eftir
einn tútvo mánuði. Tveir erlénd-
ir barikar em nú aö kanna fyrir
Markaðsskrifstofuna hveijir
gætu verið hugsanlegjr fjárfest-
ingaraðilar í verkefninu.
Þjóðverjar og Hollendingar
hafa sýnt áhuga á að kaupa héðan
orku og jafnvel taka þátt í lagn-
ingu sæstrengs, að sögn Geirs.
-IBS
Kæravegna
kynferðis-
legrar
áreitni
Fyrsta kæran vegna kynferðis-
legrar áreitni á vinnustað og upp-
sagnar í kjölfarið er nú til um-
fjöllunar hjá kæruneftid jafnrétt-;
ismála.
Að sögn Birnu Hreiðarsdóttur,
framkvæmdastjóra Jafnréttis-
ráðs, hafa margar fyrirspurnir
komiö til ráðsins um hvemig
hægt sé að bregöast við kynferö-
islegri áreitni á vinnustaö og
hvað falli í raun undir það hug-
-IBS
. rannsi ■
látinnvið
Eiðisvatn
61 árs íbúi á Þórshöfn lést er
hann var við veiðar í Eiðisvatni
á Langanesi í síöustu viku. Mað-
urinn fór einsamall tíl veiða á
fimmtudag en fariö var að sakna
hans daginn eftir. Hann faimst
síðan í vatninu á föstudagsmorg-
Maðurinn hét Daniel Jónsson,
; 61 árs, busettur á Þórshöfii. Hann
lætur eftir sig eiginkonu og upp-
komin börn.
-ÓTT