Dagblaðið Vísir - DV - 16.04.1993, Qupperneq 12
12
FÖSTUDAGUR 16. APRÍL 1993
Spumingin
Hvað ætlarðu að gera í
sumarfríinu?
Halldór Eyjólfsson: Vinna ef ég fæ
eitthvaö aö gera.
Sólrún Helgadóttir: Ég hef ekki ráð
á aö taka frí.
Jón Helgason: Ég ætla upp í sumar-
bústaö.
Pétur Viðarsson: Ferðast innan-
lands.
Gunnlaugur Briem: Ég ætla í sumar-
bústað fjölskyldunnar.
Lesendur dv
Samningamálin á leið í gamla farið:
Tilþessað
allir haldi höfði
Gamla farið í samningamálunum freistar, segir bréfritari m.a.
Þorsteinn Einarsson skrifar:
Mikið hefur gengið á í málum
samninganefnda vinnumarkaðarins
þó svo að þar séu langt í frá allir
launþegar inni í myndinni. Túikun
íjölmiðla hefur líka verið með ein-
dæmum og afar mismunandi eftir
því hvar borið er niður. Póhtík og
eiginhagsmunir hinna og þessara
sérhópa eru þar áberandi og einskis
svifist til að koma að sérskoðunum
um hvemig máhn standa í það og
þaö skiptið. - í baksíðufrétt Morgun-
blaðsins 14. apríl sl. var því t.d. sleg-
ið upp að aðalátökin stæðu þá um
ghdistöku 14% virðisaukaskatts á
matvæli. Flestir fiölmiðlar skýrðu
hins vegar frá því þann dag að deila
ísalsmanna væri það sem einmitt þá
setti aht í hnút.
Þessi mikla kaup- og kjaradeha,
sem raunar er bara árviss viðburður
hér á landi, er áreiðanlega einn
stærsti þröskuldur í vegi þess að hér
geti nokkru sinni skapast viöunandi
ástand í efnahagslífi. í huga margra
htur út fyrir að það sé ekki (og hafi
aldrei verið) ætlun neinna samnings-
aðha að stefna að öðrum leikslokum
en þeim sem hingað th hafa þótt hvað
árangursríkust, kauphækkun í ein-
hverju formi, félagsmálapakkar,
frekari niðurgreiðslur á landbúnað-
arvörum, erlendar lántökur ríkisins,
og loks gengisfelhng sem tilkynnt
veröi að loknum samningum.
Og að þessari niðurstöðu fenginni
Sveinn Einarsson skrifar:
í rætinni grein í DV 5. apríl sl. ger-
ir Einar Kárason rithöfundur mér
upp orð, sem ég hef aldrei viðhaft,
vegna bókmenntahátíðar í Norræna
húsinu í haust.
Staðreyndir málsins eru þær að
beiðni um að sinna þessari bók-
menntahátíð með einhverjum hætti
barst seint til Sjónvarpsins, þannig
að vegna niðurskurðar var búið að
„eymamerkja" sem svo er kahað það
fé sem eftir var hjá innlendri dag-
skrárdehd. Því miður var Litrófið,
Páll Steinsson skrifar:
Hversu oft er ekki talað um við
hátíðleg tækifæri að sýna hohustu
við lýðveldið? Nú em sannarlega við-
sjárverðir tímar í þjóðfélagi okkar
og við þá verða allir varir. Sumir að
vísu minna en aðrir en látum það
hggja mhh hluta. Það er hins vegar
úthokað að nokkrir menn og jafnvel
einstakir hópar manna geti auðveld-
lega vaisað um í þjóðfélaginu og efnt
th sundrungar innan verkalýðs-
hreyfingarinnar.
Ég tek ísalsmenn sem dæmi þótt
ekki sé sanngjamt að flokka þá aha
undir sama hatt. Þegar menn á þeim
vinnustað hafa ekki áttað sig á, og '
það fyrir löngu, að þar em 600 störf
i húfi sem þýðir að u.þ.b. 2500 manns
hafa lifibrauð af álverinu, ætti það
aö vera krafa okkar hinna að beitt
sé öhum tiltækum ráðum th þess að
koma vitinu fyrir þá. - Væri sann-
gjamt að við hinir þyrftum að greiða
atvinnuleysisbætur fyrir þessa menn
sem hafa haft miklu betri kjör en
DV áskilur sér rétt
til að stytta aðsend
lesendabréf
er líklegt að allir samningsaðhar geti
haldið höfði. Ríkisstjórnin geti setið
áfram þar sem friður skapist á
vinnumarkaði, forystumenn ASÍ og
VSÍ, svo veikri stöðu sem þeir eru í
nú, geti sýnt fram á að þeir hafi loks
leyst eitthvað (þótt þeir hafi í raun
ekki gert annað en að leysa niður
um sig opinberlega í sameiningu),
útflytjendur fái sína gengisfehingu
og almenningur haldi vinnunni og
atvinnulausir reknir til starfa. -
Svona niðurstaða er því öllum að
skapi.
sem ætlað er m.a. th að sinna verk-
efnum af þessu tagi, ekki í gangi á
þessum árstíma. Þegar þannig stend-
ur á hefur fréttadehd iðulega sinnt
þeim verkefnum; benti ég á að þann-
ig hefði verð staðið að málum síðast
þegar haldin var bókmenntahátíö í
Norræna húsinu.
Vilji Einar Kárason endhega halda
áfram að finnast mér hafa gengið th
einhvers konar menningarfiand-
skapur verður hann auðvitað að
vaða áfram í þeirri vihu.
Aðrar stóryrtar fullyrðingar er
flestir aðrir þegnar þessa lands þegar
búið væri að loka álverinu?
Aðgerðir álversmanna hafa unnið
gegn hinu íslenska lýðveldi og þeim
verður hér eftir að mæta með festu,
jafnvel lagasetningu ef þurfa þykir.
Fari hins vegar svo að vonum
margra, að samið verði um skynsam-
lega lausn, á þeim nótum sem hingað
th hafa verið ræddar, m.a. að ríkið
auki ekki erlendar skuldir að gengi
verði haldið stöðugu, virðisauka-
skattur verði afnuminn í áfóngum
og látið nægja að standa vörð um
núghdandi launakjör, þá er brotið
blað í sögu vinnudeilna hér á landi.
- Með svo skynsamlegri lausn munu
að vísu einhveijir þurfa að lúta höfði.
En gamla farið freistar og í lok
vinnudeilu hér vhja allir halda höfði.
annarra um að dæma en mál Einars
hefði verið snöggtum trúverðugra og
geðfelldara ef hann hefði sett sig bet-
ur inn í málin í stað þess að henda
órökstutt á lofti staðhæfingar sem
nú virðist í tísku að slá fram; ef menn
vhja halda því fram að það sé í öhum
tilvikum ódýrara og hagkvæmara að
fá öh verkefni í innlendri dagskrár-
gerð í hendur sjálfstæðum kvik-
myndagerðarmönnum, þá verður að
rökstyðja það með tölum.
Margir eru þeir sem telja að fram-
koma álversmanna undanfarið
flokkist ekki undir neitt annað en
hryðjuverk. - Og kannski eru þetta
hreinlega dulbúin hryðjuverk gegn
atvinnulífinu?
Hvaðfáumvið
launþegar?
Sigurjón hringdi:
Nú er farið að sjá í endann á
samningum við okkur launþeg-
ana. Vonandi. En hvað sér mað-
ur? Jú, það er verið að bjóða at-
vinnulífinu og fyrirtækjunum,
t.d. þetta: að veiöiheimhdir Hag-
ræðingarsjóðs komi endurgjalds-
laust í hlut útgerðarimiar, og að
aflétta 2,5% tryggingargjaldi af
útflutningsgreinum sem talið er
kosta Iitlar 900 mhljónir króna. -
Áður var búið að aflétta hinu
svokallaða aðstöðugjaldi af
rekstri fyrirtækja. Allt er það
gott og blessað. En maður hefði
haldið aö eitthvað, þótt ekki væri
nema brot af þessum leiðrétting-
um, kæmi í hiut launþega.
„Eyddu líka
ísparnað<(
Margrét S. Bjömsdóttir skrifar:
í auglýsingu um spariskirteini
ríkissjóðs má sjá ofangreinda
setningu. Slíkt hið sama vh ég
segja við ríkisstjórnina. Með þvi
að greiða mæðrum (feðrum) fyrír
aö vera heima með bömum sin-
um mætti spara umtalsverðar
upphæðír. Það er e.t.v. ekki aug-
ljóst við fyrstu sýn en þetta mál
hefur á sér margar hliðar. - Rikið
byggir dagheimili og leikskóla,
sér um rekstur þeirra og greiðir
svo niöur gjöldin! Hvað kostar
það? Væri ekki eðhlegt að meta
það og gefa foreldrum kost á að
vera meira heima með börnum
sínum á launum þótt þau yrðu
ekki ýkja há (kosningaloforð
Sjálfstæðisflokksins)? Til viðbót-
ar mætti bæta við þeirri upphæð
sem það kostar foreldra að fara
út á vinnumarkaðinn svo og
skattkortanýtingu maka (sé hann
th staðar). Þannig myndi at-
vinnutækifæmm fiölga og at-
vinnuleysi minnka.
Óráðsþáttur
umútvarpsráð
Bjarni Jónsson hringdi:
Sl. þriðjudagskvöld var enn
sjónvarpsþáttur um Ríkisútvarp-
ið og nú um útvarpsráð. Annan
eins óráðsþátt hef ég ekki horft á
lengi. Allir vora meðmæltir þvi
að Ríkisútvarpið héldi sínu. - Er
nokkur sanngirni í þvi að kaha
ekki th andstæðinga ríkisútvarps
í svona umræðuþátt?
íslenskt„la-
sagna“ dýrara
Kristín skrifar:
Lengst af hafa flestir thbúnir
réttir sem margir notfæra sér
veríð innfluttir en í seinni tíð
hafa íslenskir framleiðendur tek-
ið við sér og er það vel. Má nefna
ýmsa rétti, svo sem „lasagna" og
fleiri. Það versta er að íslensku
réttirnir, margir hverjir, eru mun
dýrari en hinir inníluttu.
Þannig er t.d. um „lasagna".
Innflutt pakkning, sem er 645 g,
kostar 412 kr. - íslensk pakkning,
sem er 560 g, kostar 592 kr. Ég
hef því miður ekki keypt eða
smakkað hina íslensku fram-
leiðslu, einfaidlega vegna þess að
hún er mun dýrari. Þetta ættu
framleiöendur að lagfæra hiö
fyrsta.
Endurtekinvið-
G.O. Keflavík skrifar:
Ég er heimavinnandi húsmóðir
og hlusta gjarnan á Bylgjuna,
sem mér hefur þótt gott útvarp.
Það er þó að breytast því mér
finnst alltof mikið af sömu frétt-
unum og viðtölunum, jaíhvel á
klukkutíma fresti, og oft dögum
saman. Ég vona að Islenska út-
varpsfélagið taki þetta til endur-
skoöunar.
Athugasemd um óröskstuddar staðhæf ingar
Dulbúin hryðjuverk í atvinnulífinu?
„Væri sanngjarnt að við hinir þyrftum að greiða atvinnuleysisbætur fyrir
þessa menn?“