Dagblaðið Vísir - DV - 09.02.1994, Síða 14
14
MIÐVIKUDAGUR 9. FEBRÚAR 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÖNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RViK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð i lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
ímynd landbúnaðaríns
Þegar moldviðrinu vegna uppsagnar Arthúrs Björg-
vins Bollasonar slotar má riija það upp að orsök þess
máls er sú mynd af íslenskum landbúnaði sem dregin
hefur verið upp í Ríkissjónvarpinu. Arthúr Björgvin
skrifar bréf til formanns Stéttarsambands bænda til að
koma því á framfæri að starfsmenn Sjónvarpsins hafi
mestu skömm á „einhliða áróðri“ í svokölluðum heim-
ildamyndum og þáttagerð um landbúnaðinn.
Hvað sem líður skoðunum starfsmanna Sjónvarpsins
þá er hitt rétt að mjög hefur hallað á bændastéttina í
þeim dagskrám sem unnar hafa verið innan Sjónvarps-
ins um stöðu landbúnaðarins, hlutverk hans í gegnum
tíðina og það kerfisbákn sem landbúnaðurinn er hlekkj-
aður í.
Ríkisútvarpið er stofnun allra landsmanna. Þar skal
gætt óhlutdrægni. Bændur geta með réttu gert þá kröfu
til þessarar stofnunar og starfsmanna hennar að þeir
njóti að minnsta kosti sannmælis og sjónvarpsskjárinn
sé ekki notaður til að affiytja þann atvinnuveg með því
að höggva sífellt í sama knérunn. Það eru gagnrýniverð
vinnubrögð og jafnvel þeir sem vilja breyta landbúnaðar-
stefnunni skilja það og viðurkenna að bændur og for-
s varsmenn þeirra eiga að geta borið hönd fyrir höfuð sér.
Að þessu leyti á gagnrýni Arthúrs Björgvins rétt á
sér. Ríkissjónvarpið hefur farið ofiari.
Bændur mega einnig vita það að þeir eiga fleiri hauka
í horni heldur en Arthúr Björgvin og skoðanabræður
hans innan Sjónvarpsins. Sú gagnrýni, sem oftast er sett
fram gagnvart landbúnaðarkerfmu, stafar ekki af óvild
í garð bænda. Hún er málefiialeg andstaða við það fyrir-
komulag sem ríkir varðandi landbúnaðarframleiðsluna.
Bændur njóta vemdaðrar einokunar sem kostar neyt-
endur og skattborgara milljarða króna og engum þarf
að koma á óvart þótt það kerfi og það fjármagn standi í
einhveijum.
Allt báknið, styrkimir og nú síðast bamalegar deilur
um innflutning á kalkúnafótum, kjuklingabringum og
soðnu svínakjöti skaða ímynd landbúnaðarins og gera
illt verra fyrir bændur. Þessi óumbeðna hagsmunagæsla
stjómvalda er landbúnaðinum ekki til framdráttar.
Það er þess vegna af hinu góða þegar ráðunautar land-
búnaðarins setjast nú á rökstóla og ræða ímynd landbún-
aðarins. í stað þess að sjá óvini á hverju götuhomi og í
hverju skúmaskoti eiga þeir sem að landbúnaðarmálum
vinna að líta í eigin barm og átta sig á að það kerfi sem
þeir hafa ánetjast er þeirra versti óvinur.
Með því að koma til móts við neytendur, slaka á klónni
og bjóða auknu frjálsræði heim mun bændastéttin öðlast
meiri skilning og verða betur í stakk búin til að mæta
samkeppni og fjölbreytni í atvinnurekstrinum. Þá mun
ekki standa á öðrum landsmönnum að veita þeim stuðn-
ing í samkeppni við erlenda framleiðslu.
Vandi bænda er sá að þeir hafa verið þrælar kerfis-
ins. Þeir hafa alist upp við ofvemd og ofstjóm. Þeir hafa
sig hvergi mátt hræra.
Með því að varpa af sér okinu er enginn vafi á því að
íslenska bændastéttin getur spjarað sig eins og aðrar
stéttir. Það hafa bændur sýnt í gegnum aldimar að þeir
em harðduglegir og útsjónarsamir við ræktun lands og
búsmala og auðvitað hafa þeir hlutverki að gegna í ís-
lensku samfélagi. Nú sem áður.
ímynd bænda og ímynd landbúnaðarins er góð ef
bændur fá frið og frelsi til að rækta sinn eigin garð.
Ellert B. Schram
„Aflabrestur á heimaslóð og verðfall hafa gripið okkar mikilvægasta atvinnuveg kverkataki," segir m.a. i
grein Árna Ragnars.
Fæddir í gær?
Nýlokið er umræðu á Alþingi um
atvinnuástandið. Eftir hana er öll-
um sem á hlýddu ljósara en fyrr
að stefna ríkisstjómarinnar horfir
til heilla en stjómarandstaðan hef-
ur lítið fram að færa.
Vissulega hefur atvinnuleysi
aukist, því miður, og úr því þarf
að bæta. En er ástandið verra en í
grannlöndunum? Nei - betra. Er
atvinnuástandið í dag afleiðing
ákvarðana ríkisstjómar á síðustu
vikum - eða er orsaka að leita í
úrræðaleysi síðustu ríkisstjómar?
Það skyldi þó aldrei vera að erfið-
leika skipasmíða hafi gætt fyrir
kosningar - og þá þegar stefnt í
gríðarlegan verkefnaskort og
hrun? Jú - mikið rétt!
Svavar Gestsson sagði að stefna
núverandi ríkisstjómar væri að
leggja skipasmíðaiðnað okkar í
rúst. Hann var ráöherra í síðustu
ríkisstjóm en hefur aldrei getað
sýnt fram á að hún hafi nokkum
skapaðan hlut gert til að bæta sam-
keppnisstöðu innlendra skipa-
smíða. Stjómvöld hafa einfaldlega
ekkert gert í nærfellt áratug til að
bregðast við vaxandi ríkisstyrkjum
og niðurgreiðslum erlendra ríkja -
fyrr en nú fyrir fáeinum vikum.
En hann man ekki svo langt aftur
ekki heldur samflokksmenn hans
og framsóknarmenn sem fóra með
forsæti síðustu ríkisstjórnar. Þeir
eru kannski fæddir í gær?
Forsjárhyggjumenn
og einangrunarfíklar
Af orðum stjómarandstæðinga
er ljóst aö þar fara sanntrúaðir for-
sjárhyggjumenn og einangrunarf-
íklar. Gersneyddir skilningi á að-
stæðum okkar íslendinga halda
þeir því fram að eftirspurn eftir
vinnuafli veröi búin til í ráðuneyt-
um eða á Alþingi.
Líkt og fyrr var sagt um skoðana-
bræður þeirra hafa þeir ekkert lært
og engu gleymt. Halda að við getum
einangrast frá umheiminum, þurf-
um ekki að búa við þau verð sem
fást fyrir afurðir okkar - en getum
Kjallarinn
Árni Ragnar Árnason
alþingism. Sjálfstæðisflokksins
fyrir Reykjaneskjördæmi
leikið að þau séu hærri. Halda að
í ráðuneytum séu allir hugmynda-
smiðir þjóðarinnar samankomnir
en í atvinnulífinu aðeins hug-
myndasnautt og frumkvæðislaust
vinnuafl - „stóri bróðir“ verði að
sjá fyrir öllu.
Starfsskilyrði
atvinnulífsins bætt
Atvinnuástand okkar er ávallt
háð fiskisæld og verðmætum af-
urða á mörkuðum viðskiptaland-
anna. Þorskafli okkar hefur aldrei
verið minni. Markaðsverð ræðst
af víxláhrifum framboðs og eftir-
spurnar. Langvarandi samdráttur
í efnahag umheimsins hefur skert
lífskjör og minnkað eftirspum.
Stóraukinn þorskafli í Barentshafi
hefur aukið framboð á mikilvæg-
ustu mörkuðum okkar. Aflabrest-
ur á heimaslóö og verðfall hafa
gripið okkar mikilvægasta at-
vinnuveg kverkataki.
Stefna og ráöstafanir ríkisstjórn-
ar Davíðs Oddssonar hafa verið
fólgnar í því að bæta starfsskilyrði
atvinnulífsins. Ekki í ríkis-
atvinnurekstri, ekki í úthlutunar-
aðgerðum né smáskammtalækn-
ingum, ekki í efnahags-deyfilyfja-
sprautum. Skattar á atvinnustarf-
semi hafa veriö stórlækkaðir. Með
hófsömum afskiptum af áhrifaöfl-
um verðlags og efnahagskerfisins
er verðbólga nú mjög lág og vextir
hafa lækkað verulega. Efnahags-
legur stöðugleiki er með því sem
best þekkist.
Á grundvelh þessa árangurs get-
ur atvinnuiifið, fyrirtækin rétt úr
kútnum, tekist á við ný og aukin
viðfangsefni og við erlenda 'keppi-
nauta. Evrópska efnahagssvæðið
styrkir mjög samkeppnisstöðu ís-
lenskra fýíirtækja í Evrópu og býð-
ur ný sóknarfæri. Þegar áhrifa
þessa fer að gæta mun atvinnulífiö
styrkjast og eftirspurn eftir vinnu-
afli vaxa á ný. Til að efla þá við-
leitni og greiða götu framfara hafa
fjárveitingar til vísinda, rannsókna
og þróunar verið auknar og ísland
gerst aðili aö slíkum verkefnum
Evrópusambandsins. Stjómvöld
hafa gert sitt með löggjöf, skatta-
lækkunum og fiárveitingum til al-
mennra verkefna og samningum
við önnur ríki.
Árni Ragnar Árnason
„Evrópska efnahagssvæðið styrkir
mjög samkeppnisaðstöðu íslenskra fyr-
irtækja í Evropu og býður ný sóknar-
færi. Þegar áhrifa þessa fer að gæta
mun atvinnulífið styrkjast og eftir-
spurn eftir vinnuafli vaxa á ný.“
Skoðanir aimarra
Vinnufriður í landbúnaðarmálum
„Deila sú, sem staðiö hefur á milli sfiórnarflokk-
anna um forræði á innflutningi landbúnaöarafurða,
hefur staðið nær ár, og mönnum er í fersku minni
þegar Davíð Oddsson forsætisráðherra sendi þingið
heim í maí á síðasta ári, áður en þingviljinn hafði
komið fram í þessu máli. Sú ákvörðun er vegna þess
að upplausn var í sfiómarflokkunum í málinu...
Vonandi kemst á vinnufriður í landbúnaðarmálun-
um á næstu mánuðum, en þann tíma þarf að nýta
vel til stefnumótunar í landbúnaðarmálum á breið-
um grundvelli." Úr forystugrein Tímans 5. febr.
(Jppsveifla
vestanhafs vekur bjartsýni
„Þótt viö íslendingar munum enn um sinn búa
við miklar takmarkanir á þorskveiðum og þótt vandi
sjávarútvegsfyrirtækja og annarra fyrirtækja sé
gríðarlegur og þar með taphætta bankanna, er efna-
hagsstaðan í Bandaríkjunum með þeim hætti, að
hlýtur að vekja bjartsýni hér. Morgunblaðiö hefur
margsinnis bent á það á undanfómum ámm, að efna-
hagsleg uppsveifla vestan hafs sé ein af forsendunum
fyrir því, að við náum okkur á strik.
Úr Reykjavíkurbréfi Mbl. 6. febr.
Innflutningsbann
„Það er lýsandi fyrir ástandið á sfiómarheimilinu
þegar kemur að landbúnaðarmálum, að þessi stefnu-
mörkun felst ekki í framtíðarsýn um hvemig bezt
er að undirbúa íslenskan landbúnað fyrir sam-
keppni, sem hann mun mæta vegna alþjóðasamninga
sem íslendingar hafa gert. Eftir rúmlega vikulangt
rifrildi, sem varð að kalla forsætisráðherra til að
leysa, felst stefnumörkunin í því að áfram verði í
ellefu mánuði bannað að flyfia inn kjöt, mjólk, egg
og aðrar hefðbundnar landbúnaðaraftirðir.“
Úr forystugrein Pressunnar 3. febr.