Dagblaðið Vísir - DV - 27.04.1994, Qupperneq 14

14
MIÐVIKUDAGUR 27. APRÍL 1994
Útgáfufélag: FRJÁLS FJOLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar: (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1400 kr. m/vsk.
Verð í lausasölu virka daga 140 kr. m/vsk. - Helgarblað 180 kr. m/vsk.
Meiri erlenda fjárfestingu
Eigi okkur aö takast aö komast verulega á skrið í
hagvexti, þurfum við aö stórauka fjárfestingu í atvinnu-
lífinu. Hún hefur drabbazt niður undanfarin ár. Þetta
gildir um fjárfestingu í heild. Fjárfesting nú nægir ekki
til að viðhalda fjármunum atvinnulífsins. Hún er aðeins
helmingur þess, sem víðast er í öðrum löndum.
Meiri fjárfestingu fylgir meiri vöxtur framleiðslu,
meiri hagvöxtur. Eigi að bæta lífskjör, svo að viðunandi
sé á okkar mæhkvarða, og minnka atvmnuleysið á næstu
árum, þarf um tvöfalt meiri hagvöxt en stefnir í sam-
kvæmt spám Þjóðhagsstofnunar. Gerist það ekki og hag-
vöxtur verði eins og nú er spáð, mun atvinnuleysið verða
varanlegt.
Búizt er við, að fjárfesting hér á landi samsvari í ár
einungis 15,5 prósentum af framleiðslunni í landinu.
Þetta er mikil minnkun frá því, sem var fyrir um ára-
tug. Þá nam fjárfestingin 24 prósentum af landsfram-
leiðslu. Samanburður við önnur ríki í Efnahags- og
framfarastofnuninni OECD sýnir, að þar er fjárfestingin
að meðaltah um 21 prósent af framleiðslunni. Þannig
hefur það gerzt, að íjárfesting, sem áður var tiltölulega
mikh hér á landi, hefur dottið niður. íslendingar eru
meðal þeirra þjóða, sem fjárfesta minnst.
Alvara ástandsins sést enn betur, ef fjárfestingin í at-
vinnulífmu er skoðuð sérstaklega, í samanburði við opin-
berar framkvæmdir og íbúðabyggingar. Fjárfesting í at-
vinnulífmu samsvarar um 6 prósentum af landsfram-
leiðslu. Slík fjárfesting samsvarar á hinn bóginn um 12
prósentum af framleiðslunni í aðhdarríkjum OECD að
meðaltah. Það er tvöfalt hærra hlutfah en á íslandi.
Vandinn sést vel, þegar htið er sérstaklega á fjárfest-
ingu erlendra fyrirtækja í íslenzku atvinnulífi, eins og
gert er í síðasta fréttabréfi Samvinnubréfa Landsbank-
ans. Slík erlend fjárfesting hefur verið sáralíth, ef undan
er skhin stóriðja. Fjárfesting útlendinga er víðast hvar í
löndum mun veigameiri þáttur en hér. Mestu skiptir, að
almenn starfsskhyrði fyrirtækja séu hagstæð, nokkuð
sem skort hefur hér á landi. Þó hefur orðið nokkur bót
á að undanfómu. Alþjóðavæðing hefur ekki átt upp á
pahborðið hér á landi, en við þurfum að átta okkur á,
að hún er nauðsynlegur þáttur, eigi nægileg uppsveifla
að verða í efnahagslífmu.
Ríki heims tengjast jafnt og þétt nánari böndum, einn-
ig í atvinnumálum. íslendingum er títt að líta erlenda
íjárfestingu homauga. Sjónarmiðið vhl oft verða, að
menn óttast, að útlendingar séu að „plata“ landann og
taka af honum völd. Þetta verður að breytast - vegna
okkar sjálfra.
Erlend atvinnuvegafjárfesting samsvarar hér aðeins
0,1 prósenti af framleiðslu í landinu, en th dæmis 0,6
prósentum í Danmörku og 0,9 prósentum í Svíþjóð. Þetta
hlutfah er í flestum ríkjum 0,5-1 prósent eða fimm til tíu
sinnum hærra er hér. Þetta hlutfah hefur farið hækk-
andi, th dæmis í löndum Efnahags- og framfarastofnunar-
innar OECD.
Samkvæmt nýlegum fréttum hefur áhugi íslendinga á
íjárfestingu í atvinnuvegum erlendis farið vaxandi að
undanfomu. Það er þáttur í alþjóðvæðingunni. Víða í
efnahagslífi okkar gætir talsverðs stöðugleika, th dæmis
um verðlag og gengi. Erlendir íjárfestar verða að hafa
þá thtrú, að slík skhyrði verði varanleg.
Þetta er meðal hins ahra mikilvægasta, eigi okkur að
takast að rétta úr kútnum.
Haukur Helgason
FÉLAGSMÁLARÁÐUNEYTIÐ Húsaleigusamningar
2. útgáfa.
HÚSALEIGUSAMNINGUR UM ÍBÚÐARHÚSNÆÐI
staöfestur af félagsmálaráöuneytinu samkvæmt lögum um húsaleigusamninga nr. 44
1. júní 1979, samanber lög nr. 70 30. maí 1984 og lög nr. 42 6. maí 1986.
1. Aðilar leigumóla:
Leigusali: . Auð.i.iyndur C.uð.iliu.n.dss.B.n.... Aq.iscíö'j 221 . u7ueui-i
Nafn Heimilisfang Kennitala
taugavegi 312 u7u2—JU1
Nafn Heimilisfang Kennitala
2. Lýslng leiguhúsnæðis:
Staðsetning • 19.^.9 Lauoaveai 312 u„e yk.li.a.y lk......
Hæð Gótuheili/húsnúmer Sveitarfélag
Stærö: ......:J..^.!:?.........................
Fermetrar (innanmál) Fjöldi herbergja
Nánari skilgreining húsnæöis (tegund herbergja, geymslur o. þ. h.): ......i 4(1. b.að.,..........3 , he.r.b.e.E.Q.Í.
„Leigusalar njóta nú meiri sanngirni en áður... “ segir m.a. í grein Sigurðar.
Afnám hinna vondu 79-laga:
Ný húsaleigu-
lög í höf n
Hinn 12. apríl sl. samþykkti Al-
þingi ný húsaleigulög sem leysa
munu af hólmi lög sama efnis frá
1979. Nýju lögin öðlast gildi um
næstu áramót. Þau fela í sér miklar
réttarbætur sem munu skapa
leiguviðskiptum hér á landi loksins
viðunandi skilyrði og grundvöll.
Þau munu leysa leiguviðskipti úr
fjötrum laganna frá 1979 sem hafa
hvílt sem mara á leigumarkaðinum
og þau munu án efa stuðla að stór-
auknu framboði á íeiguhúsnæði.
Barátta Húseigenda-
félagsins
Lögin frá 79 eru harkaleg og
ósanngjörn í garð leigusala og hef-
ur réttarstaöa þeirra verið mjög
veik samkvæmt þeim. Lögin eru
að mestu óstaðfærð þýðing á
skandinavískum lagaákvæðum,
sem eru eru á skjön við íslenskar
aðstæður í húsaleigumálum. Lög-
gjöf á þessu sviði þarf að vera hvetj-
andi og stuðla að eðlilegum við-
skiptum en 79-lögin hafa hins vegar
fælt fólk unnvörpum frá aö bjóða
húsnæði til leigu.
Húseigendafélagið hefur ætíð
barist fyrir afnámi 79-laganna og
að í staðinn yröu sett lög sem tækju
mið af íslenskum aðstæðum og
fenginni reynslu og væru sveigjan-
legri og sanngjamari í garð beggja
aðila. Eru nýju lögin ekki síst ár-
angur þeirrar baráttu.
Verulegar réttarbætur
Nýju húsaleigulögin má með
sanni kalla sögulegan sáttmála
milli leigusala og leigjenda þar sem
loks hefur náöst sanngjarnt og eðli-
KjaUarinn
Sigurður Helgi
Guðjónsson
hrl., framkvæmdastj. Hús-
eigendafélagsins
eru eðlilega virtir og verndaðir, án
þess þó að réttmætir hagsmunir
leigjenda séu fyrir borð bornir.
Nýju lögin byggjast á raunsæi og
þekkingu á leiguviðskiptum og sér-
stöðu leiguviðskipta og séreðli
leigumarkaðarins hér á landi. Þau
hafa alla.burði til að vera sá grund-
völlur og umgjörð fyrir örugg, eðli-
leg og heiðarleg viöskipti sem lög-
gjöf á þessu mikilvæga og við-
kvæma sviði þarf að vera.
Sveigjanlegri lagareglur
Almennt eru reglur nýju laganna
einfaldari og veita meira svigrúm
til frávika en 79-lögin, t.d. er inn-
leitt algjört samningsfrelsi um at-
vinnuhúsnæði. Mjög er slakað á
allri formfestu og dregið úr til-
kynningafargani því sem er megin-
einkenni 79-laganna. Allir frestir
eru rýmri og afleiðingar þess ef út
af formforskriftunum er brugðið
eru ekki eins harkalegar og nú.
„Nýju lögin byggjast á raunsæi og
þekkingu á leiguviðskiptum og sér-
stöðu leiguviðskipta og séreðli leigu-
markaðarins hér á landi.“
legt jafnvægi og samhengi milli
réttinda og skyldna þessara aðila.
Eru lögin í heild mjög viðunandi
málamiðlun fyrir báða aðila.
Leigusalar njóta nú meiri sann-
girni en áður og hagsmunir þeirra
Hér er ekki rúm til að gera grein
fyrir þeim fjölmörgu nýmælum
laganna, sem til framfara og bóta
horfa, en ráðgert er að kynna þau
rækilega fram að gildistökunni.
Sigurður Helgi Guðjónsson
Skoðanir annarra
íslendingar og ESB-málið
„Þótt óvissa sé fyrir hendi, þá er ekki hyggilegt
fyrir okkur íslendinga að halda að okkur höndum
og skeyta ekki um hver þróunin verður. Við getum
á haustdögum orðiö einir eftir á Evrópska efnahags-
svæöinu og þurfum þá að taka upp viðræður við
Evrópusambandið um framhaldið. Þessi þróun
ber vott um áhugaleysi á tvíhliða viðræðum, og
áhugaleysi um að framfylgja ályktun Alþingis frá
vordögum 1993 um það mál.“
Úr forystugrein Tímans 26. apríl.
Lægra vaxtastig
„A undanfórnum árum höfum við íslendingar
lært ýmislegt í efnahagsmálum... Lægra vaxtastig
er augljóslega ein bezta leiðin til þess að bæta kjör
fjölmargra heimila í landinu, þótt auðvitað megi
ekki horfa framhjá því, að því fylgja einnig lægri
vaxtatekjur fyrir skuldlaus heimili. En miðað við
þær upplýsingar, sem fyrir liggja um skuldastöðu
heimila fer ekki á milli mála, að þau heimili eru
margfalt fleiri, sem njóta góðs af vaxtalækkun en
hin, sem verða fyrir tekjuskerðingu af þeim sökum.“
Úr Reykjavíkurbréfí Mbl. 24. apríl.
Skemmdarverk
hinna huglausu
„Komi til framboðsátaka á flokksþingi, til dæmis
kosningu unl stööu formanns flokksins, eins og
reyndar oft hefur verið ýjað að í fréttum fjölmiðla,
er ekki hyggilegt að flokksmenn geri upp hug sinn
í slíkri kosningu eða annarri um efstu stööur flokks-
ins á flokksþingi sem haldið yrði í miðri kosninga-
baráttu til Alþingis. Slík uppákoma myndi ekki aö-
eins veikja Alþýðuflokkinn heldur skaða hann stór-
lega á örlagastundu... Innibyrgð kergja eða hulin
óánægja tærir hreyfinguna að innan: Það eru
skemmdarverk hinna huglausu.“
Úr forystugrein Alþbl. 26. apríl.