Alþýðublaðið - 29.04.1967, Blaðsíða 8

Fólksfjölgun
og takmörkun
barneigna á
dagskrá S.Þ.
Á LIÐNU hausti gerði Alls-
herjarþingið samþykkt um aukna
hlutdeild Sameinuðu þjóðanna í
viðleitninni við að leysa fólks-
f jölgunarvandamálið. í ályktun-
inni er gengið út frá „óskoru'ðum
rétti þjóðanna til að móta og
framkvæma sína eigin stefnu í
fólksfjölgunarmálum með nauð-
synlegu tilliti til þess grundvall-
aratriðis, að hver fjölskylda hafi
alfrjálsar hendur til að ákveða
hve stór fjölskyldan skuli vera.”
Hinar ýmsu greinar og sér-
stofnanir Sameinuðu þjóðanna
hafa veri'ð hvattar til að brégð-
ast vel og skjótt við beiðnum
ríkisstjórna um uppfræðslu,
rannsóknir, upplýsingar og ráð-
gjafarstörf á sviði fólksfjölgunar-
vandans. Jafnframt var iögð á-
herzla á að þessi vandamál væru
ólíks eðlis í hinum ýmsu lönd-
um, þannig að þarfirnar væru
mismunandi.
I
Þetta hefur leitt til- þess, að
á þessu og næsta ári verður 21
verkefni hrundið af stokkunum.
Aðstoðin tekur til sérfræðinga í
manntalþ þjóðfræðum og tak-
mörkun barneigjna, námsstyrkja
og fjárframlaga frá Þróunar-
áætlun Sameinuðu þjóðanna og
öðrum sjóðum samtakanna til
rannsókna, vinnuhópa og nám-
skeiða um vandamál fólksfjölg-
unar.
HVERT GENGUR HJÁLPIN ?
Norður nfríska mannt.alsmið-
stöðin í Kairó fær fjárveitingu
sem nemur 136 þús. dollurum
(5.848.000,00 ísl. króna). í Mar-
okkó og Súdan starfa þegar tveir
sérfræðingar Sameinuðu þjóðanna
í manntali, og Kongó (Brazza-
ville) má tilnefna einn styrk-
þega.
Pakistan og Indland fá hjálp
við að skipuleggja takmörkun
barneigna, og Indland fær auk
þess einn manntalssérfræðing
eins og íran og Kambodja. Enn-
fremur eiga tveir mannfræðingar
að starfa í Asíu allri, sitt árið
hvor. Sex námsstyrkir verða
veittir til náms við manntalsmið-
stöðina í Bombay, og hún fær að
auki einn manntalssérfræðing.
Miðausturlönd fá einn mann-
talssérfræðing, og Kuwait verður
veittur einn námsstyrkur við
stofnunina í Kairó.
21 Suður-Ameríkani fær náms-
styrk við manntalsmiðstöðina í
Santíagó, sem auk þess fær beina
fjárhagsaðstoð. Brazilía og Jama-
ica hafa þegar fengið tvo mann-
talssérfræðinga, og Mexíkó á von
á tveimur.
Haldnir verða fjölmargir
fundir og námskeið um víða ver-
öld. í júní verður haldi'ð nám-
skeið í Helsingjaeyri um upp-
fræðslu á sviði manntals og tak-
mörkun barneigna. í ágúst tekur
vinnuhópur í Bangkok fyrir sam-
gönguvandamál í sambandi við
framkvæmd áætlana um talcmörk-
un barneigna. Enrifremur er ráð-
gert að halda ráðstefnu í Mosk-
va um manntal og aðra í Bang-
kok um skipulagningu borga.
Tveir hópar sérfræðinga, sem
tilnefndir voru af efnahags- og
félagsmáladeild Sameinuðu þjóð-
anna — annar sérfróður um
manntal í borgum, hinn um
sjúkdóma og manndauða, munu
einnig halda ráðstefnur á næstu
tveimur árum.
EKKI NÝR VETTVANGUR.
Fólksfjölgunarvandamélið er
ekki nýr vettvangur fyrir Sam-
einuðu þjóðirnar. Samtökin hafa
þegar lagt fram mikinn og merki-
legan skerf til skýrslugerðar,
skipta á upplýsingum um niður-
stöður rannsókna, greinargerða
um frjósemi, fæðingartölur, mann
dauða, fólksflutninga og vöxt þétt
býlis. Af fundum og ráðstefnum
er sérstök ástæða til að nefna
hina miklu ráðstefnu um fólks-
fjölgun sem haldin var í Bel-
grad 1965. Við þessa viðleitni
bætist nú bein tæknihjálp í sí-
vaxandi mæli.
Fólksfjölgunardeildin í aðal-
stöðvum Sameinuðu þjóðanna í
New York samræmir starfsem-
ina með því að:
f
sjá Allsherjarþinginu og Efna-
hags- og félagsmálaráðinu fyr-
ir skýrslum og starfsliði, þegar
þessir aðilar fjalla um vanda-
mál fólksfjölgunar;
* gera áætlanir um fólksfjölg-
un og rekja þróunina.
* gera rannsóknir og semja
skýrslur um mannfjölgun og
manntal:
:S stunda rannsóknir og tækni-
störf með tilliti til frjósemdar,
skipulagningar á takmörkun
barneigna, uppfræðslu og rök-
stuðnings fyrir takmörkun
barneigna;
* undirbúa alþjóðlegar ráðstefn-
ur og námskeið um fólksfjölg-
unarvandamál;
* koma á fót og styðja í samráði
við efnahagsnefndir hlutaðeig-
andi svæða miðstöðvar fyrir
uppfræðslu og rannsóknir á
sviði manntals, og vera aðild-
arríkjunum til ráðuneytis í
þessum efnum;
* rannsaka og meta tæknihjálp-
ina á þessum vettvangi;
* eiga samstarf við sérstofnanir
Sameinuðu þjóðanna og aðrar
óopinberar stofnanir um að
hrinda í framkvæmd þeim á-
ætlunum og tillögum sem Efna
hags- og félagsmálaráðið hefur
samþykkt.
6.1 MILLJARÐAR ÁRIÐ
2000.
Til grundvallar umræðum Alls-
herjarþingsins. á liðnu hausti lá
skýrsla frá framkvæmdastjóra
Sameinuðu þjóðanna um fólks-
fjölgunina og efnahagsþróunina.
Þar kom fram, að samkvæmt út-
reikningum Sameinuðu þjóðanna
verða jarðarbúar orðnir 6,1 mill-
jarður talsins árið 2000, en voru
3,2 milljarðar árið 1965.
Á árunum 1930 — 1965 fjölgaði
jarðarbúum um 1,2 milljarði —
eða sömu tölu og nú býr í Evr-
ópu, Afríku og Ameríku.
Á það hefur verið lögð áherzla
hjá Sameinuðu þjóðunum, að fólks
fjölgunin sé ekki aðeins efna-
hagslegt vandamál. Á mannrétt-
indadaginn í desember í fyrra
sagði U Thant framkvæmdastjóri
meðal annars, að stærð fjölskyld-
unnar væri mikilvægt mannlegt
vandamál, sem ábyrgir foreldrar
yrðu að taka tillit til með hlið-
sjón af virðingu, heill og ham-
ingju barna sinna. „Að minni
hyggju verðum við að gera rétt
foreldra til að ákveða fjölda barna
sinna hátt undir höfði á þessum
tímamótum í sögu mannkynsins.”
TVEIR SVÍAR hafa verið til-
nefhdir fastafulltrúar hjá Þróun-
aráætlun Sameinuðu þjóðanna, og
gerðist það með viku millibili.
Annar þeirra er Tage Matsson
verkfræðingur sem starfár í 'Tan-
zaníu og Karl Englund liagfræð-
ingur sem starfar í Kambodju.
MA TVÆLAFRAMLEIÐSLAN í ASIU
MINNKAR UM 5°/o A HVERN MANN
EFNAHAGSÞRÓUNIN í aði um 2%. Sé miðað við í- á nauðsynlegum varahlutum svæðinu áttu enn við alvar-
Asíu árið 1966 er tekin til með- búatölu nam minnkunin og hráefnum. lega erfiðleika að stríða
ferðar í nýbirtri skýrslu frá 5%, og þannig voru mat- * Útflutningur frá ECAFE- með tilliti til greiðslujafn-
Efnahagsnefnd Sameinuðu föng 5% minni en þau voru löndum jókst á fyrra árs- aðar. Vegna aukinnar er-
þjóðanna fyrir Asíu (ECAFE). að meðaltali á árunum fyrir helmingi 1966 um 7,3% mið- lendrar aðstoðar og fjár-
í höfuðdráttum er ástandið seinni heimsstyrjöld. að við samsvarandi tíma festingar gátu nokkur lönd á
sem hér segir: * Iðnaðarframleiðslan jókst, 1965. Innflutningur jókst svæðinu austanverðu eigi
en í prósentum var aukning aðeins um 1,8%. að síður aukið gjaldeyris-
* Hlutfallslegur efnahagsvöxt- in helmingi minni en árið * Útflutningstekjurnar jukust forða sinn.
ur í vanþróuðu löndunum á 1955. Þetta stafaði fyrst og að sjálfsögðu vegna hins Skýrslan var lögð fyrir árs-
ECAFE-svæðinu (sem nær fremst af gjaldeyrisskorti aukna útflutningsmagns á þing ECAFE, sem hófst í Tó-
frá íran til Vestur-Samóa) og stöðnun innan landbún- fyrra árshelmingi, en á kíó 3. apríl. Vegna skorts á
var • örari en árið 1965, en aðarins. seinlna árshelmingi 1966 áreiðanlegum heimildum eru
hægari heldur en 1963 og * Helzti tálmi aukinnar iðn- varð veruleg verðlækkun á upplýsingar frá Kína og öðr-
1964. aðarframleiðslu var í flést- mörgum helztu útflutnings- um löndum Asíu, sem búa við
* Landbúnaðar- og matvæla- um landanna skortur á er-' afurðunum. hreinan áætlunarbúskap, ekki
framleiðsla svæðisins minnk- lendum gjaldeyri til kaupa- * Flest vanþróuðu löndin á í skýrslunni.
g 29. apríl 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ