Alþýðublaðið - 01.07.1967, Síða 5

ísbjörninn h.f. er eina verkun-
arstöðin sem er sæmilega setí'
ineS afla enda landa Þar a.m.k.
Hót stunda enda landa þar a.m.k.
10 bátar. Hin fyrirtækin eru með
þetta tvo og þrjá en Sjófang eitt
hvað fleiri' Má af þessu sjá að
sennilega væri ekki nema eitt
frystihús starfandi í Reykjavík
ef hinn mikli afii togaranna kæmi
ekki til. Þeim bátum sem humar-
Veiðar stunda gengur afar illa og
Virðist hvergi nokkurn humar að
fá. Geir iandaði 29/6 300 kg. af
slitnum humar. Þrír bátar eru á'
trolli og lönduðu einu sinni í vik
unni, Lundey 13.480 kg., Heiðrún
2.300 kg., og Blakkur 13.690 kg.
Trillurnar sem eru á færum hafa
gert það gott upp á síðkastið.
Sjóli landaði 27.150 kg af færa-
fiski 26/6 og var það aðallega
milíiufsi. óþarfi er að birta töful
yfir veiði hvers og eins, sem snur-
voðina stunda en þeir sem mest
fengu í vikunni voru: Ásbjörg
26.390 kg., Jón Bjarnason 24.180
kg., Fróði 16550 kg. og Skógar-
foss með 11.790 kg. Lítið er af
kola í aflanum en töluvert af ýsu.
Síld barst til Reykjavíkur í gær
(þ.e. miðvikudag) Þorsteinn RE
kom með nær fullfermi af smá-
Bíld sem ekki virðist eiga að fá
að stækka til þess að við getum
nýtt okkur hana í vinnslu þegar
tímar líða. Ætli það veiti nokkuð'
af því að eiga þann varasjóð inn-
an fárra ára? í öllum stéttum er
„urgur“ vegna verðs á þessum og
hinum hráefnum og er farið að
líta út fyrir að ailir haldi að þessi
svokallaði ríkissjóður sé einhver
botnlaus pottur sem óendanlega
sé hægt að ausa úr. Verðið á hrá-
efninu hlýtur ávallt að byggjast á
söluverði afurðanna, en sú stað-
reynd virðist ekki blasa við öll-
um.
Síldveiðiskipin sem gerð eru út
frá Reykjavík standa sig vel á
síldveiðunum og eru flestir meðal
efstu bátanna. Togararnir: Nept-
únus landaði í Reykjavík 27/6
278 tonnum af AGrænlandsmið-
um þ.a. karfi 257 tonn. Þorkell
Máni landaði 26/6 354 tonnum
þ.a. 339 tonn af karfa. Hann hélt
á veiðar 28/6 í dag kom Xngólfur
Arnarson með um 300 tonn, þ.a.
30 tonn á' dekki. Jón Þorláksson
er í viðgerð einnig Þormóður Goði
en spiiið bilaði í honum. Hallveig
Fróðadóttir var á þriðjudag með
90 tonn við A-Grænland. Af Sig-
urði fréttist á mánudag sl. á sömu
slóðum og var hann þá með um
210 tonn og var farið að tregðast
!hjá þeim og ísinn kominn yfir
veiðisvæðið. Úranus á að selja í
Bretlandi á mánudag eða þriðju-
dag en ekki er vitað um aflamagn.
Marz, sem te.kinn var um daginn
í landhelgi, seldi 170 tonn fyrir
£ 15.620 og fór síðan beint á veið
ar. Neptúnus fer á veiðar í kvöld
(þ.e. fimmtudag). Karlsefni fór
á veiðar 27/6 og Júpiter fór beint
úr söluferðinni á veiðar og má
búast við að hann hafi byrjað
veiðar í gær. Þeir tgoarar sem
eiiendis selja eru yfirleitt að veið
um út af Hornafirði og hafa flest
ir gert ágætistúra.
í ljós hefur komið að Maí er
með mesta aflamagn frá áramót-
um, síðan Víkingur og Þormóður
Goði. Ekki segir tonnatalan alla
söguna um útkomuna á skipun-
um. l>ar kemur einnig stór liður
inn í, þ.e. hvernig farið er með
veiðarfæri og annað sem að veið-
unum lýtur. Ekki væri úr vegi
að birta hver er þar með bezta
útkomu og ætli að hann Ingólfur
litli Arnarson yrði ekki með beztu
útkomu þeim megin.
Þeir sem halda hvað fastast í
það að frjálst framtak einstakl
ingsins sé eina rétta leiðin til að
leysa vandamál togaraútgerðar
og atvinnuleysis, sjá i-autt þegar
minnst er á að bær eða ríki reki
útgerðir eða verkunarstöðvar í
landi. Þetta er alveg öfugt við
okkur hina sem teljum eðlilegt,
og stefnum að því að einkafram-
taka og opinber rekstur geti rið-
ið hlið við hlið, veitt' hvort öðru
■ aðhald, verið í heilbrigðri sam-
keppni og samvinnu hvert við
annað.
Það sem . hefur aðallega háð
rekstri Bæjarútgerðanna í Reykja
vík og Hafnarfirði er að þær eru
með skip sem keypt voru með
erlendum lánum. Upphaflega var
aldrei meiningin að Bæjarútgerð
Reykjavílcur ætti nema fjóra tog-
ara þ.e. Ingólf Arnarson, Skúla
Magnússon, Hallveigu Fróðadótt-
ur og Jón Þorláksson. Þetta eru
allt skip sem keypt voru á inn-
lendum lánum, og þar að auki
eru tvö þeirra dieselskip. En síð-
an kom vandinn með skipin er
síðar voru afhent, voru miklu
dýrari og þar að auki með er-
lendum lánum. Illa gekk að fá
einstaklingsframtakið til að kaupa
þau og þá var auðvitað ekki ann-
að að gera en skikka Bæjarútgerð-
ina til að taka þau. Tryggvi Ófeigs
son og aðrir einstaklingar sáú
ekki ástæðu til að eyða stríðs-
gróða þeim, sem gefinn var eftir,
til þeirra togarakaupa sem ein-
hver veruleg áhætta fylgdi. Þess
vegna urðu þessi skip, sem vissu-
lega færðu mikla björg í bú og
mikla vinnu verkafólkinu, í landi,
en nota bene einnig taprekstur,
eign bæjarbúa. Ekki höfðu Reyk-
víkingar neinn stríðsgróða til að
dekka þetta tap.
Töluverður ótti er nú meðal
margra að atvinna muni fara
minnkandi hér við Faxaflóa og
pó sérstaklega í Reykjavik, á
næstunni. Ég álít að einkafram-
takið í togarútgerð leysi aldrei
þennan vanda. Þeir hugsa ein-
göngu um eigin hagnað, leggja
skipunum þegar þeim henta þyk-
ir (dæmi Marz lá bundinn við
bryggju í allan vetur), þeir láta
togara sína sigla með aflann ef
þeir álíta að það gefi meira í
aðra hönd, því enginn getur sagt
þeim að láta þá landa heima þó
Framhald á 15. síðu.
Eins og skip
ætlar í 25
, sem
attir
HINN frægi arkitekt Eero Saar
inen sagði einhverju sinni, að
þörf væri fyrir nýjan orðaforða í
húsagerðarlist. Hann átti ekki við
orð í bókstaflegi merkingu,
heldur nýjar leiðir til að láta
í ljós hugmyndir húsagerðarlegs
eðlis, og alls ekki við að gera
íbúðir manna hentugri, heldur
einungis að gera þær skemmti-
legri útlits, segir í grein í Guard-
ian.
Síðan finnur greinarhöfundur
að byggingarstíll Breta og segir
blátt áfram, að þar hafi ekkert
verið gert frumlegt í húsagerðar-
list á seinni árum, nema ef til
vill dómkirkjan í Liverpool. Hann
telur dómkirkjuna í Coventry,
sem mikið hefur verið skrifað um
ekki sérlega athyglisverða.
Til sönnunar því, að nauðsyn-
legt sé að smíða hús, sem fái
menn til að liorfa tvisvar bendir
hann á járnbrautarstöðina í Róm,
sem sé bókstflega þannig, að hún
neyði mann til að ganga nær og
skoða betur. Hann bendir líka á
St. Pancras járnbrautarstöðina í
London sem dæmi um byggingar-
stíl, sem að sjálfsögðu væri óhæf
ur í dag, en hefði þó þann kost,
að maður tæki eftir húsinu ísjá
meðfylgjandi mynd).
Síðan ræðir hann um hið fræga
hús Habitat á heimssýningunni í
Montreal, sem hann segir, að úr
fjarlægð líkist einna mest vel-
viljaðri ófreskju, en þegar næar
sé komið yfirbyggingu á skipi,
sem sé að reyna að sigla í 25
áttir í einu. Hann segir, að bygg-
ingin sé sláandi, jafnvel fyrir
fólk, sem aldrei mundi vilja búá
þar, og það sé mikill kostur bygg-
ingarinnar, auk þess sem arki-
tektinn Safdie, hafi fundið þar
nýja leið til að láta fólk búa í ná-
býli án þess þó að vera hvað ofan
f öðru, og án þess að allt sé eins.
Með því að láta hin ýmsu hus
skaga út á ýmsa vegu gefi hann
mönnum mismunandi útsýni, og
Framhald á 15. síðu.
1. júlí 1967 - ALÞÝÐUBLAÐIÐ 5