Alþýðublaðið - 09.07.1968, Page 7

r
Gömul fiefð markar mörg spor
in í daglegu lífi Breta. Það eru
ekki mörg ár síðan suinmuidagiar
<voru gjöiisneyddir venjulegri
kkemmitalni. Og enda þótt í þessu
til'liti hafi orðið á nokkur breyt
ing, er hægt að fara í kvi’kmynda
(hús, jaifnvel bjórstofur opnar í
nokkrar stundir, iþá er þó eitt,
sem Bretar gera aildrei á sunnu-
dögum: að ganga rtiíl kosninga.
Fyri r nokkru átti ég þess kost
'að fylgjaist með aukakosningum i
bænurn Oldham sikammt frá Man
chester. Býst ég við að okkur
iþætti það vonlítið verk að
stofnia til bæjar- , forsefa eða
þingkosninga á virkum, aimenn
um vinnudegi, en Bretar segjast
vera svo miíklir útiiífs- og sól-
dýrkendur, að allir sem vettlingi
geti va'dið, fari til atrandcr eða
upp í sveit í 'frístundum sílrum.
Undanfarnar vikur haifla farið
'frarn lþri-ln»ar aulkalkosningar
viegia fi 'ifriMs eða forfalla þing
Trcnna. Öii voru fyrrverandi
'krrfaikj ördæmi, en úrslit urðu
þau, íHið iháildsflo'kkurinn vann
tvö þeirra. í kosningunum í Old
ham árið 1966 fékk frambjóð
andi Alþýðuflokksins 20.648 af
ikvæði, en íh'aildið 13.076. Nú vann
frambjóðandi í'haldsflokksins.
IMr. Cambell þingsætið með 11.
904 atikv., en fnambjóðandi stjórn
arsiirdna fékk 8.593 atkvæði. Aft
ur á móti ihélt Alþýðuflokkurinn
þingsæitinu í Sheffield-Briglits-
ide, en 19.177 latkv. meirilhluti
í síðustu ailmennium þingkosning
um ikomst nú í 5.248 atkv. rneiri
hluta. Stoustu aukakosningar
voru í kjördæminu Nelson og
Colne. Þar vann frambjóðandi
íhaldsflokksins með 16.466 atkv.,
len Alþýðuflokkurinn fékk 'l2.
944 atikvæði.
Þessi úrslilt sýna ífyrst og
fremst, að fjölmargir 'situðnings
menn Aliþýðuflokksinis neyta
ekki atkvæðisréttar, — það eru
þeirra mótmæli.
Kosningaþátttakan í Sheffield
var aðieins 49,8 próselnlt, í Old-
ham um 55 prósent, en Nelson
og Colne mun meiri, 74 prósent.
Tap Alþýðuflokksins yfir tiil í-
híldsmanna í undangengnum
fimm au'kakosningum hefur að
meðalta'li verið 17 prósént, nema
í hinum síðastnefndu, 11,4 pró-
pent, og iþví þykiigt flokkiurinn
loks eygja dagsbrún í austri.
Enda þóllt það sé atmenn skoð
uin, að færu nú fram latm'ennar
þingkosni|'’lgar, myndi íhalds-
flokkuninn vinna þær rneð tölu
vsrðum meirihluita, er gengi
Edwards Heatih, foirmanns flokks
ins, ekki að sama skapi hátt.
Síðustu skoðanakannanir sýna,
að atlt að helmingiur kjóseinda
styður íhaldsflokkinn, ien rúmur
þriðjunigur Alþýðuflokkiinln. En
þrátt fyrir erfitt árferði stendur
Hairold Wilson iað jöfnu við
Heath, þegar spurt er, hvor sé
liæfari stjórnmálamaður.
Þingmenlni brezka Alþýðu-
flokksins eru nú 348, íhalds-
flokksins 261,, Frjálslyndra 12,
annarra 9. Meirihlutinn á þingi
er því nm 70.
ARNBJÖRN
KRISTINSSON
Ekki sýnist öllum það mikið
iréttlæiti, að Frjálstyndi flokkur
inn, sem fékk 8,6 prósent allra
greiddra atkvæða í þingkosning
unum 1966, skuli aiðekis eiga 12
fulltrúa á þingi, þ.e. 2 prósant
af fjölda þingimanna. Þannig
getur meirlhtuti viðhaldið lög-
liegu ranglæti, hann gerði það
tíka á Allþingi íslendinga fram
til ársins 1959.
Samsleypustjória Jafnaðar-
imanna (SPD) og' Kristitegra
demókiata (CDU) í Vesturþýzika
'landi hefur einnig á prjónunum
að breyta þessu löglega ranglæti
til þess að koma í veg fyrir, að
'Þjóðernisiflokkurinn (NPD) og
Frjálslyndir demókratar (FDP)
fái futltrúa kjörna í þingkosn-
ingu|nium 1969. Þeir hyggjast
iskipta Vestur-Þýzkalandi í 166
þrímenningskjördæmi, en þing-
sætum úthlutað samkv. hlutfalls
J miðju: frambjóðandi Frjálslynda flokksins, lögfræ Singurinn David Green, 33 ára, skynsamur í bezta
lagi og vel máli farinn. Hlaut þó aðeins 1,707 atkvæ ði og tapaðl því tryggingarfénu 150 sterlingspund
um, þar sem hann fékk ekki 12,5 prósent atkvæða.
tölu. Dæmi: Flokkur A fær 100
þúsund altkvæði, en B 80 þús-
und og C 30 þúsund. Þá fær A
tvo þingmenn kjörna, B fær einin
en C engan. Á þessu má sjá
að framsóknarmenn eiga skoð-
anabræður um nauðsyn þess að
knýja fram tveggja flokka kerfi.
Lí'kur á því, að slík breyting
á koelninga- og kjördæmaskipan
í Vestur-Þýzkalandi nái fram að
'ganga, eru kannski nokkrar, þó
ekki miiklar.
Eins og fyrr isegir, gafst mér
tækifæri 'að fylgjast með auka
kosningum í Oldham, en þar
dvaldist ég í 3 daga. Frambjóð-
endur voru fjórir, frá þingflokk
unum þrem, en hinn fjórði var
r it'h öful oiduirinn Jöhn Creasy.
Hann bauð sig fram fyrir eigið
pólitískt huigarfóotur, sem hann
nefnir „Allra flokka banda-
lag“. Segir, að tími, sé til kom-
inn, að aðalflokkarnir tveir
hætti að kroppa augun hvor úr
öðrum. Sá þeirra, sem í stjórn
arandstöffiu noti alla s-ína krafta
til að sfcemma fyrir hiinium, sem
við stjórnvölilmn situr, í stað
þess að stuðla að jákvæðri lausn
landsmála. Því skuili ail'lir flokk
ar eiga fulltrúa í ríkisetjórn í
rét'tu lilutfalli við afl atkvæða.
John Creasy virðist hafa hina
mestu ániægju af stjómmálastúss
inu, saigðM nota um 1,5 millj.
króna á 'ári ti'l að kynna stjórn
málaskoðalmir sínar, allit eigið
firamlag, enda á Creaisy 'karlinn
ptóra buddu. Hann hefur skrifað
460 bækur, mest miegnis reyfara
og leyni'lögreglusögur, en árleg
isaila bóka hans er um 3 millj-
ónir eintaka. Reyndar sögðust
'hiniir frambjóðendurlnir í Old-
ham ætla að kæra Creasy, þar
siem hann notaði miklu meiri
fjármuni í kosningabairáttunni
ien leyfilegt er Ramkvæmt íög-
um. Hverjum framhióðauda er
heimiOit að nota um 150 búoumd
ikrónur vegna frambo*' f-'fl bing-
kosninga, en rithöf".ndu«Mnn,
stjórnmálamaðurinn og le'karinn
Creasy hlæir að öllu ™!mran.. Og
honutn tókitit að krækja sér í 3.
389 atkvæði, sem vair 13 prósent
greiddra atkvæða.
Ulaidirbúningur kosninganna
var svipaður og gerist í Rei'kja
vík. Starfsmenn skrifa athuga
semdiir við nöfn kjósenda og
mierkja áætlaðan flokkslit. Bílar
til reiðu á kjördegi, — með
mestu ánægju. Kjördeildir voru
>
greinilega fleiri á hvert þúsund
kjósenda en gerist hjá okkuf, og
kann það að stafa af því að kos-
ið er á virkum degi, því að flest
i>- kjósa á tímabilinu 5-9 síð-
degi's.
Tverlrit er frábrugðið okkar
kosningaundirbúningi: 1.) Fram
bjóðendum er heimilt að senda
burðargialdsfrítt á vegum póst
biónurtunnar eitt bréf til hvers
kjói-anda. 2.) Frambjóðendur
gnnga isjálfir fyrir hvers mainins
dvr til að kynna sig og skoðanir
sínar.
Eitf kvöldið fór ég í slíkar
heimsóknir með Mr. Meacher,
28 ára gömlum háskólakennara,
frambjóðanda Alþýðuflokksins.
Okkur var misjafmlega tekið.
Tregðu og varnfærni gætti vrða,
— sumir sögðust alls ekki ætla
að kjósa, — það væri sami rass
jvlni undir þrrim ölilum saman.
En félagi minn ©agði, að ef kjós
endur vildu endurverkja traust
ið á brezkuim stjórnmálum og
A'lþýðufl'Oikknum, þá þyrfti það
að gerast nú. Við hefðum að
vfsu --i'aðið fyrir óvinsælum, en
b ráðn a u ðsy nl egu m efnahagsað-
gerðum, — en bíðið við, dokið
um stund og sjáið jákvæð á-
hrif iþeirra.
Framtíð stjórnar brezka Al-
þýðuflokksms er undir því kom
in að svo verði.
Wilton. Park, 30. júní 1968,
Arnbjörn Kristinsson.
ÓTTAR YNGVÁSON
héraðsdómslogmaður
MÁLFLUTNINGSSK R1FSTOFA
BLÖNDUHLfÐ 1 • SÍMI 21296
HVERSEMGETHRIESIÐÞE T
TATIIENDAHEEUREÁÐIÐÞ■
ÁGÁTUHVARHAGKVÆMASTS
ÉAÐKAUPAlSIENZKERÍME
RK10 GERiMERKJAVÖRURE
INNI G<3 Dí RARBÆKURT ÍMA
RITOGPOCKETBÆKUREHÞA
ÐERÍBÆKURO GERÍMERKIÁ
BAIDURSGÖTU11PB0X549
SEl JUIÍKAUPUMSKIETUM.
Edinborg ■
Laugavegi 89.
Rýmingarsala
vegna flutnings.
Allar vefnaðarvörur, t.d. ullarefni í kápur og kjóla,
gluggatjaildaefni o.-mjfl. Afsláttur 20—50%
Hanzkar. Afsláttur 20—25%.
Patons ULLARGARN 25% afsláttur.
Kaffi- og matarstell 10% afsláttur.
AUs konar búsáliöld 10—20% afsláttur.
EDINBORG Laugavegi 89
-3. júlí 1968 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ 7
tfi.M- ■ U/Vff. 1* ; íf