Alþýðublaðið - 30.11.1968, Blaðsíða 3

30. nóvember 1968 ALÞYÐUBLAÐH) 3
Hvers vegna hefur sjálfsmorðum hérlendis farið
fjöigandi? Eins og fram kom í Alþýðublaðinu s.l.
sunnudag, leiddi skýrsla Alþjóða heilbrigðismála-
stofnunarinnar í Ijós, að árið 1966 var tala sjálfs-
jmorða hérlendis mun hærri en árin á undan. Var
ísjand, árið 1966, annað landið í röð þeirra landa er
hæsta sjálfsmorðstölu höfðu, miðað við fólksfjölda.
- Alþýðublaðið leitaði til tvegg.ia
'sálí'ræðinga, þeirra Sigurjóns
Björnssonar og Gylfa Ásmunds-
'sonar, og lagði fyrir þá nokkrar,
spurningar í þeirrj viðleitni að
'komast að því hvað veldur þess-
ari ískyggilegu fjölgun sjálfs-
-morða hjá okkur.
' Fyrst var spurt: — Teljið þér
að þessi háa sjálfsmorðstala í
skýrslum Alþjóða heilbrigðis-
málastofnunarinnar stafi af raun
verulegri fjölgun sjálfsmorða,
'eða vegna nákvæmari skýrslu-
gerðar í þessu efni?
Hvorugur sálfræðingurínn
kvaðst hafa kynnt sér skýrslurn-
ar og bæri því fremur að skoða
tiilkanir þeirra sem leikmanna
en sérfræðinga á þessu sviði.
Sigurjón Björnsson sagði, að
sér þætti sennilegt að skýrslu-
gerðin væri mun nákvæmari hér-
lendis en annars staðar.
Gylfi Ásmundsson sagði, að
nauðsynlegt væri að athuga þessi
mál gaumgæfilegar áður en
hægt væri að svara spurningunni
á raunhæfum grundvelli, en
benti á, að samkvæmt skýrsl-
unni hefðu sjálfsmorðstölur
lækkað árið 1967, þannig að
möguleikj væri á, að hækkunin
árið 1966 stafaði af tilviljun.
Næsta spurning var: — Hvaða
félagslegar, sálrænar og um-
hverfislegar ástæður teljið þér
að valdi sjálfsmorðum hér á
landi?
Sigurjón kvað margar orsakir
fléttast inn i þetta. Nefndi
liann óreglu, fjármálaáhyggjur
og geðtruflanir. Ennfremur
væru orsakirnar margar fleiri;
fleiri en hægt vær; að nefna í
fljótu bragði.
Gylfi sagði, að það hefði vak-
ið athygli sína er hann las um
skýrsluna í blöðum, að sjálfs-
morðstalan hefði verið hæst ár-
ið 1966, einmitt þegar velferðin
hefði verið mest hér á landi.
— ----------:--------1-----------♦
l'I.OK kSS'l'A H1'II>
BASAR
Basar Kvenfélags Alþýðuflokksins í Reykjavík verður haldinn
n.lc. laugardag 30. nóv. kl. 2 e. h. í Iðnó, uppi.
Basarnefntlin.
SANDGERÐI ,
Þctta gæfi iþví tilefni til að
spyrja: Er eitthvað samband
þarna í milll? Hlaupum við svo
hratt í kapplilaupinu við lífs-
gæðin að þeim, sem ekk; hafi
bein í nefinu, sé hraðinn um
megn?
Þá spurðum við: — Teljið þér
að hið langa og dimma skamm-
degj stuðli að sjálfsmorðum
fólks hér á iandi eða teljið þér,
að fólk fremji sjálfsmorð alveg
eins á öðrum árstímum, t. d. á
sumrum?
Sigurjón Björnsson: — Mér er
ekki kunnugt um, hvernig
skýrslurnar eru gerðar, hvort
þær skýra frá tíðni sjálfsmorða
ákveðna mánuði ársins. Vissulega
væri fróðlegt að kynna sér þetta
til að komast að raun um hvort
þarna er raunverulegt samband
á milli. Þó virðist yfirleitt sem
skammdegismánuðirnir valdi
mörgum erfðleikum, sérstaklega
tíminn í kringum jólin.
Gylfi Ásmundsson: — Manni
finnst ef til vill eðlilegra að
fólk þjáist fremur af þunglyndi
á veturna. Skammdegið fer
fremur illa í mann og maður á
erfiðara með að vakna á morgn-
ana. Hins vegar er ég ekkert
viss um að fólk eigi meira í sál-
rænum erfiðleikum á veturna.
Raunar leitar fólk alltaf meira
til manns á þeim árstíma, en það
er nú svo að fólk virðist fremur
fára að hugsa um vandamál sín
á veturna.
Fjórða spurningin hljóðaði
svo: — Teljið þér, að það sé
ungt fólk fyrst og fremst sem
fremur sjálfsmorð hér á landi?
Sigurjón sagðist hafa heyrt
að nú væri töluvert meira um
að ungt fólk og unglingar gerðu
tilraunir til að stytta sér aldur.
Kvað liánn unglinga, er lentu í
erfiðieikum, hafa minna mót-
stöðuafl heldur en þeir full-
orðnu.
Gylfi sagðist hugsa að svo
væri ekki. Hívert tímabil hefði
sín vandamál og maðurinn hefði
mikla aðlögunarhæfileika. Hins
vegar væru alltaf einhverjir
sem væru veikari fyrir en aðrir.
Hefði hann á tilfinningunni að
sú kynslóð sem nú væri að vaxa
úr grasi væri miklu heilbrigð-
ari og mun raunhæfari í hugs-
unarhætti heldur en það fplk
sem var að vaxa úr grasi fyrir
t. d. 10 árum.
Að lokum spurðum við: —-
Hvernig teljið þér að hægt sé
að sporna við því að fólk freriiji
sjálfsmorð?
Sigurjón Björnsson: Eftiriit
hér á þessum sviðum er nokkuð
og er mjög mörgum, sem reyna
að fremja sjálfsmorð, bjar^að
á siðustu stundu. Fyrir nokkr-
um árum var þetta mál ofarlega
á baugi í Danmörku, en þá óx
sjáifsmorðatala þar'mjög mikið.
Danir gerðu átak\í þessum efn-
um og nú virðist sem minna sé
um sjálfsmorð hjá þeim. Auð-
vitað kemur margt til greina og
má þar til að mynda nefrra ör-
ugga neyðarþjónustu á sjúkra-
húsum, t. d. í þeim tilfellum
sem sterk lyf eru tekin inn í
þeim tilgangi að stytta sér ald-
ur.
Gylfi Ásmundsson: Vissulega
væri öryggi í t. d. „upphringing-
arnúmerum,” sem mikið er um
í Bandaríkjunum. Hins vegar
er það svo með þá, sem gera
Frh. á 8. síðu.
Belð bana, er dekk
skrapp af felgunni
Banaslys varð við hjól-
barðaverkstæð'ið Mörk í
Garðahreppi rnn kl. 14 í gær-
dag'. 45 ára gamall fjölskyldu
maður beið bana er hann
var að framk'væma viðgerð
á stóru hjóli undan vinnu-
vél.
Maðurinn hafði nýlokið við
að bæta slöngu hjólsins og
var að koma dekkinu á felg-
una. Blés hann lofti í slöng
una, en skyndilega skrapp
dekkið niður af felgunni.
Maðurinn, sem stóð með
vjnstri fót á hjólinu hentist
á loft við höggið og lenti með
höfuðið í brún gangstéttar.
Beið hann samstundis bana.
Svo mikill var krafturinn á
dekkinu, er það skrapp , nið
ur af felgunni, að það hent
ist 2 metra.
Alþýðuflokksfélag Sandgerðis lieldur fund n.k. laugardag kl.
14,45. Á fundinum mæta dr. Gylfi Þ. Gíslason viðskiptamálaráð-
herra og Jón Ármann Héðjnsson alþingismaður og ræða um efna-
hagsmálin.
Hafnarfjörður og
Kópavogur
■ Félog ungra jafnaðarmannu í Ilafnarfirði og Kópavogi halda
' sameiginlegan fund með Eggert G. Þorsteinssyni, sjávarútvegs-
málaráðherra, um sjávarútvegsmál í fundarsal Skiphóls (á liorni
Strandgötu og Reykjavíkurvegar) í Hafnarfjrði næstkomandi þriðju-
dagskvöld, 3. desember, kl. 20.30. Fjölmennið.
Þá halda F.U.J. og Aiþýðuflokksfélögin í Hafnarfirði og Kópa-
vogi sameiginlegan fund með Gylfa Þ. Gíslasyni, viðskiptamálaráð-
lierra, í Alþýðuhúsinu í Hafnarfirði þrðjudaginn 10. desember
næstkomandi kl. 20.30. Fjallað verður um efnahagsmálin. Frjálsar
umræður.
)
Húsnueður •
Óhreinindi og blettir, svo
sem fitubiettir, eggja-
blettir og blóðblettir,
hverfa á augabragði, ef
notað er HENK-O-MAT í
forþvottinn eða til að
leggja i bleyti.
Siðan er þvegið á venju-
legan hátt ur DIXAN.
HENK-O-MAT, ÚRVALS VARA FRÁ
Eig«b.
“ Bluiliociíe * °
usw.
'öst^lbsuT-Í‘16' ™
i akt'v g?P6ntes?h'=ffi>
t
4
I
Stjórnir félaganna.