Dagur - 12.03.1947, Blaðsíða 1

Mikil eftirspurn eftir
fiski á heimsmarkaðnum
- segir deild Sameinuðu
þjóðanna
En ryðja þarf úr vegi
viðskipta- og fjárhags- :
hindrunum
Það er mikil eftirspurn eftir ;
fiski á heimsmiirkaðnum, en
hún kemur ekki að notum fyr-
ir fiskframleiðendur, fyiT en
fjárhags- og viðskiptahömluin
hefir verið rutt úr vegi. Þetta
er niðurstaða Matvæla- og
landbúnaðarráðs UNO, í
; bæklingi, sem stofnunin hefir
; nýlega gefið út. Ræðar þar um
matvæl'aframleiðsluna á þessu
ái i og horfur í þeim efnum.
Skýrsla þessi segir Ifiskfram-
leiðsluna óðum nálgast það
magn, sem framleitt var fyrir
stríð í öllum helztu fram-
leiðslulöndum, t. d. Belgíu,
Bretlandi og Danmörku, en
mikið skortir á að Þýzkaland,
Japan og Frakkland hafi end-
urreist fiskiðnað og fiskveiðar
að því marki ,er var fyrir stríð.
Ú tflutningsmagn saltfiskjar
á þessu ári er áætllað 136,000
tonn, miðað við 75,000 tonn á
sl. ári. Niðursoðið fiskmeti er
áætlað 204,000 tonn og er það
;|svipað magn og sl. ár, en
nokkru minna en Var 1939.
L
DAGUR
XXX. árg.
Akureyri, miðvikudagifm 12. marz 1947.
10. tbl.
K. E. A. tekur við umboði
fyrir Samvinnutryggingar
Frá 1. marz næstk. hefir vá-
tryggingadeild KEA umboð fyrir
Samvinnutryggingar og tekur að
sér bruna-, sjó- og bílatryggingar
með beztu fáanlegum kjörum.
Er ástæða til þess að hvetja fé-
lagsmenn KEA til þess að skipta
við Samvinnutryggingarnar. Þær
eru reknar á samvinnugrundvelli
eins og sarns konar trygginga-
stofnanir á Norðurlöndum og í
Bretlandi. 1 þessurn löndum hafa
samvinnutryggingarnar haft
mikil og víðtæk áhrif á alla
tryggingastarfsemi í þjóðfélaginu
til hags fyrir almenning, t. d. hef-
ir nýlega orðið allsherjar lækk-
un á brunatryggingagjöldum í
Svíþjóð fyrir forgöngu sam-
vinnumanna. Til þess að ís-
lenzku Samvinnutryggingarnar
Vifamálastjórnin lá á hafnarmálinu í Ivö ár
Allir kommúnistarnir
vildu samþykkja her-
stöðvar handa Rússum!
Lærdómsrík atkvæða-
greiðsla í norska
Stórþinginu
1 síðastl. viku hafnaði norska
stórþingið kröfum Rússa um her-
stöðvar á Svalbarða. Höfðu Rúss-
ar nefnt málaleitan sína tillögur
um sameiginlegar hervarnir
Norðmanna og Rússa á eyjun-
ium. Það hefir vakið sérstaka at-
liygli um Norðurlönd og víðar,
að norski kommúnistaflokkur-
inn var eini flokkurinn, sem
fylgdi kröfu Rússa að málum og
greiddu allir þingmenn hans, 11
talsins, atkvæði með því, að
Rússar fengju að víggirða norskt
land.
Þessi atkvæðagreiðsla er lær-
dómsrík í samanburði við leik
þann, er kommúnistar hér á
la.ndi hafa sýnt í sambandi við
Keflavíkurflugvöllinn. Samning-
urinn um viðkomurétt amerískra.
flugvéla á Keflavíkurflugvellin-
um hefir verið nefndur landaaf-
sal og fullveldisskerðing í mál-
gögnum kommúnista hér og þeir
hafa blásið sig út af föðurlands-
ást og sjálfstæðisáhuga. Atkvæða-
greiðslan í norska Stórþinginu
sýnir hina raunverulegu afstöðu
kommúnista. Ef Rússar eiga í
hlut, er allt öðru máli að gegna.
Kommúnistablöðunum íslenzku
hefir heldur ekki fundist neitt-
athugavert við framkomu flokks-
bræðranna í Noregi.
taka um að láta þær njóta við-
skipta sinna.
Brunar þeir, sem orðið hafa
í sveitum landsins að undan-
förnu, hafa leitt í ljós, að menn
vanrækja að brunatryggja eigur
sínar og fela vátryggingadeild-
inni að taka út tryggingaskír-
teini, sem veita þeim raunveru-
legt öryggi, ef eldsvoða ber að
höndum.
„Hvassafell“ væntanlegt
með kolafarm
M/s. Hvassafell er nú á leið til
landsins með kolafarm frá Balti-
more í Bandaríkjunum. Skipið
flytur einnig eitthvað af vörubif-
reiðum, sem fara í land í Reykja-
vík, en kolin mun það losa á Ak-
ureyri, ísafirði og e. t. v. fleiri
höfnum. Bætir þetta úr brýnni
þörf, því að kolaskortur er mikill
hvarvetna hér norðanlands, en
kol þau, sem fengist hafa frá síld-
arverksmiðjunum og notuð hafa
verið að undanför.nu, eru léleg.
Aðalfundur Félags ungra
nái þessum árangri, þurfa sam- Fl amsóknarmanna
vinnumenn landsins að vera sam- ITngir Framsóknarmenn héldu
fyrir nokkru aðalfund í félagi
sínu og var þar kosin ný stjórn
fyrir félagið. Skipa hana: Hall-
dór Helgason, form., Þórður Arn
aldsson, varaform., Valgarður
Frímann, ritari, Sveinn Skorri,
gjaldkeri og Valdemar Baldvins-
son og Níels Halldórsson. Félag
ið heldur blaðakvöld og umræðu
fund í Rotarysal Hótel KEA nk.
mánudagskvöld.
Síldin var norðaustur í hafi slsumar
Árni Friðriksson svarar fyrirspurn Sigurðar skipstjóra
Sumarliðasonar
Lærdómsríkar bókanir hafnarnefndar
í hinni frægu illyrðagrein, sem birtist í Alþýðumanninum fyna
þriðjudag, fullyrti Biúgi Sigurjónsson að Jakob Frímannsson hefði
farið með ósannindi á bæjarstjórnarfundi, er hann hélt því fram, að
vitamálaskrifstöfan hefði tafið framgang halfnarmálsins. Fullyrð-
ingu sinni' til sönnuriar, birtd ritstj. viðtal við Emil Jónsson ráð-
herra, um undirbúning þann er fram fór, ÁÐUR en bæjarstjórnin
samþykkti gerð hafnargarðsins eftir teikningu Finnboga Rúts
Valdemarssonar. Viðtallið var því algjörlega út í hött og segir ekkert
um viðskipti bæjarins og vitamálastjórnarinnar síðustu tvö árin.
ur
Snemma í vetur ritaði Sigurð-
Sumarliðason grein í Sjó-
mannablaðið Víking um síldar-
vertíðina síðustu og var greinin
endurprentuð hér í blaðinu. f
grein þessari ræddi Sigurðúr um
síldarleysið og benti á nokkrar
líkur fyrir því, að síldin hefði að
þessu sinni leitað norður og aust-
ur í haf, í stað þess að sækja hin
venjulegu mið hér fyrir norðan.
Jafriframt varpaði hann fram
þeirri spurningu til Árna Frið-
rikssonar, fiskifræðings, hvort
hann hefði gert sér ljóst, að síld-
in hefði aðallega haldið sig á
óvenjúlegum slóðum.
í síðasta hefti Ægis ræðir Árni
þessi mál og svarar fyrirspurn
Sigurðar. Segir hann, að ekki sé
hallað á neinn, er ræddu og rit-
uðu um síldveiðarnar sl. sumar,
þótt sagt sé, að langmerkasti
skerfurinn sé grein Sigurðar
Sumarliðasonar í Víkingnum og
Degi. í grein sinn.i segir fiski-
fræðingurinn m. a. að hann hafi
ekki gengið þess dulinn, að meg-
inmagn síldarinnar hafi að þessu
sinni verið norður og austur í
hafi. „Eg taldi það því skyldu
mína,“ segir hann, ,,að benda á
þetta. Fór eg því á fundi bæði
formanns verksmiðjustjórnar og
Eramkvæmdastjóra síldarverk-
smiðjanna og lagði spilin á borð-
ið. Hvatti eg til þess að flogið
yrði austur um haf út frá Langa-
nesi, eins langt og komizt yrði,
og að leitað væri síldar djúpt
norður af landi, einkum austan
til. Þessu var þó ekki sinnt."
Árni segir skýringuna á hinni
óvenjulegu göngu síldarinnar
vera þá, að Golfstraumúrinn hafi
verið mjög sterkur að þessu sinni
og norðanstraumarnir, sem færa
síldina upp að landinu, komust
ekki á áfangastað. Síldin fór því
með straumnum norður og aust-
ur í haf.
Þessi frásögn fiskifræðingsins
sýnir, hversu þýðingarmikið síld-
arflugið er, sé það stundað með
langfleygum flugvélum. Væri
vissulega athugandi fyrir síldar-
útveginn að hafa Catalina-flug-
bát til leitarinnar í sumar. Litlu
flugvélarnar, sem notaðar hafa
verið, eru þess ekki megnugar að
Stjórnar fyrsta
fundinum
Molotov, utanrikisráðherra Sovét-
Rússlands, stjórnaði fyrsta fundin-
um n ráðstefnu utanrikisráðherra
fjórveldanna, sem hófst i Moskvu
s/. mánudag. — Á dagskrá eru frið-
arsamningar við Þýzkaland og Aust-
urriki og skipan málefnaÞýzkalands
i framtiðinni.
Ný myndasaga hefst
innan skamms
„Ódauðleg eiginkona“
eftir Irving Stone
Með þessu blaði lýkur mynda-
sögunni „Hershöfðingi konungs-
ins", eftir skáldkonuna Daphne
du Maurier. Hefir hún, eins og
fyrri my.ndasagan, náð miklum
vinsældum lesenda. Nokkurt hlé
mun nú verða á birtingu mynda-
saga, en þó er næsta saga þegar
ákveðin, og heitir hún „Ódauð-
leg eiginkona“, eftir ameríska
skáldið Irving Stone. Þessi saga
er mjög fræg vestan hafs. Hún
gerist í þrælastríðinu í Banda-
ríkjunum og er sannsöguleg að
verulegu leyti. Nýjir áskrifendur
geta ennþá fengið báðar fyrri
myndasögurnar í kaupbæti, enn-
fremur jólablöðin 1945 og 1946.
Nú er því sérstaklega hagkvæmt
að gerast kaupandi að Degi. —
fylgja síldinni eftir, við svipaðar Sendið áskrift. í Hafnarstræti 87,
kringumstæður og sl. sumar. sími 166.
Um þau eru fundargerðir
hafnarnefndar bezta heimildin,
og fer hér á eftir útdráttur úr
þeim. Geta menn þá séð, hversu
vandur Bragi Sigurjónsson er að
heimildum og hversu honum er
tamt að skýra rétt frá málefnum.
Hinn 26. janúar 1944 bóka
hafnarnefnd og dráttarbrautar-
nefnd (hin síðari stofnuð í sam-
bandi við hafnarmannvirkin):
„Nefndirnar fallast á þessar
áætlanir verkfræðingsins (þ. e.
F. R. Valdemarsson) og leggja
til að bæjarstjóm samþykld
þetta fyrirkomulag og leitað
verði samþykkis skipulags-
nefndar og vitamálastjóra.“
Þessi samþykkt bæjarstjórnar
fékkst skömmu síðar og þá er
jafnframt formlega farið fram á
samþykki nefndra aðila. En svar
kemur ekki. Hinn 27. nóv. 1944
bókar hafnarnefnd því eftirfar-
andi:
„Þar sem gerð hafnargarðs-
ins hefir ekki enn verið sam-
þykkt af hlutaðeigandi ráðu-
neyti, ÞRÁTT FYRIR
ÍTREKAÐA BEIÐNI þar
um, getur nefndin eigi að svo
stöddu ákveðið frekari fram-
kvæmdir við garðinn.
Hafnarnefnd vill því enn
ítreka beiðni sína um að ráðu-
neytið samþykki gerð hafnar-
garðsíns, eins og farið hefir
verið fram á, ennfremur áð
það staðfesti breytingu þá á
gjaldskrá hafnarinnar, sem
bæjarstjórn og hafnamefnd
hafa samþykkt fyrir sitt leyti.“
(Leturbr. Dags).
Nú er senn liðið ár frá því að
hin fyrsta beiðni fór suður, en
ekki kemur svar. Fullt ár er
gengið í tímans haf þegar hafn-
arnefnd bókar, hinn 8. marz
1945::
„Tillögur þær, sem vísað
var til hafnarnefndar frá síð-
asta fundi bæjarstjórnar, við-
koirtandi hafnarmannvirkjun-
um norðan á Oddeyrartanga,
voru teknar til umi-æðu.
Nefndin felur bæjarstjóra
að ganga ríkt dftir svari
stjórnarráðsins um staðfest-
ingu á breytingu á gjaldskrá
hafnarinnár og ennfremur að
það samþykki gerð og bygg-
(Framhald á 8. síðu).