Dagur - 26.03.1947, Page 4

Dagur - 26.03.1947, Page 4
4 DAGUR Miðvikudagur 26. marz 1947 DAGUR Ritstjórl: Hcrukur Snorrason Afgreiðsla, auglýsingar, innheimta: Marínó H. Pétursson Skrifstofa í Hafnarstræti 87 — Sími 166 Blaðið kemur út á hverjum miðvikudegi Árgangurinn kostar kr. 25.00 Gjalddagi er 1. júlí. Prentverk Odds Björnssonar Þjóðin þarf að þekkja staðreyndirnar l/HÐ FYRSTU umræðu um fjárhagsráðsfrum- * varpið, er fram fór á Alþingi um fyrri helgi, gerði Eysteinn Jónsson menntamálaráðherra grein fyrir afstöðu Framsóknarmanna til frum- varps þessa í merkri ræðu. Lagði ráðherrann á það megináherzlu, að fyrr hefði það verið þörf, en nú brýn nauðsyn, að þjóðinni væri refjalaust og ein- arðlega skýrt frá því, hvernig komið er í fjárhags- málum íslendinga, innanlands og utan. Það væri ekki hægt að samræma nýsköpun atvinnuveganna og óhófseyðslu, svo sem reynt hefði verið að gera að undanförnu. OÁÐHERRANN BENTI á þá staðreynd, að strax haustið 1942 hefðu Framsóknarmenn flutt þingsályktunartillögu, þar sem lagt var til, að komið yrði fastri skipan á framkvæmdastarf- semina í landinu, svo að tryggður væri forgangs- réttur framleiðslunnar og nauðsynlegra fram- kvæmda. Það væri því ánægjuefni fyrir Fram- sóknarmenn að fylgja þessu frumvarpi, þar sem þeir hefðu fyrstir orðið til þess að benda á nauð- syn þeirra ráðstafana, sem hér væru fyrirhugaðar. Löggjöf þessi yrði því full viðurkenning þess, að þeir hefðu barizt hér fyrir réttu máli. jT’RAMKVÆMDIR LANDSMANNA hvíla aðal- 1 lega á þremur megin stoðum: Erlenda gjald- eyrinum, vinnuaflinu og fjármagninu innan- lands. Lítið eða ekkert getur orðið úr fram- kvæmdum, sé þetta þrennt ekki fyrir hendi. Um fyrsta atriðið er það hins vegar að segja, að það er nú upplýst og fyllilega viðurkennt orðið, sem áð- ur lék sterkur grunur á, að viðskilnaður fráfar- andi ríkisstjórnar er á þá lund, að þessu leyti, að öllum hinum geipilegu gjaldeyristekjum undan- farinna stórgróðaára og öllum hinum tiltölulega stórfelldu gjaldeyrisinnstæðum þjóðarinnar er- lendis hefir verið gersamlega eytt og stórum fjár- fúlgum framyfir það. Ennfremur verður því ekki mótmælt með rökum, að aðeins tiltölulega litlum hluta þessarar geysilegu fjárhæðar hefir verið var- ið til hinnar svokölluðu nýsköpunar, eða annara þarflegra eða aðkallandi hluta. Nú á það að vera hlutverk fjárhagsráðs að tryggja það, að snúið verði aftur á þessari slysaslóð, áður en það verður um seinan. Það er ekki hægt að halda uppi öðrum eins fjáraustri á öllum sviðum og gert hefir verið undanfarin ár og standa samtímis straum af að- kallandi og bráðnauðsynlegum framkvæmdum og „nýsköpun". ITM HIN TVÖ atriðin er svipaða sögu að segja, ^ hvað snertir viðskilnað fyrri ríkisstjórnar. Vinnuaflið er enn algerlega óskipulagt. Menn vantar á skip og báta í allstórum stíl og ýmsar nauðsynlegar byggingaframkvæmdir hafa stöðv- ast vegna skorts á vinnuafli. Ástandið í sveitunum er alþekkt. í ráði er að auka skipastólinn enn verulega og ýmsi konar iðnað í þágu nauðsynlegr- ar framleiðslu. Þessar framkvæmdir hljóta að stöðvast, nema sérstakar ráðstafanir séu gerðar til þess að skipuleggja hagnýting vinnuaflsins og draga úr ónauðsynlegum og truflandi fram- kvæmdum. Af fjármagninu innanlands er það skemmst að segja, að ríkisskuldabréf hafa mátt kallast óseljanleg nú um langt skeið. Fjármagnið hefir sogazt inn í ýmis konar braskstarfsemi og lúxusbyggingar. Fjárhagsráði er ætlað að létta larsótt í bænum. INFLÚENZAN breiðist enn allört út hér í bænum, en vonandi líður nú senn að því, að hún hafi náð hámarki sínu og taki aftur að réna. Nokkrar truflanir hafa þegar orðið af hennar völdum í starfsemi skólanna í bænum, og kennsla jafnvel alveg fallið niður.í sumum þeirra um nokkurt skeið, vegna veikindaforfalla nemenda og kennara. Mikil brögð munu þó ekki hafa orðið að þessu enn sem komið er að minnsta kosti, og yfirleitt hefir far- aldur þessi reynzt fremur vægur að þessu sinni, og ekki hefir heyrzt, að fylgikvilla þeirra, sem oft eru í för með inflúenzunni, hafi orðið verulega vart að þessu sinni. Algengast er, að fólk liggi með nokkum sótthita — stundum allháan — frá tveimur upp í fjóra daga. / Óbrigðult lyf til — en ekki íáanlegt? SJÁLFSAGT HEFIR faraldur þessi valdið ýmsum bagalegum truflun- um á atvinnulífi bæjarmanna, þótt ekki sé þess mikið getið, enda víst, að slíkar truflanir hafa ekki komið að jafnmikilli sök hér eins og víða annars staðar, t. d. þar, sem vertíð er í fullum gangi og miklar annir af þeim ástæð- um bæði á sjó og landi. Það hefir vak- ið athygli í þessu sambandi, að á sama tíma og róðrar féllu niður og land- vinna truflaðist vegna inflúenzunnar í verstöðvum eins og t. d. Keflavík, þá veiktist ekki nokkur maður í hinu fjölmenna starfsliði Keflavíkur-flug- vallarins. Skýringin reyndist vera sú, að allir starfsmenn flugvallarins höfðu verið „innsprautaðir" með nýju lyfi, sem sagt er vera óbrigðul vörn gegn veikinni. — Mönnum verður að leggja þá spumingu fyrir sig, hvort heilbrigðisyfirvöld okkar muni vera nægilega vakandi á verðinum að fylgj- ast sem allra bezt með merkum nýj- ungum á sviði heilsugæzlunnar, enda sé ávallt séð fyrir því með fullum dugnaði og framsýni, að öll fáanleg lyf og tæki til heilsuverndar séu jafn- an fyrir hendi hér á landi, þegar til þeirra þarf að grípa. Vel má vera í þessu tilfelli, að umrætt lyf sé svo nýtt af nálinni og enn aðeins framleitt í svo smáum stíl, að það hafi alls ekki verið fáanlegt til notkunar vegna ís- íenzks almennings. En ekki mun slík- um afsökunum alltaf til að dreifa, þegar lyfjaskortur verður, þegar sízt skyldi, og heyrzt hefir, að fleiri nauð- synleg vamarlyf hafi verið ófáanleg, þegar til þeirra þurfti að taka, þar sem engar slíkar afsakanir voru fyrir hendi. „Habeas corpus.“ ÞJÓÐVILJINN" var svo óheppinn að skýra frá því með miklum fjálgleik nú á dögunum, að nú muni sovétborgarar fá „habeas corpus,“ og var frá þessu sagt í þeim dúr, eins og hér væri um einhverja stórfurðulega nýlundu að ræða og fáheyrða réttar- undir með ríkisvaldinu að beina hinu innlenda fjármagni, sem enn er verulegt, að þjóðnýtum og skipulögðum framkvæmdum. Auðvitað veltur hér — eins og ávallt endranær — mest á því, hvernig tiltekst um framkvæmd hinna nýju ákvæða. En heimild og atbeini löggjafarvaldsins til slíkra ráðstafana og heildarskip- unar er þó fyrsta skrefið í rétta átt að þessu leyti. Hjá einhverri löggjöf á þessa leið er ekki hægt að komast, ef allt á ekki að reka viðnámslaust og stefnulaust und- an straumi dusilmennskunnar og ráðleysisins, eins og farið hefir fram nú um langa hríð. bót, sem sovétborgarar einir hefðu af að segja, og glöggt mætti af marka, hversu fullkomins lýðræðis og réttar- öryggis hinum sælu þegnum þessa mikla fyrirmyndarríkis væri hér eftir ætlað að njóta umfram alla aðra ; dauðlega menn! Nú er það upplýst í sömu andránni í ,Þjóðviljanum“ sjálf- jum, að þetta réttarákvæði með fína nafninu þýði raunar ekkert annað en það, að hér eftir er svo til ætlazt, að jrússneskt réttarfars- og sakamálalög- ! gjöf tryggi borgarana gegn ólöglegum handtökum, enda verði þeim að jafn- ' aði ekki haldið í fangelsi eða varð- j haldi, án þess að mál þeirra komi fyrir ! rétt. Ennfremur eiga sakborningar að fá tryggingu fyrir réttarvörn, þegar j þeir eru ákærðir. — Hér er þó enn ' sem komið er — aðeins um frumvarp til laga að ræða, en væntanlega verð- ur það þó samþykkt af viðkomandi stjórnarherrum. HVÍLÍKUR FÖGNUÐUR! Það er sem sagt í ráði, að veita sovét- borgurunum eftirleiðis sama rétt og mannhelgi eins og löggjöf og réttar- reglur allra vestrænna þjóða hafa tryggt borgurum þeirra um margar aldir — rétt, sem í meðvitund okkar íslendinga og annara þjóða á svipuðu i menningarstigi, er álíka sjálfsagður eins og rétturinn til þess að krjúpa niður að fjallalæk og slökkva þorsta sinn, án þess að sækja fyrst um leyfi til stjórnarvalda ríkisins eða einhvers „nýsköpunarráðs," að mega bergja tollfrjálst á uppsprettum ríkisins! En kommúnistablöðunum þykja það mik- il tíðindi, að þess skuli fyrst nú ein- hvers von, að rússneskt réttarfar, mannréttindi og lýðfrelsi komist á þetta fullkomna stig, áður en mjög langt um líður! urmn: Flórmjöl Ger, danskt, ágæt vara Natron Hjartarsalt Súkkat, dökkt Eggjalíki, í baukum Sætar möndlur Síróp, í baukum Appelsínumarmelade Grape Fruit marmelade Sveskjusulta, ágæt Kardemommur Vanilleextrakt Kúmen Kanel, steyttur og heill Vanilletöflur Rommdropar Citrondropar Suðusúkkulaði, ósætt Kókosmjöl Nýlenduvörud. og útibú. Stuttir náttkjólar svipaðir því, er þessi mynd sýnir, eru mik- ið notaðir nú á tím- um. Þessi náttkjóll er góður að því leyti, 1 að hann er hlýlegur, þótt stuttur sé, þar sem ermarnar eru langar og hálsmálið þröngt. j Við náttkjól þenn- : an má nota náttbux- ! ur, þegar kalt er, og er kjóllinn þá orðinn að náttjakka. Þetta þykir hent- ugt og er mikið not- að handa ungling- um. í náttkjólinn er notað flónel eða lér- eft. Brúðkaups-afmæli. Oft halda hjón hátíðleg giftingarafmæli sín, en oftast eru þetta „eina-dagar“ þeirra og fæstir vita um þessi afmæli, nema silfur- og gullbrúðkaup, því að þá er venjulega mikið um veizluhöld. Á silfurbrúðkaupsdeginum á bóndi að gefa konu sinni einhvern mun úr silfri og úr gulli á gullbrúðkaupinu. Þetta vita og kunna flestir, en svo eru það allir hinir dagarnir — öll hin afmælin: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 12. 15. 20. 25. 30. 35. 40. 45. 50. 55. 60- •75. afmælið er kennt við pappír baðmull leður silki tré járn kopar brons leir tin lín Krystal postulín silfur perlu kóral rúbín-stein safír-stein gull smaragð gimstein Á hverju afmæli á gjöfin því að vera úr því efni, sem hér segir. Hætt er nú samt við að margir muni ruglast í röðinni og líklega muni fáir geyma gimsteininn þangað til í ellinni! Hafið þið athugað? Ekkert knýr betur fram hræðslu og neikvæð hreyfibrögð barnsins en bann foreldranna, þegar- þau kalla í höstum rómi: „Ekki þetta!“ Hafið þér nokkru sinni leitt getum að því, hve oft á dag þér og maður yðar notið orðið „ekki“ við börn yðar? Er y$ur Ijóst, að með þessu hamrið þér inn í barnið ótta og önnur neikvæð hreyfibrögð? („Fyrstu árin“). Fróðleiks-molar. Undraefnið „nylon“, sem við heyrum oftast nefnt í sambandi við sokkagerð, er til margra hluta nytsamlegt. Það hefir verið notað með góðum árangri í bursta, ólar, armbönd og einangrunarþræði og einnig sem eftirlíking af leðri, svömpum og korki. Hæstu byggingar heims eru: Sovéthöllin í Moskvu, 1365 fet, Empire State-byggingin í New York, 1250 fet, Efelturninn í París, 985 fet.

x

Dagur

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagur
https://timarit.is/publication/256

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.