Dagur - 06.12.1950, Blaðsíða 12

12
Bagur
Miðvikudaginn 6. desember 1950
Ný framlög til Islands frá
Marshallsfofnuninni að upphæð
1 millj. og 600 þús. dollarar
Innkaupaheimildir vegna Laxárvirkjunar
nema 447.000 dollurum
Alvinnumálanefnd bæjarins
bendir í að nauðsyniegt sé að
koma upp hraðfrysfihúsi
Telur rétt að halda áfram vinnu við dráttar-
brautirnar
Efnahagssamvinnustofnunin
hefur nýlega tilkynnt að fslandi
hafi verið veitt frekari framlög
til efnahagsaðstoðar, er nema
$ 1.600.000. Þar með nema fram-
lög þau, er ísland hefur fengið til
vörukaupa í dollurum frá 1. júlí
sl. og til októberloka samtals
$ 2.500.000. Efnahagssamvinnu-
stofnunin liefur jafnframt til-
kynnt íslenzku ríkisstjórninni, að
upphæð þessi verði öll veitt sem
framlag án endurgjalds.
Heildarupphæð sú, er ísland
hefur fengið í framlögum til
efnahagsaðstoðar síðan Marshall-
áætlunin tók til starfa 1948 nem-
ur þá samtals $ 17.800.000, sem
samanstendur af $ 4.300.000 í lán-
um, $ 3.500.000 í skilorðsbundn-
um framlögum (gegn útflutningi
á ísuðum fiski til Þýzkalands) og
$ 10.000.000 í óendurkræfum
framlogum. Auk þess hefur ís-
land fengið $ 4.000.000 í óbeinni
aðstoð í gegnum greiðslubanda-
lag Evrópu, svo sem áður hefur
verið tilkynnt. Þessi aðstoð er
veitt til þess að aðstoða ísland við
að jafna væntanlegan greiðslu-
halla landsins við önnur þátt-
tökuríki í Marshallaðstoðinni á
fjárhagsári því er hófst 1. júlí
1950.
Innkaupaheimildir.
Af fjárveitingum þeim, er ís-
landi hafa verið veittar fram að
þessu, og nema $ 17.800.000, og
sem íslenzka ríkisstjórnin notar
sem grundvöll fyrir beiðnum um
ákveðnar innkaupaheimildir frá
efnahagssamvinnustofnuninni til
kaupa á einstökum vörutegund-
um og ýmiss konar þjónustu, var
í lok októbermánaðar sl. búið að
gefa út innkaupaheimildir fyrir
samtals $ 16.216.000.
Innkaupaheimildir fyrir sept-
ember og október sl. voru sem
hér segir:
1. Fóðurbætir $ 200.000. — 2.
Jurtaolíur til smjörlíkisgerðar
$ 110.000. — 3. Varahlutir fyrir
tiaktora og landbúnaðarvélar
$ 22.000. — 4. Tæki og vélar til
Sogsvirkjúnarinnar $ 253.000. —
5. Tæki og vélar til Laxárvirkj-
unarinnar $ 115.000, eða samtals
$ 700.000 fyrir september og
októbermánuð sl.
Eins og áður hefur verið til-
kynnt nemur áætlaður kostnað-
ur í dollurum við þessar tvær
virkjanir sámtals $ 5.065.000, þ. e.
$ 3.955.000 fyrir Sogsvirkjunina
og $ 1.110.000 fyrir Laxárvirkj-
unina. Af heildarupphæð þessari
hefur efnahagssamvinnustofnun-
in þegar gefið út innkaupaheim-
ildir er nema $ 1.921.000 fyrir
Sogsvirkjunina og $ 447.000 fyrir
Laxárvirkjunina. Innkaupaheim-
ildir þessar eins og þær eru í dag
sundurliðast þannig:
Sogsvirkjunin. — Rafalar og
hreyflar $ 310.000. Rafmagnstæki
$ 1.133.000. Stálturnar fyrir raf-
magnsleiðsluna til Reykjavíkur
$ 253.000. Vinnuvélar $ 214.000.
Tæknileg þjónusta $ 11.000.
Laxárvirkjunin. — Túrbínur
$ 65.000. Rafalar $ 93.000. Raf-
magnstæki $ 148.000. Stálbitar,
einangrar og koparvír í raf-
magnsleiðslur frá Laxárverinu
$ 115.000. Vinnuvélar $ 25.000.
Tæknileg þjónusta $ 10.000.
Heildarfjárveitingar til efnahags-
aðstoðar við Evrópuríkin.
Það var jafnframt tilkynnt af
efnahagssamvinnustofnuninni í
Washington að heildarfjárveiting
til 17 Vestur-Evrópulanda, sem
þátt taka í endurreisnar starfi
Marshalláætlunarinnar Refðu í
lok október numið meir en tíu
milljörðum dollara.
Innkafljjaheimildir, sem veitt-
ar vor util þessara landa í októ-
ber námu $ 490.500.000 og komst
þá heildar fjárveitingin upp í
$ 10.287.300.000 frá og með 31.
okt. sl. 52% af þessari upphæð
hefur verið veitt til kaupa á iðn-
aðarvörum ýmiss konar og 49%
til kaupa á matvörum og land-
búnaðarvörum.
Eftirtöldum löndum voru veitt-
ar innkaupaheimildir í október:
Austurríki, Belgíu og Lúxem-
burg, Danmörku, Frakklandi og
frönskum nýlendum, Þýzkalandi,
Grikklandi, íslandi, írlandi, ítal-
íu, Hollandi, Noregi, Portúgal,
Svíþjóð, Trieste, Tyrklandi og
Englandi.
Lágo íil i á Vaðla-
heiði
Áður t'ii ofviðrið brast á á
fimmuulaginn, hiifðu tveir ungir
menn úr Fnjóskadal lagt á Vaðla-
heiði, ;j leið heim til sítt í Fnjóska-
dal. Voru það Sigtryggur Gunnars-
son frá Reykjum og Bajdur Jóns-
son í Fjósatungu. Ætluðu þeir að'
fara Bíldsárskárð. Er upp á heiðina
kom, brast veðrið á. og koniust þeir
ekki áfram. Grófu þeif sig í fönn,
en héldu til baka að Fífilgerði nteð
morgninum. Ekki varð Jreim mcint
af þessu völki. Það bætit mjög úr
skák að frost var lítið.
Rekuetasíldin 125 þús. tunnur.
Heildarsöltun reknetasíldar
sunnanlands var sl. laugardags-
kvöld 125 þús. tunnur. Er það um
það bil það magn, sem búið var
að selja úr landi. Er nú leitað
meiri markaða fyrir síldina, því
að veiði helzt enn aligóð.
Floginn vestur um haf
Attlee forsætisráðherra Breta
flaug vestur um haf á sunnu-
dagskvöld til viðræðna við Tru-
man BandSríkjaforseta um hin
alvarlegu heimsvandamál sem
skapazt hafa með ofbeldisárás
kínverskra kommúnista í Kóreu.
Viðræðufundur þeirra átti að
hefjast í Washington í dag.
Aðfaranótt föstudagsins síðastl.
gerði hér um slóðir eitt hið mesta
norðan stórviðri, sem lengi hefur
komið liér um slóðir. Veðrið gekk
yfir mikinn hluta lands, skall
fyrst á Vesturland og Vestfirði,
en færðist síðan austur eftir
landinu.
Var komið fárviðri á Vestfjörð-
urn síðdegis á fimmtudag, og liér
skali veðrið yfir undir kvöldið.
Mikið tjón varð af völdum veð-
ursins víðs vegar um landið. Þök
fukii af húsum, hey og annað laús-
legt, bátar sukku á legum eða slitn-
uðu upp, m. a. tveir bátar úr Vopna
firði.
Hér í bænum varð ekki tjón svo
teljandi sé af ofviðrinu, enda varð
aldrei cins hvasst liér og víða ann-
ars staðar. Tilfinnanlegast fyrir
bæjarbúa hér eru hinar stórfelldu
símabilanir, sent urðu í veðrinu
með þeim afleiðingum, að síðan
hefur vcrið símasambandslaust nteð
öllu til Reykjavíkur. Var svo enn
í gær, og óvíst, hvenær lagast
mundi.
Brotnuðu símastaurar í tugatali
í Langadal og í Gönguskörðum.
Enn fremur urðu bilanir á Austur-
landslínunni, og er ekki samband
nema til Grímsstaða.
Jarðsími mundi hafa fyrirbyggt
þessar skemmdir.
A leiðinni lrá Borðeyri til Rvík-
ur er síntinn i jarðstreng og rask-
aðist hann ekkert. Svo er og um
símann hér yfir Vaðlaheiði. Hefði
hann vafalaust slitnað, el' hann
hefði verið í loftlínu. Sýnir þetta
glöggt nauðsyn jiess að ljúka hið
fyrsta lagningu jarðstrengs alla leið
liingað og tryggja þann g síniasam-
Atvinnumálanefud bæjarins,
sem kosin var af bæjarstjárn
fyrir nokkru til þess að gera til-
lögur um atvinmiframkvæmdir í
bænum í vetur, skilaði áliti sínu
til bæjarstjórnar 30. f. m. og var
það til umræðu á bæjarstjórnar-
fundi í gær.
Tillögur nefndarinnar eru í 10
liðum og fara þær hér á eftir:
Haldið verði áfram lagningu
grjótgarðsins norðan dráttar-
brautarinnar.
Rammaður verði niður kantur
fyrir skip til að liggja við sunnan
á grjótgarðinum, úr timbri því, er
höfnin á liggjandi á staðnum.
Haldið verði áfram uppgreftri
bandið, hvernig sem viðrar. Jarð-
strengur er að vísu dýr, en sam-
bandsleysi dögum saman og við-
gerðir tuga eða hundraða sxma-
staura kostar líka mikið fé. Ættu
atburðir þessir að verða ábending
til stjórnarvaldanna um nauðsyn
þess að ljúka hið fyrsta jarðsíma-
lögn Jxeirri, er liafin var fyrir nokkr-
um árum, en aldrei lokið við.
Nýtt smásagnasafn
eftir Hagalín
komið út
Bókaforiag Pálrna H. Jónsson-
ar sendir frá sér nú Jxessa dagana
nýtt smásagnasafn eftir Guð-
mund G. Hagalín.
Heitir bókin „Við Maríumenn“,
og eru það 12 sögur, er allar gerast
um> borð í fiskiskútunni Maríu
undan Vestfjörðum. Las Hagalín
eina af Jxes.sum sögum í útvarp
íyrir nokkru. Þetta er 352 bls. bók,
prentuð í Prentverki Odds Björns-
sonar h.f. Þá hefur sarna útgáfa
sent á markaðinn skáldsöguna Lars
Hárd eltir sænska skáldið Jan Fri-
degárd, í þýðingu Skúla II. Magnús-
sonar. Höfundurinn er einn af
yngri skáldsagnahöfundum Svía.
Loks hefur Pálmi II. Jónsson gefið
út söguna „Gvendur Jóns stendur
í stórræðuin“, prakkarasiigur úr
Vesturbænum í Reykjavík, eftir
Hendrik Ottósson fréttamanli. Það
er unglingasaga, framhald sögu um
sömu söguhetju, er út kom í fyrra
og varð mjög vinsæl.
sunnan litlu dráttarbrautarinnar,
svo að nægilegt rúm fáist til aS
snúa þar við skipum.
Lokið verði við nauðsynlegar
aðgerðir, svo að dráttarbrautin
geti talizt í notliæfu ásigkomu-
lagi, svo sem gengið verði frá
festingum fyrir skip o. fl.
Athugun fari fram ó því, hvort
ekki sé mögulegt að lagfæra innri
hafnarbryggjuna, án þess að lagt
sé í stór fjárútlát.
Bæjarstjórnin gangist fyrir, að
tunnuverksmiðjan verði starf-
rækt eins mikið og frekast er
unnt og ekki minna en þáð, að
unnið verði í henni helmingur
þess tunnuefnis, er flutt verður
til landsins.
Unnið verði að gatnagerð eftir
því sem unnt er og fjárhagur
bæjarins leyfir.
Unnið vei'ði það mikið að grjót-
námi yfir veturinn að nægilegt
verði til notkunar í bænum til
næsta hausts.
Nauðsynlegt er að komið verði
upp hraðfrystihúsi í bænum og
leggur nefndin til, að bæjar-
stjórnin skori á bæjarbúa að
koma því í framkvæmd og taki til
nákvæmrar athugunar, hvaða
aðilar séu líklegastir til að hrinda
því í framkvæmd.
Bæjarstjórnin láti framkvæma
að vetrarlagi yfirleitt allt, sem
unnt er að framkvæma af þeim
verkum, sem bærinn hefur með
höndum, en forðist ónauðsynlega
samkeppni við einstaklinga og
fyi'irtæki um vinnuaflið að sum-
arlagi.
Þessu áliti nefndarinnar fylgja
tvö sérálit, frá Birni Jónssyni og
Jóhannesi Jósefssyni, og frá
Tómasi Björnssyni. Björn og Jó-
hannes leggja m. a. til að íeknar
vei’ði allt að 500 þús. kr. á fjár-
hagsáætlun næsta árs til at-
vinnubóta, en Tómas Björnsson
leggur áherzlu á að þau verk, sem
unnt er að framkvæma að vetr-
arlagi, séu þá unnin og sé þess
gætt að bærinn keppi ekki við
einstaklinga um vinnuaflið að
sumarlagi, þá leggur hann til að
rekstur bæjarins verði gerður
einfaldari og ódýrari, vill að bæj-
arstjórn beiti sér fyrir afnámi
hafta og skömmtunar o. s. frv., og
loks leggur hann það til að bæj-
arstjórn samjxykki áskorun til
Alþingis að endui'sokða sam-
vinulöggjöfina tafarlaust „með
það fyrir augum, að fella úr gildi
þau sérréttindi, sem samvinnufé-
lög hafa nú í útsvars- og skatt-
greiðslum. . ..“ eins og nefnd-
armaðurinn orðar það!
Sfórkosílegar simabilanir í of-
viðriny s. I. fimmfudagskvöld
Eitt mesta óveðiir, se mlengi liefnr
komið hér