Dagur - 11.07.1951, Blaðsíða 2
2
DAGUR
Miðvikudaginn 11. júlí 1951
Dagskrármál landbúnaðarins:
Nýtt lyf, sem auðveldar hirðingu
mjólkuríláta, mjaltavéla o. fl.
Eitt af þeim vandamálum, sem
mjólkurframleiðendur hafa jafn-
an við að glíma, árið um kring og
þá sérstaklega um sumartímann,
er að halda mjólkinni í 1. flokki.
En, eins og kunnugt er, keppa
framleiðendur að því að vanda
þessa búvöru sem mest. Mjólk-
ursamlögin rantrsaka gerlagróður
mjólkurinnar frá hverjum ein-
stökum framleiðenda a. m.. k
einu sinni í viku. Flokkun mjólk-
urinnar er tilfaerð á viktarseðlana
og fær því framleiðandinn strax
að vita, í hvaða flokki mjólk hans
er.
Það er ekki óalgengt fyrir-
brigði að mjólk fari í 2. og jafn-
vel 3. og 4. flokk, en 3. og 4. fl.
mjólk er verðfelld mjög mikið og
hafa því framleiðendur fjárhags-
legt aðhald með þessu fyrirkomu
lagi. Er því til mikils að vinna að
halda mjólkinni í 1. flokki.
Orsakir þess að mjólk flokkast
ver en venja er til hjá hverjum
einstökum framleiðenda, geta
verið margvíslegar og skal hér
aðeins bent á fátt eitt þar að
lútandi.
Algengasta orsök lakari flokk-
unar á mjólk er ónóg kæling.
Víða er kæliútbúnaður ekki sem
beztur, kælivatn stundum of lít-
ið eða ekki nógu kalt eða morgun
mjólk alls ekki kæld.
Þegar hlýnar snögglega í veðri,
gæta menn þess oft ekki að ekki
dugar að senda ókælda mjólk
t. d. á opnum bíl í sólskini, eða
láta hana standa úti við veglengri
tíma í hlýju veðri og sólskini,
sé ónóg kæling orsök slæmrar
flokkunar er mjög oft hægt að
bæta strax nokkuð úr því, en að
þessu sinni verður ekki farið
nánar út í þessa hlið málsins.
Annað atriði, sem oft er orsök
slæmrar flokkunar er ófullnægj-
andi hreinlæti í sambandi við
mjaltir, bæði hvað snertir mjalt-
irnar sjálfar og einnig hirðingu á
ílátum og vélum svo og þvottur
og hirðing kúnna sjálfra, en þrátt
fyrir vandvirkni í hvívetna verð-
ur varla komist hjá því að í mjólk
ina komist einkanlega gerlar,
sem fá hin ákjósanlegustu skil-
yrði í mjólkinni og fjölgar þeim
mjög fljótt, ef t. d. mjólkin er illa
kæld og spilla henni fljótlega. Sá
gerlagt'óður sem oftast er orsök
slæmrar flokkunar á mjólk eru
sýrugerlar.
S. I. 15—20 ár hafa mjólkur-
framleiðendur notað m. a. efni
sem klórkalk heitir til að auð-
velda hirðingu á mjólkurílátum,
vélum og við þvott á júgri, og
höndum mjaltara. Þykir efni
þetta ómissandi þar sem um
mjólkursölu er að ræða. Hrein-
lætisgildi klórkalks er þó tak-
markað og þrátt fyrir notkun
þess megnar það ekki að halda
mjólk frá því að súrna eða
skemmast, ef kæling eða annarri
meðferð er ábótavant.
Fyrir nokkru síðan sá ég í
dönsku búnaðarblaði getið um
amerískt efni, sem á að vera
áhrifaríkt og auðvelda mjög þá
viðleitm 'mjólkurframleiðenda að
hafa alfa mjólk alltaf í I. flokki.
Efni þetta er kallað Germidin
„V“ og er nú framleitt m. a. í
Danmörku. Skal hér í stuttu máli
sagt frá helztu eiginleikum þessa
efnis og notkun þess. Efnafræði-
lega séð er það samband ammon-
íumlúta (heterocyliske kvater-
nære ammóniumbaser). Það er
talið mjög gerilsneyðandi (anti-
septisk) og sótthreinsandi (des-
inficerende) efni. Það er ósak-
næmt með öllu, bæði mönnum og
skepnum. Það er lyktarlaust,
skemmir'ekki málma né málm-
ílát, gúmmíslöngur eða plastic-
efni. Það er óskaðlegt fyrir hend-
ur og júgur.
Germidin „V“ er notað í upp-
lausn 0,15%. Það má nota það til
að sótthreinsa og gerilsneyða m.
a. mjólkurdunka, mjólkurfötur,
mjaltavélar, sikti, þvott á hönd-
um og júgri. Þá er því talið það
til gildis, að með notkun þess við
hreinsun á kæliskápum, sé mjög
auðvelt að eyða allri lykt, Þá má
einnig sótthreinsa með því pen-
ingshús, með því að sprauta því
á veggi, gólf og loft.
í auglýsingu frá verksmiðjunni
í Danmörku, sem framleiðir þetta
efni, segir að Germidin „V“ fari
sigurför alls staðai' þar, sem það
hefur verið notað og að óheppi-
legur gerlagróður, skaðlegar
bakteríur, mygla o. fl. sé ekki
lengur neitt vandamál fyrir land-
búnaðinn, ef menn nota bara
Germidin „V“.
Mér virðist, að þetta efni þurfi
að fá til reynslu hér. E. t. v. hef-
ur það verið reynt, en mér er
ekki kunnugt um það og eg minn
ist ekki að hafa séð það auglýst
né um það skrifað. Ættu kaup-
félögin eða mjólkursamlögin að
hafa forgöngu um að útvega það
og reyna. \
í Danmörku fæst Germidin „V“
í kauþfélögum, hjá kaupmönnum
og í apótekum. Danir hafa m. a.
rannsakað verkanir þess á til-
raunamjólkui'búinu í Hilleröd og
telja framleiðendur (Kemisk
Værk Köge A/S) að reynslan
sýni, að það slái allt annað út og
sé nú fyrst skapaður öruggur
giundvöllur fyrir I. flokks
mjólkurframleiðslu.
í ST4JTTU MÁLI
BLAÐIÐ BT í Kliöfn birti
þessa sögu nú um mánaða-
mótin: ísland hefur eignazt
nýtt túrista-slagorð og á það
að þakka íþróttaritstjóra vor-
um, Börge Munk Jensen. —
Hann ferðaðist til Islands í
vikunni sem Ieið og fór í
„miðnætursólarflug“ með
einni af vélum Flugfélagsins.
En þá fór Jensen að líða illa.
Hann varð stífur í hálsinum
og rétt í þann mund er vélin
flaug yfir heimskautabauginn
var ásjóna hans á að líta eins
og Heklufjall í gosi, svo rauð-
ur og þrútinn var hann í
framan! Við heimkomuna til
Reykjavíkur var læknir sótt-
ur og þá uppgötvaðist að hann
hefði tekið barnasjúkdóm —
hlaupabóluna. Forstjóri Ferða
skrifstofunnar (Þorl. Þórðar-
son) var fljótur að grípa tæki-
færið og fékk þar með hug-
myndina að stórfenglegri aug-
lýsingaherferð: „Komið til fs-
lands og verðið böm á ný!“
★
DÖNSK OG SÆNSK hlöð
skrifa mikið um landskeppn-
ina í Oslo og knattspyrnu-
kcppnina í Reykjavík. 26. júní
sagði BT í Khöfn: „Island
frygter dansk Atletik denne
Gang.“ Eftir landskeppnina:
„Af islandsk Atletik kan Dan-
mark lære meget.“
★
SÆNSKA BLAÐIÐ Ex-
pressen kallar sigur fslands í
knattspyrnunni „ett nytt
Japan för Svensk fotboll". —
Þetta þýðir það, að Svíar jafna
ósigri sínum hér við það, er
Japanar sigruðu þá óvænt á
Olympíuleikjunum 1936 og
útilokuðu Svía frá heims-
meistaratign í íþróttum!
★
DAILY EXPRESS í London
hefur heitið 1000 sterlings-
punda verðlaunum hverjum
þeim, sem getur upplýst, hvar
brezku utanríkisstarfsmenn-
irnir Burgess og MacLean eru
niður komnir. Þeir hurfu
seint í maí og er talið að þeir
hafi e. t. v. farið til Rússlands.
iUllargarn
I; Fyrsta flokks ullargarn
;; í mörgum litum, ný-
j; koniið.
Verð kr. 29.00
!; 110 gr hespa
Dömusokkar
úr ísgarni,
góð tegund.
Verð aðéins kr. 1S. 5 5
Sumarkjólaefni
Margar gerðir.
AUGLÝSING
frá Framleiðsluráði landbúnaðarins
um lieildsöluverð á hrossakjöti
og nautakjöti
Hrossakjöt (heildsöluverð):
; Tr. I kr. 8.00 pr. kg
I þessum llokki sé kjöt af hrossum á aldrinum 1
l —5 vetra, e£ skrokkarnir eru vel útlítandi o<r hæfi-
l O
; lega feitir.
| Hr. I kr. 7.30 pr. ltg
; I þessum flokki sé kjiit af hrossum á aldrinum
6—9 vetra, ef skrokkarnir eru vel útlítandi og
j hæfilega feitir.
| Hr. II kr. 6.00 pr kg
í þessum flokki sé kjöt af hrossum 10—15 vetra,
enda séu skrokkarnir vel útlítandi og ekki of feitir.
; Nautgripakjöt (heildsöluverð):
; AK I kr. 14.40 pr. kg
I þessum flokki sé kjöt af aígeldum kvígum 6
; mánaða til 2Vz árs, uxum á sama aldri og naut-
; kálfum, 6 mánaða til tveggja ára, séu skrokkarnir
; holdmiklir og vel útlítandi.
i| AK II kr. 13.20 pr. kg
«; I þessum flokki sé kjöt af sams konar gripurn og
j| eru í AK I, séu skrokkarnir lakari.
jj N I kr. 13.20 pr. kg
!; í þessum flokki sé kjöt a£ nautum 2—4 ára, séu
;j skrokkarnir holdmiklir og vel útlítandi.
i; N II kr. 12.00 pr. kg
í þessum Ilokki sé kjöt af nautum 4—6 ára og
I; lakara kjöt af 2—4 ára nautum.
ji UK I kr. 13.20 pr. kg
;j í þessum llokki sé kjöt af kálfum 2—6 mánaða,
jj séu skrokkarnir vel útlítandi og holdgóðir.
!j UK II kr. 9.60 pr. kg
1 þessum flokki sé kjöt af kálfum V2—2 rnánaða
j; og lakara kjöt af kálfum 2—6 mánaða.
jj UK III kr. 7.20 pr. kg
1 þessum llokki sé kjöt af kálfum V2 mánaðar og
jj yngri, séu skrokkarnir söluhæfir og lakara kjöt a£
j: kálfum Vz—2 mánaða.
jj K I kr. 12.00 pr. kg
I þessum flokki sé kjöt af kúm 5 vetra og yngri,
:: séu skrokkarnir holdgóðir og vel útlítandi.
;j K II kr. 9.60 pr. kg
jj í þessum flokki sé kjöt af kúm 5—10 vetra og
j: nautum 6—10 vetra og lakara kjöt af yngri grip-
l; um, enda séu skrokkarnir vel útlítandi.
jj K III kr. 7.80 pr. kg
;j í þessum flokki sé kjöt af kúm 10 vetra og eldri
og lakara kjöt af yngri kúm, enda séu skrokkarnir
j! sæmilega útlítandi.
jj K IV kr. 4.80 pr. kg
;j 1 þessum llokki sé kjöt af rýrum kúm, gömlum
nautum og annað nautgf'ipakjöt, teljist það sölu-
jj hæft.
j Smásöluverð á súpukjöti:
jj AK I kr. 19.20 hvert kg. AK II. N I og UK I kr.
; 17.60 hvert kg.
lj Ofanskráð verð á nautgripakjöti og hrossakjöti er
;j sumarverð, sem gildir þar til annað verður ákveðið.
jj Reykjavík, 31. maí 1951.
Framleiðsluráð landbúnaðarins.
i...................................................