Dagur - 22.08.1951, Blaðsíða 1
Áskrifendur úti á landi: Létt-
ið innheimtuna. Sendið ár-
gjaldið kr. 40.00 til afgreiðsl-
unnar.
Dagur
Fimmta síðan:
Heimsókn að Ytri-Á í Ól-
afsfirði, þar sem lífsbar-
áttan er hörð og vinnu-
dagurinn langur.
XXXIV. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 22. ágúst 1951
/
33. tbl.
Heiðursmerki Sameinuðu þjóðanna
f
. ss.s ss s/s ss v• S-. -■-.:”s-
Herstjórn Sameinuðu þjóðanna í Kóreu hefur nýlega stofnað til
heiðursmerkja, sem veitt verða hermönnum Sí» fyrir vasklega fram
göngu. Á merkin er letrað: For Service in the Defense of the
Charter of the United Nations (Fyrir þjónustu við að verja sáttmála
Sameinuðu þjóðanna). Táknmynd SÞ er einnig greipt á merkin. —
Karfaafii Ákureyrariogaranna
samfais 11000 smálesfir
Stunduðu veiðarnar á tímabilinu maí-águst
Ilinn 17. þ. m. landaði „Sval-
bakur“ karfafarmi í Krossanesi
og Iauk þar með karfaveiðum
Akureyrartogaranna á þessu ári.
Fyrsti karfafarmurinn kom til
verksmiðjunnar 16. maí, en áður
liafði borizt einn farmur af fiski
og fiskúrgangi. „Bakarnir" þrír
hafa stundað karfaveiðarnar
óslitið frá maí—ágúst, cn Jör-
undur hvarf til síldveiða í júlí-
byrjun sem kunnugt er.
Afli togaranna frá 16. maí—17.
ágúst hefur verið sem hér segir:
Harðbakur 3.300 smálestir, Kald-
bakur 3.300 lestir og Svalbakur
3.200 lestir. Jörundur 1200 lestir.
Verksmiðjan hefur nú lokið
við að vinna úr aflanum. Af-
skipun afurðanna er heldur hæg-
fara. Búið er að senda burt 200
lestir af karfamjöli, með Goða-
fossi 17. þ. m., og nokkru fyrr 60
lestir af lýsi. Annað liggur í
Krossanesi og hér á Akureyri,
áætlað um 2000 lestir af karfa-
mjöli og um 400 lestir af karfa-
lýsi."
Mikill ýsuafli
í Húsavík
Að undanförnu hefur verið
ágætur afli á línu á Húsavíkur-
báta, einkum þó ýsuafii. Segja
sjómenn að önnur eins gegnd af
ýsu hafi ekki verið á miðunvm í
mörg ár. Fiskurinn er allur lagð-
ur upp í hraðfrystihús.
20 þúsund mál.
í vikunni sem leið barst
Krossanesverksmiðjunni sáralít-
ill síldarafli. Hefur verksmiðjan
nú alls f-engið 20.675 mál síldar á
vertíðinni.
Brezki sjávarútvegsmáiaráðherrann „mjög and-
r
Osannar fregnir j
um sölukustnað
kartaflna i
1 Alþýðumanninum í gær ;
eru birtar ýmsar villandi upp- ;
lýsingar um kartöflusölu og;
auk heldur gengið svo langt
að birta þar tölur, sem enga
stoð eiga í veruleikanum. —
Ber blaðið kjötbúðarstjóra K.
E. A. fyrir upplýsingum án
þess þó að hafa borið þær
undir hatin. Hefur því þótt
hentara að sækja fréttir sínar
í slúðrið á götunni en leita
staðfestingar á þeim hjá rétt-
um aðilum. — f tilefni þessara
skrifa Alþm., hefur Dagur
fengið eftirfarandi upplýsing-
ar hjá Sigmundi Björnssyni
kjötbúðarstjóra: — Ilaustverð
á I. fl. kartöflum var kr. 164
pr. tunna, en ekki kr. 190.00
eins og segir í Alþm., KEA
greiddi ltr. 100 pr. tunnu sem
áætlunarverð. Sölu- og
geymslukostnaður kartaflna
hefur ekki verið gerður upp
enn, enda fyrst nýlega lokið
við að selja framleiðslu sl. árs.
Veit því enginn hver sá kostn-
aður er í heild og hef eg ekki
gefið einum eða neinum upp-
lýsingar í þá átt, hvort hann
4 muni vcrða 7 eða 70 kr. á
tunnu.
vígur" hinni nýju landhelgi
fyrir Norðurlandi
Þingmenn birta tölur um tap brezkra togara
og fiskimanna og skora á stjórnina að fyrir-
byggja framkvæmd nýju ákvæðanna
Uin miðjan júlí sl. hóf nýtt með taldir íslendingar sjálfir, en
fiskveiðablað göngu sína í Bret- Bretar hafa einir fengið að
I sninnisl sfmælis
bæjarins með samkomu 29. ágúst
Akureyrarkaupstaður 90 ára á næsta sumri
Á aðalfundi Fegrunarfélags
Akureyrar síðastliðinn vetur var
sainþykkt, að félagið hlutáðist til
um, að því yrði tileinkaður af-
mælisdagur bæjarins til fjáröfl-
unar vegna kostnaðar við starf-
semi þess.
Stjórn félagsins hefur nú skip-
að nefnd manna til þess að
standa fyrir fjársöfnun með
samkomuhöldum í bænum mið-
vikudagskvöldið 29. þ. m., en þá
á Akureyrarkaupstaður 89 ára
afmæli. Bærinn fékk kaupstað-
arréttindi 29. ágúst 1862, að því
er segir í Sögu Akureyrar.
Félagið mun hafa í hyggju að
vanda mjög til samkomuhalda
næsta ár, þegar bærinn á 90 ára
afmæli og hafa þá sem mesta
fjölbreytni, ef bæjarbúar _ taka
vel þessari byrjunartilraun.
Fegrunarfélagið hefur, meðal
annars, leyst af hendi mjög vin-
sælt starf, með því að koma upp
myndastyttunni af frú Margrethe
Sehiöth í Lystigarðinum og gera
umhverfi hennar aðlaðandi. —
Samkomuhöldin á miðvikudags-
kvöldið eru, meðal annars, vegna
kostnaðar við þær framkvæmdir
og er því enn tækifæri fyrir bæj-
Nu hetur venð akveðiff með , ,
arbua að veita þvi stuðning, t. d.
samþykki bæjarráðs að efna til
samkomuhalds á afmælisdaginn í
því skyni að afla fjár til starf-
semi fegrunarfélagsins og jafn-
framt að reyna að vekja íbúana
til umhugsunar og umhyggju um
sinn eigin bæ.
með því að sækja hinar fyrir-
huguðu kvöldskemmtanir fé-
lagsins.
Nánar mun verða skýrt frá
samkomum þessum í næsta
blaði.
landi og nefnist „The Fisliing stunda togveiðar undan Norður
Bulletin“. Er þetta vikublað í
tímaritsformi og ræðir aðal þætti
fiskveiðanna á læsilegan hátt. —
Hér á landi mun rit þetta eink-
um vekja athygli vegna þess, að
það lætur íslenzk landhelgismál
sérstaklega til sín taka.
í 1. og 2. tölublaði þessa nýja
rits er aðalforsíðugreinin um 4-
mílna landhelgi Islands fyrir
Norðurlandi, sem kemur til
framkvæmda gagnvart brezkum
togurum hinn 5. október næstk.,
er landhelgissamningur sá, er
Danir gerðu við Breta árið 1901,
fellur úr gildi.
Brezki sjávarútvegsmálaráðherr-
ann andvígur nýju landhelginni.
í s.l. mánuði flutti brezkur
íhaldsþingmaður fyrirspurn til
sjávarútvegsmálaráðherrans, Mr.
Tom Williams, um þessi mál á
þingi og hélt því fram, að „tap“
brezkra togara vegna ákvörðun-
ar íslendingt mundi nema 25
millj. króna á ári ,en launarýi'n-
un skipshafna og skipstjóra 7
millj. króna. Engan rökstuðning
fyrir þessum tölum er að finna í
fyrirspurn þingmannsins og virð-
ast allar slíkar áætlanir um fisk-
veiðar í framtíðinni á vissum
fiskimiðum, algerlega úr lausu
lofti gripnar. í hinu brezka blaði
er skýrt svo frá, að ráðherrann
hafi, er hann svaraði fyrirspurn-
unni, lýst sig mjög andvígan fyr-
irætlunum íslands, en stjórnina
kvað hann hafa farið þá leið, að
mælast til þess við íslenz'ku rík-
isstjórnina, að hún fresti fram-
kvæmd landhelgisreglugerðar-
innar að því er Bretum viðvíkur
þangað til dómur er fallinn í
landhelgisdeilu Norðmanna og
Breta, í Haag.
Einliliða málflutningur.
í brezkum blöðum, sem um
þessi mál fjalla, er jafnan lögð
áherzla á „tap fiskimiða" og tjón
Breta, en engin tilraun gerð til
þess yfirleitt að lýsa ástæðum
þeim, sem eru fyrir ákvörðun ís-
lendinga að færa út landhelgi
sína. Ekki er þess heldur getið,
að þessi ákvæði hafa þegar kom-
ið til framkyæmda gagnvai't öll-
um öðrum aðilum en Bretum, þar
landi í heilt ár, vegna ákvæða
samningsins frá 1901.
Brezk blöð hafa heldur ekki
upplýst lesendur sína um, að
ýmis önnur ríki, þar á meðal
sambandsríki Breta, hafa fært út
landhelgi sína mun meira en ís-
lendingar hafa enn gert á tak-
mörkuðu svæði, og hefur þeim
aðgerðum ekki verið andmælt af
brezkum útvegsmönnum eða
st j órnarvöldum.
Þögn í Reykjavík.
Frá íslenzkum stjórnarvöldum
hefur ekkert heyrzt um þessi
mál, en vonandi er, að engum
ábyi'gum stjórnmálamanni þar
komi til hugar að láta undan
kröfum brezku togaraútgerðar-
innar um að hún ein fái að stunda
togveiðar í íslenzkri landhelgi
enn um sinn. Eftir að samning-
urinn frá 1901 er löglega úr gildi
fallinn, hljóta sömu lög að gilda
fyrir Breta og aðra fiskimenn. —
Ekkert annað getur samrýmst
hagsmunum íslands eða verið
réttlætanlegt gagnvart öðrum
þjóðum.
Hafin simdlaugarbygg-
ing í Húsavík
í júlíbyrjun var byrjað að grafa
fyrir nýrri sundlaug í Húsavík.
Er hún yzt í bænum, út við
Höfðann. Er þar skjólgott. Heitt
vatn til laugarinnar verður leitt
úr uppsprettu, sem er í fjörunni
undir Höfðanum og verður því
dælt upp í laugina.
Stefán Þorvarðarson,
sendiherra, látinn
Stefán Þorvarðarson sendi-
herra Islands í Kaupmanna-
höfn varð bráðkvaddur í
Reykjavík í fyrradag. Var
sendiherrann hér heima í sum-
arleyfi. Sendiherrann varð 51
árs. Hann hafði starfað að ut-
anríkismálum landsins síðan
1925, í Kaupmannahöfn, sem
skrifstofustjóri utanríkisráðu-
neytisins og síðast sem scndi-
herra í London og Kaupmanna
hcfn.