Dagur - 24.10.1951, Blaðsíða 12

12
Mið'vikudaginn 24. október 1951
Vill verða forseti
höfnr hýðingarmikil fyrir fisk-
veiðar og siglingar við
Kaupfélag Langnesinga hefur mikilsver ðar
framkvæmdir með höndum
Þórshöfn cr sá staður á Norð-
flugvelli við Akureyri
í ár unnið að því að gera nýjan farveg fyrir
vestustu kvísl Eyjafjarðarár
austurl., sem margir telja að eigi
einna mesta framtíðarmöguleika
þorpanna þar. Þar er unnið að
þýðingarmiklum hafnarfram-
kvæmdum og hið mikla uppland
staðarins býður upp á mjög mikla
ræktunarmöguleika. Dagur fékk
fréttapistil að austan í gær og fer
hann hér á eftir.
Aflahrögð og síldarsöltun.
Aflabrögð í sumar voru sæmi-
leg framan af, en tregari eftir
miðjan ágúst. Sjó sóttu um 15
trillur og 3 dekkbátar. Aflinn
mest hraðfrystur í hraðfrystihúsi
kaupfélagsins, sem hóf starfsemi
sína síðustu daga júnímán. þ. á.
Saltað var hér í sufflar á 2
plönum um 10 þús. tunnur (á
báðum samanlagt) á 15 söltun-
ardögum.
Ný hafnarmannvirki.
Byggður hefur verið hér hafn-
argarður, sem byrjun á stærra
hafnarmannvúrki, sem er hugsað
þannig, að liggi fram á rif, sem
liggur þvert yfir höfnina og haml
ar því, að stærri skip geti komizt
að bryggjunni. Á sl. sumri var
Stórmerk kvikmynd
í Nýja Bíó ~ Scott
suðiirskautsfari
Nýja-Bíó hér í bæ er nú að
hcfja sýningar á stórmerkri
brezkri kvikmynd frá Ealing
Studíos í London (J. Arthur
Rank). Er það „Scott suður-
skautsfari“ (Scott of the Antarc-
tic“).
Myndin lýsir suðurskautsleið-
angii Scotts 1909 og er að veru-
legu leyti tekin á Suðurskauts-
landinu. Aðalhlutverkið — Scott
höfuðsmann — leikur John Mills,
af snilld. Myndin sýnir upphaf og
sorglegan endir leiðangursins til
pólsins og allt þar í milli, hún lýs-
ir óbilandi kjarki leiðangurs-
manna, drenglund þeirra og
fórnfýsi í ægilegum mannraun-
um. Þetta er kvikmynd, sem er
þess virði að sjá hana, ein af
þeim fáu, sem verða eftirminni-
legar, skilja eitthvað varanlegt
eftir. Fyrir skólafólk er þessi
mynd mikill lærdómur. Vonandi
sýna bæjarmenn að þeir metaþað
sem gott er meira en ruslið. Að-
sóknin að þessari mynd er nokk-
ur mælikvarði ó kvikmynda-
smekk bæjarbúa og listaþroska.
Hijómlistin í myndinni er mjög
athyglisverð, enda eftir Vaughan
Williams, fremsta núlifandi tón-
skáld Breta.
gerð tilraun til að grafa rif þetta
í sundur og búa þannig til rennu
fyrir skip inn í höfnina. Sú til-
raun sýndi ljóslega, að þetta er
vel framkvæmanlegt, en upp-
mokstursvél dýpkunarskipsins
bilaði er verkið var komið það
langt, að fullvíst var að rifið má
vel grafa sundur. Ætlunin er svo
að skipið komi hingað að vori og
haldi þessu verki áfram. Þegar
rifið er grafið sundur, geta flest
skip, sem ganga með ströndinni,
lagzt hér að bryggju. Er þetta hin
mesta nauðsyn fyrir þorpið, sem
liggur ágætlega við síldar- og
þorskmiðum, og hefur mikið og
frjósamt uppland til að styðjast
við.
Þörf fiskiinjölsvérksmlöju.
Er einnig brýn nauðsyn fyrir
athafnalíf þorpsins, að fá litla
síldar- og fiskimjölsverksmiðju
til þess að hagnýttur yrði til fulls
síldar- og fiskiúrgangur, sem að
öðrum kosti verður engum að
gagni, og er þetta því nauðsyn-
legra, sem fullt útlit er fyrir
mikla síldarsöltun hér næstu ár.
í öllu þessu er Kaupfélag Lang-
nesinga aðaldriffjöðrin, enda sá
aðili, sem almenningur treystir
mest á til athafna og framsóknar.
Gengur á bústofn manna.
Tíðarfar var hér sæpailegt
framan af í vor, en þó kalt og
grasspretta seinfarin og í lakara
lagi og kal allmikið víða í túnum.
Nýting heyja framan af sumri
allgóð, en þar sem sláttur byrjaði
seint, vegna lítillar sprettu, nýtt-
ust þurrkar ekki og lentu menn
því í óþurrki með mest af heyj-
unum og sá óþurrkui' hófst um
miðjan ágúst og mátti heita óslit-
inn fram yfir miðjan september.
Ileyfengur er neðan við meðallag.
Undanfarni ár hefur gengið hér á
bústofn manna, bæði sökum tíð-
ai-fars og garnaveikinnar, sem
hefur herjað sauðfjárstofninn
bæði í Þistilfirði og þó einkum á
Langanesi.
Áhugi fyrir ræktunarfram-
kvæmdum.
í iiaust má telja, að fé hafi lagt
sig í meðallagi, og þó tæplega,
enda var vorið og afleiðingar hins
harða vetrar þungt í skauti þeim,
er skepnur höfðu. Þrótt fyrir erf-
iðleika tíðarfai's og það sem af
því leiðir, er mikill áhugi í
mönnum fy*rii' ræktunarfram-
kvæmdum og búskap, enda eru
afbragðs sauðjarðir hér víða, svo
að fé er hér mjög létt á fóðrum
í öliurn venjulegum árum.
Sala „]Önmdar“
í Grimsby
Togarinn „Jörundur" seldi
3327 kit í Grimsby 19. þ. m. fyrir
8859 sterlingspund. — Þetta er
fyrsta söluferð togarans eftir
síldveiðarnar.
Myndin er af Robert Taft þing-
manni frá Ohioríki, sem nú hefur
tilkynnt opinberlega að hann gefi
lcost á sér sem forsetaefni Repu-
blikana í kosningum þeim, er
fram eiga að fara á næsta ári. —
Taft er talinn íhaldssamur mjög
og vilja frjálslyndari menn
flokksins fá Eisenhower fyrir
frambjóðap.da.
(Framliald af 1. síðu).
færi til þess að fá erlend hráefni
til þess að blanda í íslenzku ull-
ina, til framleiðslu hinna fínustu
dúka. Hafa þannig opnast mögu-
leikar til aukinnar fjölbreytni,
sem er þýðingarmikið atriði. Ið-
unn er nýlega farin að framleiða
skó úr alinnlendum efnum, en
flytur einnig inn efni til sólagei’ð-
ar, til fjölbreytni.
Sýningar þær, sem verksmiðj-
an héfur að undanförnu haldið
á skófatnaði sínum, bera þess
Ijósan vott, að þessi íslenzki
skófatnaður stendur ekki að
baki erlcndum um smekklegt
útlit, en framar um gæði og
verðlag.
Þessi iðnaðarþróun hér og
þjóðhagslega þýðingarmikil og
miðar að efnalegu sjálfstæði
þjóðai'innar og fyrir Akureyrar-
bæ hefur liún reynst giftudi'júg
til atvinnuaukningar og öi'yggis
fyrir afkomu bæjarfélagsins.
Eftirlit nauðsynlegt.
Reynslan hefur nú sýnt, síðan
rýmkað var um verzlunai'höft, að
aimenningur gerir sér enn ekki
grein fyrir því, á hvert stig full-
Munið eftir klukkunni!
Um næstu lielgi (aðfaranótt laug-
ardags) verður klukkunni brcytt
og henni seinkað um eina klst.
Þegar er búið að seinka klukk-
unni í Bretaveldi, en þá klukku
eltir okkar klukka samvæmt til-
skipunum Stjórnarráðsins.
Nú síðsumars og í haust haía
staðið yfir ur.dirbúningsfram-
kvæmdir vegna byggingar nýs
flugvallar hér í grennd Akureyr-
ar, á Eyjafjarðarhólinuin skammt
sunnan við bæinn. Stjórnar Mar-
teinn Björnsson verkfræðingur
þcssu verki á vegum flugmála-
stjórnarinnar.
Nýr farvcgur fyrir Eyjafjarðará.
Skurðgrafa bæjarins hefur unn-
ið nokkurn hluta þess verks að
grafa nýjan farveg fyrir vestustu
kvísl Eyjafjarðarár, og mun áin
færð austur, þótt ekki verði því
lokið í ár. Þá hafa verið geiðar
nokki-ar tilraunir með sanddælu,
sem fengin hefur verið frá Osk-
ari Halldórssyni útgerðarm., en
flugvallargerðin hér byggst á því,
að sandi, sem er í ca. 5 metra
djúpu lagi undir jarðlaginu á
komnunar hið bezta í íslenzkum
iðnaði er komið, og freistast því
til að kaupa hliðstæðar erlendar
vöi’ur, sem þó eru bæði óvand-
aðri og dýrari. Þessi reynsla sýn-
ir, að nauðsyn er að taka upp eft-
irlit með innflutningi fullunninn-
ar iðnaðarvöi'u, sem boðin er hér
í samkeppni við sams konar inn-
lenda vöru. Þjóðin hefur ekki
efni á því að fylla lagerhús af
innlendum framleiðsluvörum,
sem leiðir til samdráttar og at-
vinnuleysis, á sama tíma og
vinna spánskra, tékkneskra og
annarra þjóða manna er keypt
fyi'ir dýrmætan ei’lendan gjald-
eyri. Þetta er auk þess heimsku-
legt athæfi. Enda þótt halda beri
fast við þá stefnu, að auka frjáls-
ræði í viðskiptum, má ekki stofna
heilbrigðasta hluta innlends iðn-
aðar í voða. Slíkt leyfa sér ekki
einu sinni þær þjóðir, sem í senn
eru bezt á vegi staddar efnalega
og helztu forvígisþjóðir frjálsrar
verzlunar.
Tvennar aðgerðir.
Af þessum ástæðum ber að
taka undir áskorun Iðju til rík-
iisvaldsins um eftirlit með inn-
flutningi vissra vörutegunda. En
sú aðgerð ein er ekki nægileg.
Hér þarf líka að vekja þjóðina
til meðvitundar um þýðingu og
getu hins bezta í íslenzkum
iðnaði. Sá hugsunarháttur þarf
að hverfa, að „danskir skór“
eða spánskt gabardine sé hæfi-
legasti klæðnaður snyrti-
manna, því að því fer víðs
fjarri.
Til þess að forða því, að ís-
lenzkur iðnaður bíði hnekki og
atvinnuleysi skapizt í iðnaðinum,
þarf að framkvæma þessai' tvenn
ar aðgerðir samtímis. Akureyri
hefur hér sérstakra hagsmuna að
gæta. Ætti það að vera sjálfsagt
metnaðarmál allra bæjarmanna,
að styrkja allan iðnað hér í bæ,
sem heilbi'igðan mó kalla, því að
hann er hyrningarsteinn efna-
legi’ar afkomu bæjarfélagsins.
þessum slóðum, sé dælt upp á
ílngvallarstæðið og landið þann-
ig hækkað nægilega mikið. Eigi
er lokið þessum tilraunum með
dæluna, og óséð hvort hún dugar
til verksins. Akureyrarbær hafði
heitið því að lána fé til vélakaupa
vegna flugvallaigsrðarinnar,
enda yrði verkið hafið í ár.
Nær norður á Leiru.
Flu.gbraut sú, sem ráðgert er að
byggja hér fyrst, er 1300 m. löng,
og mundi hún þá ná ca. 120 m. út
á Leiruna. En í framtíðinni er
hugsuð hér 2000 m. löng flug-
braut á þessum stað og mundi
norðurendi hennar nema við
leirugaiðinn. Flugvöllurinn nýji
kemur eigi langt austan við þjóð-
veginn.
Þessar framkvæmdir — sem
eru mikið og fjárfrekt mannvirki
og munu því, ef að líkum lætur,
standa lengi yfir — munu breyta
verulega .svip landslagsins við
Eyjafjarðarárósa og syðst í bæn-
um.
Skemmtileg; kvikmynd
O j
í Skjaldborg
Skjaldborgai'bió (Samkomu-
húsið) sýnir um þessar mundir
mjög skemmtilega og nýstárlega
kvikmynd, enska: „Pandora og
Hollendingurinn fljúgandi“. Er
hér um ævintýi’aríka litkvik-
mynd að ræða, mjög sérkenni-
lega að efni ^ævintýi’ið um
Hollendinginn fljúgandi), skip-
aða ágætum leikendum, m. a.:
James Mason og Ava Gai’dner
(nú síðast kennd við Frank Sin-
ati-a).
íslenzkn gæsirnar
komnar til Bretlands
Ssíðastl. laugardag var í
þættinum „Newsreel“ í brezka
útvarpinu, sagt frá kornu far-
fuglanna, sem verpa á norður-
slóðum, til Bretlandseyja, þ. á.
m. frá gæsunum, sem koma við
á Bretlandseyjum, frá Græn-
landi og íslandi. Fréttamaður
útvarpsins hafði heimsótt Se-
vern-fuglafriðlandið, er Peter
Scott, sá hinn sami er hér var í
sumar stjórnar.Gæsirnarhéðan
eru nú komnar suður þangað
og eru í þúsundatali við brezku
ströndina, þ. á. m. við ósa Se-
vern-árinnar. Þar hafði Peter
Scott þegar fangað tvær heiða-
gæsir, er hami og félagar hans
merktu í Þjórsárverum í sum-
ar.
- Alvarlega liorfir fyrir bæinn ...