Dagur - 21.01.1953, Qupperneq 10

10
D A G U R
Miðvikudaginn 21. janúar 1953
Dagskrármál landbúnaðarins:
Frá haiistfondi danskra búfjár-
ræktarmanna
- FYRRI HLUTI -
Á hverju hausti koma helztu bú-
fjárræktarmenn Dana til fundar í
Káupmannahöfn til þess að ræða
sameiginlega þau vcrkefni, sem
unnið er aö í búfjárrækt, og jafn-
framt eru rædd ýiniss konar við-
fangsefni, sem skapazt hafa á árinu
og liggja fyrir til úrlausnar. Mót
þetta heitir í Danmörku „Forsögs-
laboratoriets Efteraarsmöde".
SL haust var mótið haldið dag-
ana 23. og 24. október, og ætla ég
að geta liér nokkurra máfefna, sem
þar voru til umræðu, því að þau
geta á ýmsan hátt haft þýðingu
fyrir bændur liér á landi og áhuga-
menn um búfjárræktarmál.
Arið 1882—83 var í fyrsta sinn
veitt fé á fjárlögum Dana til þess
að koma upp rannsóknarstofnun
fyrir búfjárræktina. Var fjárupp-
hæðin kr. 44.00. Þessi fjárveiting
var þá talin nema um 0.02% af
v'erðmeeti allrar landbúnaðarfram-
leiðslu i Danmörhu það ár, en öll
landbúnaðarframleiðslan var þá
talin vera 278 milljónir króna.
Með þessu fjárframlagi var í raun
og vérú lagður fjárhagsgrundvöllur
að búfjárræktartilraunum Dana á
veguin þess opinbera.
Til samanburðar við fyrstu fjár-
veitingu ríkisins má geta þess, að
nú eru fjárframlögin unr 0.04% af
heildarframleiðslu lahdbúnáðarins
eða um 2 millj. kr. á ári, eii verð-
mæti framleiðslu landbúnaðarins
er nú áætlað um 5.102 milljónir kr.
Danskir bændur eru taldir um
200 þúsund, en auk þess eru fjöl-
mavgir aðýir minni íramleiðendur,
sem leggja skerf til framleiðslunnar.,
Sé allri fr.'unleið.shiimi jafnað niður
á alla bændur landsins, svarar það
til þess að meðalframleiðsla á hvern
bónda sé um 25.510 krónur dansk-
ar, en í íslenzkum krónum mundi
þetta jafngilda um kr. 60.000.
Svínaræktin.
Danir liafa mjög mikla svínarækt
og hafa jatnan flutt út svínakjöt í
stórum stíl. Þeir hafa einnig lagt
sig mjög eftir því að kynbæta sinn
eigih stofn og hafa auk þess flutt
inn útléhd svínákyll, bæði til hrein-
ræktunar og til blöndunar heiina-
stofnum í sambandi við kynbætur
svína.
Tvö meginmarkmið hafa Danir
haft í svinaræktinni. Arinars vegar
að fá fállegan og hraustan stofn, og
hins vegar að kynbæ’ta stofninn í
þá átt, að sem mest af fóðrinu
breytist í söluhæfar afurðir.
A undanförnum árum hafa Danir
komið upp nýtízku svínabúum á
nokkrum stöðum í landinu, og
hefur ekkert verið til sparað, hvorki
í tækni né útbúnaði né fyrirkomu-
lagi bygginga, enda hafa byggingar
þessar kostað mikið fé.
Frá því var skýrt á haustmótinu
að aldrei fyrr hefði fóðureyðslan
veríð jafn lítil eins og árið 1951, og.
að Danir liefðu bætt öll fyrri met
sín í því efni og nú sett nýtt heims-
met.
Þegar meðaltal var tekið af öllum
tilraunastöðvunum, var fóðureyðsl-
an 3.06 F.E. (fóðureiningar) á hvert
kg vaxtarauka svínanná.
Þessi fóðureyðsla svarar til þess,
að hver grís þurfi 214 F.E. til þess
að þyngjast úr 20 kg í 90 kg lifandi
þunga, en á þessu vaxtarskeiði eru
tilraunirnar gerðar. í venjulegu
fóðri svara þessar 214 F.E. til 175
kg af byggi og 257 kg .af undan-
rennu.
Á þessu vaxtarskeiði bættu grís-
irnir að meðaltali við sig á dag
674 grörhmum.
Þá hafa eiriníg. yerið, gerðar til-
raunir á tilraunástöðvunúth méð
að gefa slátursvínum penicillin.
Tilraunir þessar hafa bent til þess,
að vaxtarhraðinn verði meiri, þann-
ig að slátursvínin nái fullri þyngd
á styttri tífna.
Hænsnarækt.'
í Ameríku hafa verið gerðar all-
víðtækar tilraunir með mismunandi
Undirburð í hænsnahúsum með það
fyrir áugum að láta hænsnin troða
undir sig áburðinn, líkt og sa'uðfé
er látið gera tii svcita hér á landi.
Var nokkuð sagt frá þessum tilraun-
urri- hér í þættinum í fyrravetur.
ICostir þess að látá áburðarlagið
vera jivkkt, voru aðallega taldir
tveir: annars vegar, að hlýrra yrði
í hænsnahúsunum, végna þess að
hiti myndaðist í undirburðinum,
og hins vegar, að.ýmsar sóttkveikjur
gerðu minriá vart við sig en ella.
Danir hafa nú gert nokkrar til-
raunir og athugariir á.þessu atriði,
og var frá því skýrt, að í einstökum
tilfellum hefði hitinri í alljiykku
undirburðarlagi orðið 21—40° C. í
öðrum tilfellum var hitinn miklu
minrii, og á þessu stigi málsins vildu
hænsnaræktarmenn hvorki mæla
með rié móti Jiessari aðferð.
Einn af stærstu útflutningsliðum
Dana er egg, auk jiess sem inhléndi
markaðurinn tekur við gífúrlegu
magni af eggjum. Það skiptir því
miklu máli að geymsla eggjanna sé
í góðu lagi, þariníg, að kauperidur
utan lands og innan fái aldrei
skemmd egg.
Fjölmargár tilraunir liaía verið
gerðar um alla meðferð eggja bæði
fyrr og síðar, en þetta mái er þó
alltaf á dagskrá, og á haustmótinu
,ýar meðal anriars, getið tilrauna í
þéssu éfrii. 4sf óhréín égg yoru
þvegin úr köldu vatni og síðan
geyrnd í loktiðu íláti eða myrkri
við vénjulegan kjaliarahita, þá kom
í Ijós eftir fáa daga, að þau voru
orðin meira og friinna skemmd.
Geýmslúþol éggjanna reyndist
mikið betra, ef óhrein egg voru
þvégin úr volgu vatni eða óhrein-
indunúm náð af þeim með þurrum
khit.
Tilraunir liafa verið gerðar með
að lakka eggin og geýma þau
jiannig. Benda tilraunir til jiess,
að jrað muni vera góð geymsluað-
ferð og ef til vill sú bezta, sem nú
er völ á.
A.J.
(Frairihald).
Snitttappar SAE
1/4", 5/lo", %" 7/lo".
V2" 9/io". 5/s". 11/ie">
%"> 7/s"
Snitttappar U. 55
. 5/io". 7/io", °/io".
w:
Jám- og glervörudeild.
Pelican
LINDA R'PENNA R
KritarUtir
Tciknipennar (Graþhos)
Limtúbur
Bréfalakk
Járn- og glervörudeild
70 ára:
Baldvin Sigurðsson,
Skógum
Sjómannaverkfall hér - stöðvar
aðeins pósfbátinn „Drang"!
Hinn 12. þ. m. varð Baldvin Sig-
urðsson, fyrrverandi bóndi í Skóg-
um á Þelamörk og flehi stiiðum,
70 ára, Heimsótti hann í tilefni af
jiessu mikill fjöldi manna bæði úr
héraðinu og af Akureyri, auk fjöl-
skyfdu liaris og venzlafólks, sem
vottuðu hinum aldna lieiðursmanni
jiakklæti sitt og virðingu í tilefni
þessara tímamóta í líti hans. Bárust
afmælisbarninu bæði gjafir, skeyti
og kvæði, og var Jiað mjög að verð-
ugu.
Baldvin er enn við allgóða heilsu
að öðru en því, að sjón hans er að
mestu farin, og er J.að mikil raun
jieim, er alla ævi hafa eljað og unn-
ið, en Baldvin ber Jiessa þraut með
einstöku æðruleysi og stillingu.
Baldvin er giftur Soffíu Jónsdótt-
ur frá Bandagerði, hinni ágætustu
konu, sem reynzt hefur honum góð-
ur förunautur á lífsleiðinni. Þau
hjónin dvelja nú lijá Sverri syni
sínum, er tók við búi f Skógum
fyrir nokkrum árum, og konu hans,
Álfheiði Ármannsdóttur frá Myrká.
Hinir mörgu gestir nutu hinna
beztu veitinga, er allar voru með
jieirri rausn og prýði, sem elrikennt
hefur heimili þeirra eldri og yngri
Skögahjóna.
Jóhannes Sigurðsson á Neðri-
Vindheimum færði afmælisbarninu
kvæði, og frá fólkinu á Steðja kom
vísa í skeyti, og birtist það hér á
eftir.
Allir, sem Baldvin Jiekkja, munu
nú á Jressum tímamótum senda hon-
unl óskir um hlýtt og rólegt ævi-
kvöld, og þótt líkamleg sjón sé þorr-
ín, mun cnginn er jiann, þql/ir^
efast um, að hfy .in.nri þirta,, juuni,,
honúrn endast meðán liann nýtur
skýrijunár. H.
Til Baldvins í Skógum 70 ára.
Þér ég, vinur, jiakka
Jjín fyrir góðu kynni,
sem hefur ævi alla
aðra glatt f sinni.
Vamm jiitt ekki vita
vilclir jiú í neinu.
Vandur að virðing jrinni
verki skilar hreinu.
Því er sárt að sjá þig,
sérri ert góður drengur,
að bæði brúnaljósin
bjart sjá ekki lengur.
Þó er bót í böli,
bezt er reynzt oss hefur,
milding himinhæða
huggun þreyttum gefur.
Jóhannes Sigurðsson/
Neðri-Vindheimum.
' Símskeyti.
Við alföður biðjum að bæta Jrinn
hag
og blessa Jiitt lífið og störfin,
og sendum þér j.akkir og samúð
í dag
við sjötíu áranna hvörfin.
Fjölskyldan Stéðja.
Kjólaefni
í fjölbreyttu úrvali.
V efnaðarvÖrudeild.
í gær hófst hér verkfall hjá
Sjómannafélagi Akureyrir og er
deilt um kjör háseta og matsveina
á fiskibátum aðallega, en héðan
róa nú engir slíkir bátar, svo að
verkfallið breytir engu um fisk-
veiðar héðan eins og sakir standa.
Hins vegar nær verkfallið til
tveggja háseta og matsveinsins á
póstbátnum Drang, og er skipið
því stöðvað. Fór það ekki í áætl-
unarferð sína í gær. Er þessi
stöðvun mjög bagaleg fyrir þorp-
in við Eyjafjörð, svo og Ólafs-
- Umræðufimdur
F ramsóknarmanna
Framli. af 1. siðu.
Kom íntm í ræðti Þorsteins Stef-
ánssonar bæjargjaldkera, að inn-
heimta útsvara gengur nú heldur
treglegar en áður, enda Jiótt ekki
muni miklu enn, og benti Jrað til
þess, að naúðsynlegt væri að stilla
útsvarsálögum í hóf, svo sem lrek-
ast er urint.
• *
Þá var nokkuð rætt um fjármál
rafveitu Akiueyrár, sem koma ekki
inn í fjárliagsáætlun bæjarins, Jiótt
Jiað fyrirtæki .'liafi mesta umsetn-
ingu allra bæjarfyrirtækja. Kom
fram í umræðumun, að meiri mun-
ur er á lieildsöluverði rtjfmagnsins
íil rafveitunnar (frá Laxárvirkjun-
inni) Og útsÖiuverðimr til notenda
eri merin géra sér aímerint grein
fyrir.
Ýmis fleiri málefni bar á góma í
umræðunum, og var m. a. rætt um
nauðsyn Jiess, að bæjarbúar fengi
sem mest fyrir Jxið fé, sem Jjeir
leggja til gatnagerðar o. s. frv., en
þar eiga þeir allt undir hagsýni og
trúmennsku þeirra, sem stýra sjálf-
um íramkvæmdunum.
Að öllu samanlögðu var Jicssi
umræðufundur einkar fróðlegur og
bar vott um mikirin áhuga félags-
manna fyrir fjármálum bæjarfélags-
ins og Jieim framkvæmdum, er Jiað
hefur með höndum.
Stóð fundurinn íram undir mið-
nætti.
Skautamót ísland
7. og 8. febrúar
Skautamót íslands verður háð
hér á Akureyri dagana 7. og 8.
febrúar næstk, og fer væntanlega
fram á nýja íþróttasvæðinu við
Brekkugötu. Flefur Skautafélag
Akureyrar látið sprauta vatni yf-
ir svæðið og var’ þar ágætt
skautasvell og fjöldi skautafólks
um sl. helgi. Verðúr reynt að
halda svellinu við eftir því sem
tíð leyfir. Á landsmótinu verður
keppt í 500, 1500, 3000 og 5000 m.
hlaupi karla og 500 og 1500 m.
hlaupi kvenna m. a. Innan
skautafélagsins hér eru margir
ágætir skautamenn, sem stóðu
sig með prýði á síðasta landsmóti,
t. d. Jón Ármannsson, Björn
Baldursson, Edda Indriðadóttir
o. fl.
fjörð og Siglufjörð. Ekki voi-u
taldar horfur á því hér í bænum
í gær, að samningar hér mundu
verða gerðir fyrr en tekizt hafa
samningar í verkfalli því á fiski-
bátum, sem yfir stendur í R.vík
og Hafnarfirðþ en sjómenn þar
felldu í síðustu viku sáttatillögu
sáttasemjara og stendur það
verkfall því enn.
- Fokdreifar
(Framhald af 8. síðu).
þessi störfuðu í þágu Rússa, hafa
kommúnistar um allar jarðir
hleypt af stokkunum mikilli
áróðursherferð tii þess að telja
fólki trú um, að réttarhöldin hafi
verið marklevsa og hjónin séu
saklaus. Kommúnistar telja það
að vísu ekki saknæmt athæfi að
svíkja ættjörð jsína fyrir Rússa,
en aðaltiigangur 'áróðursherferð-
arinnar mun þó vera að gera
vestrænt réttarfar tortryggilegt.
En almenningur hér á íslandi
sem les skrif Þjóðviljans um
Rósenberghjónin, vill gjarnan fá
svar við þessari spurningu: Því
biðja kommúnistar ekki um
miskunn fyriir það fólÍc, sem nú
fyrir austan , .járntjald? i Þar er
ekki um 2 mpnneskjur. að ræða,--
heldur tugi eða hundruð, Þess er
skammt að mmnast að..9 njenn ,
voru hengdir í fáligelsi's'garðinum'
í -Frag í augsýn''GottwáFdS för-
seta. Þetta voru eitt sinn kunn-
ustu leiðtogar tékkneska ríkisins.,
Hvers vegna sendu kommúnistar
hér ekki náðuriarbelðni til Gott-
walds? Því bað Þjóðviljinn ekki
um miskunn fyrir hina 9 flokks-
bræður? Hvers vegna er ekki.
stöðugur straumur símskeyta til
ríkisstjórnanhá''í 'T'ekhósíó’vakíu,
Búlgaríu, Rúrneniu, Póllandi,
Austur-Þýzkalai'dl 'ög Ungverja-
landi? í öllum liessum löndum er
verið að undirbúa pólitískar af-
tökur. Og svo er Jiað mál lækn-
anna 9 í sjálfu Rússlandi. Hafa
Þjóðviljamenn sent föður Stalíris
ósk um að náða þá?
NEW YOIÍK: í nýútkominni
læknaskýrslu er getið um
nýja tegund pencillinlyfs, sem
nefnt er .,bicil!in‘. Þessi nýja
tegund pencillinblöndu er að-
allcga ætluð til varuar gegn
liðagigt í börnum, og hefur
hún þanri mikla kost, að ekki
þarf að gefa sjúklingnum
nema eina sprautu á mánuði
hverjum. — Penicillinblanda
þessi gæti einnig reynzt
áhrifarík við að lækna og
koma í veg fyrir aðra sjúk-
dóina, svo sem lungnabólgu,
blöðrubólgu, heílahimnubólgu
og sárasótt.
★
WASHINGTON: Landbún-
aðarróðuneyti Bandaríkjanna
gerir um þessar mundir til-
raunir með að sprauta sýklum
í húsdýr til að mynda móteit-
ur í líkama þeirra gegn ýms-
um bakteríum og sýlclaberum.
Sýklunum er sprautað inn
undir skinn dýranna og berást
þeir með blóðstiaumrium til
allra hluta líkamans. Skordýr
þau og sýklaberar, sem setjast
á húsdýrin og stinga gat á húð
þeirra, nærast þannig á blóð-
blöndunni og deyja.