Dagur - 28.04.1954, Blaðsíða 7

Miðvikudaginn 28. apríl 1954
DAGUR
7
- íslenzka listsýningin í Kaupmannahöfn
(Framhald af 5. síðu).
yngri (abstraktmálara) eru því
miður ekki hæfir til að segja
neitt um ísland eða íslenzkt
menningarlíf — þeir eru alger-
lega ofurseldir hinni non-fígúra-
tívu list, og myndir þeirra gætu
alveg eins hafa verið málaðar í
Frakklandi, Ameríku eða ítalíu
svo að maður tali ekki um Dan-
mörk....“
í Politiken er lögð áherzla á,
að íslenzka sýningin andi frísk-
legum blæ og hún votti sjálí-
stæða þróun íslenzkrar mynd-
listar. Blaðið ræðir myndir /,s-
gríms, Kjarvals, Jóns Stefáns-
sonar, Jóns Engilberts, Sig. S'g-
urðssonar, Júlíönu Sveinsdóttur
og Snorra Arinbjarnar og fer
viðurkenningarorðum um hver i
listamann ,sem það telur sum >
hverja gamla kunningja rg
brautryðjendur. Svavar Guðnr-
son er að þess dómi mestur ab-
straktmálaranna, en, segir blaoi'i,
„ekki eru allir hlutlægu málar-
arnir jafn sannfærandi og han.%
en einna næst því kemst Bene-
dikt Gunnarsson....“
Abstrakt-Iistin enn meira
ábcrandi en í Danmörk
í „Nationaltidende" er minr.
á, að danskur almenningur ha.'
á liðnum árum haft nokkur kynn
af íslenzkri myndlist. Margir
íslenzkir listamenn hafa numið í
Danmörk og tekið þátt í sýning-
um þar. Blaðið segir, að það sem
mest beri á í íslenzkri nútímalist
sé spennan í milli natúralismans
og abstrakt-formsins, en abstrakt
listin sé jafnvel enn meira áber-
andi á íslandi en í Danmörk. Lof-
samlegust ummæli gagnrýnand-
ans fær Ásgrímur Jónsson. Segir
m. a. að í verkum Ásgríms opin-
berist stór persónuleiki, sem geti
birt hrífandi myndir af leik birt-
unnar og ljóssins á íslenzkum
fjallavíðáttum, fljótum og dimm-
grænum skógum. „Hann segir
okkur bæði af alvöru og með
hlýjum innileik frá jafnvæginu í
náttúru íslands á breytilegum
árstíðum." Lofsamlega er einnig
rætt um verk Jóns Stefánssonar
og Jóhannesar Kjarvals og um
myndir Kjarvals segir m. a. að
þar sé „sál íslands jafnframt því
sem þar sé að sjá innri sýn sér-
kennilegs listamanns.“ Viður-
kenningu fá einnig verk Jóns
Þorleifssonar, Kristínar Jóns-
dóttur og Snorra Arinbjarnar.
Greininni lýkur með þessum orð-
um: „Segja má, að ákveðinn
grunntónn sé í þessari sýningu.
Hún sýnir íslenzka náttúru, ís-
lenzk viðhorf og íslenzka skap-
gerð. Hún sýnir baráttu íslenzkra
listamanna til þess að standa á
eigin fótum. En hún sýnir einnig
þau tengsl, sem íslenzkir lista-
menn hafa við hræringar sam
tímans erlendis og að Frakkland
og Danmörk hafa þar haft nokkur
áhrif.“
f svipuðum dúr eru ummæli
BT, Social-Demokratens og
Kristeligt Dagblad. BT leggur t.
d. áherzlu á, að þjóðareinkenni
afmáist með abstrakt-myndun-
um, en þeir Þorvaldur Skúlason
og Svavar Guðnason fá þó viður-
kenningu fyrir sínar myndir.
Symbolik og naivismi.
Gagnrýnandi blaðsins In-
formation var ekkert yfir sig
hrifinn af íslenzku sýningunni.
Segir, að maður verði undrandi
af að sjá verk íslenzku málar-
anna. „Það er eins og þeir hafi
reynt að afneita uppruna sín-
um,“ segir blaðið. „Þeir hafa ver-
ið í læri fyrir sunnan haf, í Nor-
egi, Danmörk og París. En fæstir
hafa megnið að samhæfa útlenzka
kennslu og eigin skaphöfn og
uppruna. íslenzk list sýnir því
sjaldan styrkleika.... Fjarlægð-
in frá Reykjavík til Parísar er svo
stór, að ekki hefur reynzt unnt að
skapa nein veruleg tengsl....“
Þetta þykir blaðinu þó einkum
koma í ljós hjá abstrakt-málurun
um. Það telur Jón Stefánsson
mestan íslenzku málaranna.
„Hann hefur lært hjá Zahrtman
og Matisse, en myndir hans eru þó
hvorki að heilu né hálfu leyti
franskar.“ Meðal nokkurra ann-
arra málara telur blaðið að fram
komi „ágætir listamannshæfi-
leikar“. Þessi einkenni sér það í
náttúrulýsingum Ásgríms, „stemn
ingum“ Jóns Engilberts, táknmáli
(symbolik) Kjarvals og „amer-
ískum barnaskap11 Kristjáns Da-
víðssonar. En þessa málara telur
blaðið ekki skipa sætin næst Jóni
Stefánssyni, heldur Sigurð Sig-
urðsson og Júlíönu Sveinsdóttúr.
: , ; l - ■ í : ■ ' - Á,5 /í 1
Sýning flutt til Árósa.
Eins og fyrr segir lauk sýning-
unni í Kaupmannahöfn 12. apríl
og var hún þá flutt til Árósa og
var opnuð þar sl. laugardag. Eru
sýningunni þar búin hin beztu
skilyrði í hinu veglega ráðhúsi
borgarinnar. Tekur íslenzka sýn-
ingin þar við af málverkasýningu,
sem bar hið veglega nafn
Europa Kunst“ og var sýnishorn
af málaralist margra Evrópu
landa. í Árósum er mikill áhugi á
listum og er borgarstjórinn þar,
Umanack Larsen, kunnur fyrir
stuðning við listamenn og áhuga
fyrir fögrum listum. Hann átti
sæti í nefnd þeirri, er opinber-
lega stóð fyrir íslenzku sýning
unni í Danmörk, ásamt svo ágæt
um mönnum sem H. C Hansen
utnaríkisráðherra, H. P. Sörensen
yfirborgarstjóra, Jul. Bomholt
menntamálaráðherra, frú Beg-
trup sendiherra og Sigurði Nor-
dal sendiherra. Það var líka
borgarstjórnin í Árósum sem
bauð sýningunni heim og hefur
vafalaust gert vel til hennar
í sumarkjóla
Doppótt rifs
Silki og bómullar
everglaze
Einlitt og munstrað
poplin
Rósótt georgette
Rósótt og röndótt
prjónasilki ^
Ennfremur nylon
og perlonefni.
Á morgun bætist
við hið nýja
„Edelain“-efni
Anna & Freyja.
Skordýraeitur með 5% DDT.
Eyðir möl og hvers konar
öðrum skordýrum.
Má sprauta á húsgögn, fatnað
o. s. frv., án þess að hætta sé
á að á sjáist.
ENNFREMUR:
Flif-arfaolía
(Flit 35 weed killer)
Nauðsynleg fyrir hvern garð-
eiganda.
Spyrjið eftir FLIT skordýra-
eitri og FLIT-arfaolíu í verzl-
un yðar, eða snúið yður beint
til okkar.
@)
OlíusölndeiM KEA
S'rmi 1860.
- StaMrað við meðal
Islendinga
(Framhald af 5. síðu).
hér síðast heima. Hann er óefað
einn af beztu harmonikuleikur-
um á Norðurlöndum. Lýður hef-
ur í hyggju að koma til fslands í
sumar og halda hér hljómleika.
Þá má ekki gleyma frú Jóninu
Sæborg, ágætum Eyfirðingi, sem
kalla má fósturmóður allra ís-
lendinga, sem í Osló dvelja. Hún
er víða kunn fyrir hjálpsemi sína
og hjartagæzku. Þarna voru og
nokkrar ungar stúlkur af Akur-
eyri: Ungfrú Ásta Gísladóttir
hárgreiðsludama ( f ósturdóttir
Jóhanns Kröyer deildarstjóra),
hún hefur starfað í Osló um
nokkurra ára bil. Ungfrú Guðrún
Haraldsdóttir (Guðmundssonar,
Brekkugötu 37), ungfrú Auður
Aðalsteinsdóttir, Strandgötu 9
hér í bæ, ungfrú Hrafnhildur
Tryggvadóttir (Jónssonar af-
greiðslumanns). Þarna var líka
ungfrú Rannveig Bjarnadóttir,
kaupmanns Benediktssonar
Húsavík, en hún stundar hjúkr
unarnám og starfar við Akers
sjúkrahús. Fleira mun hafa verið
þarna af fólki hér úr byggðum,
þótt eg kunni eigi að nefna það
allt. Loks er þess að geta, að ís-
lenzki sendiráðsritarinn í Osló er
Akureyringur, Þorleifur Thorla-
cius, og á hann heimili í Osló,
fögrum stað skammt utan við
bæinn. Reynist Þorleifur hin
mesta hjálparhella öllum, sem til
hans leita, og þá ekki sízt Eyfirð-
ingum.
Á vorfagnaði þessum, sem var
hin bezta skemmtun og fór vel
fram, var á borðum m. a. pönnu-
kökur og flatbrauð, sem íslenzku
stúlkurnar í Osló höfðu bakað,
Undir borðum voru lesin ljóð og
sungið.
Á meðal þátttakenda í vorfagn-
aði þessum voru stúdentar, sem
stunda nám við háskólann og búa
í Stúdentabænum svonefnda, en
þar eru 10 herbergi ætluð íslend
ingum fyrir atbeina frú Guðrún-
ar Brunborg. Var heimsókn til
þessara íslenzku nemenda eitt
atriði í dagskrá þeirri, er norska
utanríkisráðuneytið hafði útbúið
fyrir islenzku blaðamennina. —
Höfðum við hitt suma stúdentana
áður heima hjá þeim, rætt við þá
og sannfærzt um, að frú Brun-
borg hefur unnið merkilegt og
gott starf með því að útvega vist
handa íslenzkum námsmönnum
í Stúdentabænum. Þar er gott að
vera og mun ódýrara en annars
staðar í borginni.
þeim glæsilegu húsakynnum, sem
upp á er að bjóða í ráðhúsinu þar,
Menn vilja sjá ísland.
Ummæli dönsku blaðanna og
undirtektir almennings sýna, að
þegar menn skoða íslenzka lista-
verkasýningu erlendis, vilja þeir
gjarnan sjá ísland — náttúru
þess, fólkið, sem byggir landið,
innsýn í skapgerð og menningu
þjóðarinnar. Þessi efni túlka
margir íslenzkir listamenn: f af-
burðavel. Verk þeirra auka
skilning á landi og þjóð og öllu,
sem íslenzkt er. Hin svonefnda
abstrakt-list á að sjálfsögðu rétt
á sér sem listgrein, en augljóst er,
að þessum hlutverkum gegnir
hún ekki. Og þessi endurútflutn
ingur erlendra stefna frá Reykja-
vík vekur enga sérstaka athygli
almennt séð, þótt einstaklingar
fái lof fyrir gott handbragð.
Þennan lærdóm mætti vel hafa
í huga, næst þegar opinber, ís-
UR BÆ OG BYGGÐ
HULD, 59544287 — IV/V —
Kosn. St:: M::
□ Rún 59544307 — Lokaf.:
I. O .O. F.— Rbst. 2 1024288 —O
O. O. F. = 133G4308V2 = III.
Kirkjan. Messað í Lögmanns-
hlíð næstk. sunnudag kl. 2 e. h. —
Ferming. — F. J. R.
m
Kirkjan. Messað í Akureyrar-
kirkju (árdegismessa) næstk.
sunnudag kl. 10 f. h. — P. S.
Fermingarbörn í Lögmanns-
hlíðarkirkju á sunnudaginn kem-
ur kl. 2 e. h.: Bjarni Einar Björns
son, Steinnesi, Páll Guðl. Jó-
hannsson, Brautarholti, Sæfinnur
Ingi Gústafsson, Brautarhóli,
Guðrún Jónsdóttir, Svalbarði,
Hulda Friðriksdóttir, Byrgi, Inga
Svandís Magnúsdóttir, Sunnu-
hvoli, María Sigríður Sigur-
björnsdóttir, Borg.
Kaþólska kapellan (Eyrarlands-
1 veg 26.). Lágmessa kl. 10,30 ár-
degis; öllum heimill aðgangur við
Ilrossagaukurinn er nýjasti
gesturinn hér á norðurslóðum.
Hann mun hafa komið hér sl.
miðv.dag, að því er bezt er vit-
að. Ef maður hlustar eftir hon-
um í rökkurbyrjun hér sunnan
við bæinn, þarf ekki lengi að
bíða. Virðist sem margir fuglar
hafi setzt að í mýrlendinu í ná-
grenni Eyjafjarðarárbrúa.
Bazar og kaffisala verður í
kristniboðshúsinu Zíon föstud.
30. þ. m. Opnað kl. 3 e. h.
I. O. G. T. — Barnastúkurnar
halda sameiginlegan fund í
Skjaldborg sunnudaginn 2. maí
kl. 10 f. h. Kosning fulítrúa á
Unglingaregluþing. Upplestur,
getraun, kvikmynd o. fl.
I. O. G. T. Stúkan Brynja. —
Fundur i Skjaldborg næstkom-
andi mánudag kl. 8.30 e. h. —
Innsetning embættismanna o. fl.
Skemmtiatriði. Rætt um hálfrar
aldar afmæli stúkunnar. Þess er
vænst að sem flestir mæti.
Golfklúbbsfélagar! Höggkeppni
með fullri forgjöf laugardaginn
maí kl. 2 e. h.
Með KK-sextettinum á
Chat Noir.
Loks er það að segja af íslend-
ingum, sem við fundum í Khöfn
og Osló, að okkur bárust að-
göngumiðar að hljómleikum KK-
sextettsins, sem nú ferðast um
Norðurlönd, og skyldu þeir vera
á revýu-leikhúsinu Chat Noir í
Osló og hefjast laust fyrir mið-
nætti. Mættum við allir, og þótt í
okkar hóp væru ekki sérfræðing-
ar í jazzmúsík, þótti okkur öllum
íslendingarnir standa sig ágæta-
vel, enda var þeim mjög vel fagn-
að. Þarna lék og norsk hljómsveit
af svipaðra stærð, og stóð hún
íslendingunum ekki á sporði að
okkar dómi. Einsöngvari íslend-
inganna, Haukur Morthens
fannst okkur bera af Norðmönn-
unum, sem komu fram þetta
kvöld.
Spóinn er kominn, segir G. Karl
Pétursson yfirlæknir blaðinu
, , gær. Sást fyrst hér við Eyjafjörð
lenzk listsyning verður sett a & mánudag og er snennna á ferð-
laggirnar erlendis. ;nni ; ár.
frjálsíþróttamenn. - Æf-
ingar á íþróttavellinum
kl. 6 alla virka daga.
Þessir vinningar komu upp á
innanfélagshappdrætti Kvenfél.
Hlíf á sumardaginn fyrsta: Nr.
365 Væx-ðarvoð. — Nr. 14 Púða-
borð. — Nr. 13 Hitakanna. — Nr.
263 Herðasjal. — Nr. 221 Kei’ta-
stjakar. (Birt án ábyrgðar.)
Æskulýðsheimili templara í
Varðboi’g er opið miðvikudaginn
28. þ. m. kl. 5—7 fyrir yngri fé-
laga barnastúknanna á Akureyi’i.
Þetta er síðasta skipti sem heim-
ilið vei’ður opið að sinni, en það
verður lokað sumarmánuðina. ’
Nýlega opinberuðu tnilofun
sína fi’k. Anna M. Hallsdóttir og
Baldur Ágústsson verzlunaimað-
ur, Akureyri.
Hlutavelta.
Hlutaveltu heldur stúkan fsa-
fold-Fjallkonan í Varðborg,
sunnudaginn 2. maí kl. 3.30 e. h.
Fjölmai’gir ágætismunir.
K.A.-félagar. Fai’in verður
skemmtiferð á í’eiðhjólum fram
að Grund í Eyjafirði n.k. sunnu-
dag kl. 9.30. f. h.
Lagt verður af stað frá Ráð-
hústorgi. Hafið með ykkur nesti.
K.A.