Dagur - 14.07.1954, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 14. júlí 1954
D A G U R
5
Námskeið í bindindisfræðslu
Dagana 10.—14. júní sl. fór
fram námskeið í bindindisfræðslu
á vegum Bindindisfélags kennara
í Bindindishöllinni í Reykjavík.
Formaður félagsins, Hannes J.
Magnússon, skólastjóri, setti
námskeiðið og stjórnaði því, unz
hann fór af landi brott, en þá tók
Brynleifur Tobiasson, áfengis-
ráðunautur við stjórn þess.
í reglugerð um bindindis-
fræðslu frá 1936 er svo ákveðið
að bindindisfræðsla skuli fara
fram í öllum skólum. En í reynd-
inni er hún mjög lítil. Þarf hún
að byggjast upp frá rótum. En til
þess vantar ýmsar handbækur.
Verið er að rita handbók handa
kennurum í þessu efni, en þá
vantar stutta lesbók handa börn-
um með myndum og línuritum. í
sambandi við þetta er nauðsyn-
legt að fram fari í Kennaraskól-
anum leiðbeiningar um tilhögun
bindindisfræðslu.
Aðalleiðbeinandi námskeiðsins
var Erling Sörli, skrifstofustjóri,
frá Osló. En hann hefur mikla
reynslu í að stjórna slíkum nám-
skeiðum í Noregi. Á námskeið-
inu voru flutt erindi og voru um-
ræður um flest þeirra. Þá voru
sýndar tvær kvikmyndir, sem
notaðar eru við bindindisfræðslu
hjá frændþjóðunum á Norður-
löndum.
Þessi erindi voru flutt á nám-
skeiðinu:
Erling Sörli: Áfengismálið frá
siðrænu og uppeldilegu sjónar-
miði, 2 erindi.
Erling Sörli: Áfengið og þjóð-
félagið, 2 erindi.
Erling Sörli: Bindindisfræðsla
í skólum, 4 erindi.
Kristján Þorvarðsson, læknir:
Um eðli og áhrif áfengis.
Alfreð Gíslas., læknir: Krónisk
ofdrykkja og afleiðingar hennar.
Brynleifur Tobiasson: Áfengis-
löggjöfin íslenzka og bindindis-
starfsemin á íslandi.
Jón Oddgeir Jónsson: Samband
áfengisnautnar og umferðaslysa.
Esra Pétursson, læknir: Áfeng-
isnautn og slysahætta.
Alls komu 30 þátttakendur á
námskeiðið, en ekki tóku þeir
allir þátt í öllu námskeiðinu.
í sambandi við námskeiðið fór
fram aðalfundur Bindindisfélags
kennara. Var þar einkum rætt
um bindindisfræðsluna í skólun-
um ,Þá var gerð sú lagabreyting
að nemendum Kennaraskólans
var heimilað að gerast aukafé-
lagar.
í stjórn voru kosnir:
Hannes J. Magnússon, form.
Helgi Tryggvason, varaform.
Jóhannes Oli Sæmundsson, rit-
ari.
Kristinn Gíslason, gjaldkeri.
Eiríkur Sigurðsson, vararitari.
Þeir Brynleifur Tobiasson og
Þórður Kristjánsson báðust ein-
dregið undan endurkosningu.
r e
éf:
Hvað lízt yður?
ÍBUÐ
Vantar félaga til að byggja
tveggja íbúða hús á Oddeyri.
Afgr. vísar á.
A HESTAMANNAMÓTI.
Þing var haldið á Þverárgrund,
þar voru komnir menn og sprundp
krakkar og kempur hárar,
mundu þá einnig mæta þar
merhryssi prúð og fjörhestar,
tryppi og tamdir klárar.
Þramm um palla og þys um tjöld,
þreyttur söngur og ræðuhöld,
cg gneggjað með mcsta rnóti,
valhopp og brokk og skokk og skeið,
skjögt og sprettir og heysireið,
— skeifnaglainur á grjóti.
Hestsins vegna var hátíð sú
og honum var skylt að niæta nú
og skennnta sér hreint sem hinir.
Hrossamóðugir hópast þar,
í harki og jóreyk skeiðvallar,
hestar og hestavinir.
Fyrrum hinn þarfi þjónn hann var,
þjóðina um landið dró og bar,
og nefndist þá gælunöfnum.
En vart munu líða allmörg ár
unz aðeins verður hinn góða klár
að finna — á forngripasöfnum.
Sjálfur hefi ég heldur fátt
við hesta, um mína daga, átt
og hræðst þeirra fjör og hrekki.
Svo er það aftur annað mál,
ef cinhverjir drekka hcstaskál —
— aðstoð mín bregzt þá ekki.
Skýrsia frá Amtsbókasafninu
DVERGUR.
Þótt íslenzk náttúra sé oftast
nær gjöful, ber hitt og við, að
hönd hennar verður helzt til
þung, er höfuðskepnurnar fara
hamförum í eyðingarmætti sín-
um.
Að Fremri-Kotum í Skagafirði
gerðust þeir atburðir þriðjudág-
inn 6. júlí sl., að mestallt ræktað
land jarðarinnar eyddist af
skriðuföllum á lítilli stundu.
Féllu margar skriður svo að segja
samtímis úr fjallinu og m. a. yfir
túnið. Tók skriðan öll fjárhúsin
ásamt hlöðu með heyi í. Þá fór og
haughús, öll ull bóndans auk
margs annars verðmætis. Loks er
vitað að eitthvað af sauðfé hefur
farizt.
Bærinn Fremri-Kot stendur
við þjóðveginn skammt vestan
Oxnadalsheiðar, og er fremsti
bær í Norðurárdal og því næstur
Heiðinni. Þarna hefur því frá
fornu fari verið áningarstaður
areyttra, langlúinna ferðamanna,
og er eigi langt að minnast, er
hjónin að Fremri-Kotum urðu nú
á síðastliðnum vetri fyrstu líkn-
endur tveggja slasaðra ferða-
manna, svo sem marga mun reka
minni til, og þarf því ekki að
rekja.
Að Fremri-Kotum búa nú
hjónin Sigurlaug Stefánsdóttir og
Gunnar Valdimarsson ásamt 5
börnum sínum í ómegð.
Þótt hér hafi verið stiklað á
stóru, má þó öllum ljóst vera, að
hér hlýtur að vera um mjög
þungt áfall að ræða fyrir fremur
efnalítil einyrkjahjón, sem komin
eru af léttasta skeiði, og hafa lagt
fé og krafta í að kaupa og bæta
þessa jörð svo, að hún hefur vax-
ið frá því að vera kotbýli á fá-
einum árum. Skilja menn tilfinn-
ingar bóndans, sem gengur um
tún sitt að morgni rétt fyrir slátt,
sér þétt, safaríkt grasið bylgjast
fyrir blænum og skynjar með
dulkenndri munað mýkt þess
undir fæti? í þessum stráum hef-
ur athöfn hans sjálfs sameinazt
grómögnum jarðar og náð him-
ins. Þarna er samansafnað og
geymt nokkuð af yndi sumarsins
og öryggi gegn komandi vetri. En
svipul er gæfan og sumarið stutt.
Sorgin býr falin í leyni. Að kvöldi
er grænn barmur þess vallar, er
að morgni gladdi geð bóndans,
djúpt grafinn undir þykkum ör
lagaskafli.
Ekki skal dul á það dregin, að
tilgangur þessa greinarkorns er
sá, að gera lesendum ljósara en
ella, hvað hér hefur gerzt, og
jafnframt að minna á hin óskráðu
lög mannúðar og samstarfs,
skyldur samfélagsins við þann
særða.
Lesendur: Ef til vill hefur vá
veiflega atburði borið að yðar
dyrum. Hvers var yður þá þörf?
Hvenær sem er getur eitthvað
þvílíkt hent sérhvern yðar. Er
nokkurn tíma meiri þörf sam
hyggðar og samstarfs en þegar
neyðina ber að, hvaða fati sem
hún klæðist? Og er þá ekki ein-
mitt nú þörf að rétta einyrkjan-
Lesstofan frá 2. júní til 14. maí.
Gestir: Sumarmánuðina 63, okt.
94, nóv. 139, des. 87, jan. 169,
febr. 173, marz 163 ,apríl 119, maí
24. Samtals gestir á lesstofu 1031
(1166).
Utlán frá miðjum júní til 30.
apríl. Notendur 876 (866) auk
þess lánað í fimm togara.
Fjöldi heimlánaðara bóka:
Barnabækur 3259
Skáldsögur þýddar á ísl. 8567
Skáldsögur eftir ísl. höf. 2124
Landlýsnigar og ferðasögur 581
Æfisögur og minningar 1165
ísl. saga og ísl: fræði 626
Aðrir flokkar ísl. bóka 311
Erlendar bækur alls 2780
Á lesstofu
Alls heimlánað 19413
1182
Samtals 20595 (18114)
Notenaur saínsins alls 876 + 5
+ 1031 = 1912 (2036).
Ritauki: Auk skyldueintaka
bættust safninu frá 1. júní 1953
til 23. júní 1954 alls 334 bindi
(497).
Þorst. M. Jónsson afhenti fyrstu
gjörðabók ungmennafélags hér
lendis.
Bindi
Geir Geirmundsson, Ak., 7
Jónas Rafnar, Kristnesi, , 6
Páll Jónatansson, Ak.,
Sigtryggur Helgason, Ak.,
Orn Snorrason, Ak.,
Félagsmálaráðuneytið
Cornell Univ. Libr.
Herm. Lynge & Sön
United States Information
center, Reykjavík,
og tímaritin „Life“, „Time“ og
tNew York Times“. — Nordisk
Handelskalender 1. — Voks U. S.
S. R. „New Times“ og „U. S. S
R.“. — M. Andersen „Rotarian“.
— Norska utanríkisi'áðuneytið
„Kunsten i dag“. — Akureyrar-
blöðin, Vísir, Hagtíðindi, Hag-
skýrslur, Lögberg og Heims-
kringla, send safninu af útgefend-
um.
Safnið var opið til útlána
tvisvar í viku yfir sumarmánuð-
ina og þrisvar í viku frá október-
byrjun fram í miðjan maí. Þann
tíma var lesstofan opin alla daga
nema sunnudaga.
Microfilmur voru keyptar til
safnsins af eftirtöldum bókum
Þjóðskjalasafnsins í Reykjavík.
(Filmur þessar eru kopía af film-
um, sem Mormónar frá Salt-
vatnsborg í Utah tóku af bókum
á Þjóðskjalasafninu): Prestþjón-
ustubækur, sálnaregistui', hús-
vitjunarbækur (þær sem til eru á
Þjóðskjalasafninu). Æfir lærðra
manna eftir dr. Hannes Þor-
steinsson (ca. 66 bindi), Ættar-
tölur Espólíns, Steingríms bisk-
ups, Snókdalín og Austfirðinga
(Einar Jónsson) og Prestaæfir
Sighvats Gr. Borgfirðings. Mann-
tölin 1703, 1762, 1801, 1835, 1840,
1845, 1850, 1855, 1860, 1870. 1880,
1890 og 1901. Fermingarskýrslur
1831—1951. Vitae Ordinatorum
1746—1869. Landsyfirréttardóm-
ar og hæstaréttardómar 1801—
1919. Skiptabækur sýslumanna,
yfirfjárráðabækur, dómabækur
og manntalsbækur til 1800.
Þeir, sem óska eftir að hafa not
af filmum þessum, segi til sín
sem fyrst.
f sumar er safnið opið til út-
lána þriðjudaga og föstudaga kl.
4—7.
um í Dalnum hjálpandi hönd
með fjárhagslegri aðstoð?
Hvað lízt yður?
Kunnugur.
Frá Kaupfélagi Skag-
firðinga
Dagur hefur það eftir góðum
heimildum, að Gunnar bóndi
Fremri-Kotum muni hugsa til
búskapar á jörð sinni fram
vegis, þrátt fyrir þann stór-
kostlega skaða, sem liann hefur
orðið fyrir, svo sem nánar er
lýst í bréfi „Kunnugs" hér að
framan og cnnfremur í gi'ein
Ólafs Jónssonar á öðrurn stað
í blaðinu. Þá hefur blaðinu
ennfremur verið tjáð, að sveit-
ungar Gunnars muni hafa í
liyggju að styrkja hann á ýmsa
lund í viðreisnarstarfinu. En
betur má, ef duga skal, þegar
um svo gífurleg áföll er að
ræða. — Dagur er fús til að
veita viðtöku fjárframlögum,
sem góðir menn kynnu að vilja
láta af hendi rakna í því skyni
að hjálpa fjölskyldunni og
stuðla að því, að býlið undir
heiðinni þurfi ekki að leggjast
í auðn, fyrst bóndinn og fólk
hans hcfur kjark og dug til þess
að hefja þar nýtt landnáms-
starf.
Aðalfundur Kaupfélags Skag-
firðinga var haldinn um miðjan
júní sl. á Sauðárkróki. Sátu hann
54 fulltrúar frá 10 deildum fé-
lagsins.
Heildarsala innlendra og er-
lendra vara nam 23 milljónum kr.
í sameiginlega sjóði voru lagðar
1 340 þús. kr., 6% arður var gefinn
af ágóðaskyldum vörum. Stofn-
sjóður félagsmanna er þegar orð-
inn um 1 milljón kr.
Af tekjuafgangi síðasta árs var
samþykkt að gefa til sjúkrahúss-
Jiyggingarinnar á Sauðárkróki kr.
9000,00 og einnig nokkrar upp-
hæðir til Sögufélags Skagfirð-
inga og til skógræktar í Skaga-
firði. Ennfremur til fræðslustarf-
semi. Hagur félagsins er góður.
Félagið hefur staðið í stórfram-
kvæmdum að undanförnu. Byggð
hefur verið stór vörugeymsla og
mjólkursamlag. Slátur- og frysti-
hús voru tekin í notkun sl.
haust. Sláturhúsið er talið mjög
fullkomið. Þá var ákveðið að
byggja bifreiða- og vélaverk-
stæði.
Dráttarliestur
til sölu.
Afgr. vísar á.