Dagur - 22.09.1954, Blaðsíða 1

12 SÍÐUR
ASKRIFTARSÍl>n
blaSsins er 1166. Gerizt
áskrifendur!
XXXVII. árg.
Akureyri, miðvikudaginn 22. september 1954
41. tbl.
Réítardagur á Akureyri
Akureyringar eru óírúlega fjármargir, og sézt það glögglega rétt-
ardaginn. — Margar endurminninar eru bundnar við fjárgeymslu,
smö’un og réttir. Því cru það margir, bæði ungir og gamlir, sem
réitardaginn lcggja Icið sína upp fyrir bæinn og horfa á safnið renna
lagðhreínt af fjal'.i. Myndin hér að ofan er tekin við skilaréttina á Ak.
Nf verkfæri o§ sfórvirkar vélar
Mikið imnið lijá Búnaðarsambandi Eyjaf jarðar.
Tvö ný jaíðyrkjuverkfæri tekin í notkun. Sex
skurðgröfur þurrka mýrarnar. Leiðbeiningar-
starfsemi á nýjum brautum
íeikir akrar 02 sleffin tún
®Á Sámsstöðum í Fljótsblíð er fjölþætt tilrauna-
starfsemi. Gæsirnar snemma á ferðinni. Hey-
r
mjölið er gott fóðnr. A Geitasandi þroskast
kornið fyrr cn lieima á Sámsstöðum
Ný verkefni.
Búnaðarsamband Eyjafjarðar
hefur, samkvæmt heimild aðal-
fundar í vetur keypt 2 ný jarð-
yrlcjuverkfæri í sumar.
Hið fyrra var áburðarplógurinn,
sem er algerlega nýtt jarðyrkju-
verkfæri og fundið upp af Magn-
úsi Árnasyni — Hitt tækið er
Skærpeplógurinn; sem nú fyrir
slcemmstu var reyndur að Kálf-
skinni á Árskógsströnd.
Áburðarplógurinn.
Áburðarplógurinn var reyndur
að Lundi á Akureyri í vor, svo
Verzlun með nýjum svip
Bókabúð Axels Kristjánsson-
ar h.f., var nýlega opnuð að nýju,
eftir gagngerðar endurbsetur og
breytingar. Er hún nokkuð ný-
stárleg í útliti og skreytt með
öðrum hætti ,en hér hefur tíðk-
ast. Kristján Davíðssoon, listmál-
ari, hefur séð um þá hlið breyt-
inganna. — Búðin hefur nú á
boðstólum, auk flestra coa dllra
innlendra bóka, erler.d skáldverk
og fræðibækur — Ennfremur
hljómplötur og aðrar músikvörur.
sem áður hefur verið getið í blað-
inu. Eins og þá var frá skýrt, er
með þessu nýja tæki hægt að
bera húsdýraáburðinn unclir
grasrótina. En það hefur fram
að þessu verið illframkvæman-
legt, þar sem hentugt tæki til
þeirra hluta var alls ekki til.
Hins vegar voru hliðstæðar til-
raunir gerðar af Olafi Jónssyni í
Gróðrarstöðinni fyrir allmörgum
árum síðan. Var þá notaður
venjulegur plógur. Var það verk
alltof fyrirhafnarsamt og dýrt.
En það sýndi sig þá, að húsdýra-
áburðurinn notaðist miklum mun
betur á þennan hátt, heldur en
þegar hann var borinn á eins og
venjulega, sem yfirbreiðsla á
túnin.
Kom það því engum á óvart,
þótt túnið á Lundi sprytti vel, þar
sem þessi nýji plógur setti hús-
dýraáburðinn undir grasrótina.
Enda var sjón sögu ríkari og
staðfesti áðurgreindar tilraunir,
er hnigu í sömu átt. Ekki liggja
fyrir tölur um það, hvort yfirleitt
borgi sig að nota áburðarplóginn,
enda ekki von að svo sé. Þá er
líka sennilegt að hann eigi eftir
(Framhald á 2. síðu).
Stórrellduslu fjárfiutn-
iogmn í sögu landsins
lokið
ía’iS cr líklcgt að fjárflutn-
ingum Ijúki að fullu í haust,
vegna hinna svonefndu fjár-
rkipta. Ilafa þessir fjárflutn-
ingar verið svo stórí'elldir, að
engin dæmi eru til sííks liér á
Iandi. Sunnlendingar eru nú í
fjárkaupaferð á Vestfjörðum og
víðar. Er búizt við að í þetta
sinn. verði keypt um 12000
lömb. Lýkur þar með hinuin
stórfelldu flutningum fjárins,
landshornanna á railli. Enda
búið að flytja, í þessu tilefni,
um 200.000 fjár á undanförn-
um árum.
Gjafir til Sjúkraflug-
véiarsjóðs Rauða Kross
deildarinnar
Nýlega barst sjúkraflugvéla-
sjóði Rauða-ki'ossdeildar Akur-
eyrar rausnarlegt framlag frá
Slysavarnadeildinni „Vopni‘:,
Vopnafirði, að upphæð kr.
12.397.25 og hafði fé þessu verið
aflað með almennri söfnun og
skemmtanahaldi. Höfðu margir
lagt fram stórar upphæðir í þessu
skyni, en stórtækust mun hafa
verið gömul kona, Sesselja Stef-
ánsdóttir, Guðmundarstöðum, er
gaf kr. 3000.00. Þakkar Rauði-
krossinn Slysavarnadeildinni
„Vopna“ þetta myndarlega
framlag og sérstaklega Sesselju
Stefánsdóttur hennar höfðinglegu
gjöf.
Öxndælir dugleffastir
o c
Hlutfallstölurnai' í hreppa-
keppnjnni eru þessar að lokum:
Oxnadalshreppur hefur 37,4%,
Skriðuhreppur 23,86%, Arnar-
neshreppur 22,96% og G’æsibæj-
arhreppur 18,85%. Er því allt út-
lit fyrir að Öxnadalshr. gangi með
sigur af hólmi í keppni þessari og
hljóti varðlaunabikar þann, sem
þeir gáfu Haraldur Sigurðsson og
Magnús Brynjólfsson. Þess ber þó
að geta, að úrslit þessi eru ein-
göngu miðuð við. sundið að
Laugalandi í Hörgárdal. En eftir
er að telja þá, sem syntu annars
staðar. Þurfa. formenn ung-
mennafélaganna að senda Ingi-
mundi Þorsteinssyni, Dvecga-
steini, upplýsingar um þá er ann-
ars staðar luku 200 metrunum. Á
Lai^galandi syntu að þessu sinni
646 manns, en í fyrri keppninni
aðeins 494. Sundlauginni mun nú
verða lokað.
Ræktunarfrömuður.
Allir íslendingar í bændastétt,
kannast við Klemens Kristjáns-
son á Sámsstöðum í Fljótshlíð.
Hann er einn af 4 tilraunastjór-
um er vinna að vísindastörfum
fyrir landbúnaðinn og hafa að-
setur í sínum landsfjórðungnum
hver.
Klemens á Smásstöðum er elzt-
ur og reyndastur þeirra tilrauna-
stjóra er nú skipa þessar virðu-
legu trúnaðarstöður fyrir land-
búnaðinn.
Eygg- og hafrauppskera í góðu
meðallagi.
---ll —-
Bygg og hafrar voru samtals í
36 dagsláttum á Sámsstöðum í
sumar. Búið er að bjarga upp-
skerunni af þessu landi og gizkað
á að hún muni veröa í góðu með-
allagi í ár. Þó verður þa'ð ekki að
fullu vitað fyrr en farið verður
að þreskja kornið. En þresking-
in er vetrarverk og geymt þar til
öðrum aðkallandi haustönnum er
lokið.
Sandarnir búa yfir mikluni auSi.
Kornræktin á söndunum hefur
gengið vel á undanförnum árum.
Kornið þar, hefur þroskazt hálf-
um mánuði fyrr en heima á
Sámsstöðum. Heitir þar Geita-
sandur, sem Klemens hefur tekið
til kornræktar og kartöfluræktai'.
Hinir víðlendu sandar á Rangár-
völlum og víðar á suðurlands-
undirlendinu virðast búa yfir
meiri hæfni til ræktunar en al-
mennt hefur verið álitið. Má í
því sambandi einnig nefna rækt-
unina í Gunnarsholti.
Uppskeran hirt af óvætnum
gestmn.
En á söndunum urðu í haust
miklir skaðar er ollu eiðilegg-
ingu á 2M> hektara byggakurs.
Kornið þar var orðið nær þrosk-
að og sláttur átti að hefjast innan
fárra daga. Þá var uppskeran
hirt af óvæntum gestum. Gæs-
irnar komu í þetta sinn um það
bil hálfum mánuði fyrr en vani
þeirra er á þessum slóðum og átu
bókstaflega alla uppskeruna.
Verður í framtíðinni ekki hjá því
komist að setja varðmann á sand-
ana um það bil að gæsanna get-
ur verið von. Ætti það starf að
falla vel í geð þeirra sportmanna
er gaman hafa af að^bera byssu.
Grasfræræktin.
Grasfræræktin hefur gengið
ágæta vel í sumar og er uppsker-
an öll komin í hús. En Klemens
hafði m. a. 2 hektara af túnvingli
út á söndunum. Af vallarfoxgrasi
eru 5 afbrigði ræktuð. Af þeim
þroskaðist norskt afbrigði bezt.
Það er á ýmsan hátt vandaverk
að rækta grasfræ. Án þess að fara
út í þá sálma, skal þó á það bent
þeim er ekki þekkja til þeirrar
ræktunar, að þegar fræin eru
þroskuð er landið slegið, heyið
þurrkað, og það má gera á mis-
munandi hátt. Síðan hefst þresk-
ingin en þó aðrar vélar notaðar en
við bygg- og hafraþreskingu.
Allt grasfræið er óvenju vel
þroskað í ár, enda hefur tíðin
sunnanlands verið ágæt.
Klemens flutti inn Gullaugað.
Kartöfluræktin er ekki mikil
eða ekki nema í 2 dagsláttum
lands. Uppskeran er í góðu með-
allagi. Er þetta að mestu leyti
stofnræktun.
Tvö þau kartöfluafbrigði, sem
algeng eru hér á landi, en það
eru Gullauga og Ben Lomond,
flutti Klemens inn. Gullaugað
kom hann sjálfur með heim frá
Noregi fyrir löngu síðan og
breiddist það afbrigði út um allt
land. Hitt afbrigðið, Ben Lomond
er frá Finnlandi og hefur víðast
gefið mikla uppskeru. Þær kart-
öflur eru hvítar og ekki eins ljúf-
fengar og Gullaugað.
Heymjölsframleiðsla.
Heyskapurinn gekk vel á
Sámsstöðum í sumar, eins og
víðast hvar á landinu sunnan-
verðu. En Klemens hefur þó
(Framhald á 11. síðu).
Markaðurinn
Ný tízkuverzlun var opnuð sl.
laugardag í stórhýsi Kristjáns
Kristjánssonar við Geislagötu hér
á Akureyri. Eru þar á boðstólum
fatnaður og snyrtivörur kvenna.
Þar er líka þessa viku sérfræð-
ingur, er leiðbeinir endurgjalds-
laust um meðferð og val Helena
Rubinstein snyrtivara.
Þessi nýja verzlun er mjög
smekkleg og vöruúrval mikið og
virðist Ragnari Þórðarsyni & Co.
h.f. hafa vel tekizt með opnun
hinnar nýju verzlunar.