Dagur - 11.07.1956, Page 4
4
D A G U R
Miðvikudaginn 11. júlí 1956
$SSS$»4$S$Í!W«S$3SÍ«!«ÍSÍ$W$Í$S3S$$««SÍS$«4Í
Í DAGUR |
j Ritstjóri: ERLINGUR DAVÍÐSSON. j
2 Afgreiðsla, auglýsingar, innheimta: 22
2 Þorkell Björnsson. |
Skrifstofa í Hafnarstræti 90. — Sími 1166.
Árgangurinn kostar kr. 75.00. 22
IBlaðið kemur út á miðvikudögum.
Gjalddagi er 1. júlí. 22
PRENTVERK ODDS BJÖRNSSONAR H.F. |
Miklar vonir eru bundnar við
síldveiðarnar
Á ANNAN ÁRATUG hefur síldveiðin fyrir
Norðurlandi brugðizt að mestu. Áður fyrr var síld-
veiðin góð og það svo, að uppgripaafli var ár. eftir
ár. Var aflinn þá ýmist nýttur í bræðslu eða salt
eftir því hvernig á stóð. Nú hefur um nokkur ár
sama og engin síld farið í bræðslu, miðað við það
sem áður var. Öll síld sem veiddist var söltuð,
enda verðmeiri þannig verkuð.
í vor fóru skipin að búa sig til veiða á venjuleg-
um tíma, en sjómennirnir ,munu þó ekki hafa verið
mjög bjartsýnir um verulegan árangur, og er það
ekki óeðlilegt þegar reynsla síðustu ára er höfð í
huga. En um það leyti, sem fyrstu skipin komu á
miðin, fór að fréttast um síld frá rannsóknarskip-
inu Ægi, og strax þar á eftir fór síldin að veiðast.
Var það á hinu gamla veiðisvæði vestur á Skaga-
grunni og kringum Grímsey, en á vesturvæðinu hef-
ur sama og engin síldveiði verið um margra ára
skeið. Varð þetta strax til þess, að menn fóru að
verða bjartsýnir um áframhaldandi síldveiði, og at-
hafnalífiti á verstöðvunum norðanlands glæddist á
samri stundu.
EINS OG ALKUNNUGT ER, er. það eitt af
þjóðfélagsvandamálum okkar ,að halda jafnvægi í
byggð landsins. Ekkert hefur verið eins hættulegt
jafnvæginu og hið tímabundna atvinnuleysi í ver-
stöðvunum út um landið. Er ekki að undra þó að
fólk leiti á aðra staði, þar sem atvinnulífið er blóm-
legra og lífsafkoman vænlegri. Þannig hefur þróun-
ini verið undanfarin ár. Síldarleysið á ekki lítinn
þátt í því, jafnhliða hinum miklu uppgripum, sem
fólk hafði af hernaðarvinnu á Suðurnesjum. Hinar
björtu vonir, sem menn byggja nú á áframhaldandi
síldveiði í sumar, eru því gleðitíðindi fyrir alla þá,
sem óttazt hafa afleiðingarnar af fólksflóttanum úr
dreifbýlinu.
Um síðustu helgi bárust þær fréttir að uppgripa-
afli væri á síldarmiðunum, og að öll skip hefðu
fengið einhvern afla. Jafnframt bárust þær fréttir
úr verstöðvunum, að nú þegar væri orðinn skortur
á vinnuafli til þess að hægt væri að nýta aflann í
salt, en þannig gefur hann beztan arð bæði fyrir.
sjómennina, útgerðina og ve'rkafólkið í landi, enda
skapar mikil síldarsöltun aukna vinnu, ekki aðeins
yfir háveiðitímann, heldur langt fram eftir hausti
vð áframhaldandi verkun og varðveizlu síldarinnar.
Ekki má heldur gleyma því, að saltsíld er dýr vara
til útflutnings og gefur þjóðarbúinu drjúgar gjald-
eyristekjur.
EKKI SKAL UM ÞAÐ SPÁÐ, hvert verði áfram-
hald á þessari góðu byrjun, en óskandi er að þær
glæstu vonir, sem við sildina eru bundnar, verði
ekki falsvonir að þessu sinni. Væri ekki vanþörf á
að uppgripaafli, og þar af leiðandi góð afkoma
þjóðarbúsins, kæmi einmtit nú þegar fjöldi íslend-
inga virðist vera að gefa trúna á landið og auðæfi
þess upp á bátinn, en vilja flýja á náðir erlends
herliðs um vinnu til þess að framfleyta lífinu.
Fólkseklan á verstöðvunum norðanlands og útlend-
ingarnir sem vinna í sveitinni og á togurunum, sýna
að Iandið hefur vinnu að bjóða öllum þeim sem
vilja vinna, þó að tekjurnar yrðu kannske ekki eins
geysilegar á hvern einstakling eins og af umboðs-.
launum og alls konar braski, sem
margir vilja lifa af eingöngu.
Vonandi eiga síldarbátarnir eft-
ir að koma oft að landi, hlaðnir af
hinum verðmæta og langþráða
fiski, sem virðist hafa yfir að ráða
seiðandi töframætti fyrir alla þá,
sem honum hafa kynnzt.
jón skrifar um útvarssöguna.
VAL ÚTVARPSINS á þýddum
framhaldssögum virðist tæplega
vera gert í því augnamiði að
geðjast hlustendum eða hví eru þá
valdar gamlar sögur, sem til eru á
íslenzku og mikill hluti hlustenda
heíur þegar lesið?
Þeir, sem hafa lesið þessar sög-
ur, nenna ekki að hlusta, en hinir,
sem ekki hafa lesið og ef til vill
fá áhuga á sögum þessum, ná sér
bara í bækurnar og ljúka þeim á
einni kvöldstund, og þá er þeirri
skemmtun lokið.
Þær þýddu útvarpssögur, sem
vinsælastar hafa orðið, Bör Bör-
son og Ástir piparsveinsins, höfðu
ekki áður verið gefnar út hér á
landi, þær voru fólki ókunnar áð-
ur, þær voru ferskar og vöktu for-
vitni um leið og skemmtun, annars
hefðu þær aldrei náð þeim vin-
sældum, sem raun bar vitni.
Fólk vill fá sögur, sem það hef-
ur ekki lesið, og helzt einhverjar,
sem það getur ekki náð í til að
lesa. — Munið það næst, útvarps-
menn!
Söngur í Bárðardal.
KIRKJUKÓR Lögmannshliðar-
sóknar hélt söngskemmtun að
Sandvík í Bárðardal laugardags-
kvöldið 16. júní og mátti til tíð-
inda telja, að æfður blandaður kór
sækti svo langt frá ströndinni inn
til landsins til að syngja fyrir fólk-
ið. Þetta er ekki stór söngflokkur,
aðeins rúmlega tuttugu sungu
þarna og mátti það með ólíkind-
um heita, hvað söngfólkið fyllti
samkomuhúsið með unaðslegum
söng. Og naumast hefði maður
trúað 'því, ef ekki hefði blasað við,
áð SVö fámennur samkór léti svo
að - sér .kveða, og mun hvort
tveggja koma til, frábær söng-
stjórn Áskels Jónssonar söngstjóra
og að valinn maður er í hverju
rúmi.
Einsöngur frú Helgu Sigvalda-
dóttur vakti hrifningu allra, eink-
um í laginu Sjá þann hinn mikla
flokk sem fjöll, sem hún söng
ljómandi vel. Mörg Iögin voru erf-
ið í flutningi fyrir ekki stærri kór,
t. d. Kvöldbæn eftir Björgvin
Guðmundsson, sem þó var með
miklum ágætum flutt.
Óll þessi söngskemmtun bar
svip hreysti og gleði, sem allir
viðstaddir þakka og munu lengi
minnast.
Sýnum göfugum gesti
þakklætisvott
Guðrún Brunborg sýnir kvik-
myndina „A valdi eiturlyfja“ í
Nýja-Bíó á Akureyri í dag, mið-
vikudag, kl. 9 e. h. Þótt öllum sé
kunnugt hið mikilvæga og árang-
ursrika starf frú Guðrúnar, í þágu
íslenzkra námsmanna í Noregi, er
þó rétt og skylt að vekja enn einu
sinni athygli á því.
Hefur frúin þegar unnið þrek-
virki og stöndum við í mikilli
þakkarskuld við hana og hennar
óeigingjarna og djarfa starf. Get-
um við sýnt þann Iitla þakklætis-
vott að sækja sýninguna í kvöld.
Með því leggjum við líka okkar
skerf til að létta íslenzkum náms-
mönnum dvöl við háskólanám
í Noregi.
Vel hefði farið á, að samkomu-
gestir hefðu allir mætt áður en
söngurinn hófst, en ekki beðið
þess að dansinn hæfist, sem á eftir
kom, en um það tjáir ekki að tala,
þar ræður hið frjálsa val fólksins.
Vafalaust má telja, að svo góðir
gestir sem Krikjukór Lögmanns-
hlíðarsóknar var x Bárðardal með
söngstjóra sinn, sem svo vel talaði
til gömlu sveitunga í Bárðardaln-
um áður en söngurinn hófst —-
vafalaust má telja að slík gest-
koma sé fullt svo áhrifamikil til
„jöfnunar í byggð Iandsins“ og all-
ur orðaflaumurinn sem þó vin-
gjarnlegir ræðumenn láta frá sér
fara nú um sinn, og mætti veita
ýmsum bending, um hvers sveit-
irnar þurfa með öðrum þræði.
J-
Zóphónías Zophóníasson
bílst jóri á Blönduósi
fimmtugur
Föstudaginn 6. júlí lögðum við
hjónin leið okkar til Blönduóss að
heimsækja vini okkar þar, Zópho-
nías Zóphoníasson og fjölskyldu,
en þann dag átti hann fimmtugsaf-
mæli. Það var margt um manninn
þar, sem við var að búast, þar sem
persónulegar vinsældir hans og
þeirra hjóna eru með afbrigðum
góðar og Zóphonías einn af elztu
og traustustu bifreiðastjórum í
Húnavatnssýslu, svo.' að ekki sé
lengra farið. Þegar Zóphonías hóf
bifreiðaakstur sinn ungur að aldri
(raunar ungur enn) voru vegir
ekki eins góðir yfirferðar og nú er,
en þótt erfitt væri að komast
áfram, bæði hvað vegi og veður
snerti, heppnaðist honum leiðin,
stýrði bíl sínum öruggri hendi, svo
vel, að mér sem þessar línur skrifa
er ebki kunnugt um, að á allri
hans keyrslu, hafi hann hent nein
óhöpp og þegar hann nú eftir öll
þessi ár, horfir til baka, má hann
sannarlega vel við una.
Hann keyrði um langt skeið
mikið fyrir Vatnsdælinga og
aðra, enda sýndu þeir og aðrir,
það, sem hafa notið hjálpar
Zóhoníasar og trausts, með því
að fjölmenna til hans 6. júlí,
heiðra hann á margvíslegan hátt,
með hlýjum handtökum, árnaðar-
óskum og góðum gjöfum. Um eitt
hundrað manns heimsóttu þau
hjón þenna dag. Kona, Zóphonías-
ar, Guðrún Einarsdóttir, átti líka
sinn stóra þátt í því að gera þenn-
an dag sem ánægjulegastan fyrir
mann sinn og gesti, með sínum al-
kunna myndarskap, hún og þau
hjón bæði, þekkt fyrir gestrisni
sína og alúð. Þar þekkjast heldur
ekki nein pólitísk veðrabrigði.
Að síðustu hjartans þakkir okk-
ar hjóna til Guðrúnar og Zóphoní-
asar, fyrir tryggð þeirra og órofa
vináttu.
Guð blessi þau og fjölskyldu
þeirra um alla framtíð.
Helga Jónsdóttir frá Öxl.
r
Ut á hlaupabrautina
Hvort sem það nú mundi stöðva eðlilega framþró-
un á ýmsum sviðum eða ekki, ef allir væru ánægðir
með sitt, er hitt þó víst, að margir leita langt yfir
skammt að gæðum lífsins og sætta sig ekki við það
sem lífið hefur lagt í lófa þeirra. Kapphlaupið að
einhverju vissu takmarki, er stundum svo þrotlaust
og sjúkt að nálgast geðveiki. Og það er svei mér eng-
inn smásprettur að hlaupa mestan hluta æfinnar, og
stundum alla æfina, að ímynduðu, endanlegu loka-
takmarki, sem á að vera uppfylling allra vona og
óska, en gefa sér ekki tíma til að njóta gæða íilver-
unnar, vanrækja konu og börn, blanda ekki geði við
beztu vini sína og gefa sér ekki einu sinni tíma til að
njóta hamingju einverustunda, lesa ekki góðar
bækur, já, taka ekki eftir fegurð jarðarinnar í sum-
arskrúði eða dýrð himinsins við fyrsta skin morg-
unsólar.
Flestir munu þekkja ung hjón, sem eftir stuttan
tíma finna til tómleikans og setja þá alla von á fyrsta
barnið. Bara að þau gætu eignast erfingja, þá yrði
dásamlegt að lifa. Oftast uppfyllist þessi ósk, en
hvar er hamingjan? Móðirin þreytt og nýtur ekki
svefns og værðar. Maðurinn leiður. Áhyggjurnar
hafa haldið innreið sína á litla heimilið. Barnið færði
þeim ekki hina þráðu hamingju. Þvert á móti hafði
það fært hjónin hvert frá öðru. Stundum geta lækn-
ar, sé þeirra leitað, kennt hinum ungu hjónum að
leggja meiri rækt við hjónaband sitt, með góðum
V- «*
árangri.
Fjöldi manna og kvenna vaða í svipaðri villu,
Þetta fólk álítur, að ef það nái ejphv^rjþ yjssu tak-
marki, eignist til dæmis betri íbúð, fwllkomin hús-
gögn, bíl eða eitthvað af hinum ytri þægindum, verði
Iífið eins og fegursti draumur. Réynslan sýnir að
þetta er sjaldan rétt, þótt hver verði að setja ein-
hverjar lágmarkskröfur. hr, .... ■ ■■ >
I nýútkomnu Readers Digest er útdrátt’ur úr bók
— The Grass is Never Greener, kem 'íjállar!úm.hjón,
sem voru stöðugt að leita að stað, þar sem veðráttan
og allt annað væri sem ákjósanlegast. Þau varu upp-
alin’í Toronto, en fannst þar svo kalt á veturna, að
þau fluttu til Florida. Þar var of heitf á sumrin. Það-
an til New Mexiso, en þar var margt að, svo að þau
fóru heim aftur til Toronto; skömmu síðar flúðu þau
borgarlífið út á land, en þar var of fámennt. Enn einu
sinni lögðu þau land undir fót og fóru nú til Cali-
forníu og fundu stað, þar sem veðráttan var dásam-
leg, en samt voru þau ekki ánægð, þau söknuðu vina
sinna í Toronto. Að síðustu komst eiginmaðurinn,
sem skrifar bókina, að þessari niðurstöðu:
„Nú veit eg, að það eina, sem hægt er að gera, er
að sætta sig við — snjóinn, frostið, þokuna, eða hvað
sem það er. Þetta er í raun og veru gamla sagan —
eini vegurinn til að öðlast gæði lífsns, er að njóta
sem bezt þess góða, sem forsjónin hefur látið manni
í té.“
Og nú eru þau komin til Toronto á ný.
En fæstir hafa efni á svo dýrkeyptri reynslu. En
allir hafa efni á að njóta lífsins, ef þeir aðeins kunna
það. Það verður þó aldrei gert á harða hlaupum, eft-
ir ímynduðum og fjarlægum hlutum og heldur ekki
eftir uppskriftum fræðimanna. Þvi miður virðist
borgarlífið leiða æ fleiri á þá hlaupabraut.
Látið unglingana annast garðplöntur
„Látið barnið, strax og það er fært til þess, fá dá-
lítið horn í garðinum fyrir fáeinar plöntur, ungling-
inn síðar heilt beð eða garðholu, sem hann svo stundar
með tilsögn hinna eldri, eftir megni. Oft mun lieyrast,
að þetta sé óþrifavcrk fyrir barnið og föt þess, það eigi
ekki íyrir því að liggja að vinna moldarverk. — A þá
barnið heldur að ganga í iðjuleysi? Hvað liggur svo
fyrir barninu? Vegni því eigi sem gullfiski, þá kemur
oftast matjurtagarðurinn að gx'xðu gagni, livort heldur
við velmegun eða fátækt er að búa...."
Árni Thorsteinsson, landfógeti.