Dagur - 20.03.1957, Síða 5

Miðvikudaginn 20. marz 1957
D A G U R
5
UM DAGINN OG YEGINN
Fiskurinn við bæjarvegginn.
Það er álit sjómanna, að fiski-
göngur séu að breytast allmikið
hin síðustu hér við Norðurland.
Hin árvissa vorganga, sem treyst
var á og sjaldan brást, virðist
vera að hverfa, en í stað þess
gangi fiskur upp að landinu og
jafnvel inn í firði, að vetrinum
fyrir áramót. í vetur gerði Krist-
ján Jónsson kaupmaður tilraun
með nýtt veiðitæki Fiskifélagsins,
fiskinótina og varð af því tölu-
verður árangur. Tilkostnaður er
mjög lítill við þessa veiði þegar
hún er sótt aðeiris út fyrir bæjar-
vegginn. Fjörðurinn er fullur af
smásíld og er það að vísu ekki ný
saga. Fiskveiðitilraun Hagbarðs
og fleiri báta í Húsavík tvær síð-
astliðnar vetrarvertíðir, benda
til þess að vert sé að athuga
möguleika á hagnýtingu þess
fiskjar, er virðist í vaxandi mæli
ganga á mið við norðurströndina
fyrri hluta vetrar.
Þrjú skip frá Akureyri: Snæ-
fell, Súlan og Kópur eru nýlega
farin á togveiðar.
Þegar lífæðar lokast.
Frá því um mánaðamótin jan-
úar—febrúar hefur snjóað meira
og minna á Norðurlandi, að fáum
dögum undanskyldum. Er snjór-
inn víðast jafnfallinn og hefur
hann valdið miklum erfiðleikum
í flutningum og hvers konar sam-
göngum í sveitum. í byggðunum
við Eyjafjörð hefur allt kapp
verið lagt á að brjótast með aðal-
framleiðsluvöru bændanna, mjólk
ina, og hefur það tekizt, með
nokkrum undantekningum og
ærnum kostnáði. Akureyring-
ar hafa lítt orðið varir við þessar
truflanir í samgöngum, því að
mjólk hefur ekki skort í bænum.
Á hverjum degi blasir sú stað-
reynd við okkui', að ennþá eigum
við engin viðunandi samgöngu-
og flutningstæki, þegar veruleg-
ur snjór kemui'. Það er því til-
finnanlegra, að búskapai'lag er
orðið þannig, að það byggist
beinlínis á ótrufluðum og örum
samgöngum allt árið. Mjólkur-
framleiðslan heimtar daglegar
ferðir um allt héraðið. Vegirnir
eru lífæðar atvinnulífsins, sem
verðut' að halda opnum. En það
er sannast mála, að þær aðferðir,
sem til þess eru notaðar nú, eru
alveg ófullnægjandi og tryggja
hvergi flutningana svo sem þarf
að vera. Marghjóla trukkbílar, að
vísu öflugir vagnar geta verið
góðir á vissu stigi, þ. e. þegar
þæfingsfæri er komið og ófært
venjulegum bifreiðum. En þeir
lúta sömu lögum og aðrir bílar,
að þurfa að hafa „fast undii' fót-
um“. Jarðýturnar ryðja vegina
þegar allt ætlar að stöðvast og
draga jafnvel stóra mjólkursleði.
En þær eru seinfærar og dýrar í
rekstri.
Samkvæmt þeirri reynslu, sem
fslendingar hafa alltaf haft. af
samgöngum í snjóalögum, pg hafa
enn, verðum við að komast leiðar
okkar ofan á snjónum, í stað þess
að grafa okkur göng um hann og
binda vetrarferðirnar við sumar-
vegina. Framtíðarlausnin hlýtur
að byggjast á þeirri meginstefnu,
fremur en þeirri, að treysta á
sérstök vinnutæki til snjómokst-
urs, til snjóbræðslu, samanber
eldspúandi skriðdrekar, eða snjó-
m
SIGURRÓS
- 18. apríl 1902 - 8. marz 1957. -
I blindni títt vér lötrum lífsins braut 18
og lítið skynjum — grunar stundum fleira,
því reynslu-vef sinn slær oft þrotlaus þraut,
— á þeirri leið er margt að sjá og lieyra.
En sumir bera byrðar sínar létt
og brosa jafnvel móti stritsins degi, •
þóít aðrir þrevtist eftir stuttan sprett \
og örmagnist á miðjuin, sléttum vegi.
f tregans lundi er sigurfræi sáð,
og sólin kyssir líf úr dökkri moldu,
svo sorgarundrið grær af guðanáð
og geymir stundum dýrstu von á foldu!
'i' ■-*?! T''
Því ævi vorrar áfangi nær skammt,
og enginn veit hvar gista muni að kveldi.
Um álfur geimsins áfram stefnir samt
vor innsta þrá — í leit að Drottins veldi:
’
Og sá, er leitar, loksins finnur veginn
að loka-takmarkinu — beggja megin.
(Afmælisljóð 1952.)
Nú fylgii’ hugur minn þér langar leiðir,
er leggur þú úr jarðlífs köldu vör.
Og lof sé Drottni’, er götur vorar greiðir.
Ilann gefi byr á þinni hinztu för.
(16. marz 1957.)
HELGI VALTÝSSON.
blástur. En ef til vill leysa vís-
indi efnishyggjunnar þessa þraut
í næstu framtíð.
Eins og áður hefur verið drepið
á hér í blaðinu, greiðir ríkið að-
eins hluta af kostnaði við snjó-
mokstur ,en íbúar sveitanna hinn
hlutann. Gætir misræmis í þess-
um málum norðanlands og sunn-
an, sem nauðsynulegt er að lag-
færa og norðlenzkir bændur
þurfa að vinna að.
Gullna hliðið.
Gullna liliðið eftir Davíð Stef-
ánsson skáld frá Fagraskógi,
verðu.r afmælisleikrit Leikfélags
Akureyrar. Ei' það æft af kappi
undir stjórn Jóns Norðfjöi'ðs
leikara og er þegar farið að síga
á seirrsi hluta undirhúningsins.
Það er vel til fundið, að velja
einmitt þetta leikrit á þessum
tímamótum Leikfélagsins og mun
það án efa verða vel sótt.
Menntskælingar hafa lokið
leiksýningum á sjónleiknum En-
arus Montanus eftir Ludvig Hol-
berg. Var honum vel tekið í
skemmtilegri meðferð hinna ungu
manna, undir stjórn Bjargar
Baldvinsdóttur.
Margir leikunnendur hér í bæ
hafa látið sig dreyma um að tak-
ast mætti að setja íslandsklukku
Laxness á svið hér. Að sjálfsögðu
þyrfti að breyta leiknum eitt-
hvað, vegna ófullnægjandi leik-
sviðsbúnaðs. En slíka erfiðleika
mætti án efa yfirstíga í sam-
vinnu við höfundinn. Ætti Leik-
félag Akureyrar að athuga þessa
möguleika gaumgæfilega.
Bcr liönd fyrir höfuð sér.
í síðasta tölublaði Dags var
vikið nokkrum orðum að stjórn,-
arandstöðunni og á það þent,
hvernig hún notaði málefnin til
framdráttar einstökum flokks-
gæðingum, og ef það væri ekki
hægt, þá væri áhuginn rokinn út
í veður og vind. Voru um þetta
nefnd tvö nærtæk dæmi, er
snerta Akureyri sérstaklega:
Tunnuverksmiðjan og Húsmæðra
kennaraskólian.
Áhugi Sjálfstæðismanna á Ak-
ureyri ef dæma má af íslendingi,
beinist ákveðið að vissum mönn-
um og hefur svo verið lengi. Einu
sinni var hægt að skrifa fjálgleg-
ar greinar um Tunnuverksmiðj-
una og birta myndir af þingmanni
bæjarins. Þá voru síldartunnur
mikils virði. Sömu sögu er að
segja af Húsmæðrakennaraskól-
anum.
En síðan þingmaður Sjálfsæð-
isflokksins valt út úr Síldarút-
vegsnefnd og út úr Alþingi hefur
íhaldsblaðið á Akureyri ekki
lengur áhuga fyrir þessum mál-
um. Um það ber Islendingur
bezta vitnið.
Áhuginn var bundinn við mann
en ekki málefni og er gott dæmi
um þá sýndarmennsku, sem Sjálf
stæðisflokkurinn er stimplaður
með á bak og brjóst.
Svar til Einars míns
Þú hefur Einar til m'ín' talað
tímanlegum hugsunum,
en forvitni þinni færðu svalað
ef færirðu mig úr buxunum.
ÞURA.
Auðvitað bregður íslendingi
ónotalega við þegar þetta er rifj-
að upp, saman ber síðasta tölu-
blað hans. En ritstjóri blaðsins
verður að sakast um það við
sjálfan sig að hafa fremur fetaS í
fótspor aðalblaða flokksins um
baráttuaðferðir, en að leggja
hagsmunamálum bæjar og héraðs
það liðsinni sem hann mátti.
Kiimhestur var rétt-
mætt svai*
Kona hefur nú rétt til að svara
fyrir sig með kinnhesti, án þess
að karlmaður slái hana aítur. —
Þessu var slegið föstu nýlega
fyrir dómstóli í New Jersey. —
Dómstóllinn fjallaði nýlega um
þetta mál, milli matsveins og
stúlku, sem gekk um beina, og
reis það út af máii um buff með
lauk. Stúlkan gaf manninum
kinnhest. Hann svaraði með
nokkrum orðum, sem ekki standa
í neinni orðabók og réðist á hana,
svo að hún lenti á kæliskáp með
bakið. Dómstóllinn dæmdi stúlk-
unni 5.116 dollara í skaðabætur
og 75 sent betur.
í forsendum fyrir dómaum
segir: að það tilheyri almennri
þekkingu á lífinu, að vita það, að
kinnhestur, sem kona gefi —
sérstaklega þegar hann er gefinn
til að mótmæla óviðeigandi tali
og ósæmilegu, sem særir tilfinn-
ingar hennar — sé ekki tilefni til
andsvara eða andstöðu a£ hendi
mannsins.
Viðtal við lón Kjartansson bæjarstjóra á Sigluf.
Blad'ið hafði tal af Jónj Kjartans-
syni, bœjarsljóra d Siglufirði i gar
og spurði frélta úr kaupstaðnum.
Lct hann góðfúslega eftirfarandi
i té:
Þúsundasti fundurinn.
Hinn 13. þ. m. hélt bæjarstjórn-
in í Siglulirði 1000. fund sinn að
Ilótel Hvanneyri. Til þessa fundar
hafði öllum verið boðið, er setið
hafa í bæjarstjórn kaupstaðarins
eða mætt á fundum sem fulltrúar.
Ennfremur voru boðnir- starfsmenn
bæjarins og bæjarfyrirtækja. Fund-
urinn var svo auðvitað opinn öðr-
um, er lilýða vildu á. — Um 160
manns sóttu íund þennan.
Forseti bæjarstjörnarinnar, Bald-
ur Eiríksson, setti fundinn og
minntist látinna bæjarfulltrúa. Jón
Kjartansson, bæjarstjóri, flutti á-
varp til fyrrverandi bæjarfulltrúa.
Byggðasafn.
Fundurinn samþykkti að stofna
byggðasafn í Siglufirði. Verður það
til húsa á efri hæð lögreglustöðvar-
innar, cr bærinn keypti fyrir tveim
árum. Ei' Jiað allstórt steinlnls í
miðjum bænum. í stjórn byggða-
safnsins voru kosnir jiessir ntenn:
Jón lvjartansson, Guðbr. Magnús-
son, Sigurður Gunnlaugsson, Pétur
Bjarnason og Hlöðver Sigurðsson.
Siglfivðingar lieiðraðir.
Samþykkt var að minnast aldar-
afmælis Bjarna Þorsteinssönar pró-
fessors, en hann var fyrsti heiðurs-
borgari kaupstaðarins. Hann) var
fæddur 14. okt. 1861. Nefnd sú, er
kosin var af Jressu tilefni til að
arinast undirbúning, hefur J»ví 4
ár til stefnu. Hana skipa: Jón
Kjartarisson, séra Ragnar Fjalar
Lárusson, Ólafur Guðmundsson og
Þóröddur Guðmundsson.
Aðeins einn þeirnt manna er nú
á lífi, er kjörnir voru í fyrstu bæjar-
stjórnina árið 1919. Er Jtað Sigttrð-
ur Kristjánsson, sparisjóðsforstjóri.
Var hann gerður að lieiðursborgara
kaupstaðarins.
Tyrsta sjöfiti til Byggðasafnsins.
Eftir að fundi lauk, voru fram
bornar kaffiveitingar. Eundurinn
hafði verið tekinn á segulband, og
var samþykkt að gefa byggðasafninu
spóluna, og er Jtað fyrsta gjöfin til
safnsins.
Frá ]>ví að fyrsti bæjarstjórnar-
fundurinn var lialdinn árið 1919,
hafa 110 manns mætt sem hæjar-
fulltrúar.
Guðmundur Hannesson var fyrsti
oddviti bæjarstjórnarinnar og var
hann jafnframt bxjarstjóri og
gegndi Jjeim störfum til ársins 1938,
að sérstakur bæjarstjóri var kosinn.
Hann var [>ví í fararbroddi og
frumkvöðull að hel/tu hagsmuua-
málum og stórfelldustu framkvæmd-
um í Siglufirði um 20 ara skeið.
Bæjarstjórnin hefur samþykkt að
láta skrá bæjarfulltrúatal og bæjar-
stjóratal í Siglufirði og taka raddir
Jressara mahna á segulband og af-
henda [>að hinu nýja byggðasafni.
Togara- og kátakaup.
Þrír Siglfirðingar sækja um að
kaupa 250 tonna fiskibáta úr stáli
írá Austur-Þýzkalandi, jrcir Þráinn
Sigurðsson, útgerðannaður, Jón
Guðjónsson, skipstjóri, og Vigfús
’Eriðriksson, framkvæmdastjóri.
Bæjarstjórnin hefur ákveðið að
festa kaup á einum togara til við-
bé)tar, og er verið að vinna að Jieim
málum.
Akureyrartogari er að landa hér
230 tonnum fiskjar og heimatogarar
munu koma af veiðurn í næstu viku.
Verður ]>ví næg íshúsvinna næsta
hálfan mánuð.
Mikill snjór er í bænum, og hef-
ur Jsað valdið nokkrum erfiðleikum
að koma þungaflutningi á ákvörð-
unarstað, svo sem kolum og olíu.
SjónUikurinn ímyndunarveikin.
Sjónleikurinn ímyndunarveikin
(Framhald á 7. síðu).