Dagur - 17.08.1966, Qupperneq 4
s
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-1166 og 1-1167
Bitstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓN SAMÚELSSON
Prentverk Odds Bjömssonar hi.
í framkvæmd
í APRÍLMÁNUÐI 1963 héít Sjálf-
stæðisflokkurinn landsfund í Reykja
vík. Á þeim landsfundi gaf flokkur-
inn út svohljóðandi yfirlýsingu:
„BÆNDUM HEFUR NÚ VER-
IÐ TRYGGT UMSAMIÐ VERÐ
FYRIR FRAMLEIÐSLUNA.“
Þeim, sem trúðu, þótti það að von-
um góð tíðindi. í alþingiskosning-
unum, sem fram fóru vorið 1963;
var því líka óspart fram haldið, við
bændur landsins, að landbúnaðar-
ráðherra væri búinn að vinna það
afrek, að tryggja bændum verðlagsr
grundvallarverðið. Stjórnin vænti
bersýnilega, að yegna þessara afreka
myndi Iienni fyrirgefin vaxtahækk-
unin í Bi'inaðarbankanum, bænda-
skatturinn, drátturinn á breytingu
jarðræktarlaganna o. fl.
í Morgunblaðinu og ísafokl var
Ingólfur Jónsson auglýstur sem hinn
fullkomni landbúnaðarráðherra. —
Með skrumi var því lialdið fram, að
útflutningsuppbætur á landbúnað-
arvörur liefðu ekki verið til fyrr en
í tíð „viðreisnar“. Þetta var ósatt.
Verðbætur á útfluttar landbúnaðar-
vörur voru áður greiddar úr útflutn-
ingssjóði. Þar að auki átti laftdbún-
aðurinn, áður en Ingólfur tók við,
rétt til að hækka innanlandsverðið
til að auka litflutningsverðmætið, ef
þess gerðist þörf. En sá réttur var af
bændum tekinn um leið og nýja út-
flutningsbótaákvæðið var sett inn í
framleiðsluráðslögin.
Staðreyndirnar segja nú til sín og
ekki haía bændur komizt hjá að
verða þeirra varir. Þeir hafa rekið
sig harkalega á það, að kenningin
frá 1963, um verðtryggingu Ingólfs,
var heilaspuni. Dýrtíðin liefur vaxið,
framleiðslukostnaður aukizt, og fé
vantar til að koma útflutningsverð-
mætinu í samræmi við verðlags-
grundvallarverðið. Ef ekki koma til
nýjar ráðstafanir tapa bændur veru-
legum hluta tekna sinna, samanber
innvigtnnargjaldið.
I trú á það, að verðtrygging Ing-
ólfs væii staðreynd, hafa margir auk-
ið framleiðslu sína á undanförnum
árum. Og nti stendur bændastéttin
frammi fyrir miklum vanda. Ríkis-
stjómin hefur synjað henni um all-
ar þær ráðstafanir, sem til mála gátu
komið til að rétta hennar hag, nema
þá einu, að leggja innviktunargjald-
ið á mjólkina og lækka smjörverðíð.
Bændastéttin hefur nú, sem einn
maður, risið til varnar og sækir nú
(Framhald á blaðsíðu 7).
Beðið eftir komu Sigurbjargar til Ólafsfjarðar, en þar var viðbúnaður mikill. (Ljósmynd: S. H. S.)
(Framhald af blaðsíðu 1)
afhenti skipið eigahda. Þá flutti
Ásgrímur Hartmannsson, bæj-
arstjóri, ávarp, bauð skipið vel-
komið og lýsti ánægju sinni yf-
ir komu þess, en Lúðrasveitin
lék milli atriða og Karlakór
Ólafsfjarðar söng.
Magnús Gamalíelsson, eig-
andi hins nýja skips, flutti
ræðu og rakti tildrögin að því,
að skipið var byggt í Slippstöð-
inni h.f. á Akureyri. Fiutti
hann -forstjóra -og starfsmönn-
um þakkir og afhenti síðan Ól-
afi Jóakimssyni skipstjóra og
skipshöfn hans skipið til varð-
veizlu. Þá flutti fiskimálastjóri,
Davíð Ólafsson, stutt ávarp og
flutti kveðjur frá Magnúsi Jóns
syni, fjái-málaráðherra og Egg-
ert G. Þorsteinssyni, sjávarút-
vegsmálaráðherra.
Að lokum bauð Magnús Gam-
alíelsson öllum viðstöddum til
kaffidrykkj u í félagsheimilinu
Tjarnarborg. Milcill fjöldi gesta
kom frá Akureyri með skipinu,
í boði Magnúsar. Voru það eink
um þeh' menn, sem unnið höfðu
við skipið og konur þeirra. Þá
bauð eigandi öllum að skoða
skipið þann dag og næsta dag.
Magnús setti samsætið í Tjara-
arborg og bauð gesti velkomna,
sem munu hafa verið hátt á
þriðja hundrað manns. Voru
þar margar ræður fluttar og
sungið. Margar heillaóskir bár-
ust og blómagjafir. Var þetta
allt hið ánægjulegasta boð og
Magnúsi og öðrum til hins
mesta sóma.
Sigurbjörg ÓF 1 er stálskip,
346 smálestir, smíðuð í Slipp-
stöðinni h.f. á Akureyri. Hún
er fyrsta stálskipið, sem Akur-
eyringar smíða, en jafnframt
það stærsta, sem smíðað hefur
verið á íslandi. Hún er því al-
ger frumsmíð Slippstöðvarinn-
ar í þessari skipasmíðagi'ein
okkar fslendinga. Sigurbjörg er
mjög vandað og glæsilegt skip,
hvar sem á er litið. ÖIl innrétt-
ing úr harðviði og vistarverur
búnar Öllum nútíma þægindum.
Allur frágangur er mjög vand-
aður. Skipið ber þeim fegurst
vitni, er þar lögðu hönd að
verki.
Sigurbjörg er búin 950 hest-
afla Mannheim-vél og var' mesti
ganghráðl í reynsluferð 12,8 míl
ur. Þá érú í skipinu 2 ljósavélar,
hvor 108 hestafla og við hverja
vél 65 kílówatta rafall og auk
þess 54 kw rafall við aðalvél. —
Tvö sjálfvirk fiskileitartæki,
tvær ratsjár, lóranstöð og yf-
irleitt öll þau öryggistæki, seni
nútímatækni hefur upp á að
bjóða. Auk þess eru á skipinu
tvær hliðarskrúfur, sem er al-
ger nýjung hér og í fyrsta skifti
sem íslendingar setja slíkt nið-
ur. Vélar, rafalar, dælur o. fl.
er keypt hjá Sturlaugi Jóns-
syni og Co. í Reykjavík, og
gekk öll fyrirgreiðsla á þeim
mjög vel, sagði Magnús útgerð-
armaðui'. Færði hann fyrirtæk-
inu beztu þakkir fyrir góða
þjónustu.
Sigurbjörg fer á veiðar í
næstu viku, sagði fréttaritari
blaðsins að lokum.
Skafti Áskelsson flutti eftir-
farandi ávarp við komu skips-
ins til Ólafsfjarðar:
Magnús Gamalíelsson,
frú Guðfinna Pálsdóttir.
Herra bæjarstjóri.
Herra bæjarfógeti.
Virðulega bæjarstjórn.
Góðir Ólafsfirðingar.
KOMIÐ þið öll blessuð og sæl.
Það gleður mig að sjá hve mörg
ykkar eruð komin hér til að
taka á móti þessu nýja og fal-
lega skipi. Það er mér mikil
gleði að fá tækifæri til þess að
lcoma hingað á Sigurbjörgu. Og
ég vona og bið að það megi ætíð
hvíla jafnmikil sól og birta á
allan hátt ýfir komu hennar til
heimahafnar sinnar.
Magnús Gamalíelsson! Ennþá
einu sinni þakka ég þér það
traust sem þú sýndir okkur
með því að fela okkur smíði
þessa skips. Ég óska þess og bið
að þetta verði farsæl fleyta á
allan hátt. Ég veit fyrir víst að
allir hafa lagt sig fram til þess
eftir beztu getu að smíði skips-
ins yrði sem allra bezt, frá því
fyrsta til hins síðasta. Og ég
veit að allir sem unnið hafa að
smíðinni biðja þess og vona að
traust og blessun fylgi hverju
þeirra handtaki.
Góðir samstarfsmenn! Nú í
dag er mér efst í huga þakklæti
til ykkar allra fýrir störf ykkar.
Eins og við vitum öll hafa ver-
ið svö ótal öfðugleikar við að
stríða og ætla ég ekki við þetta
tækifæri að ræða það nánar að
öðru leyti en því, að við skul-
um vona að það standi verulega
til bóta. Smíði þessa skips mark
ar þáttaskil í atvinnusögu Akur
eyrar, miklu meira en við gér-
um okkur ijóst í fljótu bragði.
Og við verðum öll að standa
saman og sækja á, og í sam-
einingu að berjast við örðug-
leikana, -sem vissulega verða
alltaf á vegi okkar.
Magnús Gamalíelsson! Ég af-
hendi þér hér með þetta skip
fyrir hönd Slippstöðvarinnar
h.f. Ég óska þér og allri þinni
fjölskyldu til hamingju með
skipið og bið yður öllum gæfu
og gengis, blessunar guðs um
' alla framtíð.
Með smíði hins fyrsta stál-
skips á Akureyri er brotið blað
í norðlenzkum skipasmíðum. —
Sigurbjörg er sönnun þess, að
unnt er að byggja hér vandað
fiskiskip og fagurt,' ekki síður
en hjá nágrannaþjóðum okkar.
Með vinnuhagræðingu, skipu-
lagningu og bættri byggingar-
aðstöðu ætti kostnaður ekki að
Verða þessari iðngrein fjötur
um fót.
Blaðið hitti snöggvast að máli
þá Skafta Áskelsson, forstjóra
Slippstöðvarinnar, og Bjarna
Jóhannesson stjórnarformann
stöðvarinnar. Þeir sögðu m. a.
eftirfarandi, auk þeirra upplýs-
inga um hið nýja skip, sem
fram koma í fréttum frá Ólafs-
firði:
Við þessa framkvæmd þurfti
að yfirstíga marga byrjunar-
örðugleika, og erum við nú
dýrmætri reynslu ríkari. Erfið
vetrarveðrátta tafði mjög smíði
skipsins. Nú er verið að reisa
89 m langt skipasmíðahús norð-
an Slippstöðvarinnar, 25 m
breitt og 22 m hátt. Þar mun
verða hægt að byggja allt að 2
þúsund tonna skip.
Byrjað er á byggingu nýs 480
tonna stálskips fyrir Eldborgu
h.f. í Hafnarfirði og fleiri verk-
efni eru í athugun. Þetta skip
verður reist í nýja húsinu og á
það að auðvelda alla fram-
kvæmd. Um 130 manns vinna
nú í Slippstöðinni, ásamt dótt-
urfyrirtækinu, Bjarma, sem sá
um járnsmíði og niðursetningu
véla í Sigurbjörgu.
Skafti Áskelsson bað fyrir
þakklátar kveðjur til Lands-
bankans, Fiskveiðisjóðs, bæjar-
stjórnar Akureyrar, hafnar-
nefndar, Skipaskoðunar ríkis-
ins og allra annarra, sem á einn
og annan hátt greiddu götuna
við smíði skipsins.
Að lokum skal þess svo get-
ið, sem staðfest var af þeim
Skafta og Bjarna, að ekkert
áfengi var um hönd haft við þá
áfanga í byrjunarsögu nýja
skipsins, áfhendingu þess og
mótttöku og er það hlutaðeig-
endum til hins mesta sóma.
Dagur árnar Sigurbjörgu ÓF
1, eigendum og skipshöfn allra
heilla um leið og það færir iðn-
aðarmönnum á Akureyri ham-
ingjuóskir með smíði vandaðs
fiskiskips. - E. D.
Búvélaverkstæðið á Ákureyri
STEFÁN ÞÓRÐARSON véla-
ráðunautur Búnaðarsambands
Eyjafjarðai' segir m. a. í skýrslu
sinni til BSE:
„Rekstri verkstæðisins var
fram haldið í gamla húsinu við
Hjalteyrargötu þar til um miðj
an maímánuð, en þá var starf-
semin flutt í nýbyggt hús B. S.
E. við Óseyri 2. Upphaflega var
ætlunin að flutningar færu
fram nokkru fyrr, en sökum
dráttar á framkvæmdum við
nýbygginguna var ekki hægt að
flytja fyrr og var það mjög ó-
þægilegt, þar sem vorannir eru
hafnar á þessum tíma.
1. Rekstur Búvélaverkstæðis-
ins.
Verkefni hafa verið næg á ár
inu, en þess ber að geta, að
verkstæðið vann allmikið fyrir
nýbygginguna fyrri hluta árs-
ins, auk þess sem tíðai'far var
.hagstætt, en það hefur ætíð all
mikil áhrif, hvað snertir við-
skipti við bændur almennt. Leit
azt hefur verið við að auka
reksturinn eftir föngum þannig
að viðskipti og mannahald séu
í sem heppilegustum hlutföll-
um. Nú starfa 9 menn í vinnu-
sal, auk þess hefur Sigurður
Baldvinsson verið ráðinn til
skrifstofu- og afgreiðslustarfa.
Nú seinni hluta ársins hefur
verið unnið nokkuð við smíði
snígla og tel ég að búnaður
þeirra sé nú kominn í það horf,
að ekki þurfi breytinga við
fyrst um sinn.
Varðandi tillögu þá sem sam
þykkt var á aðalfundi B. S. E.
1965 þess efnis, að athugað væri
hvort hagkvæmt yrði að verk-
stæði B. S. E. hæfi framleiðslu
á öryggisgrindum á dráttarvél-
ar, vil ég upplýsa, að eftir þær
athuganir, sem ég hef gert á
verði grinda svo og eftirspurn,
virðist þetta ekki vera hagstætt
eins og nú standa sakir, en verð
ur ef til vill athugað á kom-
andi vetri og þá í sambandi við
innflutning dráttarvéla, þannig
að hægt væri að taka nógu
margar grindur í einu.
2. Ræktunarsamböndin og vélar
þeirra.
í þessum málum er fátt nýtt.
Þjónustu minni við ræktunar-
í SÍÐASTA BLAÐI var minnzt
á Ungu Akureyri, þriðja hefti
kynningarrits Æskulýðsráðs
um Akureyri einkum hvað
snei’tir æskulýðsstax'fsemi. —
Höfð voru nokkur orð eftir
Friðjóni Skai'phéðinssyni, sem
skrifar ávarpsorð í rit þetta —
og hafði „prentvillupúkinn“ af-
lagað þau svo, að telja mátti
þau fremur til vanvirðu. En
ávarp þetta er þess vert að les-
ið sé, og þessvegna leyfir blað-
ið sér að endurpi-enta það, og
er það þá jafnfx-amt leiði'étting
á því, er í síðasta blaði birtist.
ÁYARPSORÐ BÆJAR-
FÓGETANS:
UNGA AKUREYRI birtist nú
í þriðja sinn og vekur athygli á
félögum og stofnunum, sem
ungu fólki er hollt að stai’fa í,
eða tengjast með einhverjum
hætti. Öll þessi félög eða stofn-
anir geta látið í té aðstöðu til
tómstundastai-fa og íþi'óttaiðk-
ana, bæði andlegra og líkam-
Íegra, sem munu gera hluttak-
endur sína að meiri og beti'i
mönnum, sé rétt á haldið. Hver
vili ekki verða það og hver hef-
ur ekki þörf fyrir slíkt?
Hér skal þó vakin athygli á
tómstundastai'fi, sem endist
hvei-jum manni ævilangt og er
því ánægjulegra, sem lengur og
meir er að unnið. Það eykur
persónuleika manns og sjálfs-
traust og gerir hvei'n iðkanda
að betri íslendingi. Tómstunda-
starf þetta er auðvelt að stuixda
jafnframt hluttöku í félögum
þeim og stofnunum, sem rit
þetta fjallar annai's um, og það
kostar ekki fé.
Hér er átt við íslenzka tungu
og meðferð hennar í mæltu
máli og í-ituðu.
Byi’jið með því að temja yð-
ur skýrt málfar og varast lat-
mæli og slettur. Talið ekki of
hratt, þannig að mál yðar vei'ði
óskýrt og óáheyrilegt.
Gei’ið yður far um að lesa
góðar bækur og læi'ið af þeim
gott mól. Betra er að lesa stutt-
an kafla með athygli og gaum-
gæfni, en að fara á hundavaði
yfir langt mál. Óþarfi er að
benda á það, sem hver maður
veit, að íslendingasögur og önn
ur fornrit eru gullnáma ís-
lenzks máls.
Lærið oi'ðtök og málshætti,
góð orð og setningar og reynið
að hagnýta í mæltu máli eða
rituðu á réttan hátt og gefið
gaum að stafsetningu.
Ekki er bx-ýn þörf að læra
málfræði, hljóðfi'æði eða setn-
ingarfræði, umfi'am það sem
kennt er í skólunum.
Fáir geta orðið meistarar, en
enginn er sá, sem ekki getur
aukið við kunnáttu sína og bætt
málfar sitt.
Tungan er meginstofninn í
mennipgararfi vorum. Hennar
vegna fyrst og fremst eigum
vér rétt á að vera sjálfstæð
þjóð meðal annarra þjóða
heimsins.
Ungu menn og konur. Vex-ið
samtaka um að vai’ðveita þenn-
an arf og ávaxta. Með því auk-
ið þér við menntun yðar, í'eisn
og pei'sónuleika og jafnframt
reisn íslenzku þjóðarinnai'.
Friðjðn Skarphéðlnsson.
samböndin hefur verið líkt hátt
að og áður. Þó hefur tími minn
til þessai’a mála verið með
minnsta móti, en það stendur
nú til bóta með bættri aðstöðu.
Varðandi viðhald vélanna er
vai-ahlutaútvegun lang erfiðust
og er það raunar eðlilegt þegar
þess er gætt„ að aðeins tvær
vélar af öllum vélum í'æktunar
sambandanna eru af sömu gerð.
Annars er í’ekstur ræktunar-
sambandanna heilt yfir heldur
lélegur þó þar séu þó nokki'ar
undantekningar, en þetta staf-
ar, að ég tel, mest af grundvall
ar skipulagsleysi.
3. Votheyshlöðubyggingar og
leiðbeiningar.
í sumar voru byggðar 6 vot-
heyshlöður á vegum húsagerð-
ar B. S. E., þar af ein utan fé-
lagssvæðisins. Þessar fram-
kvæmdir gengu fx-emur vel í
þetta skipti og skilar þessi star.f
semi nú dálitlum hagnaði í
fyrsta sinni frá því að ég tók
við henni.
Um leiðbeiningar er líkt og
vei’ið hefur hvað snertir að-
stoð við bændur heima fyrir.
En með bættu húsnæði eru
komnir bættir möguleikar til
að bændur geti fengið að gera
við sjálfir á vei’kstæðinu og fá
aðstoð eftir þörfum. Þetta ætti
að vera hægt yfir vetrartím-
ann og vil ég benda bændum
á að notfæra sér þetta meira en
þeir hafa gert hingað til.
Annars tel ég nauðsynlegt að
komið verði á notkun skugga-
mynda og jafnvel kvikmynda
í leiðbeiningai-þjónustu B. S.
E. Með þessu tel ég að einkum
muni vinnast það tvennt, að
erindaundirbúningur og flutn-
ingur vei-ði mun auðveldari en
þó einkum það, að með þessari
aðferð verða fundir yfirleitt
skemmtilegri og betur sóttir,
sem er mikilvægast.
4. Umsjón með byggingu verk-
stæðis og skrifstofuhúss B.
5. E.
Um þetta atriði er ekki á-
stæða til að fjölyi'ða á þessum
vettvangi þó að byggingarfram
kvæmdirnar hafi að sjálfsögðu
vei-ið stór þáttur í mínu starfi
á ái'inu.
Vinnusalur vei’kstæðisins var
tekinn í notkun, sem fyrr segir,
á síðastliðnu vori eða rúmu ári
eftir að hafizt var handa um
framkvæmdir við húsið, og var
hann þá að mestu frágenginn.
Síðan hefur verið unnið við að
fullgera skrifstofu og snyrtiher
bergi auk ýmiskonar minnihátt
ar lagfæringa, sem löngum
reynast drjúgai', en nú er þess-
um fx-amkvæmdum að mestu
lokið.
Auk fi’amanskráðra atriða úr
starfi inínu hjá B. S. E. á árinu,
sat ég ráðunautafund, sem Bún
aðarfélag íslands boðaði til,
mætti á fundum búnaðarfélaga
og ræktunarsambanda eftir því
sem óskað var.
Læt ég svo þessari upptaln-
ingu hér með lokið.“
Knattspyrnumót
drengja
UMSE gekkst fyrir hraðkeppnis
móti drengja í knattspyrnu 28.
f. m. að Árskógi. 4 lið tóku þátt
í mótinu og varð röð þeii’ra
þessi:
Sigurvegarar urðu drengir úr
Umf. Ski-iðuhrepps. 2. lið frá
Umf. Ái'sól, Árroðinn. 3. Umf.
Reynir og 4. drengir úr Umf.
Svarfdæla á Dalvík.
Komu til fagnaðarins frá Noregi
Ameríku og Ástralíu
Tvöfalt gullbrúðkaup í Tungu á Svalbarðs-
strönd 16. júlí síðastliðinnr
HINN 16. júlí s.l. héldu þau
hjónin Jóhannes og Helga í
Tungu upp á gullbrúðkaupsaf-
mæli sitt. En þann mánaðardag
voi’u þau vígð í Svalbarðs-
kirkju fyrir 50 árum ásamt
þeim Eið Indriðasyni í Hi’ísey
og Matthildi systur Helgu. Var
því um tvöfalt gullbrúðkaup að
ræða, því Eiður og Matthildur
voru í Tungu þennan dag. Kom
mai'gt manna úr sveitinni og
lengra að tii þess að gleðjast
með bx’úðhjónunum á þessum
heiðui'sdegi þeirra. En allir
lagið tók þetta mál til meðfei'ð-
ar, og bauðst þá Jóhannes til
að smíða skíði fyrir þá ung-
linga í sveitinni, sem þess ósk-
uðu, fyrir mjög lágt verð. Vet-
ux-inn 1914 var svo aftur mik-
ill snjóavetur. Mátti þá heita,
að hver unglingur í sveitinni,
hvort heldur var piltur eða
stúlka, ætti skíði- -og kunnu
mai’gir vel með að fara. Ein
heit laug er í sveitinni. Er hún
í Tungulandi. Þessa laug gaf Jó-
hannes til þess að byggja við
hana sundlaug. Átti Jóhannes
Gullbrúðkaupshjónin: Jóhannes Laxdal, Helga Nielsdóttir Laxdal,
Matíhildur Nielsdóttir og Eiður Indriðason.
fengu hinar rausnarlegustu veit
ingar bæði í mat og drykk. T. d.
um það hvað langt var sótt að
til að heiði'a brúðhjónin, er það,
að tvö böi-n þeirra Tunguhjóna,
sem búsett eru í Ameríku og
gift þar, komu með fjölskyldur
sínar og dóttui’sonur þeh'i'a,
sem giftur er í Noregi, kom
heim með konu sína og barn.
Sömuleiðis kom dóttursonur
Eiðs og Matthildar, sem giftur
er í Ástralíu, heim með konu
sína. Þai-na var því mikill fagn-
aðui’fundur vina og vanda-
manna. — Jóhannes Laxdal er
fæddur og uppalinn í Tungu,
sonur mei'kishjónanna Helga
Laxdals og Guðnýjar Gríms-
dóttur konu hans. Jóhannes
varð 75 ára 5. júlí s.l. og á
þessu ári er hann búinn að vera
hi’eppstjóri í 30 ár. Jóhannes
hefur mjög komið við sögu
sveitarinnar í sinni búskapar-
tíð og alltaf staðið framarlega í
félagsmálum hennar og verið
ótrauður að leggja á brattann,
þrátt fyx-ir það, þó sumum fynd
ist oft meira gæta kapps en
fyi'ii’hyggju. En ekki sparaði
hann sjálfan sig og eru ótalin
þau spor sem hann fór, ef hann
vildi koma einhverju áhuga-
máli áleiðis. Hann gekk í Ung-
mennafélag sveitai’innar þegar
það var stofnað 1910. Var hann
í stjóm þess alllengi og formað-
ur nokkur áx-. Jóhannes var
góður íþi’óttamaður í æsku og
hafði mikinn áhuga fyrir að
vinna íþróttamálum gagn. Má
þar fyi’st nefna skíðaíþróttina.
Veturimr 1910 er mesti snjóa-
vetur sem komið hefur á þess-
ari öld. Þá mátti segja, að væri
óþekkt að skíði væru til á
nokkrum bæ á Svalbarðssti’önd.
Þennan vetur smíðaði Jóhann-
es sér skíði eftir noi’skri fyrir-
mynd, og renndi sér á þeim
yfir fannbreiðurnar, stoltur og
íturvaxinn, þegar aðrir þurftu
að kafa snjóinn lausfóta. Varð
þetta til þess, að Ungmennafé-
mikinn þátt í því, að það verk
kæmist í fi’amkvæmd. Þó sund-
laugin væi’i um margt mislukk
uð og ófullkomin eftir nútíma-
kröfum var um langt skeið
kennt í henni sund um hávet-
ui-inn, með góðum árangri, svo
mai-gir unglingar, — sem þar
læi’ðu, — urðu góðir sund-
menn.
Skömmu eftir brúðkaupið
tóku þau Jóhannes og Helga
við Tungu og hafa búið þar
síðan. Þau hafa byggt upp öll
hús jarðarinnar og ræktað allt
land, sem Tungu fylgir, neðan
fjallsgirðingar og nú síðustu ár
in mikið land uppi í fjallinu of
an girðingarinnar.
var ungum falin
í búnaðai’félagi
Jóhannesi
formennska
sveitarinnar. Beitti hann sér
fyrir því, að félagið keypti
traktor til jarðvinnslu, og mun
það hafa verið ein fyrsta vélin
sem keypt var hér um slóðir til
þeirra hluta. Sömuleiðis var
Jóhannes einn ákveðnasti frum
kvöðull að því að rafmagn yrði
leitt um sveitina.
Er hér aðeins fátt af því tal-
ið, er Jóhannes átti góðan þátt
í að koma í framkvæmd. En
alltaf rnunaði miklu, hvort mað
ur hafði Jóhannes með sér eða
á móti, því hann var enginn
miðlungsmaður á hvoi’a sveif-
ina sem hann lagðist og sparaði
hvoi’ki fé né fyrirhöfn til að
vinna því máli gagn, sem hann
hafði áhuga fyrir.
Helga, kona Jóhannesar, og
Matthildur, kona Eiðs, fæddust
og ólust upp á Hallanda í stór-
um barnahópi, við fátækt, eins
og þá var títt. Foreldrar þeirra
voru Anna Björnsdóttir frá
Hóli í Kaupangssveit og Níels
Friðbjöi’nsson bóndi á Hall-
anda. Hann var ættaður úr
Fnjóskadal. Þær systur, Matt-
hildur og Helga voru snemma
mjög mannvænlegar. Hraustar,
tápmiklar og vél verki fai’nar á
þeirra tíma mælikvarða. Báðar
'voru þær mjög heimakærar og
kemur það sér betur á sveita-
heimilum, þar sem bóndinn
verður að vei’a að heiman,
lengri eða skemmri tíma, til að-
drátta eða þá að sinna opinber-
um stöi’fum fyrir sveit sína.
Eiður Indriðason er uppalinn
í Skriðuseli í Skriðuhverfi í
Suður-Þingeyjarsýslu. — Þ au
hjón bjuggu lengi í Austari
Krókum í Fnjóskadal. En fluttu
þaðan fyrir allmöi’gum árum til
Hríseyjar og eiga þar heima
síðan. Eiður er kunnur fyrir að
vera ætíð glaður og x-eifur og
líta björtum augum á framtíð-
ina. Hann hefur því ætíð verið
mjög vinsæll. Þetta er hans
auður.
Á gullbrúðkaupsdegi þessara
hjóna var mjög glatt á hjalla í
Tungu og bárust þeim margar
gjafir frá vinum og vanda-
mönnum þeirra, fyrir utan
heillaóskir víðsvegar að. En
það, sem kom Tungnahjónuna
kannske mest á óvart, var pen-
mgagjöf, sem hreppsnefndin
færði þeim frá sveitungum
þeirra og miðuð við, að greiða
fargjald fyrir þau til Amerílcu
og heim aftur.
Sá, sem þessar línur ritar,
hefur verið nágranni Tungu-
hjóna í hálfan sjötta áratug, og
samstarfsmaður Jóhannesar x
ýmsum málum, fyrst í Ung-
mennafélaginu og síðan í marg
háttar sveitarmálum. Ætíð höf-
um við verið góðir vinir, þótt
oft hafi á miiii borið um skoð-
anir okkar og við deilt um þær.
Kannske stundum óþarflega
hart.
Þær systur, Matthildur og
Helga, ólust upp á næsta bæ
við æskuheimili mitt og var
mikill samgangur og vinskapur
á milli bæjanna. Betri leiksyst-
kini en börnin á Hallanda get
ég ekki hugsað mér.
Á þessum tímamótum í lífi
þessara vina minna að fornu
og nýju sendi ég þeim innileg-
ustu óskir um friðsæld og fag-
urt æfikvöld. Ég þakka þeim fyr
ir margar gleðistundir frá æsku
árunum. En að síðustu þakka
ég Jóhannesi fyrir margar og
ánægjulegar samstarfsstundir í
félagsmálum sveitarinnar. Ég
þakka honum líka, þegar við
deildum um skoðanir okkar. Af
því lærði ég stundum mest.
Benediict Baldvinsson.
- Kísilsamniiigarnir
(Framhald af blaðsíðu 8).
heimili á Húsavík og mun sjá
um sölu á framleiðslu kísilgúr-
v erksmið j unnar. Hlutafé þess
félags verður 10 milljónir króna
og er eign Johns-Manville
Corporation.
í stjórn Johns-Manville h.f.
voru kjörnir Roger Hackney,
framkvæmdastjóri, stjórnarfor-
maður, W. E. Lehmann, frant-
kvæmdastjóri, Ágúst Fjeldsted,
hrl. og Örn Þór hdl.., sem verið
hafa lögfræðilegir ráðunautafr
Johns-Manville Corporation, og
einn fulltrúi, tilnefndur af iðn-
aðarmálaráðherra, Páll Þói'
Kristinsson, viðskiptafræðingui'
Húsavík.
Samningar um tækniaðstoð
og sölusamningur milli Kísiliðj
unnar h.f. og Johns-Manville
h.f. voru undirritaðir sama dag
hinn 13. þ. m.“ q