Dagur - 19.07.1972, Blaðsíða 5

4
Skrifstofur, Hafnarstræti 90, Akureyri
Símar 1-11-66 og 1-11-67
Ritstjóri og ábyrgðarmaður:
ERLINGUR DAVÍÐSSON
Auglýsingar og afgreiðsla:
JÓHANN K. SIGURÐSSON
Prentverk Odds Bjömssonar h.L
STJÓRNARSKRÁRMÁLIÐ
A.I/L u
HÉR á Norðurlandi og víðar munú
margir hafa rekið upp stór augu
þegar útvarpið flutti þá frétt Uiú
landsbyggðina, rétt undir þinglok.
að ein þingnefnd hefði orðið sam-
mála um að mæla með endurskoðun
stjórnarskrárinnar og rétt á eftir, að
Alþingi væri búið að samþykkja ein-
róma að fela milliþinganefnd að
framkvæma endurskoðunina. Áður
voru þeir Karl Kristjánsson og Gísli
Guðmundsson búnir að flytja þetta
mál á fjórum þingum, án þess að
hlyti afgreiðslu.
Nú á þessu þingi komu fram tvær
tillögur um málið og nefndin, sem
fékk þær til meðferðar, afgreiddi þær
með nýrri tillögu, sem hún samdi
sjálf. Öllum þessum tillögum var
það sameiginlegt, að gert var ráð fyr-
ir því, að endurskoðunamefndin yrði
að meira eða minna leyti skipuð
fræðimönnum frá Hæstarétti og
Lagadeild Háskólans. En flokkssjón-
armiðin láta ekki að sér hæða. Á síð-
ustu stundu breytti þingið tillögunni
þannig, að allir sjö nefndarmenn
skyldu kosnir á þingi, þ. e. tilnefndir
af flokkunum, og ætla má raunar, að
vel hafi tekizt um mannvalið. At-
hyglisvert er, að báðir fulltiúar Fram
sóknarflokksins eru löglærðir utan-
þingsmenn. Hinir fimm eru allir
alþingismenn.
Forsætisráðherra á að kalla nefnd-
ina saman til fyrsta fundar og síðan
kýs hún sér sjálf formann. Er þess þá
að vænta, að ekki endurtaki sig sú
saga, sem gerðist í þessu máli fyrir
2Ú—25 árum, er þingflokkar og ríkis-
stjóm komu upp aiefndum til að
semja stjórnarskrá fyrir hið nýstofn-
aða lýðveldi. Fyrst var árið 1945 sett
á laggirnar tuttugu manna nefnd og
síðan sjö manna nefnd 1947. Hvorug
þeirra skilaði áliti og var J>að opin-
bert leyndarmál, að J>ví ollu bolla-
leggingar flokka um J>að, hvort ein-
stök stjómarskráratriði myndu verða
J>eim sjálfum í hag eða óliag fyrst um
sinn. En stjórnarskrá ber auðvitað að
setja með tilliti til framtíðarinnar en
ekki núverandi flokka, og vonandi
auðnast mönnum nú, að viðurkenna
þá staðreynd.
I sambandi við stjórnarskrá er
alltaf mikið rætt um kjördæmaskip-
unina og svo mun enn verða. Minna
má á það, að á kjördæmisþingum
Framsóknannanna hér, hefur hvað
eftir annað verið samþykkt ályktun
um persónulegar kosningar í ein-
menningskjördæmum. Ætla má, að
ungir Sjálfstæðismenn og J>eir, sem
korna vilja upp vinstri einingarflokki
ættu að vera J>essu hlynntir.
En þess mun nú skammt að bíða,
að hafizt verði handa í stjórnarskrár-
málinu. □
Vilhjálmur Þór fyrrv. framkv.sfjóri K.E.A
KVEÐJUORÐ
Fæddur 1. september 1899. Dáinn 12. júlí 1972.
VILHJÁLMUR ÞÓR er látinn.
Með honum er horfinn af lífs-
syiðinu einn allra mætasti ís-
lendingur þessarar aldar. Hann
var fæddur til forustu og fram-
kvæmda á mörgum sviðum þjóð
lífsins og hann gegndi mörgum
mikilvægum störfum um ævina
fyrir land sitt og þjóðfélag.
Á líkan hátt og margir, sem
fengizt hafa við að ryðja braut-
ina fyrir aukna þróun í þógu
þjóðfélagsins, þá mætti hann
ýmsum erfiðleikum og and-
stþðu. En erfiðleikarnir voru
honum jafnan eggjun til meiri
átaka-. Hann var búinn andlegu
og líkamlegu þreki, sem entist
honum til starfa fram til ævi-
löka, en hann andaðist á Lands-
spítalanum í Reykjavík aðfara-
nótt miðvikudagsins 12. júlí sl.,
72ja ára að aldri.
Vilhjálmur Þór var kominn
af sterkum eyfirzkum ættum og
ólst upp á heimili góðra og gáf-
aðra foreldra, er gæddu líf hans
Guðstrú ásamt öðru dýrmætu
veganesti, er varð kjölfesta og
styrkur í lífi hans og starfi til
hinztu stundar.
Vilhjálmur var fæddur á Æsu
stöðum í Eyjafirði 1. sept. árið
1899. Foreldrar hans voru hjón-
in Þórarinn Jónsson bóndi þar
og kona hans Ólöf Þorsteins-
dóttir Thorlacius. Til Akureyr-
ar fluttist hann með foreldrum
sínum og systkinum þegar hann
var rúmlega þriggja ára að
aldri, og hér var síðan heimili
hans um 35 ára skeið, eða þar
til hann fluttist héðan alfarinn
vegna margbreytilegra starfa,
er honum þá og síðar voru falin
í þágu lands síns og þjóðar bæði
utanlands og innan.
Ungur að aldri gekk VilhjálrS}
ur í Ungmennafélag Akureyrar
og starfaði þar í mörg ár af
miklum og brennandi áhuga, og
h'kt og margir félagar hans og
samtíðarmenn hreyfst hann af
þeim hugsjónum, sem voru fjör-
egg og kjörorð ungmennafélags-
skaparins: „Ræktun lands og
lýðs!“ og „íslandi allt!“ í störf-
um innan Ungmennafélags Ak-
ureyrar var hann sterkur liðs-
maður með vakandi áhuga fyrir
framtíðarhlutverki og störfum
uppvaxandi æsku. Ungmenna-
félagsskapurinn hvatti æsku-
fólkið til samstarfs og sam-
vinnu, því með þeim hætti yrði
unnt að byggja upp sjálfstætt,
vaxandi og blómlegt þjóðfélag.
Verkefnin voru mörg. Ræktun
landsins þurfti að aukast, sveita
lífið að blómgast svo það gæti
orðið undirstaða góðs mánnlífs.
í bæjunum þurfti iðnaður og
menning að þróast og samvinn-
an að dafna milli allra landsins
barna.
í samræmi við þessi stefnu-
mið ungmennafélaganna kaus
Vilhjálmur Þór sér, þegar í upp-
hafi, að fá að starfa á vegum
Kaupfélags Eyfirðinga, fyrst
sem vikadrengur, þarnæst sem
afgreiðslu- og skrifstofumaður
og að lokum árið 1923Í sem fram
kvæmdastjóri KEA, þá á 24.
aldursári. Hann tók við fram-
kvæmdastjórastarfinu á erfið-
leikatímum verzlunar og við-
skipta vegna hinnar miklu
heimskreppu, sem þá ríkti.
Á þessum árum var Kaup-
félag Eyfirðinga ekki stórt í snið
um eða starfsemi þess marg-
þætt, á líkan hátt og nú er, en
hinum nýja forstjóra þess
fannst, að verkefni félagsins
væru næstum óteljandi, sem
vinna þurfti að og framkvæma.
Kaupfélagið þurfti að reisa nýj-
ar og stærri byggingar fyrir
starfsemi sína, svo sem frysti-
hús, sláturhús og verzlunar- og
skrifstofuhús. Þá þurfti einnig
að fjölga og stækka verzlunar-
útibúin við Eyjafjörðinn til þjón
ustu og hagsbóta fyrir fólkið,
sem langt þurfti að sækja með
viðskipti sín til aðalstöðvanna á
Akureyri.
Á öllu félagssvæðinu var
mikil þörf fyrir aukna þróun,
en þó ekki hvað sízt í sveitun-
um, bæði að því er varðaði
aukna ræktun og húsabygging-
ar. Samhliða þurfti að tryggja
aukinn markað fyrir framleiðslu
vörur bændanna, og þar með
var hafinn undirbúningur að
stofnun og starfrækslu mjólkur
samlags, en nauðsyn þess var
tvískipt, þar sem annars vegar
var markaðsþörf bændanna í
sveitunum, en hins vegar þörf
neytendanna í bæjunum fyrir
góðum mjólkurvörum.
Með furðulegum og lítt skilj-
anlegum hraða tókst Kaupfélagi
Eyfirðinga, með sóknarhug og
starfsorku Vilhjálms Þórs, að
taka stór framkvæmdaskref í
þessum efnum á fáum árum.
Samhliða byrjaði kaupfélagið
að koma á fót nýjum starfsgrein
um til þjónustu fyrir félags-
mennina og til atvinnuaukning-
ar. Bændum var veitt mikil
fyrirgreiðsla til aukinnar rækt-
unar í héraðinu. Mjólkursamlag
inu var komið á fót í ársbyrjun
1928 og lokið var við byggingu
hins nýja verzlunar- og skrif-
stofuhúss árið 1930. Hér voru
gerð stór átök á erfiðum tímum.
Ollum kom saman um, að Vil
hjálmur Þór væri fjármálamað-
ur með afbrigðum, en hann var
einnig gæddur mörgum öðrum
frábærum kostum. Hann var
jafnan hjálpfús við þá, sem áttu
við erfiðleika að etja í lífinu og
þurftu á aðstoð að halda. Eitt
dæmi um athafnir hans á þessu
sviði má benda á, að árið 1934
urðu miklir jarðskjálftar á Dal-
vík og í Svarfaðardal er ollu
gífurlegu tjóni á húsum og
mannmirkjum á þessu svæði,
svo að fátækir aðilar sáu sér
naumast fært að reisa við heim-
ili sín að nýju. Þá gekk Vil-
hjálmur Þór fram fyrir skjöldu
til hjálpar. Hann ferðaðist um
jarðskjálftasvæðið, bauð fram
aðstoð sína og kaupfélagsins við
endurbyggingu húsanna, sem
fallið höfðu og eyðilagzt og taldi
kjark í þá, sem þess þörfnuð-
ust hvað mest. Með þessum að-
gerðum Vilhjálms Þórs og Kaup
félags Eyfirðinga var endurbygg
ingin hafin, og þeim sem erfið-
ast áttu var veitt hjálp. Vil-
hjálmur Þór var einnig einn af
forustumönnum við byggingu
heilsuhælisins í Kristnesi.
Vilhjálmur Þór varð mjög
snemma þjóðkunnur maður fyr
ir dugnað, skipulagningu og fjár
málasnilli í sambandi við fram-
kvæmdir á vegum Kaupfélags
Eyfirðinga. Við áramótin 1939—
1940 lét Vilhjálmur af fram-
kvæmdastjórastörfum hjá Kaup
félagi Eyfirðinga, þar sem hann
hafði nokkru áður verið kallað-
ur til starfa sem forstjóri íslands
deildar heimssýningarinnar í
New York. Við framkvæmda-
stjórastarfi KEA tók þá Jakob
Frímannsson, sem frá fyrstu
framkvæmdastjóraárum Vil-
hjálms Þórs hafði verið fulltrúi
hans og nánasti samstarfsmaður
á hinu erfiða og athafnasama
tímabili. Var ráðning Jakobs
Frímannssonar mikið happ fyrir
Kaupfélag Eyfirðinga, svo sem
kunnugt er.
Vilhjálmur Þór var mikill
hamingjumaður í lífi sínu og
starfi. Frá æskuárum valdi
hann sér það hlutskipti að beita
orku sinni og hæfileikum til
þjónustu fyrir land sitt og þjóð-
félag. Þess vegna vildi hann
ávallt eiga heima á íslandi, og
hann óskaði þess einnig, að fá
að hníga hér í faðm hvíldarinn-
ar, og þessa ósk sína fékk hann
uppfyllta.
Mesta hamingja Vilhjálms á
lífsleiðinni mun honum hafa
fallið í skaut, er hann eignaðist
að lífsförunaut sína góðu konu,
Rannveigu Jónsdóttur Þór, sem
stóð ætíð við hlið hans í tryggð
og kærleiksríkri þjónustu fram
til hinztu stundar. Og mesta
gæfa hvers einstaklings er að
eignast slíkan vin.
Já, margs er að minnast og
þakka. Og margs er að sakna,
þegar vinirnir kveðja.
Kæri Vilhjálmur. Ég vil að
lokum þakka þér persónulega
fyrir vináttu þína og tryggð, allt
frá því að við vorum saman í
ungmennafélaginu og svo fyrir
öll árin, sem síðan eru liðin. Þá
vil ég og leyfa mér fyrir hönd
vina minna, eyfirzku bændanna,
að flytja þér innilegar þakkir
fyrir þau mikilvægu störf,
áhuga þinn og aðstoð, sem þú á
liðnum árum veittir þeim og
sveitafólkinu við að stækka
ræktarlöndin og byggja upp
bæi sína og hús, því þessara
verka þinna munu Eyfirðingar
njóta enn um langa framtíð.
Um leið og við færum þér
okkar hlýjustu kveðjur og þakk
ir, sendum við frú Rannveigu,
börnum ykkar svo og öðrum
nánum ættmennum, innilegar
samúðarkveðjur.
Akureyri, 16. júlí 1972
Jónas Kristjánsson,
*
Hvað er liff
Hvað er starfsemi?
Er eigi livort tveggja eilijt?
Matth. Joch.
„Vilhjálmur Þór er látinn." —
Þannig hljómaði fregnin til okkar
norður yfir fjöllin. Dauðinn snert-
ir hinn viðkvæma streng hjartans.
Það gerði hann í ]>etta sinn, —
eins og alltaf. Við höfum séð á
bak góðum og traustum vini, sem
við munum ávallt minnast.
í byggðum þessa fjarðar og í
Akureyrarbæ átti Vilhjálmur
sterkar rætur, því að hér fann
liann köllun sína. Hér skynjaði
liann, að lífið á sér tilgang, tak-
mark til að keppa að, og þeirri
liugsjón helgaði hann krafta sína.
— Hann fann svarið við spurningu
séra Matthíasar, að líf og starf-
semi á eilífðartilgang í Guði.
Lausnarinn Kristur var honum
svarið.
Villijálmur Þór var af traustu
og dugandi bændafólki kominn.
Hann var Eyfirðingur að ætt,
fæddur 1. september 1899 á Æsu-
stöðum í Eyjafirði. Þar bjuggu þá
foreldrar hans, sæmdarhjónin Þór-
arinn Jónsson bóndi og Ólöf Þor-
steinsdóttir Thorlacius. Hann var
yngstur af sex börnum þeirra, og
eru nú á lífi systurnar Margrét
gift Agli Jóhannssyni fyrrum skip-
stjóra og Rannveig gift Ólafi
Agústsyni húsgagnasmiðameistara.
Rétt upp úr aldamótum fluttu
foreldrar lians til Akureyrar, og
var Vilhjálmur þá í fyrstu
bernsku. Þannig atvikaðist það,
að Akureyri fóstraði hann ungan,
og í vissum skilningi var það æ
síðan „bærinn lians“, þó að hann
flytti búferlum til höfuðborgar-
innar og gisti stórborgir heims
um lengri tíma. —
Þegar Vilhjálmur komst á legg,
komu brátt í ljós miklir forustu-
hæfileikar hans og dugur. Ungur
drengur um fermingaraldur varð
hann sendisveinn í Kaupfélagi Ey-
firðinga á Akureyri. Hjá þeirri
stofnun vann hann síðan óslitið
um 40 ár. Árið 1923 varð hann
-framkvæmdastjóri félagsins og
tókst á hendur hið ábyrgðarmikla
starf af brennandi áhuga og fram-
kvæmdi hugsjónir sínar af fram-
sýni og viljafestu. Hann sá tím-
ann í fyllingu sinni málefnum
samvinnumanna til eflingar og
gerði það sem í hans valdi stóð
til þess að bæta hag almennings
til sjávar og sveita. Þessu lýsir
hann svo í merku erindi, sem
hann flutti í ársbyrjun 1971 í út-
varpinu og kallaði: Að skapa betri
heim.
„Atvikin höguðu því svo, að ég
barst ungur í fang félagsmála-
Jónas Einarsson flugiimferðarstjóri
Fæddur 22. janúar 1921. Dáinn 23. júní 197 2
hreyfingáry sém átti iyrir sér að
vaxa og verðá áhrifarík um bætt
kjör almennings. Eg trúði því þá,
að það, sem mést kallaði að, það,
sem beita þyrfti allri orku og
áhuga að, væri að bæta kjör þeirra,
sem niinnst báru úr býtum fyrir
strit sitt. Að þessú vildi ég leggja
krafta mína alla, og fá aðra til að
íjcra slíkt hið sama."
Störf Vilhjálms á Akureyri eru
bæjarbúum kttnn. Verkin lians
renna sToíSum undir þá byggingu,
sem hann var kjörinn til að reisa.
Þau bera honum fagurt vitni og
sýna, hve afkastamikill hann var.
Verksmiðjur, byggingár, verzlanir
og mannvirki í sveit og við sæ
sýna, hve mikils hanrt mátti sín
í uppbyggingarstarlinú. Og þeir,
sem nutu hjálþar haús, leiðsagnar
og stýrk-s; gléyma þvi eigi, hve
miklu munaði, þegar íiann lagði
lóð sitt á vogarskálina. —
Sém káúpfélagsstjóri var Vil-
hjálmur víða kvaddur til trúnaðar
og ábyrgðarstarfa fyrir bæ og hér-
að. Hahft átti sæti í bæjarstjórn
og á árunum 1929—1938 var hann
í sókirarheínd Akureyyarsafnaðar
og var ritari nefndarinttar. Á þeim
árum var oft rætt um. byggingu
nýrrar kirkju fyrir Akureyrarsöfn-
uð. Vilhjálmur lagði þtí máli mik-
ið og gott liðsinni -tjg-árið 1938
l>ar hann fram tillögu þess efnis,
að liafizt skyldi lianda- um bygg-
ingu kirkjunnar. Það er sú fagra
kirkja, sem rís á höfðanum fyrir
ofan Kaupvangstorg, og er af mörg
um talin veglegasta kirkja lands-
ins. — 'ViThjálmur var við það, að
undirbúa býgginguria, en áður en
lnin réis, var hann kvaddur til
starfa í Netv York í Bandaríkjun-
um til þess að undirbúa sýningar-
deild fyrir Islands hönd á heims-
sýriínguftfti 1939. Var liann aðal-
framkvæmdastjóri þeirr-ár nefnd-
ar, sém sá:um þátt íslands á sýn-
ingunni. —
Starf hans þar bar mikinn ár-
angur. lslenzka deildin.fékk mikið
lof. Dagurinn 17. júní 1939 var
helgaður íslenzku -sýningunni, og
þá talaði La Guardia þprgarstjóri
Netv York-borgar. Haijri lór fögr-
um viðurkenningarorðum um
dtignað íslendinga, sérstæða og
háa menningu. Ræðuna endaði
haiui,tncð þessum orðum:
„Stærstá borgin í heiminum
liyílir rtiestu þjóð heimsins!"
Þegar heimssýftingunni lauk
varð Vilhjálmur aðálræðismaður
íslands í Bandaríkjunum. Form-
lega lét hann af störíum kaupfé-
lagsstjóra ,KEA 1. janúar 1940,
þegar Jakob Frímánnsson, svili
hans og samverkamaður um langt
skeíð, tók við því starfi'. — Þegar
Vilhjáhnur hvarf heirn til íslands
aftur, yarð hann bankastjóri
Landsbankans í Reykjávík, og 16.
des. 1912 varð hann utánríkis- og
atvinnumálaráðherra í utanþings-
sfjórn dr. Björns Þórðarsonar.
Hann var ráðherra í tæp tvö ár,
eða til 2lTokt. 1944.
Þáð féll í ltans hlut að vera ut-
anríkisráðherra við lýðveldistök-
uua 1944. Lýðveldishátíðin á
Þingvöllum 17. júní það ár, hvíldi
ekki livað. sízt á hans herðum. —
Er mér þáð ætíð minnisstætt, þeg-
ar Vilhjáhnitr leickli fram á Lög-
berg hina mörgu, erlendu fulltrúa
þjóðanna,. sem gengu fram fyrir
skjökl til að viðurkenna lýðveldis-
tökuna ©g hera Iram haniingju-
óskir. — Þá gerði Vilhjálmur það
jiifu skörulega og virðulega eins
og han,s var máti í einu og öllu.
— ,Og ]>að hafði ekki hin minnstu
-áhrif á hann, J>ó að steypiregnið
skylli á íiámraveggn um og færi í
stríðum straumi um heígan Þing-
völl — sem þá stund var hvað
helgastur allar götur síðan kristni-
tökunni lauk árið lOÖO. — Þar
gekk éýfirzki bóndasonurinn og
fagnaði gestum, er tóku ísland í
tölu þhma Jýðfrjálsu þjóða heims.
Þegar Vilhjálmur hafði tekið
við bankastjórastárfinu á ný, varð
hann skömmu síðar forstjóri Sam-
bands íslenzkra samvinnufélaga
árin 1946—1954, en varð J>á að
nýju bankastjóri Landsbankans.
Hann var skipaður aðalbanka-
stjóri Seðlabankans 1961 til 1964,
er hann lét af störfum fyrir aldurs
sakir. — Eltir það var hann kos-
inn í bankastjórn Alþjóðabankans
í tvö ár sem fulltrúi ríkisStjórna
allra Norðurlandanna. Var hann
í tvö ár til viðbótar erlendis við
stjórnarstörf bankans. — Árið
1968 kont hann svo heim til ís-
lands og var eftir það eftirlitsmað-
ur á Norðurlöndum fyrir einn af
amerísku bönkunum. — Því starfi
lauk hann lyrir fáeinum vikuni,
er hann fórti 1 London og dvaldi
þar í hálfan mánuð. —
Vilhjálmur var kvæntur Rann-
veigu Þór, liinni ágætustu konu,
dóttur Jóns Finnbogasonar banka-
ritara á Akureyri og konu hans
Bjargar ísaksdóttur. Frú Rann-
veig var manni sínum samhent í
lífi og starfi og bjó honum yndis-
legt heimili, sem var honum hið
góða og trausta athvarf á oft
stormasámri ævi. — Biirn þeirra
eru: Borghildur, gift Hihnari
Fenger stórkáftpmanni í Reykja-
vík. Örn, hæstaréttarlögmaður,
kvæntur Hrund Hansdóttur,
Reykjavík. Yngst er Hjördís, gift
McCrary, arkitekt, og btia þau í
Indianapolis í Bandaríkjunum. —
Auk áhugamálanna á sviði
verzlunar- og viðskiptalífs átti Vil-
hjálmur liugðarefni, sem honum
var ljúft að vinna að, — og helga
krafta sína. — Hann vann mikið
fyrir Frímúrararegluna á íslandi
og ekki hvað sízt eftir að hann
fyrir aldurs sakir varð að hætta
öðrum störfum. — Hann naut
góðrar heilsu um ævidaga. Það
var ekki fyrr en nær dró enda-
skeiði ævinnar, að hann kenndi
þess sjúkdóms, er að lokum leiddi
til dauða. —
Vilhjálmur vissi J>á, að hann
átti skammt eftir ólifað. Það
(Framhald á blaðsíðu 2)
ÞANN 11. júlí sl. var til moldar
borin að Bægisá Sigrún Sigurð-
ardóttir húsfreyja að Gerði í
Hörgárdal. Hún andaðist á
Fjórðungssjúkrahúsinu á Akur-
eyri 4. þ. m. eftir um það bil
mánaðar legu, en lengst af þeim
tíma dvaldi undirritaður í
Hveragerði. Er ég kom heim
hafði ég hugsað mér að heilsa
upp á mína gömlu og góðu vin-
konu, en það reyndist of seint,
hinn slyngi sláttumaður varð
fyrri til. Þegar ég leit inn til
hennar var hún rænulaus, enda
fáir tímar eftir af hérvistartím-
anum. i
Sigrún var fædd að Torfu-
felli í Saurbæjarhreppi 28. maí
1893. Hún missti föður sinn
kornung en ólst upp í Leyningi
í sömu sveit með móður sinni
Guðrúnu Sigurðardóttur og
Ólafi móðurbróður sínum. Fyrir
hálfri öld tók hún við búsfor-
ráðum í Gerði með eftirlifandi
„MILLI mín og dauðans er að-
eins eitt fótmál."
Þessi orð komu í hug mér, er
ég frétti lát vinar míns og félaga
Jónasar. Daginn áður heimsótti
ég hann á sjúkrahúsið glaðan
og hressan, sem jafnan fyrr.
Daginn eftir var hann allur.
Jónas Einar Einarsson var til
moldar borinn frá Akureyrar-
kirkju 1. júlí sl. að viðstöddu
fjölmenni.
Jónas var fæddur 21. janúar
1921 á Seyðisfirði. Foreldrar
hans voru Einar Mathúsalems-
son verzlunarmaður frá Bursta-
felli í Vopnafirði, sonur Methú-
salems bónda þar og Elínar
Ólafsdóttur frá Sveinsstöðum í
Þingi, og Guðný Jónasdóttir
bónda á Kjarna við Akureyri,
Jónassonar Helgasonar Ás-
mundssonar (Skútustaðaætt),
en kona Jónasar á Kjarna var
Kristjana Jónsdóttir, ættuð hér
úr Eyjafirði.
Tvær systur átti Jónas, sem
báðar búa á Akureyri, en þær
eru Elín, gift Jónasi Thordar-
syni sjúkrasamlagsgjaldkera og
Sigfríð, gift Ottó Pálssyni kaup-
manni.
8. júlí 1945 kvæntist Jónas
eftirlifandi konu sinni, Báru
Gestsdóttur, og eignuðust þau
þrjú börn, en þau eru: Guðný,
gift Þorsteini Thorlacius við-
skiptafræðingi, búa þau í
Reykjavík og eiga eina dóttir,
sem var Jónasi mikið yndi. Tvö
systkinanna búa enn í foreldra-
húsum, þau Gestur Einar og
Hjördís Nanna. Tengdaforeldra
mat Jónas mikils, þau Lísbet
manni sínum, Skafta Guðmunds
syni frá Þúfnavöllum, og má
með sanni segja að þau gerðu
þar garðinn frægan, enda heíur
öll þessi ár verið rekið eitt gagn
samasta bú í Skriðuhreppi af
þeim hjónum og er mér kunn-
ugt um að þar er hlutur kon-
unnar engu minni en bóndans,
að honum ólöstuðum.
Sigrún var ein af þessum
hljóðlátu konum, sem vann
verk sín í kyrrþey en var þeim
um drýgri á metunum. Hún var
skemmtileg heim að sækja, við-
ræðugóð og hlýleg, vel greind
og gestrisin.
Barnauppeldið stundaði hún
af kostgæfni, enda bera þau
þess merki, eru öll hin skemmti
legustu og þekki ég fá börn sem
hafa hagnýtt sér betur menntun
sína eða haft hennar meiri not.
Börn þeirra Sigrúnar og
Skafta eru: Guðmundur hrld.,
fæddur 18. des. 1922, giftur Aðal
björgu Guðmundsdóttur og eru
þau búsett í Reykjavík. Ólafur,
fæddur 24. jan. 1927, bóndi í
Gerði, giftur Guðrúnu Jónas-
dóttur. Guðný, fædd 12. júní
1937, gift Ingimar Friðfinnssyni
og búa þau á Akureyri.
Með þessum fátæklegu orð-
um kveð ég þig Sigrún min fyr-
ir hönd mína og minna og þakka
samveruna öll þessi ár sem mér
finnst vera einn bjartur sólskins
dagur í græna, góða dalnum
okkar, þar sem aldrei bar á
skugga. Aðstandendum þínum
votta ég samúð mína.
Guð blessi þig.
Aðalsteimi Guðmundsson.
Tryggvadóttur og Gest Jóhann-
esson iðnverkamann á Akur-
eyri. Naut Jónas kærleika þess-
ara ástvina meðan leiðir lágu
saman og endurgalt það í ríku
mæli.
Þriggja ára gamall flutti
Jónas með fjölskyldú sinni til
Akureyrar og þótti æ; £ÍSa»
vænt um þennán þæ. ] Föður
sinn missti Jónás 12 ára, en
dvaldist áfram hjá móðúr sinfei :
og varð gagnfræðingur frá M.A.
Fór síðan í iðnnárri og lærði útr
varpsvirkjun. Jónas starfaði hjá
Flugfélagi íslands við afgreiðslu
störf á Reykjavíkúftflúgvélli. Þá
fluttist hann aftur til Akureýrar
og réðist til flugumferðarstjórn-
arinnar og starfaði þar til dauða
dags, eða í rúm 20 ár. Hann tók
starf sitt mjög föstum tökum og
þótti vænt um það, enda bar
hann gæfu til að fylgjast með
fjarskiptaþjónustunni frá því
hann sat við ófullkomin tækja-
búnað til núverandi þjónustu,
og óhætt er að fullyrða að Jórias
átti stærstan þátt í því að skapa
það álit á flugumferðarþjónust-
unni á Akureyri, sem hún nú
nýtur. Því má segja að Jónasi
hafi tekizt það sem hann þráði
svo mjög, að vinna við góð og
fullkomin tæki og veita öryggi
þeim, sem hann þurfti að leið-
beina um loftin blá. Hann var
mjög áhugasamur um öll örygg-
ismál, sem snertu flug og flug-
umsjón, var einarður og hvað
fast að ef eitthvað fór úrskeiðis
og honum líkaði ekki. Jónas
var völundur í höndunum og
virtist allt leikandi létt fyrir
hann, sem hann -á annað borð
fékkst við.
Hann var mikill náttúruunn-
andi og hafði glöggt auga fyrir
fegurð umhverfisins, hafði yndi
af að ganga um fagra staði og
festa ]>á á filmu, enda var hann
búinn að koma sér upp úrvals
myndasafni. En þar má gleggst
sjá snilli hans og smekkvísi.
Hann eyddi miklum tíma í að
mynda Akureyri, enda var sá
staður honum kærastur allt frá
æsku og mátti oft heyra það, er
um var rætt, hvað hann mat
þann bæ mikils fyrir fegurð og
margbreytileik, dáðist af hinni
fögru umgjörð sem umlýkur
Akureyri áalla vegu.
Jónas var mjög léttur í lund
og mjög félagslega sinnaður og
átti gott með að deila skapi við
fólk. Hann lagði mikla rækt við
sundíþróttina á yngri árum og
náði þar góðum árangri, var
félagi í sundfélaginu Gretti og
síðan K. A., var sigursæll og
vann til verðlauna og vel met-
inn af félögum og starfsmönn-
um fyrir prúðmannlega fram-
komu. Hann sat í stjórn K. A.
um tima og starfaði af áhuga
fyrir það félag. Síðan var hann
félagi í Lionsklúbbnum Huginn
og tók þar virkan þátt í störfum
hans og lét sér mjög annt un
öll þau mál sem klúbburinn tók
sér fyrir hendur og snertu líkn •
armál. Þá var Jónas mikil.
áhugamaður um sportveiði oc
fór eins oft og hann gat til lax-
og silungsveiða. Minnist ég;
margra okkar ferða út í náttúi -
una í þeim erindum, ég sé þig
fyrir mér kominn á bakkanr.
takandi veiðistöngina og útbút.
til veiða, syngjandi og glaðar.
yfir að vera kominn í kyrrðint.
og friðinn. Jónas var laginn og;
fengsæll veiðimaður.
Ég minnist þess er ég kom tii
þín á bakkann er þú stóðst við
Hofsá í Vopnafirði í land:.
frænda þinna á Burstafelli og;
varst búinn að vera með lax á
önglinum í 7 tíma, en þá var
þolinmæði þín þrotin og þú
baðst mig ekki að gogga laxinr.,
þú skipaðir að svo skyldi gerr,
og það tafarlaust. Þá minnist ég;
útileguferða okkar me'ö íjöi-
skyldum og vinum okkar i.
ýmsa fagra staði þessa lands
Það er margt sem leitar á hug-
ann og margs að minnast efti:.1
20 ára náin kynni, en þar sem
ég veit að þér var aldrei um
það gefið að hafa mikið malæð
kringum hlutina, læt ég' þao
vera að rifja upp okkar kynni.
Við höfum deilt skapi saman ol
aldrei borið skugga á. Við bár-
um saman bækur okkar um hir.
ólíkustu efni og reyndum ao
komast að niðurstöðu. Við voi ■
um ekki sammála í stjórnmál-
um og það vissum við báðir og;
var því aldrei rætt um þá þlut:
okkar í milli, það voru óskráci
lög, sem báðir héldu.
Jónas, við vorum búnir ao
ákveða og skipuleggja ferðala^;
til fjarlægra landa og átti þaö
að verða mikil ferð. En nú eríi
þú farinn í þá ferð sem okkui'
er öllum búinn og þarf ekki ao
koma til skipulag ferðaskrii: ■
stofu eða annarra hérvistar •
manna. Við áttum ekki von ú
þessu svona fljótt, þótt þú væri
búinn að fá alvarlega áminn ■
ingu um að brugðið gæti ti'
beggja átta. Þú áttir svo marg;
ógert og varst með ákveðna.’
framtíðarákvarðanir. Nyfluttu:
úr íbúð þinni í Vanabyggð 2 f,
í nýja og glæsilegri íbúð í Vana
byggð 17, varst rétt búinn ao
koma þér og þinni fjölskyldu
þar fyrir, varst ánægður meci
skiptin og gladdist yfir því aö
þú bjóst fjölskyldunni þa.'
fallegra heimili.
Það er Guð sem ræður og
engum er fært að deila við dóm-
arann. Og nú þegar Jónas e:’
allur, mun hugur margra fyilas:
söknuði og jafnframt þakklæt;
fyrir margar ánægjulegar san. ■
verustundir, og í hljóðlátun.
huga votta eiginkonu hans og
börnum djúpa samúð. Þeirrt.
söknuður er mestur, en þat.
eiga líka mikið að þakka, þaÖ
mun vera huggun í harmi
þeirra.
Nú þegar leiðir skilja vil ég
færa þér innilegustu þakki:
mínar og fjölskyldu minnar fyr ■
ir órjúfandi vináttu í öll þess:
ár. Þakka þér alla þá glaöværc
sem þú komst með á heimil
mitt og þá ánægju, sem þú veití -■
ir fjölskyldunni í Byggðavegi 91.
Svo að síðustu kveð ég þig kær ;
vinur og vona að þú verði.
leiddur um hin ókunnu svið a::
öryggi og lending þín verði ein,:
og þú sjálfur sagðir svo oft, e:
um trúmál var rætt: „Að efa-
(Framhald á blaðsíðu 6) ■,
MÍNNING UM
Sigrúnu Sigurðardóttir