Dagur - 09.03.1974, Side 1

Einn fékk níu fonn í nefin
Þessa steinmynd gerði Jónas Jakobsson og sýnir h jn eyfirzku Iandnemana, Helga magra og Þórunni
konu hans. (Ljósm.: E. D.)
Hrísey, 8. marz. Mannlífið geng-
ur sinn vanagang. Snjórinn
rdinnkar og minnkar með degi
hverjum, en ennbá er víða stór-
fenni og autt á milli.
Þrír bátar róa með net og
voru þessir bátar með upp í níu
tonn í gær. Einn bátur rær með
línu og fékk eitt tonn í fyrri-
nött. En svo eru flestir að búa
sig undir hrognkelsaveiðina.
Veður hefur verið óstillt og er
Jcsteinn fékk
fyrsfa
rauðmagann
Húsavík, 8. marz. Fjárhagsáætl-
un Húsavíkurkaupstaðar fyrir
árið 1974 verður tekin til síðari
umræðu og afgreiðslu í næstu
viku. Fyrirhugaðar eru miklar
framkvæmdir á vegum bæjar-
ins, einkum í gatnagerð og
hafnarbótum.
Kaupfélag Þingeyinga flutti
skrifstofustarfsemi sína af ann-
arri hæð aðal verzlunarhússins
við Garðarsbraut, upp á þriðju
hæð 11. febrúar sl. Nýju skrif-
stofurnar eru mjög vistlegar og
skemmtilegar. Önnur hæðin
verður innréttuð fyrir Vefnaðar
og fatnaðarverzlun og í þá verzl
un verður gengið frá Járn- og
glervörudeild á fyrstu hæð. Þar
sem nú eru hinar nýju skrif-
stofur K. Þ. var áður ýmiskonar
starfscmi, svo sem fataverk-
smiðjan Fífa, saumastofan
Prýði, ljósmyndastofur og tann-
læknar.
Gæftir hafa verið mjög stirðar
fyrir Húsavíkurbáta að undan-
fprnu. Alltaf er þó róið þegar
fært er og full vinna er í frysti-
húsinu þessa dagana.
Aðeins er byrjað að leggja
hrognkelsanet í sjó, en lítið hef-
ur aflazt, enda fenginn friður
með netin vegna storma og sjó-
gangs. Fyrstur Húsvíkinga til
að leggja hrognkelsanet í sjó í
vetur var Jósteinn Finnbogason.
Hann lagði þrjú net rétt norðan
við Húsavíkurhöfða 7. janúar og
fékk í þau sjö rauðmaga daginn
eftir. Síðan hefur ekki verið
hægt að hemja net í sjó. Þ. J.
Sauðárkróki, 5. marz. Veður er
hlýtt og mikil leysing, svo að
svellin eru farin að minnka svo
áberandi er. Bændur eru fegnir
því, því að þeir óttuðust kal ef
svellin lægju lengi. Vatnsflóð
til skaða eru ekki cnnþá.
Húsmæðraskóli þjóðkirkjunn
ar á Löngumýri starfar nú, sem
að undanförnu. Nemendur geta
valið um dvöl í skólanum hálf-
an veturinn, á hálfsvetrar nám-
skeiði og einnig allan skóla-
tímann. Iiinn 28. fyrra mánaðar
bauð skólinn til kvöldverðar
um 50 gestum úr héraðinu. Var
enginn byrjaður að leggja enn-
þá. Nú ætla menn að drepa
mikið af grásleppunni, alveg
geysilega mikið. En það er nú
annað verra, að ekkert heyrist
um verð á hrognunum.
Hér var í gær jarðsettur Jón
Kristinsson rafvirkjameistari, á
bezta aldri, nýlega hingað flutt-
ur og er mikil eftirsjá að þeim
ágæta manni.
Stundum fæst selur í þorska-
netin, en enginn hefur fengið
sel ennþá og sjómenn eru ekk-
ert hrifnir af því að fá sel, því
hann étur fiskinn úr netunum
hjá þeim.
Heita vatnið er komið í flest
hús í Hrísey. Við kaupum nú
ekki meira af olíunni Og sparast
þar nokkrar milljónir. Allir
fagna heita vatninu, þótt enn sé
nokkurt loft í því og þurfti oft
að hleypa því af ofnunum. En
nú er verið að setja upp skilju,
sérstakan útbúnað til að ná loft-
inu úr vatninu. Það voru öll
ósköp, sem við notuðum af olíu
svo að skiptin eru ákaflega góð.
Það er alltof lítil vinna fyrir
konurnar í frystihúsinu, en karl
mennirnir hafa atvinnu, og er
þetta því ekki nógu gott hjá
okkur. F. F.
HIN óvenjulega miklu svellalög
eru víða að hverfa. Er þó langt
í land að svo verði við Eyja-
fjörð, svo mikill var snjórinn
hér að þessu sinni. En ríkjandi
sunnanátt og nokkur hiti nú að
undanförnu minnki kalhættuna
með hverjum degi, a. m. k. þá
SlÐAN bræður nokkrir, kunnir
í sögum, reyndu að bera .sól-
skinið inn í bæinn sinn í trogi,
hafa aðrir menn og meira kennd
ir við tækni og vísindi, gert
svipaðar tilraunir, sem enn eru
þó skammt á veg komnar, en
hraðað eftir föngum vegna orku
kreppunnar í heiminum. Og af
þá kalt borð, framúrskarandi
vel framreitt, af nemendum,
með aðstoð kennaranna. Róm-
uðu gestir mjög veizluréttina
og gerðu þeim að sjálfsögðu hin
beztu skil.
Allur er skólabragur mjög
góður. Skólastýra er froken
Margi’ét Jónsdóttir. Nemendur
voru 15 fram að áramótum en
11 síðan um áramót.
Togararnir afla vel og er
mikið að gera í frystihúsunum.
Drangey kom með 170 tonn af
fiski urn daginn og Flegranesið
kom með 60 tonn í gær. G. Ó.
Þetta árið er mikið þjóðhátíð-
arár og hófust raunar hátíðar-
höldin strax eftir áramótin fyr-
ir sunnan og vestan. Á öðrum
stöðum verða hátíðahöld í sum-
ar, vegleg í héruðum og stór-
hátíð á Þingvöllum. Þessi hátíða
hættu sem nefnd er köfnunar-
kal og myndast þegar svell
liggja lengi á jörð.
Ymsir búlærðir menn halda
því fram, að ef jörð frjósi veru-
lega þegar svellalög leggjast yf-
ir sé kalhætta minni en ella.
sömu ástæðu eru virkjunar-
möguleikar vindsins nú athug-
aðir af meiri áhuga en áður,
auk annarra orkugjafa.
íslendingar búa við nokkurn
vind, heldur lítið sólskin, enga
kjarnorku og eru kola- og olíu-
lausir. Hins vegar eigum við
gnægðir af rennandi vatni, stór
fljót mörg og ströng og stærsta
jökul álfunnar og félaga hans
marga til vatnsmiðlunar. Um
8% af auðvirkjuðu vatnsafli
landsins hefur verið notað, en
vatnsaflið allt er aðeins brot af
jarðhitaorkunni, sem landið er
svo auðugt af.
Hér á Norðurlandi falla marg
ar ár og hér eru líka nokkur
háhitasvæði. Vii'kjunarstaðir
eru því nær óteljandi í þessum
hluta landsins, en þó horfa
menn með ugg til raforkuskorts
til almennra nota næstu árin,
að óbreyttu, en Sunnlendingar
virkja til útflutnings.
Fyrrverandi ráðamenn i orku
málum skildu við Norðlendinga
á flæðiskeri í þessu efni. Núver
andi valdhafar möi'kuðu nýja
stefnu, en virkjanir taka mörg
ár, bæði undirbúningur og fram
kvæmd og heimamenn hafa á
undanförnum árum ekki borið
gæfu til samkomulags í virkj-
höld eru í tilefni af ellefu alda
byggð á íslandi. Fyrir ellefu öld-
um hófst sú saga hér á landi,
sem miðuð er við landnám Norð
manna og fleiri þjóða og til er
saga af, allt fram á okkar daga.
Sú saga segir meira um upp-
runa íslendinga og líf þeirra í
landi sínu en nokkur önnur
þjóð getur státað af, og sú saga
er skrifuð af íslendingum sjálf-
um og þykir gersemi í heimi
bókmenntanna. Enn í dag geta
menn rakið ættir sínar til land-
nemanna og skráðar heinúldir
segja, hvaðan þeir menn komu
og hvar þeir byggðu bæi sína
hér á landi.
Hinar gömlu sögur voru dýr-
mætur arfur allra þelrra kyn-
slóða, er á eftir komu, víðfeðm-
unarmálum, en ættu nú að hafa
lært mikið af reynslunni.
Nú liggur fyrir Alþingi frum-
varp um 54.000 kw virkjun við
Kröflu.
Og nú er unnið að því að
sameina Norðlendinga í orku-
málum, og er það hugsað þann-
ig: Stofnuð verði Norðurlands-
virkjun, þar sem ríkið eigi helm
ing en virkjunaraðilar hér fyrir
norðan, svo sem Laxárvirkjun,
Skeiðsfossvirkjun og svo fleiri
aðilar, hinn helminginn. Stjórn
fyrirtækisins yrði væntanlega
öll á Norðurlandi, miðað við að
ríkið kysi sína stjórnarmenn í
þessum landsfjórðungi, og fram
HAROLD WILSON, foringi
Verkamannaflokksins, hefur nú
tekið við stjórnartaumum í
Bretlandi, eftir nauman kosn-
ingasigur yfir íhaldsflokknum
og með hlutleysi minni flokk-
anna. Brezku kolanámuverka-
mennirnir, 260—280 þúsund
manns, voru búnir að vera
nokkrar vikur í verkfalli og
afleiðingar þess voru þær, að
tekin var upp þriggja daga
ur fróðleiksbrunnur ættfræði,
atvinnuhátta, réttarfars, afreka,
illvirkja, trúar og siðvenja —
og það sem e. t. v. er mest um
vert, sögurnar voru skráðar á
því tungumáli, sem þá var talað
á Norðurlöndum og aðrir en
íslendingar hafa glatað. Til
tungu okkar og bókmennta-
erfða má svo rekja sjálfstæðið
og örar framfarir á síðustu ára-
tugum.
Þótt nokkrir fræðimenn hafi
á síðustu árum keppzt við að
minna á hina sagnfræðilega
veiku hlekki fornbókmennt-
anna, svo að sá þykist mestur,
er flesta finnur, og mörgum
alþýðumanninum þyki það
óþörf iðja og óþjóðleg, eiga
(Framhald á blaðsíðu 5)
seldi þannig heimamönnum
vald sitt um framkvæmdir og
rekstur. Væntanlega myndi
Fjórðungssambandið, sem nær
yfir fyrirhugað svæði, geta unn
ið þýðingarmikið sameiningar-
starf í þessu efni.
Það er sannarlega kominn
tími til að láta skætingsumræð-
um um raforkumál á Norður-
landi lokið, en snúa sér að því
í eindrægni að leysa sameigin-
legan vanda, t. d. með þessari
fyrirhuguðu Norðurlandsvirkj-
un, sem myndi eyða hreppa-
pólitík og leiða til lausnar á
aðkallandi verkefnum, með
góðri yfirsýn yfir Norðurland
vinnuvika. Atvinnuleysi, óhag-
stæður • greiðslujöfnuður og
harðar deilur einkenndu þenn-
an tíma, þar til Heath sagði af
sér og efndi til þingkosninga.
Námumennirnir hefja sennilega
vinnu á ný eftir helgina með
launahækkun, sem jafngildir
allt að 30% og er það tvöföld
hækkun miðað við það er fyrr-
verandi forsætisráðherra bauð.
□
Góður skólabragur
er á Löngumýri
Léisf brúnin á bsndum
urlandsvirkjun veruleiki?
Síjórnsrskipfs crðin í Breflandi