Dagur - 11.01.1983, Blaðsíða 7
i:
eið um
nálefni
A.-6’
þátturinn á námskeiðum sem
þessum. Að lesa úr reikningum,
hvernig einstakar tölur hafi þróast
milli ára, hvað þær þýða í raun og
veru o.s.frv. eru hlutir sem nýir
sveitarstjórnarmenn og óreyndir
bókhaldsmenn þurfa að læra til að
geta stjórnað sveitarfélaginu af
skynsamlegu viti.
Tölvuvæðing sveitarfélaga
verður stöðugt útbreiddari. Flest
stærri sveitarfélaganna hafa þegar
komið sér upp viðeigandi tölvu-
kerfum, fyrst og fremst fyrir fjár-
hagsbókhald og gjaldendabók-
hald. Garðar Sigurgeirsson, við-
skiptafræðingur, er forstöðu-
maður Samskiptamiðstöðvar
sveitarfélaga, en á hennar.vegum
hefur farið fram mikilvægt þróun-
arstarf við þessa tölvuvæðingu. Á
námskeiðinu kynnti Garðar stöðu
tölvumála sveitarfélaganna.
Hann hvatti sveitarstjórnarmenn
til að efla samstarf sín á milli á
sviði tölvunotkunar og notfæra
sér í því efni þjónustu Samskipta-
miðstöðvarinnar. Með samstarfi
munu sveitarfélögin ná lengra en
ella í nýtingu tölvutækninnar og
kostnaður vegna tölvuhugbúnað-
ar verður í algjöru lágmarki.
Pátttakendur á þessu námskeiði
komu frá mjög misjafnlega mann-
mörgum sveitarfélögum, ailt frá
um 70 íbúa sveitarfélagi og upp í
stærsta sveitarfélagið í fjórðungn-
um, Akureyri. Þessi munur birtist
fyrst og fremst á fjármálasviðinu
en miklu síður á öðrum sviðum
sveitarstjórnarmála, svo sem á
sviði laga og réttar, enda skiptast
sveitarfélögin aðeins í tvo flokka
að því leyti. Á námskeiðinu kom í
ljós að fólk frá svo ólíkum sveit-
arfélögum ætti í raun að fá mis-
munandi fræðslu um fjármál
sveitarfélaga eftir eðli síns sveit-
arfélags. Petta kom að vísu ekki
verulega að sök að þessu sinni,
þar sem ekki var farið mjög ítar-
lega í fjármál sveitarfélaga heldur
fjallað um meginþætti þeirra.
Þetta atriði kveikir í umræðunni
um þörfina á auknu jafnræði
sveitarfélaganna. Fjármálalegur
mismunur þeirra sveitarfélaga
sem fulltrúa áttu á námskeiðinu
sést e.t.v. best í því að á árinu
1982 er mesti munur á saman-
lagðri álagningu útsvara, að-
stöðugjalda og fasteignaskatta í
tveimur sveitarfélögum sem full-
trúa áttu á námskeiðinu, 460-
faldur.
Föstudagurinn 5. nóvember
1982 rann upp með fínasta veðri á
Húsavík. Veðrið var reyndar allt-
af hið ákjósanlegasta meðan á
námskeiðinu stóð. Fram kom
fyrirspurn til bæjarstjórans á
staðnum hvort hann réði þar ein-
hverju upp. Hann taldi það af og
frá, en gat þess þó í svari sínu að
hann óskaði sér góðs veðurs á
fyrirhuguðum rjúpnaveiðum dag-
inn eftir. Fingeyjarsýsla er orðlagt
rjúpnaland og óskin var borin
fram að loknum málsverði þar
sem fiskur var á borðum.
Þessi fagri þingeyski haustdag-
ur var meðal þátttakenda á nám-
skeiðinu nefndur Magnúsardag-
ur. Framkvæmdastjóri Sambands
íslenskra sveitarfélaga, Magnús
E. Guðjónsson, stóð í pontu allan
daginn og fjallaði vítt og breitt um
sveitarstjórnarkerfið, lög þess og
reglugerðir svo og um kosningar
til sveitarstjórna. Magnús er sjó-
fróður í þessum efnum, enda hef-
ur hann fengist við þau um ára-
tugaskeið.
Heildarlöggjöf um sveitar-
stjórnarmál er frá árinu 1961 og
því komin á þrítugsaldurinn. Þyk-
ir mörgum tími til kominn að
endurskoðun fari fram á þessum
lagabálki. Það mun mála sannast
að þar eru ófáar nefndirnar sem
skipaðar hafa verið í þessu skyni,
en ekki haft erindi sem erfiði, eða
hvað?
Raunar mun það svo að ríflega
tuttugu ár er ekki hár lagaaldur á
íslenska vísu. En hratt flýgur
stund og síðustu tvo áratugina
hefur veruleg þróun orðið í mál-
efnum sveitarstjórna á íslandi.
Fáar stofnanir í samfélaginu eru
eins háðar lögum og einmitt sveit-
arfélögin. Af þessum tveimur
ástæðum út af fyrir .sig hlýtur að
teljast knýjandi þörf á að allsherj-
arendurskoðun sveitarstjórnar-
laganna taki enda og ný löggjöf
verði sett sem miðist við núver-
andi stöðu og hlutverk sveitarfé-
laganna og hafi að markmiði að
þau verði í framtíðinni öflugar
stjórneiningar og geti þannig
stuðlað að hagsæld og vellíðan
sinna íbúa.
Eitt meginefnið í máli Magnús-
ar E. Guðjónssonar var sú hlið á
lögum og reglugerðum um sveit-
arstjórnir sem snýr að samskiptum
við önnur stjórnvöld, fyrst og
fremst við ríkisvaldið. Verka-
skipting ríkis og sveitarfélaga hef-
ur smám saman orðið til án heild-
arstefnu og í öllum tilvikum þann-
ig að ríkisvaldið (löggjafarvaldið)
hefur ráðið þessari verkaskipt-
ingu a.m.k. að því er lögbundin
verkefni varðar.
Segja má að í stað þess að setja
ný heildarsveitarstjórnarlög hafi
Alþingi verið þeim mun iðnara
við að setj a lög um einstaka þætti í
starfi sveitarstjórna og svo ráðu-
neyti að smíða reglugerðir til við-
bótar. Nú gilda um 200 lög um
sveitarfélög, fyrst og fremst stofn-
lög og síðan breytingar á þeim,
svo og aragrúi reglugerða.
í lok námskeiðsins var þátttak-
endum skipt í þrjá hópa. í fyrsta
hópnum voru þeir sem komu frá
litlum sveitarfélögum án sér-
stakra fastra starfsmanna, í öðr-
um hópi voru þeir sem voru frá
sveitarfélögum sem höfðu fastan
starfsmann (sveitarstjóra) í þjón-
ustu sinni og í þriðja hópnum
voru fulltrúar frá kaupstöðum.
Hóparnir voru undir stjórn Ingi-
mars Brynjólfssonar, oddvita
Arnarneshrepps, Lárusar Ægis
Guðmundar, sveitarstjóra á
Skagaströnd og Bjarna Aðal-
geirssonar, bæjarstjóra á Húsa-
vík, talið í sömu röð.
Þessir hópar ræddu, hver á sinn
hátt, um helstu þætti daglegra
starfa í sveitarstjórnum, undir-
búning og afgreiðslu mála, fund-
arsköp o.þ.h. Leiðbeinendur
lögðu lista um mál svipað og gerist
á fundum sveitarstjórnar hverju
sinni. Sem dæmi má nefna um-
ræður um lántökur fyrir sveitar-
félagið, um erindi um undanþágu
frá fjallskilum, um samskipti
hrepps og sýslu, um beiðni um
fjárstyrk frá ýmsum aðilum
o.m.fl.
Eftir ítarlega fræðslu um bók-
hald og lög þótti kominn tími til
að athuga „praxísinn". Ekki kann
það góðri lukku að stýra að leggja
einungis áherslu á kenningu ef
þau not sem af henni má hafa
gleymast. Með öðrum orðum,
ekki tjóar að kunna fræðin en geta
ekki notað þau.
Það var álit langflestra þátttak-
enda að þessi hluti námskeiðsins
hefði verið sá gagnlegasti og hefði
þurft lengri tíma. Leiðbeinendur
eru allir þrautreyndir stjórnendur
sinna sveitarfélaga og má því
nærri geta hversu mikill hvalreki
það var nýjum sveitarstjórnar-
mönnum að geta fræðst af þeim
milliliðalaust um stjórnlist þeirra
og „taktík“.
Síðdegis laugardaginn 6. nóv-
ember tæmdist dagskrá þessa
„fyrsta námskeiðs sinnar tegund-
ar á íslandi". í úmræðum þátttak-
enda um námskeiðið, kosti þess
og galla, hvað fara þyrfti betur og
hvað hefði tekist fullkomlega
kom fram að í aðalatriðum hefði
það tekist vel. Var Fjórðungs-
sambandinu þakkað það framtak
að gangast fyrir námskeiðinu.
Áskell Einarsson, sem stjórn-
aði námskeiðinu af alkunnri rögg-
semi, þakkaði í lokaorðum sínum
leiðbeinendum á námskeiðinu vel
unnin störf, þátttakendum góða
ástundum og mikla stundvísi.
Kvaðst hann taka öllum ábend-
ingum og athugasemdum karl-
mannlega og taldi víst að þær yrðu
teknar til greina við skipulagn-
ingu síðari námskeiða, því ljóst
væri að þetta væri fyrsta skrefið í
langri ferð.
Þátttakendur og ieiðbeinendur á námskeiðinu.
Aðalsteinn í leik KA og Þórs í Akureyrarmóti 1980.
Mynd Ó.A.
Aðalsteinn
til ÍBV?
Meðal knattspymuáhuga-
manna ganga nú þær sögur að
Aðalsteinn Jóhannsson, sem
verið hefur aðalmarkmaður
KA um margra ára skeið,
hyggist nú yfirgefa Akureyri
og gerast markmaður hjá
Vestmannaeyingum. Páll
Pálmason, sem er jafngamall
Dino Zoff hjá ítöluni, hyggst
nú leggja skóna á hilluna en
hann hefur verið markmaður
Eyjamanna nú um margra ára
skeið. Eyjamenn sem verða
Sigurláslausir næsta keppnis-
tímabil ætla sér góða hluti á
næsta ári og sagt er að þeir
hafi lagt hart að Aðalsteini að
koma til þeirra. Aðalsteinn er
nú staddur í Eyjum og hefur
verið þar síðan fyrir jól.
Íþróttasíðan hafði samband
við Gunnar Kárason, formann
knattspyrnudeildar KA, og
spurðist fyrir um það hvort
Áðalsteinn væri farinn frá félag-
inu.
Gunnar kvaðst ekki vita ann-
að en hann yrði hjá þeim næsta
ár, eða alla vega hefði Aðal-
steinn ekki haft samband við
forsvarsmenn knattspyrnudeild-
arinnar vegna hugsanlegra fé-
lagaskipta. Það kemur okkur að
sjálfsögðu mjög bagalega að
missa Aðalstein, sagði Gunnar,
en hann kvaðst hafa heyrt sögu-
sagnir um það að hann væri að
fara til Eyja, en kvaðst vonast til
þess að það væri ekki fótur fyrir
þeirri frétt.
Varamarkmaður KA sl.
sumar var Þorvaldur Þorsteins-
son og er ekki vitað annað en
hann verði þar áfram.
Það virðist hins vegar vera
einhverjar sviptingar hjá mark-
mönnum. Þorsteinn Ólafsson
gengur nú til liðs við Þór, en
heyrst hefur að Eiríkur Eiríks-
son, sem verið hefur mark-
maður Þórs undanfarin ár, hygg-
ist skipta yfir í eitthvað annað
félag og hafa þar nokkur verið
tilnefnd.
Þá mun Einar Kristjánsson,
sem verið hefur markmaður hjá
Magna á Grenivík, hyggjast
skipta yfir í Þór, en Kristinn,
sem verið hefur varamaður
Þórs, ætlar aftur til Víkinga í
Óalfsvík. Hvort þessar sögu-
sagnir eru á rökum reistar kem-
ur í ljós á næstu dögum.
Adidasmót
á Akureyri
um helgina
Um næstu helgi verður haldið
hér á Akureyri Adidasmótið
svokallaða, en það er hand-
knattleiksmót með þátttöku
fjögurra liða. Það verður KR,
FH, Valur og KA. Allir leikirnir
fara fram í íþróttahöllinni og
byrja þeir á föstudagskvöldið
Þetta verður fyrsta stórmótið í
handknattleik hér í höllinni, en
það er Adidasumboðið og KR
sem sjá um mótið. í næsta blaði
verður nánar sagt frá niður
röðun leikja á mótinu.
Ollu frestað
Vegna ófærðar o.fl. var nokkr-
um handboltaleikjum frestað
sem vera áttu um helgina. Lið
Þórs í fyrstu deild kvenna átti að
leika tvo leiki fyrir sunnan en
þeim leikjum var frestað þar eð
Þórsstúlkurnar komust ekki
suður. Þá áttu KA og Grótta að
leika hér á Akureyri í annarri
deild karla, en þeim leik hafði
verið frestað skömmu fyrir jól.
11. janúar 1983 - DAGUR - 7