Dagur - 26.08.1983, Síða 4

ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SfMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 120 A MÁNUÐI - LAUSASÖLUVERÐ 15 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARM.: HERMANN SVEINBJÖRNSSON
FRÉTTASTJÓRI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN: EIRlKUR ST. EIRlKSSON, GYLFI KRISTJÁNSSON,
ÓLAFUR JÓHANNSSON (SAUÐÁRKRÓKI) OG
ÞORKELL BJÖRNSSON (HÚSAVlK)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI: HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Vandi húsbyggjenda
Undanfarna daga hefur hópur manna um bætt
kjör húsbyggjenda verið að starfi. Sl. miðviku-
dag stóð þessi hópur fyrir almennum borgara-
fundi í Sigtúni í Reykjavík. Á fundinn fjöl-
menntu húsbyggjendur, ungt fólk sem á það
sameiginlegt að vera að kikna undir þeirri fjár-
hagsbyrði sem fylgir því að koma sér upp hús-
næði. Þá barst fundinum fjöldi baráttuskeyta
víðs vegar af landinu frá húsbyggjendum sem
einnig sjá ekki fram úr þeim ógöngum sem
þeir stefna nú í.
Aldrei fyrr hefur ástand húsbyggjenda verið
jafn háskalegt og ljóst að hundruð heimila eru
í hættu verði ekki þegar í stað gripið til raun-
hæfra aðgerða af hálfu stjórnvalda og ekki
síður bankakerfisins.
Sífellt er að koma betur í ljós sá gífurlegi
mismunur á aðstöðu þess fólks sem byggði á
tímum verðbólgu og óverðtryggðra lána og
þeirra sem verða að standa skil á þeim verð-
tryggðu lánum sem húsbyggjendur nú eiga
kost á til fárra ára eða aðeins nokkurra mán-
aða.
Þeir sem þannig gátu áður komið undir sig
fótunum með raunverulegum styrkjum frá
því opinbera, verða að átta sig á þessum
mismun. Þeir komu fyrstir að veisluborði fjár-
magnsins þar sem boðið var m.a. upp á
skyldusparnað unga fólksins, ráðstöfunarfé
lífeyrissjóðanna og sparifé gamla fólksins. Nú
sitja þeir vel saddir og biðja um ódýran gjald-
eyri til að skemmta sér fyrir, á meðan öðrum er
sagt að snúa sér að þeim ruðum sem eftir eru
á veisluborðinu.
Ekki er nema von að reiði húsbyggjenda
beinist að pólitískum ráðamönnum þjóðarinn-
ar og sannarlega er ekki rétt að firra þá
ábyrgð. Þar eiga allir flokkar hlut að máli. En
þó er rétt að minnast þess að þeir eru ekki ann-
að en spegilmynd þjóðarinnar hverju sinni.
Vandi húsbyggjenda nú er ein af mörgum
afleiðingum óðaverðbólgunnar sem allir flokk-
ar hafa barist gegn án sýnilegs árangurs enn
sem komið er. Þó má fullyrða að vandi þeirra
sé hættulegri þjóðfélaginu en margur annar,
þar sem hann ræðst að rótum þess, heimilun-
um og þar með börnunum. Þau myndu ekki
sakna þess þótt dregið væri úr utanlandsferð-
um, beðið væri með flugstöðvarbyggingar eða
hætt við að reisa Seðlabankahús - jafnvel þótt
það kosti ekki neitt, heldur sé unnið fyrir pen-
inga sem til urðu þar innan dyra.
En þau líða hins vegar fyrir þá óhóflegu
vinnu sem foreldrarnir leggja á sig, fyrir það að
vera ein alla daga, fyrir það að fjármálaáhyggj-
ur lama það litla heimilislíf sem þeim er boðið
upp á og jafnvel það að foreldrarnir eru skildir
að skiptum.
Þetta er sú mynd sem blasir við þeim ein-
staklingum sem eiga að erfa þetta land. Hús-
byggjendur eru ekki að biðja um neina ölm-
usu, aðeins að fá tækifæri til að lifa sem annað
fólk. Þeir vilja geta fengið aðstoð nú en greitt
hana að fullu síðar meir. Sá hópur áhuga-
manna sem hefur komið svo myndarlegri um-
ræðu af stað um þessi mál á vissulega þakkir
skilið. N.Á.L.
4 - DÁGíUfiÁ. 26 ágúsf’t983 '
Hrólfur Árnason.
Eitt af því sem fylgir neyslu-
samfélagi nútímans er rusl og
drasl í alls kyns mynd. Vélar og
tæki úreldast og eyðileggjast og
sífellt er verið að skapa þörf
fyrir ný og betri tæki. En
hvað á svo að gera við gamla
draslið þegar búið er að kaupa
nýtt tæki? Sums staðar er þetta
borið út fyrir húsvegg og látið
grotna niður. Á öðrum stöðum
er járnaruslinu safnað saman í
svokallaða ruslahauga, þar sem
jarðýtur ýta mold yfir með
vissu millibili. í þriðja lagi, sem
er því miður ekki algengt hér á
landi, gera menn sér verðmæti
úr þessu og selja í brotajárn.
Ég held að engum detti í hug að
telja Húsvíkinga í fararbroddi í
þessum málum. Peir nota ennþá
„jarðýtuaðferðina" í sínum rusla-
málum. Ruslahaugar bæjarins
standa rétt fyrir utan bæinn. Þar
hitti ég fyrir Hrólf Árnason, en
hann sér til þess að bæjarbúar
fylgi settum leikreglum í rusla-
málum.
- Hverjar eru leikreglurnar
Hrólfur?
„Pær eru fólgnar í því að hér á
aðeins að koma rusl sem ekki er
hægt að brenna. Allt brennanlegt
rusl á að sjálfsögðu að fara í sorp-
eyðingarstöðina."
- Fylgja bæjarbúar þessum
leikreglum?
„Já, í flestum tilfellum má segja
það. Þó kemur það alloft fyrir að
hingað kemur rusl sem alls ekki á
hér heima. Um daginn kom t.d.
hingað allvænn timburhraukur, í
honum voru bara ágætar spýtur
innan um. Enginn vaktmaður var
hér þegar þetta gerðist. Hins veg-
ar hafa menn blessunarlega mis-
munandi verðmætamat. Því
nokkrum dögum seinna var
hraukurinn horfinn. Einhver hef-
ur komið hér og haft timbrið á
brott með sér.“
- Hvernig hefur umgengnin
verið á haugunum?
„Ja, það verður að segjast eins
'og er, hún hefur verið slæm. Þess
vegna var tekið upp það ráð að
vakta svæðið. Við erum í þessu
tveir eldri menn, fjóra daga vik-
unnar, hvor um sig hálfan daginn
í senn.“
- Hvað ert þú orðinn gamall
Hrólfur?
„Ég er orðinn áttræður og þetta
er það eina sem ég geri nú orðið.
Skila 15 tímum á viku. Já þau eru
fljót að renna áfram árin skal ég
segja þér. Þegar maður er orðinn
gamall er þetta orðið rólegt hjá
manni.“
- Ertu búinn að vinna lengi
hjá bænum?
„Þau eru orðin 18 eða 19 árin
sem ég hef unnið þar. Fyrst þegar
ég kom í bæinn var ég með smá
rollubúskap og vann hálfan dag-
inn á skrifstofu. Bærinn var nú
ekki stór þá, liggur við að fjárhús-
in hafi verið þar sem miðbærinn er
nú.“
Nú er samtal okkar truflað af
fólki sem á erindi á haugana.
Hrólfur snarast út úr litla skúrn-
um sínum og leiðbeinir fólkinu.
Það er að losa sig við drasl af lóð-
inni sinni. Að því loknu kemur
gamli maðurinn aftur inn í skúr-
inn og samtalið heldur áfram.
- Hefurðu gert einhvern aftur-
reka héðan?
„Nei, nei, það geri ég ekki. Ég
reyni að leysa vanda allra sem
koma hingað.“
- Hvaðumumgengnialmennt,
finnst þér hún fara versnandi?
„Nei, það finnst mér ekki. Ég
held það sé enginn vafi á því að
bærinn er alltaf að verða fallegri
með hverju árinu sem líður.
Þannig held ég að það sé yfirleitt
hér á landi. Ég kom t.d. til Sauð-
árkróks um daginn. Ljómandi er
það orðinn fallegur og snyrtilegur
bær. Annars má alltaf að öllu
finna, ef grannt er skoðað. Sjó-
menn hafa haft orð á því að haug-
arnir hérna séu ekkert augnayndi
séðir frá sjó. En spurningin er
bara hvar á að staðsetja svona
hauga svo allir verði sáttir við þá.“
- Að lokum Hrólfur. Hvernig
kanntu við þig að vinna bara 15
tíma á viku?
„Maður venst því. Ég gekkst
undir augnauppskurð í vetur og
get þess vegna ekki unnið hvað
sem er. Það er tilbreyting í því að
hafa vinnu, þótt ekki sé meiri en
þetta. Það gefur nefnilega lífinu
gildi að hafa tilbreytingu. Það er
gaman að geta unnið.“
Á raslahaugum Húsvíkinga:
Einhver hefíur
komid og haft
tímbrið á brott...