Dagur - 10.02.1984, Blaðsíða 4
íl -- 9Ul?AG ^80] ifíuiclöl o r
4 - DAGUR -10. febrúar 1984
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 130 Á MÁNUÐI -
LAUSASÖLUVERÐ 18 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRlKUR ST. EIRlKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRfMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
, Jnnantóm slagorð
og gcdgopaháttur“
Fjölmiðlar á Islandi hafa mikil
völd, sennilega meiri völd held-
ur en eigendur þeirra og starfs-
menn gera sér grein fyrir. Þess
vegna er ábyrgð þeirra mikil og
það gengur misjafnlega að
standa undir þeirri ábyrgð.
Daglega er agnúast út í það
sem fjölmiðlarnir bera á borð
fyrir fólkið, stundum með
rökum, en sem betur fer eru þar
oftar á ferðinni tilhæfulausar
dylgjur.
Að undanförnu hefur at-
vinnuleysi farið í vöxt um allt
land og raunar varð einna fyrst
vart við þennan ófögnuð á Ak-
ureyri og Eyjafjarðarsvæðinu.
Ymsar ástæður hafa gert at-
vinnuleysisakurinn frjóan, sem
of langt mál er að tíunda hér.
En sökin er ekki fjölmiðla, að
minnsta kosti ekki þeirra sem
starfa í þessum landshluta. Þeir
hafa ekki skapað það ástand
sem ríkir. Þeir hafa hins vegar
sagt frá því hvernig komið er,
enda skylda þeirra að spegla
það ástand sem ríkir í þjóðfé-
laginu hverju sinni. En fjölmiðl-
ar geta haft áhrif til að stöðva
þessa þróun, þeir eiga að
stappa stálinu í menn, þannig
að vörn verði snúið í sókn. Það
verður best gert með því að
láta það ekki gleymast í þögn-
inni sem vel er gert. Það hefur
Dagur reynt og vonandi fær
blaðið tækifæri til þess í ríkari
mæli á næstunni. Lesendur eru
hvattir til að gefa ritstjórninni
ábendingar.
En það eru ekki allir sem hafa
áhuga á að snúa at-
vinnuleysisdrauginn niður,
vegna þess að það hentar ekki
í þeirra pólitísku valdabaráttu.
Þeirra á meðal eru stjórnendur
Þjóðviljans, ,sem ala þennan
draug á vítamínum dag eftir
dag. Þar er hver dálksentimetri
nýttur til að draga kjarkinn úr
landsmönnum og samkvæmt
boðskapnum mætti ætla, að
þorri almennings lifi við sult og
seyru. Vissulega hefur kaup-
máttur rýrnað, en landsmenn
hafa sýnt vilja til þess að þreyja
þorrann og góuna líka, til þess
að ráðrúm gefist til að rétta
þjóðarskútuna við. Þetta líkar
Þjóðviljamönnum illa. Þess
vegna vilja þeir koma brotsjó á
skútuna, þannig að árangur
ríkisstjórnarinnar ónýtist og
hún hrökklist frá völdum. Þjóð-
viljinn gengur meira að segja
svo langt í slagorðum sínum, að
sönnum alþýðubandalags-
mönnum blöskrar. Þarf þó tals-
vert til. Þannig gagnrýnir einn
þeirra blað sitt fyrir „innantóm
slagorð og galgopahátt11 á les-
endasíðu Þjóðviljans sl. föstu-
dag. Segir hann slagorðin öfug-
snúin og oft sé farið illa með
það fólk sem er að reyna að
rétta þjóðarhaginn við.
Núverandi ríkisstjórn hefur
náð árangri í baráttunni við
verðbólguna, sem er besta
kjarabótin þegar til lengri tíma
er litið. En á næstu vikum og
mánuðum ræðst hvort hún hef-
ur burði til að fylgja þessum ár-
angri eftir. Innantóm slagorð
Þjóðviljamanna, og annarra óá-
byrgra afla í þjóðfélaginu,
mega ekki koma í veg fyrir þær
kjarabætur sem þannig
fengjust.
—GS
Sá kann ekki að bœta
annars brók
- sem berlæraður er sjálfur
% Zetuvandi
Núverandi iðnaðarráðherra okk-
ar er hress maður og hugprúður.
Sannast það á því að hann segir
ýmislegt það upphátt er aðrir
þora vart að hugsa; og hann
ræðst í þær hreingerningar sem
maður hefði vænst af „vinum al-
þýðunnar“, s.s. eins og hjá ein-
okunarstofnun ríkisins á sviði
orkumála. Og hann hefur einnig
sín „hobbý“ eins og aðrir, t.d.
laxveiðar og mun fiskinn vel enda
vaskur maður og heils hugar í
hverju starfi. Annað sem hann
gerði sér til dægradvalar var að
koma sér upp hugsjón.
Ýmis stór nöfn þekkjum við,
þ.á m. úr heimi kvikmynda, er
gera sér það að tómstundaiðju að
koma í veg fyrir dráp aðskiljan-
legustu dýrategunda, s.s. sela ell-
egar hvala þeirra er byggja
heimshöfin. Eru dæmi þess að
leikkonur hafi staðið léttklæddar
á hafísjökum til varnar sjávardýr-
um þessum og lagt sig í stórhættu
með að fá kvef eða blöðrubólgu -
en fengið harðræðið endurgoldið
með góðri samvisku og vitund-
inni um hjartaprýði sína.
Á íslandi hafa menn fundið sér
ýmis kjörsvið í verndarmálum,
einn vatnsfall, annar heiðaland,
þriðji refi. En iðnaðarráðherra
var sem í fleiru frumlegur. Valdi
hann sér til að fórna lífi fyrir
bastarð þann úr stafrófinu sem
zeta kallast og er að hálfu stafur-
inn s.
Það var fyrir nokkrum árum er
lítið var að gera á Alþingi að ein-
hverjir „gáfumenn" fundu hjá sér
köllun að breyta stafsetningar-
reglum eina ferðina enn, sem
aldrei skyldi verið hafa, og eru
síðan fáir af þeim sem ólust upp
við eldri reglur, þ.á m. kommu-
setningu, sendibréfsfærir. Einn
var þó ljós punktur í þessu puði
þeirra: Zetan var gerð útlæg úr
rituðu máli - en zeta hafði um
langan aldur verið einn mesti
skrekkvaldur í prófum allra með-
algreinda og vel það. Þá var það
aö núverandi iðnaðarráðherra
rann blóðið til skyldunnar og hélt
uppi þrjátíu klukkustunda mál-
þófi í einni lotu til varnar kyn-
hverfingi þessum. Og síðan varði
hann margri stund í sama skyni.
En kom fyrir ekki. Önduðu nú
próftakendur léttara, svo og
blaðamenn og allir þeir er pára
þurftu ástarnótu ellegar klögu-
miða.
Næst gerist það að verjandi
zetu fær stjórn ráðuneytis. Eyrir-
skipar hann þá að veita zetunni
fullkominn þegnrétt á ný í möpp-
um ríkis síns. En hér fór sem oft
áður að sjaldan launa kálfar of-
eldi: Hvalurinn gleypti Jónas,
sem mun hafa verið hvalverndun-
armaður og sennilega verið að
bursta í honum tennurnar, selur-
inn dreit hringormi í þorskinn
okkar, svo jafnvel Portúgölum
ofbýður, og zetan felldi Sverri á
klofbragði. Já, það má segja að
laun heimsins séu vanþakklæti.
En af þessu má nú læra, kæri
iðnaðarráðherra og þingmaður
minna gömlu, strjálbýlu ná-
stranda eystra! Láttu nú endan-
lega af baráttu fyrir lífi zetunnar.
Hún segir ekkert meira en ess og
fleirum en þér torrætt hvar hún á
að standa. En gerðu meira: Ann-
ar stafur, álíka skrekkvaldur,
þvælist enn í ritmáli okkar. Það
er stafurinn ypsilon. Hann hefur
löngu týnt upprunalegu hljóði
sínu (afi minn fjörgamall kunni
það síðast þegar ég var ungur,
sagði „íuvir“ í stað ,,yfir“). Taktu
þig því til, um leið og þú kveður
zetuna, og leggðu niður ypsilon-
ið. Þau eru stundum langsótt rök-
in fyrir notkun þess.
Fengi ég þér skrifaðan miða
uppi í ráðuneyti sem á stæði þessi
skipun: „Upp með hendurnar ell-
egar ég skít“ myndir þú óðar
rétta þær upp því eins og það sést
á sambandi orða í ritmáli hvað
átt er við, þó ypsilon sé ekki
notað, myndir þú sjá þarna að ég
héldi á byssu en væri ekki að
hneppa ofan um mig.
0 Gáfumanna-
plágan
Mikil umræða fer nú fram í fjöl-
miðlum vegna nýs vandamáls er
uppgötvast hefur en það er að
nokkrir nemar reynast hafa meiri
greind og námshæfni en almennt
gerist. Á tímum „jafnréttis“ þyk-
ir þetta ískyggilegt og telja fé-
lagsvísindamenn og sálfræðilega
sinnaðir illa horfa. Má þó strax
benda á til hugsvölunar að aðrir
telja að öll mistök f stjórn lands
og lýðs stafi ekki af of miklum
vitsmunum. Þar kunni fleira til
að koma.
En þjóðfélagið er talið í hættu
vegna ofgreindra einstaklinga þó
grunnskólar reyni úr að bæta.
Alltaf er að skjóta upp einum og
einum nema sem ekki er aðeins
skýrari í hugsun og skjótari að til-
einka sér námsefni heldur einnig
iðnari við námið. Þá kunna sumir
að hafa sérgáfur nokkrar og þó
þær séu á einangruðu sviði geta
þær valdið minnimáttarkennd og
leiða þeirra sem fullnægja kröf-
unni um miðlunginn. Hér á landi
skal ekki þolað að einn skari
fram úr öðrum: Syngi einhver
betur en annar, yrki eða leiki á
hljóðfæri verður að banka dálítið
í hausinn á honum. Veiði einn
meira ellegar skili betri vinnu,
iáti fiskverkun bera sig eða iðnað
verður að veita þeim hinum sama
tiltal. Fái einhver bóndi fleiri
mjólkurlítra eftir kú eða meiri
kroppþunga dilka eftir á, sem
sagt búnist betur en öðrum, verð-
ur að refsa honum með lægri prís
á því sem fer yfir meðallag - því
hitt gæti sært minni búmenn og
„jafnréttishugsjónin“ verið í
hættu.
Það er þessi göfuga dyggð,
„jafnréttið“, sem krefst þess að
milljónamæringur fái jafnan
styrk með barni sínu og öreiginn,
svo og aðra fátækrahjálp og að-
stoð í gigtarkasti.
En stöðva skal á að ósi. Nú er
stefnan einmitt sú að kveða hinn
„afbrigðilega“ niður strax í skóla.
Barn með sérgáfu eða óvenju
mikla greind og kannski námfýsi
að -auki skal ekki eitra sálarlíf
miðlunga! Einn greinarhöfundur
í umræðunni um hin nýju vanda-
málabörn, séníin, spyr með
þjósti: „Á kannski að sigta gáfna-
ljósin út (sic) og kosta þau í
skóla?“ Ja, er von að maðurinn
spyrji í þjóðfélagi þar sem gáfur
eru allt að því glæpur.
Annar höfundur, raunar
menntaskólakennari, skrifar í
nöpru háði: „Vitanlega eru grey
séníin að drepast úr námsleiða og
þurfa þar af leiðandi sérmeð-
höndlun.“ Hann hefur sýnilega
ekki þurft að burðast með þann
fæðingargalla sjálfur að liggja
námsefnið í augum uppi og verða
því að sitja aðgerðarlaus í bekk
vetur eftir vetur meðan kennar-
inn eyðir stundinni í að sansa
trassann og tossann.
En þessi nýi andi gegn hæfum
nemendum er tímanna tákn í
landi meðalmennskudýrkunar-
innar og þeirrar jafnréttishug-
sjónar sem einhver nefndi „sós-
íalisma andskotans" - að enginn
megi af öðrum bera til munns né
handa.
í samræmi við „jafnréttið" var
sú regla upp tekin að hætt skyldi
að velja nemendur saman í bekki
eftir hæfni og þroska, þar skyldi
hendingin ráða þvf b og c bekk-
ingar gætu fengið minnimáttar-
kennd gagnvart a bekkjarnem-
um. Nú skulu nemar á öllum
þroskastigum saman í bekk upp
á jafnréttið, upp á hið persónu-
lausa hjarðeðli.
Spurt hefur verið hvort þeim
seinfærasta líði betur í hópi hinna
sem best gengur með námið held-
ur en með jafningjum sínum.
Einkunnir má heldur ekki gefa í
tölum, 0-10; lág tala gæti sært
þann seinfæra hvort sem verri ár-
angur stafaði af námstregðu eða
kæruleysi, og þeir sem skiluðu 10
gætu ofmetnast. Það óttast
menntaskólakennarinn, sem
áður er vitnað til, mest.
Sýnilega hafa íslendingar ann-
an skilning í kennslumálum en
aðrar þjóðir. í Sovét er mér tjáð
að strax í barnaskóla sé farið að
huga að afburðabörnum á hvaða
sviði sem er og þeim gefinn kost-
ur á þjálfun við sitt hæfi. Þar þyk-
ir sérgáfan ekki goðgá heldur
náðargjöf. Eins munu allar dyr
standa þeim nemum opnar í
Bandaríkjunum sem fram úr
skara, jafnvel af fjörrum löndum.
Á íslandi er krafan í nafni rétt-
lætis: Sé einhver höfði hærri en
aðrir skal hann styttur um það.
K.f.D.