Dagur - 12.04.1985, Blaðsíða 4

4 - DAGUR -12. apríl 1985
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 200 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 28 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: GlSLI SIGURGEIRSSON
BLAÐAMENN:
EIRlKUR ST. EIRlKSSON OG GYLFI KRISTJÁNSSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRlMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI: 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Iðnþróunarsjóður
og iðnaðurinn
Iðnþróunarsjóður er sam-
eiginlegt átak Norðurlanda-
þjóðanna til að styðja við
bakið á iðnaðaruppbygg-
ingu í löndunum. Sjóðurinn
lánar til samvinnuverkefna
tveggja eða fleiri þessara
þjóða og allmargir íslenskir
aðilar hafa fengið lán úr
sjóðnum. Það er hins vegar
mikið efamál hvort hægt sé
að segja að íslensk iðnfyrir-
tæki hafi notið góðs af til-
veru Iðnþróunarsjóðs, þótt
þau hafi fengið þar lán. Það
mætti jafnvel til sanns veg-
ar færa að fyrirtækin sem
fengu lán hjá sjóðnum hafi
haft af því mikið óhagræði
og jafnvel tapað á þeim við-
skiptum. Þessu veldur hin
óhagstæða þróun dollara-
gengis, miðað við gengi
N orðurlandaþ j óð anna.
Samkvæmt lögum Iðn-
þróunarsjóðs ber lántak-
endum að endurgreiða lán-
in í dollurum. Dollaragengi
lánanna er með öðrum orð-
um lögfest. Sjóðurinn sjálf-
ur er fjármagnaður með
lántökum, en endur-
greiðslur þeirra lána eru
með öðrum hætti en þeirra
sem fá lán úr sjóðnum. Þau
eru tekin í gjaldmiðlum
N orðurlandaþ j óðanna.
Þetta misræmi hefur
valdið því að á sama tíma
og fyrirtækin sem fá lán úr
Iðnþróunarsjóði verða fyrir
tilfinnanlegu gengistapi,
græðir sjóðurinn sjálfur
stórlega vegna gengis-
hagnaðar. Nú mun vera svo
komið að af 1.400 milljóna
útlánum sjóðsins eru 800
milljónir eigið fé, sem hefur
myndast á sl. fimm árum.
Þetta er svona rétt eins og
dæmið um peningana sem
urðu til í Seðlabankanum
og Seðlabankahöllin var
byggð fyrir. Að sjálfsögðu
verða verðmæti ekki til með
þessum hætti heldur er
þetta einfaldlega tilfærsla
frá einum til annars, í þessu
tilviki frá iðnfyrirtækjum
sem Iðnþróunarsjóður á að
styðja við bakið á, til sjálfs
sjóðsins.
Um næstsíðustu áramót
voru lán eins ónefnds fyrir-
tækis á Akureyri 18,5 millj-
ónir króna. Gengistap á síð-
asta ári nam um 7 milljón-
um króna, þ.e. lánin hækk-
uðu um þá upphæð vegna
þess að þau voru skráð á
dollaragengi. Hefðu þessi
lán hins vegar verið tryggð
með lánskjaravísitölu, sem
mörgum þykir nú raunar
nógu óhagstæð, hefðu þau
hækkað um 2 milljónir
króna. Mismunurinn er 5
milljónir króna á einu ári.
Dollaraskráningin hafði
með öðrum orðum í för með
sér 36,5% hækkun á lánun-
um á einu ári, en lánskjara-
vísitalan hefði þó ekki
hækkað þau nema um
14,7%.
Þetta dæmi segir allt sem
segja þarf um dollaralánin
svokölluðu. Lögfesting doll-
araviðmiðunar á lánum Iðn-
þróunarsjóð til iðnfyrir-
tækja veldur því að það er
spurning hvort sjóðurinn
sé iðnaðinum til nokkurs
gagns — hvort hann sé ekki
hreinlega til skaða.
„Kjallurinn", heitir nýr veit-
iugaslaöur sem Sjallinn opnadi
i (Ivnihilvikiinni. Kins og naiiiiO
liendir til er þessi veitipgastad-
ur í kjallaru Sjallans, huggulega
innréttadur í hreskuui kráarstíl.
Meiial veitinga sem þarna eru
á hodstóluni er hjorlíkió mary-
fræga, liæði dökkt oy Ijóst, en
auk fljótandi veitinga er hoöiö
upp á „rétt dagsins" á hót1e!>u
verði, auk þess sem smáréttir
eru á hoöstólum. Kjallarinn
verður opinn alla da”a, í há-
def’inu frá 12-14:30 og frá kl.
18-01 á kvöldin.
*
„Viö le!>!>jum áherslu á að
lialda „standardinuin" á þess-
um stað uppi, við ætlum ekki
að jjera hann aö knæpu," sagði
Sifpiröur Sigurdsson, fram-
kvæmdastjóri Sjallans, i spjulli
við Dag. „I>ess vegna höluni
við þarna dyravörslu í hádeginu
og á kvöldin og þess er krafist
að gestir séu snyrtilega klæddir
og vel á sig koninir. Þetta hefur
að visu oröið til þess að við
höliini þurft að visa mörgum
frá, en það eru aörir sem koma
í staöinn; fólk sem kann að
meta huggulegan veitinga-
stað," sagöi Siguröur.
¥
Kjallarinn tekur 60-70
nianns. Barinn er smiðaður
tipp ur gönilum har Irá
l.ondon, en aðrar innréttingar
eru listasmíði frá Kótó. í heild
er staðurinn hlýlegur, en
hönnuður hans er Guðrún Sig-
ríður Haraldsdóttir. - GS
Kjallarinn er hinn vistlegasti veit
ingastaður.
Hér er Guðrún Sigríður Haraldsdóttir, hönnuður Kjallarans, að ræða
málin við Guðmund Sigurbjörnsson, yfirsmið, og fleiri góða gesti.
Tómas Leifsson er yfirþjónn Kjallarans