Dagur - 12.12.1985, Page 11

12. desember 1985 - DAGUR - 11
snálefni aldraðra___________________________
„Bætum nýjum þáttum
við eftir aðstæðum“
- Edda Bolladóttir og Gunnhildur Bragadóttir segja frá heimilisþjónustunni
Það var haustið 1974 sem
heimilisþjónusta hófst á vegum
Félagsmáiastofnunar Akureyr-
arbæjar og hefur hún verið
starfrækt síðan. Umsjónar-
maður heimiiisþjónustunnar er
Edda Boliadóttir. Við fengum
Eddu, ásamt Gunnhildi Braga-
dóttur eftirlitsmanni og Maríu
Sigurbjörnsdóttur starfsmanni
heimilisþjónustunnar til að
segja okkur af heimilisþjónust-
unni
Tilgangur heimilisþjónustunn-
ar er að gera öldruðum sem og
öryrkjum kleift að dveljast sem
lengst á heimilum sínum með því
að veita ýmsa aðstoð.
Heimilisþjónustan er fólgin í
heimsóknum starfsfólks hennar
til hinna öldruðu, sem eru í
meirihluta þeirra sem þjónustuna
nota.
„Við gerum öll venjuleg
húsverk, annars er það dálítið
breytilegt eftir heimilum. Við
leggjum áherslu á að gera þau
verk sem fókið getur ekki eða á
erfitt með að gera sjálft,“ sagði
María Sigurbjörnsdóttir. „Þetta
er afskaplega þakklátt starf.
Fólkið kann vel að meta þessa
þjónustu."
Auk þess að veita aðstoð við
algengustu húsverk er einnig
boðið upp á hirðingu á lóðum að
sumrinu, en 57 aðilar nýttu sér
þá þjónustu á síðastliðnu sumri.
Margrét Þ.
Þórsdóttir
skrifar
Þá er og boðið upp á snjómokst-
ur eftir þörfum.
„Við reynum að bæta við nýj-
um þáttum þjónustunnar eftir að-
stæðum,“ sagði Edda. „Við reyn-
um að koma til móts við áuknar
kröfur. Hinir öldruðu vita best
hvaða þjónustu þeir þurfa og
vilja sjálfir, en þetta fólk er
nægjusamt og kvartar ekki,“
sagði Edda.
Síðan í apríl 1982 hefur heimil-
isþjónustan séð um heimsend-
ingu matar til aldraðra sem þess
óska. í fyrstu voru einstakling-
arnir 5, en eru nú á bilinu 40 og
50, sem fá heimsendan mat.
Margir nota þá þjónustu tíma-
bundið, ef vissar aðstæður krefj-
ast þess. Eins og ef fólk er ný-
komið heim af sjúkrahúsi og hef-
ur ekki að fullu náð sér. Matur-
inn kemur frá Brauðstofunni
Skólastíg annars vegar og hins
vegar
frá Sólborg. Matur ásamt heim-
sendingu kostar 150 krónur,
maturinn er sendur alla virka
daga vikunnar einu sinni á dag.
Á síðastliðnu ári nutu 152
heimilisþjónustunnar. Þegar
heimilisþjónustan fór af stað
haustið 1974 voru heimilin 10
sem þjónustu nutu. Við heimilis-
þjónustuna eru alls 14 stöðugildi,
en 23 starfsmenn eru í starfi.
„Okkur eru skammtaðar
stöður. Fólk vinnur undir tölu-
verðu álagi. Vissulega þyrfti að
koma til aukning. Það þyrfti að
auka þjónustuna, hafa hana
lengra fram á daginn, en nú er
einungis unnið á milli 8 og 5.
Einnig þyrfti að hafa þjónustu
um helgar." Það er nokkuð
misjafnt hversu oft er farið í
heimsóknir til hinna öldruðu, allt
frá því að vera hálfsmánaðarlega
og til þess að vera einu sinni á
dag. Hámarksþjónusta sem Fé-
lagsmálastofnun veitir eru 4 tím-
ar á dag hvern virkan dag.
Starf eftirlitsmanns er tiltöiu-
lega nýtt. Fór af stað í febrúar á
þessu ári. Starfið er fólgið í heim-
sóknum til aldraðra og er til-
gangurinn að gæta öryggis þeirra.
„Við teljum þetta starf mjög
nauðsynlegt, en það væri æskilegt
að hafa í því fleiri starfsmenn,"
sagði Gunnhildur Bragadóttir, en
hún er sjúkraliði og hefur 15 ára
starfsreynslu á ýmsum stofnun-
um. „Sú reynsla hefur komið mér
að góðum notum,“ sagði Gunn-
hildur. -mþþ
Gunnhildur Bragadóttir eftirlitsmaður, María Sigurbjörnsdóttir starfsmaður og Edda Bolladóttir umsjónarmaður
heimilisþjónustunar. Mynd: KGA.
Eg fæ mjög góða
„Ég hafði ekki iátið mér detta
í hug að Félagsmálastofnun
væri svo þörf sem raun ber
vitni. Þar er unnið víðfeðmt
starf og gott og fólkið sem
vinnur þarna er vandanum
vaxið. Við erum mjög heppin
með félagsmálastjórann, Jón
Björnsson,“ sagði Laufey Sig-
urðardóttir frá Torfufelli, er
við hittum hana dag einn í vik-
unni og spjölluðum um heimil-
isþjónustu og málefni aldr-
aðra.
„Ég hef notið aðstoðar heimil-
isþjónustunnar í 10 ár og núna
kemur til mín kona í 3 tíma einu
sinni í viku, einnig fæ ég hjálp við
almenn heimilistörf aðra hvora
viku. Það eru mokaðar fyrir mig
tröppurnar að vetrinum og yfir
sumartímann er séð um garðinn
minn. Fyrir nokkru hófst þjón-
usta sem ég tel öldruðum nauð-
synlega, en það eru sendiferðirn-
ar. Ég tel mig hafa mjög góða
aðstoð, auk heimilisþjónustunn-
ar kemur hjúkrunarkona tvisvar í
viku á vegum heimahjúkrunar.
- segir Laufey Sigurðardóttir frá Torfufelli
Þó að ég sé ánægð með þetta, þá
finnst mér að fólkið sem vinnur
við þessa aðstoð verði að gefa sér
meiri tíma til að spjalla við
okkur. Ég veit það er að flýta sér,
þarf að fara í mörg hús en það
væri kannski hægt að fjölga
stöðunum. Svo veit ég að að því
kemur einhvern daginn að auka
þurfi þjónustuna og bæta við
kvöld- og helgarvöktum."
Laufey sagðist hafa fengið
matarsendingar einu sinni á dag
síðan í haust og kæmi sú þjónusta
við gamalt fólk sér vel, einkum
fyrir karlmenn, því margir gætu
ekki eldað. „Ég hef samt þá til-
finningu að við séum dálítið dýr
fyrir samfélagið,“ sagði Laufey.
„Á meðal okkar eru margir
einmana einstaklingar, eiga fáa
að og fá litlar sem engar heim-
sóknir. Menn sitja einir eftir og
geta lítið farið út. Það er talsvert
stór hópur sem er einangraður og
leitt til þess að vita.“
Næst vék Laufey tali sínu að
æskunni og sagðist hafa á henni
brennandi trú. „Ég vænti mikils
Laufey Sigurðardóttir.
af æsku íslands, meira en af
minni kynslóð. Við höfðum ekki
tækifæri á að læra. En auðvitað
er mikilvægasti skólinn, skóli
lífsins, í honum lærum við mest
og best. Svo er spurningin hvern-
ig okkur tekst að vinna sem best
úr hverjum degi sem okkur er
gefinn. Þó að ég hafi óbilandi trú
á æsku landsins, þá hafa örar
þjóðfélagsbreytingar valdið því
að báðir foreldrarnir þurfa að
vinna og mæður fara mikils á mis
að geta ekki verið heima hjá
börnum sínum fyrsta árið.“
íslenska þjóðin er sífellt að
verða eldri, þeim sem verða
gamlir fjölgar stöðugt. „Þetta er
stóra vandamálið sem við er að
etja í dag," sagði Laufey. „Þjóð-
félagið er ekki í stakk búið til að
taka á móti þessum fjölda gamals
fólks. Þetta er vandamál nú þeg-
ar en á eftir að vaxa. Ég tel að við
höfum ekki búið okkur nógu vel
undir þetta vandamál. Við verð-
um að hugsa tímanlega fyrir
framtíðinni."
Að lokum minntist Laufey á að
það væri ósk sín og von að hrað-
að væri byggingum þjónustu-
íbúða fyrir aldraða. „Það er mik-
ið hagsmunamál okkar að koma
upp þessum íbúðum. Mér finnst
hafa verið óþarflega mikill seina-
gangur í þessu máli. Við þurfum
að fá yngra fólk til liðs við okkur
og drífa þetta upp," sagði Laufey
Sigurðardóttir frá Torfufelli.
-mþþ
„Aldraöir eiga
ekki að fá að
búa einir“
- segir Stefán Nikodemusson
Stefán Nikodemusson býr
einn í kjallaraíbúð sinni við
Hamarstíg. Hann nýtur að-
stoðar heimilisþjónustunnar
og hefur gert á þriðja ár. Til
hans er komið einu sinni í
viku, tvo tíma í senn.
„Ég hékk við búskap í 52 ár,
var vestur í Öxnadal og á Þela-
mörkinni. Bjó á ýmsum
bæjum, nei það var ekkert
mál, ég hafði aldrei svo mikið
umleikis,“ _ sagði Stefán.
„Hingað í bæinn flutti ég árið
1979.“
Um heimilisþjónustuna seg-
ir Stefán: „Það er ekkert út á
stúlkurnar að setja, þær vinna
sín verk vel. En fyrirkomulag-
ið á þessu er vitlaust. Það ætti
í rauninni ekki að vera Ieyfi-
legt að láta fólk búa eitt þegar
það er orðið gamalt. Það verð-
ur að vera til pláss fyrir það á
elliheimilum. En elliheimilin
verður að byggja öðruvísi upp
en gert er í dag. Það á að
byggja margar smáíbúðir,
bæði tveggja manna og einnig
fyrir einstaklinga. Þarna á að
vera pláss fyrir um 50 manns.
Þarna á að vera sameiginlegur
matsalur, ef fólk getur ekki
eldað sjálft og einnig á að vera
þarna samkomusalur. Ég er
alveg viss um að þetta yrði
mikið ódýrara fyrir þjóðfélag-
ið. en núverandi fyrirkomu-
lag. Það er mikið betra að
veita alla þjónustu ef fólkið er
á sama stað. Mér finnst alveg
óforsvaranlegt að þvæla kven-
fólkinu út um allan bæ til að
veita okkur garnla fólkinu
aðstoð. Það er tímasóun, auk
þess sent það er slítandi fyrir
starfsfólkið.
Margt gamalt fólk býr við
mikið örvggisleysi, en með því
að koma á stofn smáíbúðum
fyrir það þar sem alltaf yrði
einhver sem veitt gæti aðstoð
myndi það öryggisleysi hverfa.
Ég held það væri virkilega
gaman að prófa þetta. Slíkar
íbúðir mætti byggja upp þann-
ig að bæjarfélagið ætti ein-
hverjar íbúðir og eins gætu
þeir sem þess eru umkomnir
keypt eigin íbúðir. Og það
myndi að sjálfsögðu flýta mik-
ið fyrir ef menn slægju saman.
Við gamla fólkið þurfum ekki
að kvarta. það er ólíkt betra
að vera áttræður í dag, en var
fyrir 30 árum. Það er gert vel
við okkur og það er alveg hægt
að lifa sómasamlegu lífi af elli-
laununum. Mér gengur vel að
lifa af mínu ellilaunum, en er
reyndar ekki eyðslusamur. Ég
hef allt sem ég þarf og vil,"
sagði Stefán Nikodemusson að
lokum. -mþþ