Dagur - 10.03.1986, Blaðsíða 2

2 - DAGUR - 10. mars 1986
—viðtal dagsins.
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SlMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 420 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 40 KR.
RITSTJÓRI OG ÁBYRGÐARMAÐUR:
HERMANN SVEINBJÖRNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI:
GlSLI SIGURGEIRSSON
FRÉTTASTJÓRI:
GYLFI KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, BRAGI V. BERGMANN,
GESTUR E. JÓNASSON, GESTUR KRISTINSSON (Blönduósi),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík), YNGVI KJARTANSSON,
KRISTJÁN G. ARNGRlMSSON, KRISTJÁN KRISTJÁNSSON,
MARGRÉT Þ. ÞÓRSDÓTTIR,
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRlMANN FRfMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDlS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASlMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
leiðari.__________________________
Áframhaldandi
röskun í byggð
landsins
Fólk heldur áfram að flýja landsbyggðina og
flytja „suður". Samkvæmt tölum Hagstofunn-
ar um fólksflutninga á síðastliðnu ári fluttu
tæplega 2800 manns úr dreifbýlinu til Reykja-
víkur. Þessi tala samsvarar því að 2,5% af öllu
landsbyggðarfólki hafi tekið sig upp og flutt á
Stór-Reykjavíkursvæðið. Á móti kemur að
1700 manns fluttu frá höfuðborginni og út á
land.
Mismunurinn á brottfluttum og aðfluttum á
landsbyggðinni er sem sagt rúmlega 1000
manns. Þessi byggðaröskun jafngildir því t.d.
að allir íbúar Blönduóss hafi flutt til Reykja-
víkur án þess nokkur færi þangað í staðinn.
Ofan á þetta bætist svo að 332 hafa flutt úr
dreifbýlinu til útlanda umfram þá sem komið
hafa frá útlöndum. Stór hluti þeirra sem
þannig flytja á milli landa er fólk sem er að
fara til náms á Norðurlöndunum. Þegar það
kemur heim að námi loknu sest það undan-
tekningarlítið að á höfuðborgarsvæðinu.
í þessari miklu byggðaröskun verða Vest-
firðir einna verst úti. Fólksfækkun á Vest-
fjörðum nam 3,5% á síðastliðnu ári. Vestur-
land er næst í röðinni en Norðurland hefur
sloppið tiltölulega vel. Þaðan fóru um 200
manns umfram þá sem þangað fluttust.
Þessar tölur vekja mann til umhugsunar
um byggðaþróunina í landinu. Mikill meiri-
hluti fólks á landsbyggðinni vinnur við undir-
stöðuatvinnugreinar þjóðarbúsins. Þessi
stöðugi flótti úr dreifðari byggðunum er því
verulegt áhyggjuefni. Fólk flýr fiskvinnsluna
og fer í verslunar- og þjónustustörf í höfuð-
borginni. Afleiðingarnar eru þær að við höfum
orðið að flytja inn fólk til starfa í fiskvinnsl-
unni.
Þörfin á því að efla atvinnulíf á landsbyggð-
inni og auka fjölbreytni þess hefur sjaldan
verið eins brýn og nú. Það má ekki eiga sér
stað að einstaka sveitir og sjávarþorp leggist
í eyði vegna manneklu. Ef þessi þróun heldur
áfram enn um sinn, munu þeir íbúar, sem enn
eru eftir á fámennustu stöðunum, flosna upp
og flytja í fjölmennið. Þar með eykst þenslan
í Reykjavík enn frekar en samdrátturinn í allri
uppbyggingu á landsbyggðinni heldur áfram.
Og hvar stöndum við þá? BB.
Tölvutækni er alls staðar að
ryðja sér til rúms í þjóðfélag-
inu. Við það skapast ýmis ný
störf og upp spretta nýjar
starfsstéttir. Kerfisfræðingar
er ein þeirra. Nú er þetta nafn,
kerfisfræði, frekar óljóst og
ekki gott að átta sig á því hvað
það þýðir. Einn þeirra manna
sem kalla sig kerfisfræðinga er
Hallgrímur Gíslason sem um
síðustu áramót stofnaði nýtt
fyrirtæki sem hann nefnir Hag-
ritun. Hallgrímur er í viðtali
dagsins og ég spurði hann fyrst
að því hvað orðið kerfis-
fræðingur þýddi.
„Pað er von að spurt sé. Hlut-
verk kerfisfræðings er að skipu-
leggja verkefni fyrir tölvuvinnslu,
í örfáum orðum sagt.“
- Er hægt að fara í skóla og
læra eitthvað sem heitir kerfis-
fræði?
„Það er það nú reyndar ekki. í
Háskólanum er verið í dag að
kenna það sem kallað er tölv-
unarfræði og ég þekki það nám
reyndar ekki nógu vel en það
kemur örugglega eitthvað inn á
þetta sama, bæði forritun og
kerfisfræði. Ég hef aftur lært
þetta á styttri námskeiðum og
fyrst og fremst með því að vinna
við þetta. Æfingin skapar meist-
arann.“
- Hvenær byrjaðir þú að vinna
við tölvur?
„Ég byrjaði upphaflega að
vinna við tölvur árið 1972 og það
má segja að frá árinu 1974 hafi ég
nánast eingöngu unnið við forrit-
un og skipulagningu fyrir tölvu-
vinnslu. Eg byrjaði hjá Iðnaðar-
„Kannski vantar okkur einhvers konar höfundréttarsamtök.“ Mynd: KGA.
Hefur heldur veríð
vöntun á þessarí þjónustu
-segir Hallgrímur Gíslason kerfisfræðingur
bankanum í Reykjavík og var
þar til ársins 1977. Þá flutti ég
hingað norður tók við fram-
kvæmdastjórn hjá Tölvuþjónust-
unni sem þá var verið að stofn-
setja. 1980 fór ég til Útgerðarfé-
lagsins og var þar til síðustu ára-
móta. Þá stofnaði ég þetta fyrir-
tæki mitt, Hagritun, og er hér í
ákveðnu samstarfi við Tölvu-
þjónustuna sem er hér í næsta
herbergi.“
- Hvað er svo það sem þú
starfar við hér í þessu nýstofnaða
fyrirtæki þínu?
„Það sem ég er að fást við er
einkum og sér í lagi forritun og
kerfisfræðivinna og ég hef aðal-
lega einbeitt mér að IBM System
34 og 36. Forritunarmálið er kall-
að RPG.
Enn sem komið er hef ég eink-
um verið með frystihús á minni
könnu. Ég vann hjá Útgerðarfé-
lagi Akureyringa og þar vann ég
upp forrit fyrir laun skipverja.
Nú er ég að vinna við að tengja
það við aflabókhald en ég er ekki
mikið í hefðbundnum verkefnum
eins og launaforritum fyrir land-
vinnufólk, bónusforritum og
bókhaldsforritum. Þau forrit eru
eins eða svipuð í öllum fyrirtækj-
um og eru yfirleitt keypt með vél-
unum.“
- Hefur þú haft næg verkefni?
„Já, það hefur verið þannig að
það hefur heldur verið vöntun á
þessari þjónustu en hitt, eins og
sést kannski á því að ég hef getað
einbeitt mér að frystihúsum og
útgerðarfyrirtækjurn. Ég held að
það sé æskilegt að geta verið með
ákveðna sérhæfingu. Ég er ann-
ars vegar að framleiða hugbúnað
og hins vegar að samhæfa og laga
til hugbúnað sem fyrir er á mark-
aðinurn."
- Liggja mikil verðmæti í þess-
ari vinnu?
„Já, ég myndi segja að það
liggi þó nokkur verðmæti í þessu.
Nú má segja að tölvur séu ekki
sérlega dýrar og þegar verið er að
velja tölvur skiptir ekki bara máli
hvað þær kosta heldur líka hvaða
hugbúnaður stendur kaupandan-
um til boða og hvað hann kostar.
Það er mjög algengt að menn
flaski á þessu. Að þeir kaupi fyrst
tölvurnar og fari svo að athuga
hvað til er af forritum.“
- Nú hefur maður heyrt að
verndun höfundarréttar sé mikið
mál fyrir þá sem semja forrit.
Þarft þú ekki oft að nota forrit
sem aðrir hafa samið og breyta
þeim eða laga þau að því vinnslu-
kerfi sem þú ert að fást við þá
stundina?
„Jú, það getur komið upp sú
staða. Éf tökum sem dæmi forrit
til að reikna út skipverjalaun, þá
er grunnurinn í því forriti sem not-
að er við útreikning launa land-
vinnufólks og það kerfi er frá
IBM þannig að það fær enginn
þetta skipverjalaunakerfi hjá mér
nema þeir séu með landlauna-
kerfi frá IBM. Þeir eiga höf-
undarrétt á landlaununum og ég
á rétt á viðbótinni."
- Hefur einhvern tíma verið
stolið frá þér forriti?
„Ekki mér vitanlega. Ég hef
hins vegar gefið öðrum aðilum
leyfi til að nota forrit sem ég hef
samið og prjóna við þau.
Það getur verið erfitt að segja
til um það hvort forrit er stolið
eða ekki. Ef við tökum til dæmis
vinnulaunaforrit. Uppbygging
þeirra er kannski svolítið mis-
munandi en útkoman er mjög
svipuð hjá mörgum aðilum og
maður á erfitt með að vita hvort
þessi aðili hafi notað eitthvert
atriði frá einhverjum öðrum. Það
getur í sumum tilfellum verið erf-
itt að sanna höfundarrétt.
Kannski vantar einhver samtök á
meðal okkar sem erum í þessu,
einhvers konar höfundarréttar-
samtök.“
- Standa íslendingar framar-
lega í framleiðslu hugbúnaðar
miðað við aðrar þjóðir?
„Að mörgu leyti, já. Það eru
ýmsir aðilar hér sem hafa staðið
sig vel og fylgst vel með þróun í
þessum málum, enda eru nokkur
dæmi til um að íslendingar hafi
flutt hugbúnað út, m.a. til
Bandaríkjanna og ýmissa Evr-
ópulanda sem standa í fremstu
röð á sviði tölvutækni.“ -yk