Dagur - 22.06.1987, Síða 2

2 - DAGUR - 22. júní 1987
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR:
STRANDGATA 31, PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI
SfMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 520 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 50 KR.
RITSTJÓRAR:
ÁSKELL ÞÓRISSON (ÁBM.)
BRAGI V. BERGMANN
BLAÐAMENN:
ÁSLAUG MAGNÚSDÓTTIR, EGGERTTRYGGVASON, EGILL BRAGASON,
GESTUR KRISTINSSON (Blönduósi vs. 95-4070 hs. 95-4368),
HELGA JÓNA SVEINSDÓTTIR, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR
(Húsavík vs. 41585 hs. 41529), KRISTJÁN KRISTJÁNSSON,
RÚNAR ÞÓR BJÖRNSSON, STEFÁN SÆMUNDSSON,
VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
ÞÓRHALLUR ÁSMUNDSSON (Sauöárkróki vs. 95-5960 hs. 95-5729)
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRIMANN FRfMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
leiðari___________________________
Ákvarðanatökuna
út á landsbyggðina
Stjórn Þróunarfélags íslands hf. ákvað á fundi
sínum nú nýverið að beita sér fyrir stofnun þró-
unar- og fjárfestingarfélaga í öllum kjördæmum
landsins öðrum en Reykjavík, þar sem Þróunar-
félagið sjálft hefur aðsetur. Þróunarfélagið mun
sjálft leggja af mörkum allt að 20% hlutafjár,
auk þess að lána félögum þessum fjármagn til
starfsemi sinnar eftir því sem heimild fæst til í
lánsfjárlögum hverju sinni.
Þessi samþykkt kemur í rökréttu framhaldi af
þeirri umræðu sem átt hefur sér stað í þjóðfé-
laginu að undanförnu. Öllum er ljóst að brýn
þörf er á að gera víðtækt átak í byggðamálum til
að stöðva þá röskun sem átt hefur sér stað í
byggð landsins á undanförnum árum og enn
sér ekki fyrir endann á. Grípa verður til mark-
vissra langtímaaðgerða svo takast megi að
snúa þeirri þróun við.
Fyrir síðustu kosningar virtust allir stjórn-
málaflokkarnir sammála um nauðsyn þess að
færa fjármagnið í auknum mæli heim í héruð,
þ.e. auka heimastjórn í fjárfestingar- og lána-
málum landsbyggðarinnar. Sú miðstýring fjár-
magns frá höfuðborginni sem lengi hefur verið
við lýði, hefur sýnt sig að vera ómarkviss og
fullyrða má að með því að færa þessa stjórnun í
ríkari mæli út í kjördæmin náist fram betri nýt-
ing þess fjármagns sem til ráðstöfunar er
hverju sinni.
En þótt stjórnmálamenn hafi almennt lýst því
yfir fyrir kosningar að þeir séu fylgjandi átaki í
byggðamálum, eiga þeir eftir að sýna vilja sinn
í verki. Framsóknarmenn hafa sýnt það í gegn-
um tíðina að þar fara menn sem berjast fyrir
jafnrétti í byggðamálum, en þar til annað kemur
í ljós verður að setja spurningarmerki við hina
flokkana. Það er fátt auðveldara en að lofa upp
í ermina á sér, sérstaklega þegar kosningar eru
á næsta leiti.
Ekki er að efa að mikill áhugi er í einstökum
landshlutum fyrir stofnun slíkra fjárfestingar-
félaga og samþykkt stjórnar Þróunarfélagsins
er vissulega hvatning um að láta til skarar
skríða. Mikilvægt er þó að þess verði gætt frá
upphafi að fagleg vinnubrögð og arðsemissjón-
armið sitji í fyrirrúmi við ákvarðanatöku í stjórn-
um landshlutafélaganna. Þannig næðu þau
best að gegna hlutverki sínu til hagsbóta fyrir
landsbyggðina. BB.
-viðtal dagsins._____________________________
„Þekkist ábyggilega ekki
annars staðar á landinu“
- Kristinn Halldórsson,
formaður Björgunarsveitarinnar Stráka á Siglufirði,
ræðir um skilningsleysi yfirvalda o.fl.
Kristinn Halldórsson er for-
maður Björgunarsveitarinnar
Stráka á Siglufirði. Hann var
tekinn tali í glæsilegu húsi
Slysavarnafélagsins sem
Strákar og Vörn, kvennadeild
Slysavarnafélagsins, hafa ver-
ið að gera upp undanfarin ár.
Kristinn var fyrst spurður um
húsið, vinnuna við það og
hvort það væri fullklárað nú:
„Við (Strákar og Vörn) keypt-
um þetta hús í ársbyrjun ’81 og
höfum verið að gera það upp
síðan. Við fluttum strax inn á
neðri hæðina með stjórnstöðina,
enda höfðum við enga aðra
aðstöðu, og við höfum síðan unn-
ið í þessu smám saman. Að
undanförnu höfum við verið að
vinna við að koma efri hæðinni í
gagnið. Þetta hefur verið gríðar-
leg vinna og mikið peningaleysi.
Halldóra Jónsdóttir formaður
Varnar hefur verið aðaldrif-
fjöðurin við söfnun í sambandi
við efri hæðina, hvort sem um er
að ræða peninga, málningu eða
annað slíkt. Þetta er nokkurn
veginn komið hjá okkur en í
sumar ætlum við að reisa tækja-
geymslu hérna fyrir neðan húsið.
Við höfum verið með tækin í bíl-
skúrnum en hann er eiginlega
ætlaður til annarra nota, meðal
annars sem búningsklefar.*'
- Eruð þið sæmilega búnir
tækjum til leitar og björgunar?
„Svona þokkalega. Petta er oft
hálfgert vandamál. Menn byrja
kannski á því að fá sér svona hús
og svo eiga þeir engin tæki og það
er ekki fyrr en búið er að útbúa
svæði fyrir þau að byrjað er að
kaupa einhver tæki. Við erum
núna að kaupa okkur stóran
gúmmíbát, 25 feta bát. Við höf-
um bara verið með þessar litlu
gúmmítuðrur hingað til. Þar fyrir
utan eigum við flest tæki sem við
þurfum. Snjósleða, Rússajeppa, 3
gúmmíbáta og allan almennan
búnað sem björgunarsveitir hafa.
En það er fyrst núna sem maður
Kristinn Halldórsson.
er farinn að sjá einhverja glætu í
lífinu með tækjakaup og annað.
Við keyptum okkur stóran vél-
sleða í vetur og birgðum okkur
upp af talstöðvum.“
- Voruð þið oft kallaðir út í
vetur?
„Já, það var heilmikið hjá okk-
ur að gera. Við lentum að sjálf-
sögðu í óveðursútreiðinni, vorum
að binda niður þakplötur og ann-
að lauslegt í ofsaveðri. Síðan má
nefna leitina að Guðmundi í
Bakka. Pað var gífurleg leit og
stærsta leit sem gerð hefur verið
hérna á Siglufirði. Við urðum að
leita stanslaust þar til hann
fannst, í heila viku. Peir voru
meira að segja farnir að hringja
að sunnan og spyrja hvort við
ætluðum ekki að fara að hætta
þessu. Þetta er bara allt annað í
svona litlum bæjarfélögum þar
sem menn eru miklu tengdari,
það var ekki hægt annað en að
halda áfram. Við fundum hann
loks með mjög sniðugu tæki, það
kom jafnvel betur út en kafararn-
ir. Petta er kassi með glugga og
þegar þetta rýfur yfirborðið á
sjónum þá sést mjög vel niður á
10 metra dýpi.“
- Pið haldið væntanlega björg-
unaræfingar við og við, ekki satt?
. „Jú, j.ú, það eru a^ltaf einhverj-
ar æfingar. Við vorum til dæmis
með fluglínuæfingu í vetur sem
tókst mjög vel þrátt fyrir að
megnið af meðlimum sveitarinn-
ar hafi lítið komið nálægt þessum
græjum. Við eigum nefnilega
skipsflak hérna hinum megin,
gamlan flutningapramma sem er
búinn að vera hérna í mörg ár, og
við getum notað hann í svona
æfingum."
- En segðu mér Kristinn, mér
skilst að björgunarsveitin sjái
alltaf um undirbúning fyrir sjó-
mannadaginn, hvernig stendur á
því?
„Ja, það er ekkert til hérna
sem heitir sjómannadagsnefnd
5
M;! Mm
Tvennir
tímar
Hér fyrr á árum, á ójafnrétt-
istímunum þótti mörgum
sjálfsagt að konur nytu
ýmissa forréttinda. Það var
jafnvel talinn kostur á konu
og hún talin dömuleg ef hún
var hrædd við mýs, köngullær
og aðrar óskemmtilegar
skepnur. Herrarnir fjarlægðu
þær því umsvifalaust og þótt-
ust vera miklir menn, hið
sterkara kyn sem gat öllu
bjargað. Nú á þessum jafn-
réttistímum hefur ýmislegt
breyst og það er ekki í tísku
að fólk hagi sér dömu- eða
herralega. Þó vill það loða við
kvenþjóðina að hún láti í Ijósi
ótta við mýs og köngullær þó
meiningin sé ekki að haga
sér dömulega. Mikil kvenrétt-
indakona sem vinnur ein á
skrifstofu varð fyrir skelfi-
legri lífsreynsiu um daginn.
Hún tók skyndilega eftir að
köngulló af stærri gerðinni
labbaði upp eftir vegg við
skrifborðið, rétt eins og hún
ætti heima þarna.
# Annar
gestur
Kvenréttindakonan var sár-
óánægð með heimsóknina,
öskraði að vísu ekki en starði
stjörf á gestinn svolitla
stund. Henni var nú mikill
vandi á höndum því að þetta
er þrátt fyrir allt ágætis
manneskja sem ekki vill gera
flugu mein hvað þá að drepa
heila köngulló. Konan horfði á
köngullóna og köngullóin stóð
kjur á veggnum, ekki vitum
við hvað köngullóin hugsaði
en konan sá þrennt til ráða. I
fyrsta lagi að ná í ryksuguna,
í öðru lagi að ná í skordýra-
eiturbrúsann og í þriðja lagi
að ná í karlmann til að henda
skepnunni út. Fannst henni
enginn kosturinn góður og
sá þriðji sístur þó henni væri
ekki vel við að drepa gesti
sína.
Áður en kvenréttindakonan
var búin að ákveða til hvaða
ráðs skyldi gripið kom annar
gestur, eldri herramaður og
heimspekingur mikill. Hann
var umsvifalaust kynntur fyr-
ir köngullónni og stakk hann
þá hendinni í brjóstvasann.
Vinkona okkar andaði nú létt-
ara og bjóst við að hann væri
að ná í blað til að setja köngul-
lóna á meðan hann bæri hana
ofurvarlega að útidyrunum.
En þegar herrann dró upp
stækkunargler og fór að
skoða skepnuna var vinkon-
unni allri lokið svo hún náði
bara í ryksuguna...