Dagur - 06.07.1988, Blaðsíða 6
6- DAGUR -6. júlí 1988
Hjónin Tryggvi ísaksson og
Hrefna María Magnúsdóttir
hafa búið að Hóli í Keldu-
hverfi síðan 1963. Þau voru
með sauðfjárbúskap þar til
haustið 1986 er fé þeirra var
skorið niður vegna tilraunar til
útrýmingar á riðuveiki í Skjálf-
andahólfi. „í kjölfar þess fór-
um við að reyna að átta okkur
á hver okkar staða væri og lit-
um helst til þess að fara út í
ferðaþjónustu,“ sagði Tryggvi,
þegar Dagur heimsótti þau
hjónin sem nú eru aðilar að
Ferðaþjónustu bænda.
„Við keyptum jörðina Lyngás,
sem á sínum tíma er byggð út úr
jörðununt Hóli og Ingveldarstöð-
um, þar er ágætis íbúðarhús sem
við byrjuðum að leigja út í fyrra-
sumar. Við erum einnig með
hestaleigu, höfum verið með
hana í þrjú ár, ætlum að halda
áfram í sumar og erum undir það
búin að geta leigt allt að 20 hesta
í einu. A það hefur reynt að við
höfum fengið 20 manna hópa.“
- Hvað leigið þið húsið til
langs tíma í einu?
„Yfirleitt viku í senn en það er
allt inni í myndinni, við höfum
líka leigt það um helgar, allt eftir
því hvernig staðan er og um hvað
er beðið.“
- Hrefna, var ekki mikill
kostnaður við að standsetja húsið
fyrir ferðaþjónustuna?
„Það var nýbúið að gera húsið
upp svo við þurftum lítið að gera
nema mála j^að. En svo þurftum
við að kaupa húsgögn og annan
búnað sem fólk sem þarna gistir
þarf að nota. Við leggjum fólkinu
til sængur- og rúmfatnað, eldhús-
áhöld og borðbúnað. Húsið er
fullbúið og fólk getur flutt þar inn
með matarpakkana sína, en við
höfum ekki aðstöðu til að selja
fæði og höfum reyndar ekki verið
beðin um það.“
fyrra og sumir hættu við að koma
með svo skömmum fyrirvara að
við gátum ekki leigt öðrum.“
- Hvað getur fólk sem dvelur í
húsinu gert sér til dægrastytting-
ar?
„Lyngás hefur það sér til ágæt-
is að kjörið er að skoða Þing-
eyjarsýslur út frá þessum stað,
ekki eingöngu fegurð Keldu-
hverfis heldur alla norðursýsluna
og suðursýsluna líka. Því hefur
fólkið nóg við að vera ef það
kemur til að skoða þennan hluta
landsins. Dálítið er um að fólkið
í húsinu nýti sér hestaleiguna. í
Lyngási er feikilega gott og mikið
berjaland og fjölskylda sem var í
húsinu seinni hluta ágústmánaðar
í fyrra, skrifaði í gestabók að hún
hefði farið með 30 lítra af blá-
berjum með sér heim.
Miðnætursólin sést ákaflega
vel frá Lyngási á þessum árstíma.
f vor keyptum við nokkur veiði-
leyfi í Litluá og erum með þau til
sölu í sambandi við leigu á hús-
inu. Einnig eigUm við lítinn ára-
bát sem við erum tilbúin til að
leigja fólki sem áhuga hefur á að
fara út á Skjálftavatnið í róðrar-
ferðir en við getum ekki útvegað
veiðileyfi í vatninu.
Ég vildi óska að við bærum
gæfu til að sýna í verki þá þjón-
ustulund að fólk vilji koma til
okkar og njóta þess sem við erum
að reyna að bjóða upp á. Við
höfum verið ákaflega heppin
með gesti og þeir hafa virt þær
ireglur sem í gildi eru.“
„Ferðaþjónusta bænda hefur
spurt hvort til greina komi að við
pössum börn fyrir leigjendur,
það kemur til greina dagpart eða
kvöld, eftir því hvernig á
stendur,“ sagði Hrefna.
i - Hvernig líst ykkur á ferða-
þjónustu sein búgrein?
„Meðan þetta er ekki alveg inni'
á gafli hjá manni býst ég við að
þetta sé í lagi,“ sagði Hrefna og
Tryggvi bætti við: „Aðrar nýbú-
greinar hafa brugðist, búgreinar
Hrefna Magnúsdóttir og Tryggvi ísaksson.
Ljósmóðir jlutt í tunnu
- spjallað við hjónin Tryggva ísaksson og Hrefnu Magnúsdóttur, Hóli, Kelduhverfi
um Ferðaþjónustu bænda, niðurskurð vegna riðuveiki og störf ljósmóður í sveit
- Hvaða fólk notar sér helst
svona þjónustu?
„Það er fólk á öllum aldri en
mest fjölskyldufólk og aðallega
íslendingar. Þama geta verið
fleiri en ein fjölskylda í einu og í
rauninni er mjög hentugt fyrir
tvær fjölskyldur að leigja húsið
saman. Við teljum þetta vera sex
manna hús en þar geta hæglega
verið átta fullorðnir auk barna.
Við vitum að 20 manns hafa verið
samtímis í húsinu, auðvitað að
börnum meðtöldum.“
- Tryggvi, hvernig gekk rekst-
urinn í fyrra, var þessu strax vel
tekið?
„Þessu var strax vel tekið, hitt
er annað mál að reksturinn skilar
manni ekki arði á fyrsta ári enda
datt okkur það aldrei í hug. Það
er með þetta eins og aðra þjón-
ustu að hana þarf að auglýsa upp
og kynna. Á þessu ári verðum við
vör við meiri eftirsókn og nú
erum við búin að fá meira af
bindandi pöntunum en á sama
tíma í fyrra. í vor fórum við fram
á að fólk staðfesti pantanir með
innborgun, það gerðum við ekki í
sem litið var verulega hýru auga
til, til að leysa hinar hefðbundnu
af hólmi. Loðdýraræktin hefur
alfarið brugðist. Fiskeldið er
áhugavert, en fyrir einstaklinga
þarf sérstök skilyrði til að það
geti dafnað og verið búbót. En
ferðaþjónusta, almennt hjá okk-
ur íslendingum, fer svp mikið
vaxandi að við hljótum að trúa
því að hún eigi eftir að skipa
verulegan sess í atvinnulífinu."
- Ætlið þið að fá ykkur fé aft-
ur í haust?
„Enginn Keldhverfingur ætlar
að taka kindur aftur fyrr en
haustið 1989.“
- Nú var fé skorið niður á tíu
bæjum hérna fyrir tveimur árum,
ætla margir að fá sér fé aftur?
„Það er mjög erfitt að svara
þessari spurningu. Maður hefði
óskað þess að sem flestir færu af
stað aftur en ég óttast að svo
muni ekki verða. Á nokkrum
bæjanna voru það fullorðnir
menn sem voru að lóga fé sínu, á
meðan ekki verður nýliðun á
þeim heimilum óttast ég að þeir
muni ekki taka kindur aftur. Ég
held þó að við getum gefið okkur
að einhverjir af þessum tíu muni
byrja aftur.“
- Nú er þetta ekki mannmörg
sveit, hvaða áhrif hefur niður-
skurðurinn haft?
„Hann hefur haft veruleg áhrif
í sveitinni og hefði haft afgerandi
áhrif til búseturöskunar ef laxeld-
isfyrirtækin okkar tvö hefðu ekki
verið tekin til starfa. Þau hafa
bjargað mjög miklu, maður hefði
viljað sjá þau geta tekið við fleiri
ársverkum en þau hafa gert, en
það væri vanþakklæti að meta
ekki þessa starfsemi sem er í
sveitinni og hefur bjargað miklu.
Niðurskurðurinn hefur líka haft
vissan félagslegan vanda, þá á ég
við t.d. þátt fjallskilanna sem er
mjög áhrifamikill í rekstrarþátt-
um bænda.“
- Tryggvi, ert þú ekki fæddur
og uppalinn hér í nágrenninu?
„Ég fæddist hér á Hóli en fimrn
ára gamall fluttist ég með foreldr-
um mínum í Undirvegg og þar
var ég að mestu leyti til 1963 en
þá keyptum við Hól.“
- Hrefna, hvaðan ert þú?
„Ég er Reykvíkingur, fædd og
uppalin í Reykjavík."
- Nú ert þú lærð ljósmóðir,
hvað kom til að þú fluttist í
Kelduhverfi?
„Af því ég náði í manninn
minn sem var héðan og ég hafði
alltaf löngun til að vera í sveit og
stunda búskap. Ég er starfandi
ljósmóðir í dag en jjað er lítið
sem ekkert að gera. Ég starfa fyr-
ir Núpasveit, Öxarfjörð og
Kelduhverfi og það má leita til
mín þegar á liggur en það hefur
ekki verið gert í 12-13 ár. Fyrstu
árin tók ég á móti þó nokkuð
mörgum börnum hérna og var
kölluð út í neyðartilvikum. Þetta
er alveg búið núorðið, bæði eru
það samgöngurnar sem hafa
breyst og svo eru allar konur
farnar að fæða á sjúkrahúsi.“
- Lentir þú ekki í ævintýrum í
sambandi við þetta starf?
„Ég hef ferðast á flestum farar-
tækjum í sambandi við mitt starf,
t.d. hef ég þurft að fara með
konu í flugvél. Einu sinni þurfti
að flytja konu á heyvagni í mikilli
ófærð, það gekk mjög hægt og
það þurfti að ýta og moka en eng-
ar vélar eða tæki voru til að
hjálpa okkur. Við vorum þrjú við
þetta og komum konunni í flug-
vél sem flutti hana til Akureyrar.
Ferðin heim var söguleg að því
leyti að ég ferðaðist á beltadrátt-
arvél og að síðustu sat ég í tunnu
á dráttarvél til að ég kæmist fyrir
á henni með dótið. Ég hef ferðast
á snjósleða og snjóbíl og það
gerðist eitt og annað í þessum
ferðum.“
- Var það ekki erfitt og mikið
álag að koma frá Reykjavík á
stað þar sem samgöngurnar voru
svona?
„Ég var aðeins eitt ár í Ljós-
mæðraskólanum og mestu erfið-
leikarnir voru að koma beint úr
skólanum út í sveitina. Hér voru
svo allt aðrar aðstæður, á sjúkra-
húsinu fengum við allt sótthreins-
að upp í hendurnar en hér þurfti
ég alveg að standa á eigin
fótum.“
- Þú hefur samt ekki saknað
borgarinnar?
„Nei, það hef ég alls ekki
gert.“ IM