Dagur - 09.02.1989, Qupperneq 4

4 - DAGUR - 9. febrúar 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SIMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 800 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 70 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 530 KR.
RITSTJÓRI:
BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþröttir),
BJÖRN JÓHANN BJÓRNSSON (Sauðárkróki vs. 95-5960),
EGILL H. BRAGASON, INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON
(Reykjavík vs. 91-17450, pósthólf 5452, 105 Reykjavík),
MARGRÉT ÞÓRA ÞÓRSDÓTTIR, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: TÓMAS LÁRUS VILBERGSSON,
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRIMANN FRÍMANNSSON
ÚTBREIÐSLUSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: JÓHANN KARL SIGURÐSSON
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
Lækkun raunvaxta
Þungamiðjan í efnahagsaðgerðum ríkis-
stjórnarinnar er að koma á lægri raunvöxt-
um og stuðla jafnframt að betra jafnvægi á
lánamarkaði. Sjálfstæðismenn sjá ofsjónum
yfir þessum aðgerðum og tala um að enn sé
verið að reyna að „stjórna vöxtum með
handafli", eins og það er orðað. Þótt orða-
lagið sé leiðinlegt, er þetta hárrétt athugað
hjá Þorsteini Pálssyni og félögum. Ríkis-
stjórnin hyggst lækka raunvexti „með hand-
afli“.
Það er almennt viðurkennd staðreynd að
raunvextir hér á landi eru allt of háir og hafa
verið það lengi. Það er brjálæði að greiða 13-
20% raunvexti ofan á verðtryggingu eins og
tíðkast hefur og svo mikið er víst að enginn
atvinnurekstur stendur undir slíkri greiðslu-
byrði til lengdar. Reynslan hefur sýnt að er-
lendar hagfræðikenningar virka ekki hér á
landi við þau skilyrði sem atvinnulífinu eru
búin. Það gengur alls ekki upp að leyfa slíkt
frjálsræði í peningamálum, sem hér ríkir.
Stjórnvöld eru nauðbeygð til að taka 1 taum-
ana.
Sjálfstæðismenn halda áfram að tala um
að þær aðgerðir, sem ríkisstjórnin hefur nú
boðað, dugi ekki til að leysa vanda útflutn-
ingsgreinanna og samkeppnisiðnaðarins.
Þeir vilja eftir sem áður stóra gengisfellingu.
Steingrímur Hermannsson, forsætisráð-
herra, hefur bent á að þrátt fyrir að gengið
hafi verið fellt um rúmlega 26% á einu ári, sé
staða útgerðar og fiskvinnslu mjög slæm.
Innan atvinnugreinanna sé staða fyrirtækj-
anna einnig afar misjöfn. Til að hjálpa þeim
verst stöddu hefði þurft gífurlega gengisfell-
ingu og væntanlega hefði hún einungis dug-
að í skamman tíma að venju.
Forsætisráðherra hefur einnig bent á að
gengisfelling bitnar fyrst og fremst á launa-
fólki. Því stærri gengisfelling, þeim mun
meiri kjaraskerðing. Innan ríkisstjórnarinnar
er full samstaða um það að láta fyrst og
fremst aðra en launamenn greiða kostnað-
inn vegna þeirra aðgerða sem nauðsynlegt
er að grípa til svo koma megi undirstöðuat-
vinnuvegunum á réttan kjöl. Það er bæði
sanngjarnt og eðlilegt að fjármagnseigend-
ur skili hluta af hagnaði sínum — sem að
stórum hluta er fenginn frá útgerð og fisk-
vinnslu - til baka. Þess vegna var gengisfell-
ingarkollsteypu hafnað en ákveðið að ráðast
til atlögu við raunvaxtabrjálæðið og stjórn-
leysið á peningamarkaðinum. Því ber að
fagna. BB.
,y4byrgð þín er mikil...“
- Opið bréf frá Erlingi Sigurðarsyni til ritstióra Dags
„Ég varð hissa þegar ég las helg-
arviðtal Dags í blaðinu laugar-
daginn 4. febrúar s.l. Ekki vegna
þess að ég vissi ekki að til væru
menn sem hefðu svipaðar skoð-
anir á meðferð fíkniefna og við-
mælandi blaðsins, sem lofsöng
þau hástöfum og úthúðaði „smá-
borgaralegum sjónarmiðum“
þeirra, sem vildu reisa rönd við
neyslu slíkra efna. Nei, undrun
mín spratt af því að dagblað, sem
ætlast til að njóta virðingar les-
enda sinna, teldi það hlutverk sitt
að hampa slíkum skoðunum og
útbreiða þær.
Hefðbundin svör við þessari
gagnrýni minni gætu sem best
orðið þau, að hrópa um ritskoð-
un andspænis hinu frjálsa talaða
orði. Vissulega er hver maður
frjáls að skoðun sinni og á fullan
rétt á að koma henni á framfæri,
t.d. með því að skrifa grein í
blað. En grein sem skrifuð er að
eigin frumkvæði til að útbreiða
fagnaðarerindi er ekki hið sama
‘og viðtal, sem tekið er að frum-
Erlingur Sigurðarson.
kvæði ritstjórnar blaðs. Það er
hægt að beita „ritskoðun" með
ýmsu móti, t.d. getur hún komið
fram í vali á viðmælendum (og þá
hverjir eru ekki valdir) og hvað
af því sem upp kemur í spjallinu
er eftir mönnum haft og þá í
hvaða samhengi. Margt ber einn-
ig á góma í samtali blaðamanns
og viðmælenda hans, sem ekkert
erindi á í blað að dómi annars
hvors þeirra eða beggja og hið
endanlega mat á hvað æskilegt sé
að birta fyrirvaralaust leggur rit-
stjóri blaðsins.
Abyrgð þín er mikil sem rit-
stjóra útbreiddasta blaðs á
Norðurlandi og þar með ráðandi
í skoðanamyndun. Seta þín í
æskulýðsráði Akureyrar er óháð
ritstjórn Dags, en óneitanlega er
það undarlegur boðskapur sem
æskulýðsráðsmaðurinn leyfði rit-
stjóranum að koma á framfæri
þennan laugardag, á þeim tímum
þegar æskulýðsráð var góðu heilli
að vekja athygli bæjarbúa á þeim
vandamálum sem neysla vímu-
efna hefur í för með sér. Mér
þætti ekki mikið þó að fleiri en ég
íhuguðu hvort rétt væri að eyða
aurum sínum í slíkt blað.“
Erlingur Sigurðarson,
(260648-2179)
Nokkur orð um grundvallar-
atriði í blaðamennsku
- Svar ritstjóra til Erlings Sigurðarsonar
Ég varð óneitanlega hissa þegar
ég las bréf þitt, sem birtist hér að
ofan. Ekki vegna þess að ég vissi
ekki að til væru menn sem hefðu.
svipaðar skoðanir á því og þú,
Erlingur, að ritstjórar dagblaða
ættu að beita ritskoðun þegar
þeim sýndist svo. Nei, undrun
mín spratt af því að ég veit að þú
hefur fengist talsvert við blaða-
mennsku á undanförnum árum
og þess vegna hefði reynslan átt
að kenna þér, að ritskoðun er
tímaskekkja í okkar samfélagi.
Þeir sem aðhyllast ritskoðun hafa
flestir vit á því að hampa ekki
þeirri sannfæringu sinni opinber-
lega.
Fáránleg túlkun
Ég er ekki síður undrandi á því
að þú virðist alls ekki kunna skil
á öðrum grundvallaratriðum
frjálsrar fjölmiðlunar. Það er t.d.
engan veginn hægt að setja sama-
semmerki milli þess sem fram
kemur í viðtali í blaði og rit-
stjórnarstefnu viðkomandi blaðs,
jafnvel þótt viðtalið sé tekið „að
frumkvæði ritstjórnar blaðsins,“
eins og þú orðar það. Ég skal
útskýra þetta fyrir þér með dæmi.
í Degi í gær er viðtal við Róbert
Guðfinnsson, framkvæmdastjóra
Þormóðs ramma á Siglufirði.
Þetta viðtal var tekið „að frum-
kvæði ritstjórnar“. Þar sendir
Róbert formanni Útvegsmanna-
félags Norðurlands tóninn, vegna
samþykktar Útvegsmannafélags-
ins um stuðning við hvalveiði-
stefnu stjórnvalda. Samkvæmt
þinni túlkun, Erlingur, er Dagur
þar með mótfallinn stuðningi við
hvalveiðistefnu stjórnvalda.
Samkvæmt þínum skilningi hefur
Dagur þá jafnframt tekið upp
breytta stefnu í þessu máli frá því
í fyrradag, en þá birtist í blaðinu
viðtal við Sverri Leósson, for-
mann Útvegsmannafélags Norð-
urlands, - tekið að frumkvæði rit-
stjórnar - þar sem hann „fær“ að
tjá sig um stuðning Útvegs-
mannafélagsins við stefnu stjórn-
valda í hvalveiðimálinu. Flestir
sjá hversu fáránleg þessi túlkun
þín er. Helgarviðtal það, sem þú
vísar til í bréfi þínu, getur auðvit-
að ekki talist „boðskapur" minn,
eins og þú vilt vera láta.
Ég er að sjálfsögðu algerlega
ósammála skoðunum viðmæl-
anda Dags í umræddu helgarvið-
tali - en það kemur bara ekki
málinu við. Þetta eru hans
skoðanir, þótt ég voni svo sann-
arlega að þær njóti ekki mikillar
hylli meðal almennings. Hins
vegar er viðtalið innlegg í
umræðuna um fíkniefnaneyslu að
því leyti að þar kemur fram svart
á hvítu að viðmælandinn segist
neyta fíkniefna að staðaldri.
Margir vilja nefnilega halda því
fram að fíkniefnaneysla sé
óþekkt fyrirbrigði á Norðurlandi.
Ég get upplýst þig um það Erling-
ur, að stefna blaðsins er og hefur
verið sú, að leyfa viðmælendum
blaðsins að koma skoðunum sín-
um á framfæri, hvort sem þær
koma fram í viðtali ellegar frum-
samdri grein. Það stendur ekki til
að breyta þeirri stefnu.
Nokkur dæmi
Einhverra hluta vegna hefur yfir-
lýst stefna Dags í vímuefnamál-
um farið fram hjá þér, Erlingur.
Ég dreg mjög í efa að annað
dagblað hafi beitt sé meira gegn
áfengis- og fíkniefnaneyslu á
undanförnum árum en Dagur.
Ég vil í því sambandi nefna eftir-
farandi dæmi, öll frá þessu ári:
1. f opnugrein 6. janúar er viðtal
við gamlan mann hér á Akur-
eyri sem í mörg ár hefur mátt
þola ýmis óþægindi og jafnvel
ofbeldi af völdum drykkju-
fólks.
2. Daginn eftir er vakin athygli á
þessu í forystugrein blaðsins.
3. 10. janúar er umfjöllun í blað-
inu um skrifstofu SÁÁ-N á
Akureyri.
4. 14. janúar er opnuviðtal við
Ingjald Arnþórsson, starfs-
mann SÁÁ-N.
5. 19. janúar er vakin athygli á
því í frétt að fíkniefnaneysla
sé að færast í aukana á Akur-
eyri, eins og annars staðar, og
sé ef til vill meira vandamál
þar en af hefur verið látið
fram til þessa.
6. 20. janúar er fjallað um komu
bjórsins í forystugrein Dags
og gagnrýnt á hvern hátt fjöl-
miðlar almennt hafa tekið á
því máli, þ.e. með því að
byggja upp endalausa spennu
fyrir bjórkomunni, rétt eins
og um jólin væri að ræða!
7. 25. janúar er skýrt frá skipun
nefndar um átak í áfeng-
isvörnum og þeim ástæðum
sem lágu að baki nefndar-
skipaninni.
8. 31. janúar er skýrt frá bókun
Æskulýðsráðs Akureyrar um
áfengisneyslu unglinga á
Akureyri.
9. Daginn eftir er fjallað urn
þessa bókun í forystugrein
blaðsins og auk þess er á
fréttasíðu skýrt frá umræðum
sem urðu um mál þetta í
bæjarstjórn.
Stopull lestur
Ef til vill kann einhverjum að
þykja nóg um hversu mjög Dagur
hefur beitt sér gegn áfengis- og
fíkniefnaneyslu en ég, sem rit-
stjóri blaðsins, tel það af hinu
góða. Vona ég að þorri lesenda
sé mér sammála. En í bréfi þínu
hér að ofan má lesa, að öll þessi
umfjöllun hefur farið framhjá
þér. Með tilliti til þess hversu
stopull lestur þinn á blaðinu er,
má segja að þú gætir eins vel var-
ið aurunum þínum í annað en að
kaupa Dag reglulega. Þá ákvörð-
un verður þú auðvitað að taka
sjálfur, e.t.v. í samráði við aðra á
heimilinu. En að gera mér eða
blaði mínu upp skoðanir eða
boðskap ættir þú að láta ógert.
Að lokum þetta: Mér er kunn-
ugt um að þú hefur lengi átt sæti
í útgáfustjórn „Norðurlands“,
málgagns Álþýðubandalagsins á
Norðurlandi. Ég veit ekki hvaða
vinnubrögðum þú hefur beitt
þar, en ef þau hafa verið í sam-
ræmi við skoðanir þínar á vinnu-
brögðum blaðamanna, sem fram
koma í bréfinu hér að ofan, skal
mig ekki undra þótt „Norður-
land“ hafi ekki komið út um
nokkurra mánaða skeið.
Blessaður ævinlega, Erlingur,
Bragi V. Bergmann, ritstjóri.