Dagur - 06.10.1989, Qupperneq 4

4 - DAGUR - Föstudagur 6. október 1989
ÚTGEFANDI: ÚTGÁFUFÉLAG DAGS
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 58, AKUREYRI, SÍMI: 24222
ÁSKRIFT KR. 1000 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ 90 KR.
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 660 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
RITSTJÓRNARFULLTRÚI: EGILL H. BRAGASON
BLAÐAMENN:
ANDRÉS PÉTURSSON (íþróttir),
KARL JÓNSSON (Sauðárkróki vs. 95-35960),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 41585),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, VILBORG GUNNARSDÓTTIR,
LJÓSMYNDARI: KRISTJÁN LOGASON
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTUN: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Skilaboð til stjómvalda frá
hinum almenna neytanda
Fyrir skömmu voru birtar niðurstöður úr merki-
legri skoðanakönnun sem Neytendasamtökin
gengust fyrir. Spurt var um afstöðu manna til
þeirrar landbúnaðarstefnu sem hér hefur verið
rekin á undanförnum árum. Niðurstaðan er í
senn afdráttarlaus og merkileg: Nær átta af
hverjum tíu eru andvígir þeirri landbúnaðar-
stefnu sem nú er fylgt - en 70% þessa sama hóps
viU samt sem áður ekki að landbúnaðarvörur
verði fluttar inn.
í fljótu bragði mætti ætla að þarna væri um
alvarlega þversögn að ræða. Svo er þó ekki. Þorri
almennings er í fyrsta lagi ánægður með gæði
íslenskra landbúnaðarvara og vill af þeim sökum
eindregið að framleiðslu þeirra verði haldið
áfram. í öðru lagi virðist fólk almennt gera sér
grein fyrir því að sú verðlagning landbúnaðar-
vara, sem nú er við lýði, er langt í frá hafin yfir
gagnrýni. Verð á landbúnaðarvörum er einfald-
lega allt of hátt og það má örugglega lækka með
ýmsum ráðum. Ríkið hefur t.d. dregið mjög úr
niðurgreiðslum landbúnaðarvara á undanförnum
árum. Niðurgreiðslurnar eru nú lítið annað en
endurgreiðsla á þeim söluskatti sem af þeim er
innheimtur. Það kom t.d. fram í fréttum á dögun-
um að tekjur ríkisins af mjólk og mjólkurafurðum
eru nú nokkru hærri en sem nemur niðurgreiðsl-
um þessara vara. Vegna minnkandi niður-
greiðslna hefur verð landbúnaðarvara tii almenn-
ings því hækkað. Flestum er einnig ljóst að með
hagræðingu og hertu verðlagseftirliti má ná nið-
ur milliliðakostnaði og í sumum tilfellum óeðli-
lega hárri smásöluálagningu.
Það er ánægjuleg staðreynd að almenningur í
landinu hefur ekki látið blekkjast af fagurgala
innflutningspostulanna. Þótt innflutningur land-
búnaðarvara yrði leyfður, væri það engin trygg-
ing fyrir því að verð landbúnaðarvara lækkaði,
þegar til lengri tíma er litið. Tjónið sem slík
ákvörðun myndi valda í íslenskum efnahags- og
atvinnumálum yrði hins vegar ómælt og í raun
óyfirstíganlegt.
En skilaboð hins almenna neytanda til stjórn-
valda eru skýr: Hann vill að agnúar þeirrar land-
búnaðarstefnu sem nú er fylgt verði skornir af.
Hann neitar að greiða niður verð landbúnaðar-
vara sem fluttar eru úr landi. Hann krefst þess að
leitað verði allra leiða til að ná fram aukinni hag-
ræðingu í landbúnaðarkerfinu í heild sinni, ekki
bara hjá framleiðendum heldur einnig þeim sem
annast dreifingu, fullvinnslu og sölu landbúnað-
arvara.
Forgangskrafa hins almenna neytanda er skýr:
Lækkið verð á landbúnaðarvörum sem mest og
sem fyrst. Sú krafa er fuUkomlega eðlileg. BB.
Menntaskólinn á Akureyri settur í 110. sinn:
„Vlenntun er ekki ein-
göngu skólalærdómur“
- kaflar úr setningarræðu
Jóhanns Siguijónssonar, skólameistara
„Á því starfsári sem nú er að hefjast
eru nokkur tímamót í sögu Mennta-
skólans á Akureyri því nú hefst
hundraðasta og tíunda starfsár skól-
ans og sextugasta starfsár frá því
skólinn fékk réttindi sem mennta-
skóli.
Á þessu hausti eru einnig 85 ár frá
því að skólahald hófst í þessu húsi.
Pann 1. október 1904 setti Jón
Hjaltalín skóla á þessum stað og
voru þá 68 nemendur í skólanum.
Að þessu sinni má segja að skóla-
árin nái saman hjá okkur. Síðustu
haustprófum lauk í gær. Áhrifa verk-
fallsins síðastliðið vor gætir því enn
og ekki er séð fyrir endann á afleið-
ingum þess.
Gengi nemenda í haustprófum var
svipað og vænta mátti. Margir hafa
nýtt sumarið til undirbúnings próf-
anna, aðrir ekki. Haustpróf eru
slæmur kostur. Sumarið á að nýtast
nemendum til tekjuöflunar og hvíld-
ar frá námi, þannig að þeir komi
endurnærðir til vetrarstarfsins.
Standi stjórnvöld við fyrirheit sín um
bætt kjör kennara, er von til að
vinnufriður verði í skólunum næstu
árin því vinnufriður er undirstaða
farsæls skólastarfs.
Mikil aðsókn að skólanum
Eins og undangengin ár er aðsókn að
skólanum á þessu hausti miklum
mun meiri en hægt er að anna.
Nemendur í dagskóla verða 585 og er
það nokkru fleiri en í fyrra. Stúlkur
eru 344 en piltar 241 og er það nánast
sama hlutfall kynja og verið hefur í
mörg ár. Nemendur koma úr öllum
kjördæmum landsins og er svipað
hlutfall nemenda frá Akureyri og
Norðurlandi eystra og undanfarin ár.
Þrengsli í skólanum eru mikil og læt-
ur nærri að það kennsluflatarmál sem
skólinn hefur yfir að ráða sé réttur
helmingur af því sem staðlar gera ráð
fyrir. Því ríður á að nemendur og
kennarar sýni tillitssemi og leggi
áherslu á að starfið gangi snurðulaust
fyrir sig því þröngt mega sáttir sitja.
f tvö ár hafa skólastjórnendur
reynt að fá fjárveitingu til byggingar
viðbótarhúsnæðis tilkennslu en lítið
orðið ágengt.
Öldungadeild lögð niður
Þrátt fyrir fjölgun nemenda í dag-
skóla, er líklegt að heildarfjöldi
nemenda í skólanum verði svipaður
og á síðasta ári. Stafar það afþvíað
nú hefur sú ákvörðun verið tekin að
leggja niður öldungadeild við skól-
ann. Öldungadeild hefur verið starf-
rækt frá haustinu 1975 og var aðsókn
að henni góð framan af. Seinustu
árin hefur aðsókn minnkað verulega
og hópastærðir verið talsvert undir
lágmarksviðmiðunum menntamála-
ráðuneytisins. Þeim nemendum
öldungadeildar sem komnir voru vel
á leið í átt að stúdentsprófi verður
gert kleift að Ijúka námi sínu hér á
næstu tveimur árum.
Það er mér lítið ánægjuefni að
þurfa að taka þessa ákvörðun, en
þegar fjöldi þeirra nemenda sem
stundar fullt nám við öldungadeild-
ina og stefnir að stúdentsprófi er
kominn niður fyrir 30, verður að
horfast í augu við þá staðreynd að
grundvöllur deildarinnar er brostinn.
Allir nemendur skólans starfa nú
eftir námsskrá menntamálaráðuneyt-
isins frá 1987 og er því lágmarkseink-
unn í hverjum áfanga 5. Aðrar breyt-
ingar sem orðið hafa með hinni nýju
námsskrá eru að námið er orðið tals-
vert bundnara en áður. Stöðugt
fjölgar þeim einingum sem bundar
eru í námslýsingum einstakra brauta,
en að sama skapi fækkar þeim ein-
ingum sem nemendur geta ráðstafað
að eigin vali. Er það vissulega
umhugsunarefni, hvort hér stefni í
rétta átt, eða hvort eina ferðina enn
verði að breyta um stefnu, þó svo að
námsskráin sé aðeins þriggja ára
gömul.
Og reyndar er endurskoðun á innra
starfi skólanna þegar hafin. í nýjum
framhaldsskólalögum stendur að
framhaldsskólinn skuli vera fyrir
alla. Ef svo á að verða er ljóst að ein-
hverjir eða allir framhaldsskólarnir
verða að breyta verulega náms-
framboði sínu eða kröfum til náms-
getu. Tillögur að reglum um innra
starf skólanna, sem nú eru til kynn-
ingar og umræðu meðal framhalds-
skólakennara, gera ráð fyrir mjög
auknu vali nemenda og skóla en
leggja jafnframt áherslu á aukið fag-
legt og fjárhagslegt sjálfstæði skól-
anna. Þannig opnast því væntanlega
leiðir til þess að framhaldsskólarnir í
landinu verði fjölbreyttari og ólíkari
Hvað er oð gerpst
Skákfélag Akureyrar:
Mirniingamót um
Júlíus Bogason
byijar í kvöld
Minningamót um Júlíus Boga-
son, hið 13. í röðinni, hefst í
kvöld kl. 19.30 og stendur fram á
mánudag. Tefldar verða sjö
umferðir eftir Monradkerfi og
fyrstu tvær umferðirnar er
umhugsunartími 20 mínútur á
keppanda en síðan er einn og
hálfur tími á 36 leiki og þálftími
til að ljúka skákinni.
Fyrstu þrjár umferðirnar verða
tefldar í kvöld og hefst tafl-
mennskan kl. 19.30 í húsakynn-
um Skákfélags Akureyrar Þing-
vallastræti 18. Þrjár umferðir
verða síðan tefldar á morgun og á
sunnudag. Sjöunda og síðasta
umferð verður tefld á mánudags-
kvöldið.
Eins og áður segir er minninga-
mót um Júlíus nú haldið í 13.
skipti og hafa eftirtaldir skák-
menn unnið það í tvígang: Jón
Árni Jónsson, Gylfi Þórhallsson,
Þór Valtýsson og Ólafur Krist-
jánsson, en sá síðastnefndi er nú
handhafi bikarsins.
Öllum skákáhugamönnum er
heimil þátttaka og þarf ekki að
tilkynna þátttöku fyrirfram, það
eina sem menn þurfa að gera er
að mæta á staðinn í kvöld.
hver öðrum, geti þá hver fyrir sig
haft eitthvert sérkenni, eitthvert sér-
stætt námsframboð, sem nemendur
sækjast eftir.
Sterk staða
Menntaskólans á Akureyri
Augljóst er að á næstu árum verður
nokkur samkeppni meðal skólanna
um að laða til sín nemendur. Nýir
framhaldsskólar hafa verið stofnaðir
og aðrir eru enn í uppbyggingu. Ein-
staklingum í hverjum árgangi fer
fækkandi fram undir aldamót þannig
að þó svo að eitthvað hærra hlutfall
úr hverjum árgangi fari í framhalds-
nám, ætti að verða nóg rými fyrir alla
sem í framhaldsskóla vilja fara.
í niðurstöðum könnunar á náms-
gengi og fráhvarfi í Háskóla íslands,
sem birtar voru í síðustu viku kemur
fram að staða Menntaskólans á Ak-
ureyri er afar sterk. Fráhvarf nem-
enda með stúdentspróf frá þessum
skóla er í lægsta flokki. Mjög gott
samræmi er á milli einkunna á stúd-
entsprófi og gengi í Háskólanum,
þannig að það mat sem kennarar
Menntaskólans leggja á nemendur
sína virðist raunhæft. En það lifir
enginn á fornri frægð. Nú sem alla
tíð verða nemendur og kennarar að
leggja sig alla fram um að halda
þeirri forystu sem Menntaskólinn á
Akureyri hefur.
Þessa dagana eru að sjá dagsins ljós
reglugerðir við Lög um framhalds-
skóla frá í maí 1988 og Lög um breyt-
ingu á lögum um framhaldsskóla frá í
maí 1989.
Margt í þessum reglugerðum er til
fyrirmyndar og framfara fyrir fram-
haldsskólana en einhvern veginn
finnst mér að hugmyndin um aukið
sjálfstæði og frelsi skólanna hafi týnst
eða gleymst þegar reglugerðirnar
voru samdar því menntamálaráðu-
neytið gefur út námsskrá, mennta-
málaráðuneytið hefur eftirlit með
inntaki náms og kennslu og fylgist
með árangri hennar, menntamála-
ráðuneytið hefur forgöngu um þróun
skólastarfs, menntamálaráðherra
skipar formann skólanefndar og svo
framvegis og svo framvegis. Sýnist
mér að um margt hafi hugmyndin um
aukið sjálfstæði skólanna snúist í
andhverfu sína hvernig svo sem
raunveruleikinn verður þegar á reyn-
ir.
Húsavík:
Jazz á
föstudag
Tríó Guðmundar Ingólfssonar
leikur á Hótel Húsavík föstu-
daginn 6. okt. nk., á vegum
Jazzþings, félags áhugamanna
um jasstónlist. Jazzþing er að
hefja sitt 4. starfsár, og aö
sögn stjórnarmanna í félaginu
bendir allt til þess að það verði
ekki síðra en hin fyrri. Stefnt
er að því að fá til Húsavíkur
þekkta jazzhljómlistarmenn.
Léttsveit Húsavíkur æfir á
fullu undir stjórn Sandy Miles.
NA 12 (Jazzkórinn) er að æfa
nýja efnisskrá þ.á m. rokk-
lagasyrpu en kórinn syngur
jazz, rokk o.fl. Stjórnandi NA
12 er David Thompson. Ýntis-
legt fleira er á döfinni sem
nánar verður greint frá síðar.
Nýir félagar í Jazzþing eru
ávallt velkomnir.