Dagur - 06.10.1989, Qupperneq 5

Jóhann Sigurjónsson, skólameist-
ari.
Heimavistin
Eins og undangengna vetur er
heimavistin fullsetin og umsóknir
miklu fleiri en hægt er að anna. Hafa
sjaldan verið fleiri umsóknir um
heimavistina en einmitt í ár. Það
verða því að teljast mikil forréttindi
að fá að búa á heimavist.
Þeim sem setja reglur um það
hverjir eiga að fá heimavistarrými og
hverjir ekki er mikill vandi á höndum
og augljóst er að gera verður meiri
kröfur til heimavistarbúa um hegðan
og umgengni þegar margir bíða þess
að fá að komast að.
Ef framhald verður á þessari
miklu aðsókn að heimavistinni, er
Ijóst að koma verður á einhvers kon-
ar kvótakerfi eins og nú er svo vin-
sælt á flestum sviðum þjóðlífsins.
Mér er hins vegar óljúft að þurfa að
vísa af heimavist nemendum sem
reynst hafa þeirri ábyrgð vaxnir sem
fylgir því að búa á þessu stóra heimili
og taka inn aðra sem lítið er vitað um
hvernig reynast munu.
Það er skoðun margra að það sé
mikilvægur þáttur í uppeldi ung-
menna sem fara að heiman til náms
að þeir búi á heimavist. Um það bil
helmingur nemenda Menntaskólans
á lögheimili utan Akureyrar. Er Ijóst
að hver þeirra fengi aðeins að dvelja
á heimavist í tvo vetur ef allir ættu að
komast að. Það er pólitísk ákvörðun
stjórnvalda hvernig jafna á aðstöðu
til náms. í megindráttum er hægt að
gera það með tvennum hætti.
í fyrsta lagi að stofna framhalds-
skóla sem víðast sem er afar dýr
lausn og hætt er við að námsframboð
í þannig skólum jafnist aldrei á við
námsframboð stærri skólanna.
í öðru lagi að gera nemendum sem
ekki eiga kost á heimangönguskóla
auðveldara með að sækja skóla fjarri
heimilum sínum. Þetta verður að
gera með skólaakstri, mikilli aukn-
ingu á svokölluðum dreifbýlisstyrk
eða með því að byggja heimavistir
þar sem nemendur geta fengið að
búa gegn vægu gjaldi. Enn er ég
þeirrar skoðunar að síðasti kosturinn
sé sá besti, þó ef til vill megi hugsa
sér aukinn skólaakstur nú þegar sam-
göngur verða allar auðveldari með
bættu vegakerfi.
Annars verður hann
alltaf ungi . . .
Ágætu nemendur.
Menntun er ckki eingöngu skóla-
lærdómur heldur einnig öll sú
þekking, skilningur og viðhorf sem
gera menn víðsýnni, skilningsríkari og
umburðarlyndari. Ég óska þess að
dvölin hér í vetur megi ekki aðeins
verða ykkur til aukins fróðleiks,
heldur ekki síður til aukins þroska.
Það skulið þið muna, þó að mikið
velti á kennurunum, þá veltur mest á
ykkur sjálfum.
Ég hef áður sagt að menntun sé
fólgin í virðingu fyrir staðreyndum,
og sanngjarnri, rökhugsaðri gagnrýni
á það sem þið flytjist nú inn í.
Verið ekki trúgjörn. Verið sjálf-
stæð í hugsun. Rannsakið sjálf, en
treystið ekki öðrum meir en sjálfum
ykkur. Látið forsjárhyggjumennina
ekki taka af ykkur öll ráð.
Unginn þarf að flytjast úr hreiðr-
inu, skilja við foreldrana, forsjá
þeirra og yfirráð. Ef hann gerir það
ekki, verður hann alltaf ungi, þótt
hann verði mikill vexti.
Látið ekki aðra vinna verkin fyrir
ykkur. Það getur að vísu verið nota-
legt, en í stað leikni og þekkingar
kennir það ykkur bragðvísi og
ómennsku. Lífið verður hins vegar
ekki blekkt á þann hátt og reynist því
oftar en varir hefnisamara en heift-
úðugustu fornkappar okkar. Svo
mun upp skorið sem til verður sáð.
Með lögum skal skóla stýra, ekki
síður en löndum og lýðum, sagði
Sigurður skólameistari hér á þessum
stað fyrir 55 árum.
Reglur þessa skóla eru margar afar
einfaldar eins og t.d. reglan um
mætingar sem segir að „nemenur og
kennarar skulu mæta stundvíslega í
allar kennslustundir“.
Hlutverk okar skólastjórnenda og
kennara er að fá ykkur nemendur til
að beygja ykkur af fúsum vilja, af ást
á góðu skipulagi og af skilningi á
nauðsyn þess, undir boð fagurrar fé-
lagsreglu, samstillingar og samræmis.
Önnur löghlýðni er - að uppeldis-
legu gildi - næsta gagnslítil eða verri
en gagnslaus. Harðstjórn skapar
löngum annað hvort þræla eða upp-
reisnarmenn.
Nokkur atriði eru ómissandi í heil-
brigðum skólabrag.
Fyrsta atriðið er reglusemi og hóf-
semi. Á ég þar ekki eingöngu við
hófsemi í neyslu, heldur ekki síður
við reglusemi í háttum og vinnu-
brögðum. Ungt fólk þarfnast skemmt-
ana, þarfnast afþreyingar og tæki-
færa til þess að líta upp úr skólabók-
unum. En ekki mega nautnir né
Svarfaðardalur:
Stóðrétt á morgun
Á morgun verða stóðréttir í
Svarfaðardal, nánar tiltekið á
Tungrétt. Blásið verður til leiks
kl. 11 árdegis.
Segja má að stóðréttirnar séu
sárabót fyrir Svarfdælinga því lít-
ið fór fyrir réttum í haust vegna
fjárleysis.
Fullyrt er að margur fallegur
fákurinn verði á Tungurétt á
morgun og því eru þeir sem hug-
leiða kaup á hrossum hvattir til
að mæta á staðinn. Þess má geta
að boðið verður upp á rjúkandi
kaffi í Tunguseli,
Sauðárkrókur:
Myndhópurinn í Safiiahúsinu
í dag, föstudag, hefst sam-
sýning í Safnahúsinu á Sauðár-
króki. Sýningin er á vegum
Myndhópsins og munu sjö félag-
ar hans sýna samtals um 60 verk
unnin með vatnslitum, olíu, tússi,
rauðkrít, pastel og keramik.
Allir eru velkomnir á sýning-
una í Safnahúsinu, en hún verður
opin í kvöld frá kl. 20.00-22.00, á
morgun frá kl. 14.00-22.00 og
lýkur henni á sunnudag þegar
opið verður frá kl. 14.00-19.00.
Listamennirnir sem sýna að
þessu sinni eru þau Aðalsteinn
Vestmann, Alice Sigurðsson,
Gréta Berg, Bernharð Stein-
grímsson, Hörður Jörundsson,
Iðunn Ágústsdóttir og Ruth
Hansen.
skemmtanir spilla geðstyrk ykkar né
vaskleik.
Skólar verða, nauðugir viljugir, að
laga sig eftir aldarandanum og það
höfum við gert í þessum skóla en á
móti ætlumst við til þess að þeim ein-
földu reglum sem skólinn setur ykkur
sé hlýtt.
Frumstæðir siðir
Annað atriði sem ómissandi er í heil-
brigðum skólabrag er hvernig skól-
inn og eldri nemendur taka á móti
nýnemum. Allt frá miðöldum hafa
nýnemar þótt litlir virðingarmenn í
skólum og voru oft ruddalega og
ómannúðlega leiknir. Enn eimir eftir
af þessum frumstæðu siðum í busa-
vígslu framhaldsskólanna, þó vissu-
lega hafi margir skólar nú tekið upp
menningarlegri hætti við að bjóða
nýnema sína velkomna og vígja þá
inn í það samfélag sem skólinn er.
Vil ég nú hvetja eldri nemendur til
að sýna meira hugvit, meiri þroska,
en fram kemur í því að neyta andlegs
og líkamlegs aflsmunar gegn minni-
máttar og þeim frumstæða hugsunar-
hætti að lítillæging og skítaustur sé
nauðsynlegur inngangur að því æðra
tilverustigi sem þeir telja sig vera á.
Væri það ykkur verðugur ntinnis-
varði að reisa á þessu tímamótaári
skólans að láta endanlega af slíkri
iðju.
Að lokum vil ég segja þetta við
ykkur nýnemar:
Hefjist þegar handa við námið.
Það skiptir nriklu - ef til vill sjálfri
lífshamingju ykkar - að þið komist
vel af stað í náminu. Það hvílir einnig
mikil ábyrgð á kennurunum sérstak-
lega þeim er kenna 1. árs nemum,
vegna þess hvernig fyrstu áhrifin
verða. Mótun þessa unga fólks og
viðhorf þess til skólans og hvað um
þau verður í framtíðini getur ráðist
af því hvernig til tekst nú á fyrstu
mánuðunum.
Menntaskólinn á Akureyri er sett-
ur í eitt hundraðasta og tíunda sinn.“
Fyrirsögn og millifyrirsagnir eru
blaðsins.
Upplýsingasímsvari 681511.
Lukkulínan: 99 1002.
Föstudagur 6. október 1989 - DAGUR - 5
/------------------------------------^
Fyrirlestur
Doktor Jónas Krisfjánsson prófessor og forstöðu-
maður Stofnunar Árna Magnússonar, flytur fyrirlest-
ur á vegum Háskólans á Akureyri n.k. laugardag
þann 7. október.
Efni: Forn handrit, bókmenntir.
Tími: Laugardag 7. okt. kl. 17.00.
Staður: Möðruvellir, hús Menntaskólans á Akureyri,
stofa 2. (M2).
A llir veikomnir.
Sitthvað er til gamans gert
Prúttmarkaður
á Daiwa kuldafatnaði
Buxur ★ Vesti ★ Úlpur ★ Sokkar ★
Grifflur ★ Og síðast en ekki síst
jakkar og samfestingar.
Ef ekki núna þá7
HOTEL KEA
Laugardagur 7. október
Dansleikur
Hin frábæra hljómsveit
KVARTETT
leikur fyrir dansi
★
Kristján Guðmundsson
leikur fyrir matargesti.
★
Borðapantanir aðeins fyrir matargesti í síma 22200.
Verið velkomin!
| Hótel KEA jg
Boröapantanir í sima 22200