Dagur - 03.01.1991, Qupperneq 5

Fimmtudagur 3. janúar 1991 - DAGUR - 5
ingin er ágætlega unnin og þótt
margir séu kynntir til sögunnar
með hjálp niðjatalsins er það gert
á svo skemmtilegan hátt að kynn-
ingin verður aldrei langdregin.
Brátt upphefst hin fjörlegasta
flækja. Övæntur gestur sem
gengst við því að vera frændi frá
Ameríku skýtur upp kollinum
svo og verðmæt Guðbrands-
biblía. Samkomulagið reynist oft
ekki upp á það besta hjá ætt-
ingjunum sem er litríkur hópur
úr flestum stéttum þjóðfélagsins.
Slík átök endurspeglast hvað best
í átökum Hallgríms ráðuneytis-
sljóra og óreglumannsins
Arngríms, en bræðurnir eru
kostulegar andstæður. Og áfram
er vefurinn spunninn. Ást og
græðgi kvikna, gleði og reiði tak-
ast á, drykkjuskapur og misskiln-
ingur blómstra svo úr verður
ákaflega fjörugt ættarmót, svo
ekki sé meira sagt. Farsakenndar
uppákomur eru keyrðar í gegn og
hámarki nær fáránleikinn við
afhjúpun brjóstmyndar af Hall-
grími ættföður. Lausnin birtist
síðan þegar flett er ofan af svika-
hrappi og atvikum þar á eftir að
undangengnum miklum hama-
gangi.
Ættarmótið er vissulcga ramm-
íslenskt verk en þó formúlufarsi
með kunnuglegum týpum og atr-
iðum. Handrit Böðvars er ekki
tilkomumikið og leikritið skilur
ekki mikið eftir sig, en það er
óneitanlega smellið. Nokkuð er
um lausa enda í handritinu, t.d.
virðist biblíumálið hreinlega
gleymast. Sýning Leikfélags
Akureyrar tókst með ágætum,
reyndar frábærlega vel á köflum.
Farsinn var keyrður hratt og
örugglega áfram, hvergi dauðir
punktar eða klúðursleg atriði.
Leikendur voru með allt sitt á
hreinu og höfðu gteinilega mikla
ánægju af þessu sjónarspili.
í gegnum grínið mátti greina
Arngrímur hinn beiski (Árni Valur Viggóson) heilsar ráðuneytisstjóranum (Björn Björnsson), eiginkona Arngríms
(Nanna Ingibjörg Jónsdóttir) fylgist með.
ýmsa ádeilubrodda, enda ekki
við öðru að búast af Böðvars
hálfu. Þar má nefna hinn spillta
ráðuneytisstjóra, græðgi og völd
haldast í hendur, stimpilinn:
Einu sinni þjófur ávallt þjófur,
sem Arngrímur mátti þola, og
blinda undirgefni okkar í garð
þeirra sem koma frá Ameríku,
en þó ekki svertingja. Kynþátta-
fordómarnir eru vissulega til
staðar.
Práinn Karlsson leikstjóri hef-
ur náð Jifar góðum tökum á verki
Böðvars og það ekki í fyrsta sinn
(sbr. Er það einleikið?, Dysin og
Fátækt fólk). Hann á stóran þátt
í því að sýningin skuli ganga
svona geypilega hratt, fjörlega og
hnökralaust fyrir sig.
Leikmynd Gylfa Gíslasonar
var haganlega gerð með tilliti til
skiptinga og hann brá upp trú-
verðugri mynd af fremur subbu-
legu félagsheimili. Ef ég hengi
mig í ítrustu raunsæiskröfur verð
ég þó að segja að leikmyndin
náði ekki að skapa andrúmsloft í
samræmi við þann fjölda gesta
sem þarna átti að vera en ástæð-
urnar eru vel skiljanlegar. Búning-
arnir voru sömuleiðis trúverð-
ugir og endurspegluðu þeir stétt
og stöðu viðkomandi týpu.
Lýsing Ingvars virtist einföld
og tilþrifalítil en örugg. Þó brá
mér er smellur kvað við og
snögglega varð mikið ljósahaf á
túninu. Stðan kom í Ijós að þetta
átti að tákna sólskinið en ansi
fannst mér það bresta snöggt á.
Tónlist Jakobs Frímanns er
virkilega grípandi og skemmti-
leg. Hins vegar var hljómburður-
inn ekkert sérstakur og tónlistin
æði niðursoðin á köflum.
Ég gat þess hér í upphafi að
margir hefðu unnið sætan sigur í
kvikmyndorýni
I) Umsjón: Jón Hjaltason
Kvikmyndaeftirlitið,
hræddara við tippi en morð?
Borgarbíó sýnir: Vclmennið 2
(Robocop 2).
I.cikstjóri: Irvin Kershner
Aðalhlutverk: Peter Weller og
Nancy Allen.
Orion Picture 1990.
Vélmennið 2 er um tvö vélmenni
og hvernig þau reyna að fyrir-
korna hvoru öðru. Annað er gott
hitt er vont. Annað drepur
aðeins vonda menn hitt drepur
allt er hrærist. Annað starfar hjá
lögreglunni hitt hjá samvisku-
lausum stórkapitalistum. Hvor-
ugt þessara vélmenna eru þó vél-
menni út og í gegn, bæði hafa sál,
geta fundið til, hugsað sjálfstætt -
og dáið.
Vélmennið 2er ekki slík kvik-
mynd að hún verðskuldi mörg
orð. Á sama hátt og bílar ganga
fyrir bensíni gengur hún fyrir
blóði og drápum. Myndina á
enda eru menn kvaldir, limlestir
og myrtir. Fallnir skipta tugum.
Hitt er miklu athyglisverðara
og vekur upp spurningar um siö-
ferði að myndin er ekki bönnuð
öðrum en börnum innan 14 ára
aldurs. Getur verið að kvik-
myndaeftirlitið hafi ekki kornið
auga á ógeðslegheitin í Vélmenn-
inu eða var það á útkíkki eftir
nöktum brjóstum til að fá ástæðu
til að banna myndina innan 16
ára? Er það virkilega orðið svo
að kvikmyndaeftirlitið meti
„skaðsemi“ kvikmynda fremur út
frá kynlífi en ofbeldi? Hvað er
svona hættulegt við að sjá nakiö
par láta vel hvort að öðru? Getur
það verið varasamara ungu fólki
að sjá ástleitna konu gæla við
karlmann eða að sjá þessa sömu
konu drepa karlinn? Hvers konar
öfuguggaháttur ræður því að 15
ára unglingi er talið hollara að sjá
lifandi mann ristan upp en að
fylgjast með samræði? Er kvölin
svona miklu hættuminni en ástar-
leikurinn?
Það er svo sannarlega kominn
tími lil að kvikmyndaeftirlit ríkis-
ins geri grein fyrir þeim vinnu-
reglum er það starfar eftir. Ekki
veröur betur séð en að nefndar-
menn séu orðnir meira og minna
sljóir fyrir ofbeldi og morðum,
um það er Vélmennið 2 gott
dæmi. Á hinn bóginn lítur þetta
sama fólk bersýnilega á það sem
höfuðsynd að kvenmaður beri
brjóst sín á hvíta tjaldinu, hvað
þá ef eitthvað frekar er aðhafst á
kynlífssviðinu. Mér er spurn;
hvað ræður þessari afstöðu?
Kalt stál
Borgarbíó sýnir: Kult stál (Blue Stcel).
Leikstjóri: Kathryn Bigelow
Aðalhlutverk: Jamie Lee Curtis og
Kon Silver.
Vestion Pictures 1990.
Kalt stál er spennumynd, þó ekki
hefðbundin. Jamie Lee Curtis
leikur lögreglukonu. Hún er
nýútskrifuð úr lögregluskólanum
og lífið brosir við henni. En áður
en við verður litið hefur lögreglu-
konan unga flækt sig í örlagavef
og kóngulóin færir sig nær að
gefa henni náðarstunguna.
Meginstyrkur þessarar nýjustu
kvikmyndar leikstjórans Kathryn
Bigelow er hin sálræna spenna.
Bíófarinn veit nánast frá upphafi
hver fjöldamorðinginn er. Curtis
leggur lag sitt við hann (Ron
Silver) án þess þó að átta sig strax
á geðveilu hans. Og þegar loks
rennur upp fyrir henni að morð-
itiginn, sem hún leitar að, er eng-
inn annar en verðandi elskhugi
hennar hefst annar kapituli í
þrautasögu hennar.
Hinni sálrænu spennu linnir
ekki því að nánast enginn fæst til
að trúa Curtis og Silver gengur
áfram laus. Upp frá þessu byrjar
hann að ofsækja lögreglukonuna
sem er nánast varnarlaus gagn-
vart honum. Inn í þetta fléttast
bernskuvandamál Curtis. Hún er
upp á kant við föður sinn sem
hefur farið illa með eiginkonu
sína og móður Curtis. Þannig
læðir Bigelow því að bíófaranum
að Curtis hafi orðið lögreglu-
þjónn til þess að geta hefnt sín á
karlmönnum. Fyrir vikið er mað-
ur aldrei alveg viss um konuna en
vandséð er út á hvaða villubraut
hún getur leiðst.
þessari uppfærslu og kannski er
sigur Björns Björnssonar, áhuga-
leikara frá Dalvík, hvað sætastur.
Hann fer á kostum í hlutverki
ráðuneytisstjórans og ef hann er
ekki fæddur gamanleikari þá veit
ég ekki hvað felst í hugtakinu.
Björn ólmast ákaflega sýninguna
út í gegn án þess að fatast flugið
og hann skapar kostulegustu
persónuna í þessum farsa.
Sunna Borg er líka sérlega
skemmtileg í hlutverki Jónu
görnlu landabruggara og inn-
koma hennar vekur ávallt kátínu.
Árni Valur Viggósson túlkar
beiskan óreglumann á trúverðug-
an hátt, enda er hann hér í
kunnuglegu hlutverki og bætir
svo sent engu við fyrri túlkanir á
hliðstæðum persónum. Björn
Ingi Hilmarsson gerir Magnúsi
óðalsbónda góð skil, en ansi er
persónan nú ýkt, bæði hvað varð-
ar klæðaburð og atferli. Ýkjurnar
falla þó vel að farsanum.
Valgeir Skagfjörð og Ragn-
hildur Gísladóttir eru burðarásar
í helstu fléttunni. Ekki hafði ég
búist við að Ragnhildur gerði
miklar rósir í hlutverki Ingibjarg-
ar enda hafði hún virkað ansi stíf
á æfingu. En henni tókst að gæða
persónuna mýkt og flutti sína
rullu örugglega. Sennilega er það
rétt sem faðir hennar sagði að
stúlkan er gædd leikrænum hæfi-
leikum. Hæfileikar Valgeirs eru
ótvíræðir og er Harry/Haukur
mjög eftirminnileg persóna.
Valgeir er sérlega sannfærandi
sem „gangsterinn" en kemur
kannski ekki eins vel út í hægari
og tilfinningaþrungnari atriðum.
En þegar á heildina er litið skipa
ég honum á bekk með Birni og
Sunnu fyrir ágætan leik.
Jón Stefán Kristjánsson á líka
lieima í þessum hópi því hann
gerir öðlingnum séra Hallgrími
skemmtileg skil. Þrátt fyrir
galgopaháttinn gengur persónu-
sköpunin upp að mínu mati.
Rósa Rut Þórisdóttir er einnig
nálægt því að komast á bekkinn
og er Fríða bæði sannfærandi og
kostuleg unglingsstelpa í hennar
meðförum. Loks má geta um
ágæta frammistöðu systranna
ungu, Þórdísar og Guðrúnar
Silju Steinarsdætra.
Þá er komið að lokahnykknum
og ég hefði reyndar getað sparað
mér alla þessa vinnu með því að
segja einfaldlega: Ættarmótið er
afar hröð og skemmtileg sýning,
fagmannlega unnin og líkleg til
vinsælda. Eg spái því að áhuga-
leikfélög eigi eftir að gera verkið
langlíft því þótt Ættarmótið skilji
ekki mikið eftir sig er skemmtana-
gildið ótvírætt.
Stefán Sæmundsson
Svæðisfélag smábátaeigenda
KLETTUR
Almennur félagsfundur verður haldinn að Hótel
KEA, sunnudaginn 6. janúar kl. 13.00.
Fundarefni:
Kvótamálin.
Stjórnin.
Vinningstölur laugardaginn
29. des. ’90
VINNINGAR FJÖLDI VINNINGSHAFA UPPHÆÐ Á HVERN VINNINGSHAFA
1. 5af 5 6 4.940.532.-
2.4 sm r 25 106.859.-
3. 4af5 752 6.128.-
4. 3af 5 26.052 412.-
Heildarvinningsupphæð þessa viku:
47.656.347.-
UPPLÝSINGAR: SÍMSVARI 681511 - LUKKULÍNA 991002 I