Dagur - 14.01.1994, Blaðsíða 4

4 - DAGUR - Föstudagur 14. janúar 1994
ÚTGEFANDI: DAGSPRENT HF.
SKRIFSTOFUR: STRANDGATA 31,
PÓSTHÓLF 60, AKUREYRI, SÍMI: 96-24222
ÁSKRIFT KR. M. VSK. 1400 Á MÁNUÐI
LAUSASÖLUVERÐ M. VSK. KR. 125
GRUNNVERÐ DÁLKSENTIMETRA 765 KR.
RITSTJÓRI: BRAGI V. BERGMANN (ÁBM.)
FRÉTTASTJÓRI: KRISTJÁN KRISTJÁNSSON
BLAÐAMENN:
GEIR A. GUÐSTEINSSON, HALLDÓR ARINBJARNARSON (íþróttir),
INGIBJÖRG MAGNÚSDÓTTIR (Húsavík vs. 96-41585, fax 96-42285),
JÓHANN ÓLAFUR HALLDÓRSSON, ÓSKAR ÞÓR HALLDÓRSSON,
STEFÁN SÆMUNDSSON, ÞÓRÐUR INGIMARSSON
LJÓSMYNDARI: ROBYN ANNE REDMAN
PRÓFARKALESTUR: SVAVAR OTTESEN
ÚTLITSHÖNNUN: RÍKARÐUR B. JÓNASSON
AUGLÝSINGASTJÓRI: FRÍMANN FRÍMANNSSON
DREIFINGARSTJÓRI:
HAFDÍS FREYJA RÖGNVALDSDÓTTIR, HEIMASÍMI 25165
FRAMKVÆMDASTJÓRI: HÖRÐUR BLÖNDAL
PRENTVINNSLA: DAGSPRENT HF.
SÍMFAX: 96-27639
Er lagasetning
eina leiðin?
Aftur hefur slitnað upp úr viðræðum sjómanna og út-
vegsmanna eftir að þeir höfðu setið við samningaborð
um stund. Ákveðnar vonir höfðu vaknað um að aðilar
sjómannadeilunnar myndu ná samningum eftir fundar-
höld með sjávarútvegsráðherra um síðustu helgi. Að
þeim fundum loknum virtist deilan komin í þann farveg
að unnt yrði að vinna áfram að lausn hennar. Á fundum
sjómanna og útvegsmanna með sjávarútvegsráðherra
var meðal annars rætt um að setja á stofn nefnd til að
hafa eftirlit með því að kjarasamningar yrðu virtir og
einnig hefur verið rætt um að sama nefnd fjalli um
ágreining er risið getur vegna uppgjörsmála þesara að-
ila. Af viðbrögðum sjómanna er þó ljóst að tilkoma slíkr-
ar nefndar virðist ekki nægja til þess að mæta kröfum
þeirra.
Yfirstandandi sjómannadeila virðist einkum snúast
um tvö atriði. Hið fyrra er að sjómenn vilja tryggja að
hætt verði að taka af launum þeirra til þess að greiða
fyrir viðskipti með veiðikvóta á milli útgerðaraðila. Síð-
ara atriðið er krafa sjómanna um að komið verði á
einhverju lágmarks fiskverði til að reikna skiptahlutfall
þeirra út frá. Þessar kröfur sjómannastéttarinnar eru í
sjálfu sér eðlilegar en það sem gerir samningaviðræð-
urnar flóknar og erfiðar er að þessi atriði snerta fleiri
aðila en viðsemjendur sjálfa.
Stjórnkerfi fiskveiða gerir ráð fyrir að útgerðaraðilar
geti framselt aflaheimildir sín á milli. Er það raunar for-
senda þess að unnt sé að auka hagræðingu í sjávarút-
vegi á þeim tímum er draga þarf fiskveiðar saman af
verndarástæðum og atvinnugreinin á í fjárhagslegum
erfiðleikum. Við setningu laga um stjórnun fiskveiða
var að sjálfsögðu ekki gert ráð fyrir að sjómenn leggðu
fram fjármuni til slíkra viðskipta. Útvegsmenn eru
einnig tregir til að viðurkenna að slík vinnubrögð eigi
sér stað. Þeir telja sig ekki geta bent á nein dæmi þeim
til staðfestingar. Ástæðulaust er þó að draga í efa full-
yrðingar sjómanna að einstakir útgerðaraðilar hafi sam-
ið við sjómenn um skertan hlut vegna kvótakaupa í
krafti samdráttar í atvinnulífinu.
Krafa sjómanna um lágmarks fiskverð eða að allur
fiskur fari á uppboðsmarkað verður heldur ekki til lykta
leidd við samningaborð deiluaðila í Karphúsinu. Út-
vegsmenn og sjómenn ákveða hvorki lágmarksverð eða
annað verð á fiski sín í milli. Þar hljóta fiskkaupendur
að þurfa að koma við sögu sem hagsmunaaðilar.
Agreiningsatriði sjómannadeilunnar snúa því ekki
aðeins að deiluaðilum sjálfum sem ýmist eru að setjast
að samningaborði eða slíta viðræðum. Ágreiningsatrið-
in snúa einnig að fiskkaupendum og síðast en ekki síst
að ríkisvaldinu. Ófært er að útvegsmenn geti þvingað
sjómenn til að taka þátt í kvótakaupum í krafti atvinnu-
leysis. Einnig er ófært að ákvarða fiskverð án þátttöku
fikskkaupenda. í þessari deilu standa spjótin þó eink-
um á stjórnvöldum. Sjómenn sætta sig ekki við aðra
lausn en þá að „kvótabraskið", sem þeir kalla svo, verði
stöðvað, á hvern hátt sem slík lausn verður fundin.
Sjómannadeilan er því í hnút. Hvort deiluaðilum
tekst að finna samkomulagsleið út úr henni með að-
stoð stjórnvalda er ekki ljóst á þessari stundu.
Forsætisráðherra hefur sagt að lagasetning geti
komið til greina. Þótt hún sé ætíð slæmur kostur
við aðstæður sem þessar þá vakna nú spurningar
um hvort það er ef til vill eina leiðin til að stöðva
þessa vinnudeilu og koma aflatækjum þjóðarinnar
af stað að nýju. ÞI
Svar frá Húsnæðis-
nefnd Akureyrarbæjar
- vegna skrifa og ummæla nokkurra aðila hér í bæ um
fyrirhuguð kaup Húsnæðisnefndar Akureyrarbæjar
á íbúðum að Drekagili 28
nisk o g aftur fiísir
- i' | )OlA—
Féia£tern?Sls
„Italskt stjómmálasiðferði“
‘ Tftwfnú ti'dfm *Þr
Húsnæðisnefnd Akureyrarbæjar
auglýsti eftir íbúðum til kaups á
vordögum 1993 eins og gert hef-
ur verið undanfarin ár. Strax og
tilkynning Húsnæðisstofnunar
ríkisins barst um fjárveitingu til
Akureyrarbæjar vegna kaupa
eða bygginga á félagslegu hús-
næði á árunum 1993-1994, ákvað
húsnæðisnefndin að um það bil
fjórða hver íbúð skyldi keypt
notuð fyrir áðurnefnda fjárveit-
ingu. Um þetta voru allir hús-
næðisnefndarmenn sammála.
Væntingar verktaka um
sölu á frjálsum markaði
brugðust
Nefndin fjallaði síðan um hvernig
staðió skyldi að framkvæmdum og
kom inn í þá umræðu það ástand
sem væri að skapast í þeim fjölbýl-
ishúsum þar sem nefndin hafði
keypt meirihluta þeirra íbúða sem
teknar höfðu verið í notkun, og
væntingar verktaka um sölu á
frjálsum markaði höfðu ekki geng-
ið eftir og því útlit fyrir að þessi
hús mundu standa hálfbyggð ef
ekkert yrói að gert.
Nefndin var þarna strax í nokkr-
um vanda. Fyrst og fremt vegna
þess að augljósir erfíðleikar eru
fólgnir í því fyrir fólk að búa í
hálfbyggðum húsum og með ófrá-
gengnar lóðir svo árum skiptir,
bæði vegna skiptingar á föstum
kostnaði og vegna slysahættu og
óþrifnaðar.
I öðru lagi voru komnar til
framkvæmda nýjar reglur hjá Hús-
næðisstofnun um hámarksverð pr.
fermetra og heildarstærðir íbúða í
félagslega kerfinu. I þessum nýju
reglum hafði viðmiöunarveró
lækkað og stærðarmörk minnkað.
I þriðja lagi að ef nefndin keypti
allar íbúðirnar sem eru óseldar í
þessum húsum riðlaóist sú meg-
instefna, sem ríkt hafði, að blanda
saman í fjölbýlishúsum íbúóum í
félagslega kerfinu og íbúðum á
frjálsum markaði. Þá má einnig
geta þess að lóðin viö Vestursíðu
20-24 var með öllu óbyggð. Til
frekari skýringa eru flestar íbúöir
viö Vestursíðu og í Drekagili 28 á
vegum Akureyrarbæjar.
Samið við Pan hf.
og Fjölni hf.
Fljótlega samþykkti húsnæðis-
nefndin samhljóóa að ganga til
samninga við Pan hf. og Fjölni hf.
um kaup á samtals 14 íbúðum í
fjölbýlishúsum með venjulegum
fyrirvara, þ.e. samþykki bæjar-
stjómar og Húsnæóisstofnunar rík-
isins.
19. júlí 1993 fór húsnæðisnefnd
ásamt forstöðumanni húsnæðis-
skrifstofunnar til fundar vió bæjar-
ráð Akureyrar til viðræðna um
næstu skref framkvæmda á vegum
nefndarinnar. Farió var yfir málið
eins og það lá fyrir og gerðu menn
þar grein fyrir sjónarmiðum sínum
til málsins.
Tilmæli bæjarstjórnar
27. júlí 1993 var haldinn fundur í
húsnæðisnefndinni þar sem m.a.
var fyrir tekið svohljóðandi erindi
frá fundi bæjarstjórnar Akureyrar,
sem haldinn var 21. júlí 1993:
„Bæjarstjóm óskar eftir því við
húsnæðisnefnd að hún nýti sem
fyrst fyrirliggjandi heimildir til
samninga um fleiri nýjar íbúðir á
núverandi framkvæmdasvæði
nefndarinnar."
Tillaga þessi hlaut 9 atkvæði í
bæjarstjóminni, en tveir bæjarfull-
trúar sátu hjá. Húsnæðisnefndin
samþykkti að taka jákvætt í tilmæli
bæj ars tj ómari n n ar.
Samið við S.J.S. verktaka
28. júlí 1993 samþykkti húsnæðis-
nefndin að ganga til samningavið-
ræðna við S.J.S. verktaka um kaup
á sex íbúóum við áðumefnda lóð,
Vestursíðu 20-24, sex íbúðir á ár-
inu 1993 og átta íbúðir á árinu
1994 með venjulegum fyrirvara,
þ.e. samþykki bæjarstjórnar og
Húsnæóisstofnunar.
Viðræður við A. Finnsson
hf. og S.S. Byggi hf.
Á sama fundi húsnæðisnefndarinn-
ar var eftirfarandi bókaö:
„Húsnæðisnefnd samþykkir
vegna stöðu framkvæmda við
Vestursíðu 18 og Drekagil 28 telur
„I þessu tilviki er ástœða að
cetla að þessi kostnaðarliður
verði í lœgri kantinum þar sem
húsið er nú þegar u.þ.b. hálf-
byggt. Verð pr.fermetra fyrir
þessar íbúðir er lœgra en
viðmiðunarmörk Húsnœðis-
stofnunar eru í dag þannig að
Ijóst er að verð íbúðanna fimm
við Drekagil 28 verður ekki
hœrra en verð þeirra íbúða sem
nefndin hefur áður keypt í
þessu húsi.“
nefndin eólilegt að taka upp við-
ræóur við A. Finnsson hf. og S.S.
Byggi hf. um stöðu mála meó fyr-
irvara um viðbótarfjárveitingu til
Akureyrarbæjar frá Húsnæðismála-
stjóm.“
Einar S. Bjarnason bókaði eftir-
farandi:
„Eg tel í hæsta máta óeðlilegt
að ganga til frekari samninga á
grundvelli fyrirliggjandi tilboða,
dags. þ. 29.5.93, við þá aðila sem
tillagan fjallar um. Eg tel aó með
því sé freklega gengið fram hjá
bestu kostum fyrir umbjóðendur
nefndarinnar.“
Jóna Steinbergsdóttir sat hjá.
21. sept. 1993 samþykkti hús-
næðisnefndin aö taka upp viðræður
'við A. Finnsson hf. og S.S. Byggi
hf. í samræmi við bókun frá l'undi
nefndarinnar þann 28. júlí 1993
Samið við A.Finnsson hf.
og Búseta v/S.S. Byggis hf.
12. desember 1993 samþykkti hús-
næðisnefndin að fela Hákoni Há-
konarsyni, Brynjari Inga Skapta-
syni og Guóríði Friðriksdóttur að
undirrita verksamning við A.
Finnsson hf. um kaup á fimm fjög-
urra herbergja íbúðum við Dreka-
gil 28 með venjulegum fyrirvara,
þ.e. samþykki Bæjarstjórnar Akur-
eyrar og Húsnæðisstofnunar ríkis-
ins.
Einar S. Bjamason bókaði and-
stöðu við tillöguna.
Rétt er að taka það einnig fram
að húsnæðisnefndin samþykkti
samhljóða að ganga til samninga
við Búseta, byggingasamvinnufé-
lag á Akureyri, um að húsnæðis-
nefndin keypti af því þrjár íbúðir
við Múlasíðu 9 svo Búseti gæti
gert samning við S.S. Byggi hf. um
kaup á þeim hluta hússins við
Vestursíðu 16 sem er óbyggóur og
áóur hefur verið nefndur. Með
þeirri ákvörðun svo og með samn-
ingurn vió A. Finnsson hf. og
S.J.S. verktaka reyndi húsnæðis-
nefndin m.a. að koma í veg fyrir
það óhagræói sem fylgir því aó
búa í hálfbyggðum húsum með
ófrágengnum lóðum í íbúöahverfi
sem er að öðru leyti fullbyggt.
Tvær grundvallar
ákvarðanir
Eins og áður segir var nefndinni
nokkur vandi á höndurn í upphafi
þessa verks. Þessi leið hefur verið
valin og er umdeild eins og fram
hefur komið og er því nauðsynlegt
að taka fram eftirfarandi:
Þegar húsnæðisnefnd felur
einhverjum að undirrita samninga
um kaup á nýjum íbúðum af verk-
tökum fyrir sína hönd, er hún að
sjálfsögðu búin að taka tvær
grundvallar ákvarðanir; þ.e. um
verð íbúóanna til verktaka og
fjölda íbúða. Engin undantekning
var á þessu vió ákvörðun um kaup
íbúóanna 5 viö Drekagil 28 eöa kr.
36.040.000.00.
Um endanlegt verð til kaupanda
er aldrei hægt að fullyrða þegar
samningar eru undirritaðir vegna
þess að lengd byggingartíma ræður
þar nokkru um, þar sem vextir
reiknast á byggingarkostnað á
byggingartímanum, auk 3%
greiðslu til Húsnæðisnefndarinnar
vegna eftirlits og umsjónar við
framkvæmdina.
Verð undir
viðmiðunarmörkum
I þessu tilviki er ástæða að ætla að
þessi kostnaðarlióur verði í lægri
kantinum þar sem húsið er nú þeg-
ar u.þ.b. hálfbyggt. Verð pr. fer-
metra fyrir þessar íbúðir er lægra
en viðmiðunarmörk Húsnæóis-
stofnunar eru i dag þannig aó ljóst
er að verð íbúðanna fimm vió
Drekagil 28 veróur ekki hærra en
veró þeirra íbúóa sem nefndin hef-
ur áður keypt í þessu húsi.
Margt fleira mætti um þetta mál
segja en hér verður látió staðar
numið.
Akureyri 11.1.1994,
Hákon Hákonarson,
Sævar Frímannson,
Jóna Steinbergsdóttir,
Brynjar Skaptason,
Snælaugur Stefánsson,
Gísli K. Lórenzson.
Höfundar eru allir í stjórn Húsnæóisnefndar
Akureyrarbæjar.
Millifyrirsagnir eru blaósins.