Dagur - 01.08.1995, Blaðsíða 14

14 - DAGUR - Þriðjudagur 1. ágúst 1995
Sigurður Baldvinsson
II Fæddur 26. september 1915 - Dáinn 23. júlí 1995
Sigurður Baldvinsson var fædd-
ur á Hálsi í Öxnadal 26. septem-
ber 1915 og dáinn á FSA 23. júlí
s.I. Foreldrar hans voru hjónin
Guðbjörg Helga Sveinsdóttir f.
9. september 1884 á Neðri
Rauðalæk d. 21. október 1924
og Baldvin Sigurðsson f. 5. ágúst
1872 að Myrká d. í ágúst 1940.
Þau bjuggu á ýmsum bæjum í
Öxnadal, en lengst á Hálsi, síð-
ast bjuggu þau á Höfða við Ak-
ureyri. Þau eignuðust 10 börn.
Þau voru: 1. Guðbjörg Soffía f.
3. maí 1909 d. 4. ágúst sama ár.
2. Þórey f. 2. desember 1910 d.
31. júlí 1924. 3. Ingólfur bóndi
og verkamaður á Naustum f. 21.
janúar 1912. 4. Sigurður f. 30.
mars 1913 d. 1. desember 1915.
5. Björn Sveinn f. 26. júní 1914
bóndi á Naustum. 6. Sigurður f.
26. september 1915 d. 23. júlí
1995. 7. Sveinbjörg Guðný Sig-
urbjörg f. 6. desember 1916 hús-
freyja á Akureyri. 8. Þórdís
Jónína f. 7. ágúst 1918 húsfreyja
á Akranesi. 9. Wrhallur f. 20.
mars 1920 d. sama ár. 10. Þór-
Iaug Guðbjörg f. 3. nóvember
1922 húsfreyja á Akureyri.
Sigurður kvæntist eftirlifandi
eiginkonu sinni Ragnheiði Páls-
dóttur 1952. Foreldrar hennar
voru María Stefánsdóttir frá
Möðrudal og Páll Vigfússon frá
Jökuldal, er bjuggu í Víðidal,
Grund á Jökuldal og á Aðalbóli.
Börn Sigurðar og Ragnheiðar
eru: 1. Baldvin Halldór f. 26.
maí 1953 matreiðslumaður á
Akureyri, kvæntur Þórhildi
Ingu Ingimundardóttur og eiga
þau eitt barn. 2. Hrafn f. 8. des-
ember 1958 afgreiðslumaður í
Reykjavík, fráskilinn og á tvö
börn. 3. Helga María fædd 8.
desember 1961 húsfreyja á Ak-
ureyri, fráskilin og á þrjú börn.
Sambýlismaður hennar er Arni
Páll Halldórsson.
Aður átti Ragnheiður einn
son, Pál bifvélavirkja og bif-
reiðastjóra á Akureyri. Hann er
kvæntur Þórunni Pálsdóttur og
eiga þau tvö börn.
Sigurður stundaði ýmis störf
á Akureyri, en lengst verslunar-
og skrifstofustörf.
Útför hans er gerð frá Akur-
eyrarkirkju í dag, þriðjudaginn
1. ágúst, kl. 13.30.
Æskuminningar eru flestum
dýrmætar og helgar. Og þegar ein-
hver æskufélaga hverfur úr hópn-
um, koma minningamar skýrar
fram í hugann. Svo er nú, þegar
frændi minn Sigurður Baldvinsson
er allur.
Vió vorum systkinasynir. Hann
fluttist í Naust ungur að aldri er
móðir hans lést. Hann ólst upp hjá
föðursystkinum mínum. Við lék-
um okkur saman og urðum að
mörgu lcyti samrýmdir. Eitt áttum
við sérstaklega sameiginlegt. Það
var ánægjan aó umgangast sauð-
féð. Það var unun okkar og ævin-
týri. Þá koma mér í huga vísur úr
kvæðinu Fjárhúsilmur eftir Guð-
mund Inga Kristjánsson, sem mér
finnst eiga vcl við hér.
„Fjárhús held ég hœfði mér.
Hér eru bestu sporin.
Undarlega um migfer
angan þeirra á vorin.
Fylltur em eg fjárhúsþrám,
fótum held ei kyrrum.
Heitan liggur ilm afám
opnum fram úr dyrum. “
Endalaust gátum við rætt um
kindurnar. Við þekktum allar æm-
ar með nöfnum á heimilunum á
Naustum.
A sumrin þegar unglingar fóm
eitthvert til að skemmta sér um
helgar var skemmtun okkar nafn-
anna að ganga upp á fjall, stund-
um upp á Súlumýrar og vita hvað
við sæjum af kindum sem við
þekktum. Margt bar fyrir auga
enda fegurðin mikil, en að skoða
kindurnar var mesta ánægjan.
Þetta var gert oft á sumri ár eftir
ár.
Svo kom að hausti, göngur og
réttir hófust - það var skemmtileg-
ur tími og unaðslegar eru minn-
ingamar er við riðum milli rétt-
anna í nágrenninu og rákum safn-
ið heim. Oft fómm við fleiri en
tveir, en Sigurður Baldvinsson var
ætíð sjálfsagður foringi í þessum
ferðum. Hann fór sjálfur í göngur
á Bleiksmýrardal. Það fór ég síð-
ar, þó aldrei eins langar göngur og
hann. En fara á Reykjarétt í
Fnjóskadal var ævintýri er ekki
gleymist. Ekki má gleyma er rekið
var á vorin austur á Bleiksmýrar-
dal. Það var fagurt að líta yfir
Eyjafjörð þegar komið var upp á
Bíldsárskarð og ekki síöur þegar
hinn skógi vaxni Fnjóskadalur
blasti við. Við vorum oft margir í
för, en alltaf fannst mér Sigurður
frændi minn bera þar af þó aðrir
væru duglegir og ágætir.
Sigurður var afburða mark-
glöggur og má segja að hann hafi
kunnað markaskrár nærliggjandi
sveita utanað. Þar sem hann var
mættur þurfti lítt að huga í marka-
skrár, nóg var að leita til hans. Eg
var mjög stoltur af frænda mínum
þá sem oftar. Æskan leið, margt
brcyttist en ástin á kindunum
dofnaði lítt hjá okkur frændum.
Síðar taka skólaárin við, Sig-
urður var við nám í Gagnfræða-
skóla Akureyrar einn vetur, en
haustið 1933 settist hann í 2. bekk
Menntaskólans á Akureyri og lauk
þaðan gagnfræðaprófi 1935. Hann
var í 4. bekk stærðfræðideildar
næsta vetur, en hætti síðan námi.
Búskapur beið hans á Naustum,
en síðan komu önnur störf, svo
sem hjá Sauðfjárveikivömum. Þar
vann hann lengi, bæói hér í Eyja-
firði, Húnavatnssýslum, Borgar-
firði og víðar. Síðast starfaði hann
við verslunar- og skrifstofustörf
hér á Akureyri, eða allt til hann
hætti vegna aldurs. Allt gerði
hann af alúó og samviskusemi.
Þetta var fyrir tíma tölvunnar, þá
var meira handskrifað en Sigurður
hafði fasta og skýra rithönd og
kom það sér vel á þeim tíma.
Þannig leið ævin, hann sem
hefði átt að vera bóndi á góðri
sauðjörð varð góður skrifstofu-
maður. Þannig gerist oft í lífi
manna. Hann stóð sig vel í því
sem hann gerði að lífsstarfi. Ég
hefði betur hugsað mér hann sem
bónda með stórt fjárbú á góðri
jörð, sjá hann annast fé sitt, smala
því, hýsa það og fóðra.
í æsku sátum við oft á garða-
bandinu og horfðum á æmar éta
töðuna. Það voru unaðsstundir.
Við ræddum um framtíðina sem
Fædd 1. apríl 1900 - Dáin 23.
Lovísa var fædd á Barði í Fljót-
um, foreldrar hennar voru Þor-
lákur Þorláksson bóndi og skip-
stjóri frá Lambanes-Reykjum í
Fljótum. Móðir Margrét Hall-
dóra Grímsdóttir frá Minni-
Reykjum í Fljótum. Lovísa gift-
ist Páli Jónssyni 19 ára gömlum,
ættuðum úr Svarfaðardal. Þau
bjuggu lengst á ísafirði og
Reykjavík, utan örfá ár er þau
Ómar frá Prag
Föstudaginn 28. júlí efndu píanó-
leikarinn Urania Menelau og
fiðluleikarinn Hjörleifur Valsson
til tónleika á Sal Tónlistarskólans
á Akureyri. Bæði eru nemendur
við Konservatoríið í Prag í Tékk-
landi.
Efnisskrá tónleika þeirra Ur-
aniu Menelau og Hjörleifs Vals-
sonar hófst á Sónötu fyrir fiðlu og
píanó í B-dúr k. 378 eftir Wolf-
gang Amadeus Mozart. Þetta
verk, sem skiptist í þrjá hluta, Al-
legro moderato, Andantino sos-
tenuto e cantabile og Rondeau Al-
legro, fórst listamönnunum vel úr
hendi hvað hraða og túlkun snerti.
Urania Menelau sýndi þegar, hve
fær hún er á hljóðfæri sitt, og hið
sama sýndi Hjörleifur Valsson
hvaó snerti fimi með boga og
fingur vinstri handar á hálsi hljóð-
færisins. Hins vegar lýtti það
mjög flutning verksins, hve títt
þaó var, að fiólan væri ekki í réttri
tónhæð og þá tíðast nokkru neðar.
Annað verkið á efnisskránni
var Z Domoviny (frá heimaland-
inu) eftir Bedrich Smetana. Kafl-
amir bera yfirskriftimar Modcrato
og Andantino Moderato presto.
Hér lagaðist mjög tónhæð fiðlunn-
ar og var verkið í heild fallega
fiutt. Veruleg tilfinning var í túlk-
TONLI5T
HAUKUR ÁGÚSTSSON
5KRIFAR
un fyrri kaflans og í honum um-
talsveróur hiti, bæði í píanói og
fiðlu. Seinni kaflinn, sem að hlut-
um til er mjög hraður, var leikinn
af öryggi og skemmtilegum ákafa,
sem átti vel við tónamál höfundar-
ins.
Þriója verkið á efnisskrá tón-
leikanna, Sónata fyrir fiðlu og pí-
anó eftir Leo Janácek, gerir mjög
miklar kröfur til píanóleikarans.
Urania Menelau reyndist vandan-
um vaxin í hvívetna og lék af yfir-
buróa öryggi og með næmri tján-
ingu. Hjörleifur átti ekki síóur
glæsileik víóa í þessu verki. Þaö
skiptist í fjóra kafla, sem bera
heitin Con moto, Ballda, Alle-
gretto og Adagio. Kaflamir bera
hver sinn svip og eru fagurlega út-
færóir af tónskáldsins hálfu. Mikil
nákvæmni í samleik er mikilvæg
til þess að verkið njóti sín og brást
hún hvergi. Eftirtektarvert var til
dæmis hve fallega samtaka hljóð-
færaleikaramir vom í lokakaflan-
um, sem er sérlega skemmtilegur.
Píanóleikur Uraniu Menelau var
mjög glæsilegur í þriðja kaflanum,
þar sem hún fór á kostum.
Lokaverkið á tónleikum þeirra
Hjörleifs Valssonar og Uraniu
Menelau var Sónata fyrir fiðlu og
píanó nr. 1 í A-dúr op. 13 eftir
Gabriel Fauré. Þetta er mikið verk
og glæsilegt og reynir mjög á
bæði píanóleikarann og fiðluleik-
arann. Það skiptist í fjóra kafla,
Allegro molto, Andante, Allegro
vivo og Allegro quasi presto.
Leikur beggja var að flestu stór-
glæsilegur og hrífandi.
Tónleikagestir fögnuðu leik
listamannanna tveggja með áköfu
lófataki og luku þeir tónleikunum
með þrem aukalögum, sem fórust
þeim vel úr hendi. Bæði Hjörleif-
ur Valsson og Urania Menelau eru
enn ung að ámm og ekki fullmót-
uð sem tónlistarmenn. Hins vegar
er ljóst af frammistöðu þeirra, að
þau ættu að eiga sér glæsilega
framtíð í vændum á tónlistarsvið-
inu.
bjuggu í Ólafsfirði. Eftirlifandi
sonur hennar er Svavar Berg
Pálsson, kortagerðarmaður, bú-
settur í Reykjavík.
Þegar ég var þriggja ára haustið
1914 var mér komið í fóstur til
móðurforeldra minna sem þá áttu
heima í Mósgerði. Foreldrar mínir
voru að fara í nám til Reykjavíkur,
ég var hjá þeim þennan vetur og
mikið næsta sumar. Lovísa var þá
14 ára. Það lenti mikið á henni aó
passa mig, þar sem amma var
langdvölum í burtu við ljósmóður-
störf, allt frá þessum tíma höfum
við Lovísa litið á okkur sem litlu
og stóru systur, en ekki frænkur.
Næst var ég hjá Lovísu á Isa-
firöi í 7 mánuði frá júlí 1922. Þá
voru afi og amma hjá henni og
Magnea systir hennar, sem ég
kallaði nöfnu, bjó á neðri hæðinni.
Með þessum heimilum var ákaf-
lega mikil eining og kærleikur
eins og með þeim systrum öllum,
ég hef aldrei þekkt eins mikinn
systrakærleik og milli þeirra.
Haustið 1929 fór ég suður á
Laugarvatnsskóla. Ég kom við á
ísafirði og stoppaði þar milli
ferða. Ég var vel útbúin með föt
en Lovísa og amma vildu bæta
við. Lovísa saumaði fallegan
hlaut að vera þessu Iík, bentum
svo á þessa eða hina ána, töluðum
um persónuleika þeirra því ólíkar
voru þær, þetta voru sjálfstæðir
einstaklingar. Spjölluðum um bú-
skapinn eins og við vildum hafa
hann.
En við vissum lítt hvað fram-
undan var, árin lióu og samfundir
okkar urðu strjálli. Ég fluttist burt
úr bænum, hann bjó hér og stofn-
aði heimili. Hann kvæntist Ragn-
heiði Pálsdóttur úr Jökuldal, hún
bjó honum ágætt heimili, þau
eignuðust þrjú böm. Baldvin Hall-
dór, matreiðslumann á Akureyri,
Hrafn, afgreiðslumann í Reykja-
vík, og Helgu Maríu, húsfreyju á
Akureyri. Ragnheiður átti son áð-
ur en hún giftist, Pál bifvélavirkja
á Akureyri og gekk Sigurður hon-
um í föðurstaó og var alltaf mjög
kært með þeim.
Heimilið var hamingjureitur
frænda míns, þar undi hann glaður
við sitt og var mjög heimakær. Þó
fannst mér á stundum að hann
teldi sig hafa farið á mis við eitt-
hvað. Var það ekki umsýslan meö
kindur? Þar var hugur hans og
langan.
Eftir erfið veikindi hefur hann
kvatt okkur og öðlast hvíld. í trú á
annað líf og æðra eignast hann
það sem best hæfir. Kannske
„hann kemur árdegis út á hlað, í
cyrum jarmur lætur.“
Ég þakka frænda mínum öll
kynnin allt frá bemsku okkar, bið
Guð að blessa sál hans.
Við Aðalbjörg sendum Ragn-
heiði, bömum þeirra og ástvinum
innilegar samúðarkveðjur.
Sigurður Guðmundsson
frá Grenjaðarstað.
júlí 1995
morgunslopp handa mér og fleira.
Þá var tekin mynd af okkur öllum,
systrunum, ömmu og mér, hana er
ómetanlegt að eiga.
Haustið 1948 veiktist Emil
maóurinn minn mikið og var
sendur á Landsspítalann í bakað-
gerð hjá dr. Snorra Hallgrímssyni,
ég komst ekki með honum, en fór
seinna. Páll og Lovísa tóku á móti
honum og sáu alveg um hann. Ég
á bréf bæði frá Lovísu og Páli þar
sem þau segja frá öllu sem gerðist.
Páll var ekki síður hjálpsamur,
þau voru samtaka í öllu. Aðgeró-
imar urðu fjórar á þrem árum, en
unnió á milli. Vió vorum alltaf hjá
Lovísu og Páli í sambandi við
þær. Stundum lengi, það voru ekki
bara við sem nutum hjálpsemi
þeirra, heldur margt venslafólk og
vinir.
Heimili Lovísu og Páls var
glæsilegt, alltaf sömu sígildu hús-
gögnin og góður andi, þar leið öll-
um vel sem komu til þeirra. Þá var
Lovísa ekki síður glæsileg, alltaf
vel snyrt og klædd, bar sig eins og
drottning. Hún hafói gaman af að
gleðjast með glöðum svo sem í til-
efni afmæla, giftinga eða stúdents-
prófs, þar mætti hún alltaf fram á
síðasta ár og er mér sagt aó þar
hafi hún borið af öðrum.
Við höfum alltaf haldið sam-
bandinu við með bréfaskriftum,
þó höfum við notað símann meira
síðustu árin, en skrifað um jól og
afmæli. Við töluðum saman í síma
rétt áður en hún meiddist, í síóasta
skiptið.
I sumar sagði hún mér að hún
væri farin að hlakka til að fara,
þar sem allur hópurinn tæki á móti
sér. Hún varð fyrir miklum ást-
vinamissi, en var svo einlæg trú-
kona aó hún efaðist ekki um að
hitta þá aftur í öðru lífi.
Nú verður ekki hringt oftar í
Lovísu mína, ég vil færa henni
þakkir fyrir allt sem hún hefur
gert fyrir mig og mína á langri
ævi, en minningin lifir.
Magna Sæmundsdóttir.