Dagur - 27.01.1996, Qupperneq 8

8 - DAGUR - Laugardagur 27. janúar 1996
Á hvcrjum morgni geta þeir sem vilja farið í leikfími.
Myndir: AI Sveinn Sigurðsson (t.h.) og Garðar Jóhannesson eru ánægðir með matinn á
Dalbæ.
í heimsókn á Dalbæ
- Dvalarheimili aldraðra á Dalvík
Stefnan í öldrunarmálum á ís-
landi hefur verið sú að gera
fólki kleift að vera heima eins
lengi og unnt er. Dvalarheimili
aldraðra gegna þó enn mikil-
vægu hlutverki fyrir eldra fólk
sem treystir sér ekki að vera
heima. Stundum heyrist sú
skoðun að dvalarheimili af
þessu tagi séu ekkert annað en
geymslustaðir fyrir gamalt fólk
sem sé ekki pláss fyrir lengur í
þjóðfélaginu. Starfsfólk og vist-
menn á Dalbæ, sem er dvalar-
heimili aldraðra á Dalvík,
myndu þó tæpast taka undir þá
skoðun. Þrátt fyrir að árin séu
orðin mörg hjá íbúunum var
heilmikið líf í tuskunum þegar
blaðamaður leit við í heimsókn
fyrir skömmu og ekki annað að
sjá en flestir hefðu nóg fyrir
stafni.
Dvalarheimilið Dalbær var
byggt af Dalvíkurbæ og Svarfað-
ardalshreppi og var heimilið tekið
í notkun árið 1979. Fyrir nokkrum
árum kom Árskógshreppur inn
sem eignaraðili en heimilið er rek-
ið með daggjöldum frá ríkinu. í
fyrstu var heimilið eingöngu rekið
sem dvalarheimili en síðar kom í
ljós að þeir sem voru mikið las-
Guðbjörg Vignisdóttir, forstöðumaður á Dalbæ.
burða þurftu á annars konar þjón-
ustu að halda og því var heimilinu
skipt upp í dvalarheimilisdeild og
hjúkrunardeild. Vistmenn á Dalbæ
eru nú 44, þar af eru 20 á hjúkrun-
ardeild og 24 á dvalarheimilis-
deild.
Auk þess að veita vistmönnum
þjónustu er rekin dagvist á heimil-
inu og getur gamalt fólk sem býr
heima sótt ýmsa þjónustu á Dal-
bæ. Fólk getur komið þangað og
fengið sér að borða, tekið þátt í
tómstundastarfi, farið í fótsnyrt-
ingu og fleira. Boðið er upp á
skipulagt félagsstarf alla virka
daga og er dagskráin yfirleitt vel
sótt. Auk vistmanna á Dalbæ
koma að meðaltali milli 10 og 15
manns í dagvistina og stundum er
fjöldinn enn meiri.
Heimili fólksins
Guðbjörg Vignisdóttir er for-
stöðumaður á Dalbæ. Hún segir
að starfsfólk á Dalbæ sé meðvitað
um að þetta sé heimili fólksins og
vinni með það markmið í huga að
gera allt sem heimilislegast. „Þó
er ekki hægt að neita því að þetta
er stofnun en við reynum að láta
stofnanaþáttinn ekki verða yfir-
gnæfandi," segir Guðbjörg. Ann-
að mikilvægt aðriði sem hún segir
að lögð sé áhersla á er að virkja
fólk til sjálfshjálpar. „Það verður
þó erfiðara því meira lasburða
sem fólk er orðið. Sú stefna í öldr-
unarmálum að fólki sé gert kleift
að vera heima lengur með aðstoð
eins og heimilishjálp, heimahjúkr-
un og dagvist, gerir það að verk-
um að fólk er orðið meira las-
burða en áður þegar það kemur
inn á stofnun og því náum við
þessari sjálfshjálp ekki eins vel
upp.“
A Dalbæ er starfsfólk á vakt
allan sólarhringinn alla daga árs-
ins og þar vinna tæplega 50
manns í 27 stöðum. „Þetta er með
stærri vinnustöðum í byggðarlag-
inu,“ segir Guðbjörg.
Um meðalaldur vistmanna seg-
ir Guðbjörg að hann sé misjafn og
þurfi ekki meira til en að einn
aldraður vistmaður deyi og yngri
vistmaður komi inn í staðinn til að
meðalaldur lækki. „Það er heldur
ekkert samhengi milli aldurs og
hverjir eru á hjúkrunardeild," seg-
ir hún og nefnir að elsti íbúinn um
þessar mundir sé t.d. á dvalar-
heimlisdeild en ekki á hjúkrunar-
deild. AI
Man ekkí eftir að mér hafí leiðst
Júlíus Júlíusson er umsjónar- lagsstarfið á staðnum fellur blaðamann bar að garði var
maður dagvistar á Dalbæ en fé- undir dagvistina. Daginn sem Júlíus önnum kafinn við að und-
irbúa nýjung í félagsstarfinu,
svokallaðan veðurklúbb.
„Við ætlum að velta okkur upp
úr veðrinu, ræða málin, skoða
veðurspákort og fleira í þeim
dúr,“ segir Júlíus, en klúbburinn
er ekki síst hugsaður fyrir karla
sem hafa minni áhuga á þeim
föndurnámskeiðum sem boðið er
upp á. Júlíus segir að erfiðara
virðist að skipuleggja tómstundar-
starf sem henti körlum og þetta sé
tilraun til að koma til móts við þá
karla sem hingað til hafa ekki
fundið neitt við sitt hæfi í félags-
starfinu.
Júlíus er eini starfsmaður dag-
vistar og sér því um akstur og ým-
iskonar umhirðu sem tengist því
fólki sem sækir dagvistina auk
þess sem hann skipuleggur tóm-
stundadagskrá fyrir fbúa á Dalbæ
og þá sem koma á dagvistina.
Hann segir einhverja skipulagða
dagskrá vera alla virka daga. Á
mánudögum sé t.d. alltaf bingó,
einn dag í viku sé spiladagur og
þriðjudaga og föstudaga sé föndur
◄ Júlíus Júlíusson ásamt Gunnari
Júlíussyni, vistmanni á Dalbæ.
en áætlað sé að veðurklúbburinn
hittist á sama tíma og föndrið sé á
dagskrá. Vinsælasta dagskráin sé
hinsvegar samverustund á
hverjum fimmtudegi. „Þá er lesin
framhaldssaga, litið í blöðin og
málin rædd. Eins erum við oft
með vísu dagsins, brandara dags-
ins, spumingakeppni og annað,“
segir Júlíus.
Gamalt fólk ekki öðruvísi
en aðrir
Júlíus hefur unnið á Dalbæ í átta
ár og segir starfið mjög gefandi.
„Hver einasti dagur er skemmti-
legur og spennandi og ég man
ekki eftir að mér hafi leiðst,“ segir
hann. Hann leggur áherslu á að
gamalt fólk eigi að umgangast
eins eðlilega og unnt sé. Margir
fari að tala öðruvísi þegar þeir
hitti gamalt fólk, sumir séu t.d.
eins og þeir séu að tala við böm
og það þyki honum fáránlegt.
Gamalt fólk sé ekki öðruvísi en
aðrir og því sé engin ástæða til
setja sig í ákveðnar stellingar í
samskiptum við þá sem eldri eru.
AI