Dagblaðið Vísir - DV - 04.04.1995, Qupperneq 14
14
ÞRIÐJUDAGUR 4. APRÍL 1995
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JONSSON
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON
Auglýsingastjóri: PÁLL STEFÁNSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVÍK. SlMI (91)563 2700
FAX: Auglýsingar: (91 )563 2727 - aðrar deildir: (91 )563 2999
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Áskrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF.
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk.
Verð I lausasölu virka daga 150 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk.
Örlagavaldur lífskjara
Samkvæmt rannsókn Neytendasamtakanna er verö
landbúnaðarafurða mun lægra í Danmörku en hér á
landi. Þetta er í fullu samræmi við aðrar athuganir á liðn-
um árum og stingur í stúf við fullyrðingar hagsmuna-
gæzluráðherra landbúnaðarins að undanfómu.
Enn meiri munur kemur í ljós, þegar íslenzkt matar-
verð er borið saman við þróuð landbúnaðarríki, sem
standa utan Evrópusambandsins og Evrópska efnahags-
svæðisins og vemda ekki landbúnaðinn í jafnmiklum
mæh. Bandarískt verð er bara brot af hinu íslenzka.
Vegna nálægðar og samskipta hefur mótazt sú venja,
að bera íslenzkt búvöm- og matarverð saman við danskt.
Sá samanburður segir ekki alla söguna um, hvað inn-
flutt búvara mundi kosta hér á landi, því að vafalaust
yrði mikið flutt inn frá ódýrari landbúnaðarlöndum.
í rannsókn Neytendasamtakanna kemur líka fram,
hvað danskar afurðir mundu kosta hér á landi, ef þær
væm fluttar inn. Samkvæmt þeim tölum mundu þær
kosta frá fjórðungi og upp í helming af verði innlendra
afurða, ef þær væm ekki tollaðar sérstaklega.
Að svo miklu leyti sem erlendar búvörar eru toflaðar
við komuna til landsins, græðir ríkissjóður þá peninga
fyrir hönd skattgreiðenda, en afganginn græða neytend-
ur. Með fyrirhuguðum ofurtollum á innfluttan mat ætlar
ríkið að ná öHum gróðanum til sín og rúmlega það.
í rúmlega tvo áratugi hefur verið margsagt hér í blað-
inu, að það jafngflti lífskjarabyltingu í landinu að heim-
Ha tollfrjálsan innflutning búvöm og greiða innlendum
bændum fyrir að bregða búi í ósamkeppnishæfum grein-
um. Þessi kenning er í fuUu gfldi enn þann dag í dag.
Á þessum rúmlega tveimur áratugum hefur þjóðfélag-
ið fómað samtals um 400 miUjörðum króna á altari hins
hefðbundna landbúnaðar. Sú tala jafngildir tvöfaldri
hefldarskuld þjóðarinnar við útlönd. Hún jafngfldir flár-
lögum ríkisins í tvö ár. Hún er stjamfræðUeg.
Búvömstefna stjómvalda er ein sér nægileg skýring
á því, hvers vegna kaupmáttur tímakaups er miklu lægri
á íslandi en í nágrannalöndunum beggja vegna Atlants-
hafsins. Hún er um leið nægfleg skýring á því, hvers
vegna íslenzkt atvHmulíf er ekki samkeppnishæft.
Þrátt fyrir þetta hefur ekki verið póhtískur vflji til að
skera meinsemdina. Meirihluti kjósenda hefur stutt og
styður enn þá ófamaðarstefnu, sem fylgt hefur verið. í
könnunum hefur hún haft um 60% fylgi. Fólkið í landinu
ber því fúfla ábyrgð á afleiðingum stefnunnar.
Sama er að segja um stjómmálaflokkana. í reynd
styðja þeir allir helstefnu landbúnaðarráðuneytisins.
Sumir styðja hana ekki í orði, en hafa ævinlega reynzt
gera það á borði, þegar þeir hafa haft tækifæri tfl. Alþýðu-
flokkurinn er þar engan veginn undanskflinn.
Það sker í augu, að í kosningunum um helgina eiga
neytendur engan málsvara. Þeir em ekki taldir nógu
merkur þrýstihópur í samanburði við aðra hagsmuni í
þjóðfélaginu. Það segir aHt, sem segja þarf um möguleika
okkar á að ná vestrænum lífskjörum fyrir dagvinnu.
Neytendasamtökin hafa samt braggast töluvert á allra
síðustu árum. Þau hafa lagt niður fyrri bannhelgi á
málum landbúnaðarins og beita nú vaxandi þrýstingi
gegn helstefnunni. Rannsókn þeirra á verði danskra
landbúnaðarafurða er dæmi um þá stefhubreytingu.
Stóra máHð er þó, að fyrir kosningar er orðið ljóst, að
á næsta kjörtímabiH mun áfram verða brennt 20 mflljörð-
um króna á ári á altari hins hefðbundna landbúnaðar.
Jónas Kristjánsson
„Útflutningur fái forgang í efnahagslifinu með ákveðnum breytingum á skattakerfi, sjóðum og bankastofnun-
um,“ segir m.a. í grein Sigríðar.
Breytt atvinnustef na
Eitt versta og erfiðasta vandamál-
ið sem við blasir á íslandi í dag og
ný ríkisstjóm verður að takast á við
er atvinnuleysið sem hefur þrefald-
ast í tíð núverandi stjórnar. Hvem
hefði órað fyrir því þegar þessi
stjóm tók við að á aðeins fjórum
áram væri atvinnulífið oröið svo
veikburða aö hér gengju aö jafnaði
6 til 7 þúsund manns atvinnulaus
með allri þeirri niðurlægingu og
vonleysi sem slíku fylgir.
Vonlausar aðstæður
Þótt lífskjör almennra launþega
í þessu séu svo slæm að þjóðar-
skömm er að þá er þó skerfur at-
vinnuleysingjanna hálfu ömur-
legri. Oft er það svo að þeir sem
missa vinnuna hafa áður en að því
kom haft stopula atvinnu sem leið-
ir svo aftur til þess að þeir fá ekki
fullar atvinnuleysisbætur. Ég
þekki mörg dæmi þess að fólk í
shkri stöðu býr við mjög þröngan
kost og þótt það veiti sér ekki ann-
að en brýnustu nauðsynjar og tæp-
lega það þá hrannast upp skuldir.
Aðstæður fólks sem þannig er
ástatt um verða vonlausari með
hveijum degi.
í ljósi þess að fjölmargir launþeg-
ar eru ekki matvinnungar þrátt
fyrir fullan vinnudag er skýring
forsætisráðherra á því að þriðjung-
ur húsbréfa var í vanskilum sú að
umræður á Alþingi um skuldasöfn-
un heimilanna hefðu orðið fólki
hvatning til þess að hætta að
standa í skilum. Það er stundum
eins og talsmenn Sjálfstæðisflokks-
ins tilheyri einhverju allt öðm
samfélagi heldur en við hin.
Útflutningsleiðin
Alþýðubandalagið hefur sett
KjáUarinn
Sigríður Jóhannesdóttir
kennari, skipar annað sæti
á lista Alþýðubandalagsins
og óháðra á Reykjanesi
fram rökstudda og ítarlega stefnu
um það hvernig uppræta má at-
vinnuleysið og snúa vöm í sókn í
lífskjarabaráttunni á íslandi.
Þessi stefna hefur hlotið nafnið
Útflutningsleiðin því samkvæmt
henni er gert ráð fyrir því að út-
flutningur fái forgang í efnahagslíf-
inu með ákveðnum breytingum á
skattakerfi, sjóðum og bankastofn-
unum. Þar em á ferðinni hundruð
nýrra hugmynda um breytingar á
efnahagslífi og atvinnuþróun en
meö þeim er stefnan sett á fögurra
prósenta hagvöxt. Útflutningsleið
Alþýöubandalagsins myndi skila
þjóöarbúinu, samkvæmt útreikn-
ingi Seðlabanka og Þjóðhagsstofn-
unar, ríflega 76 milljörðum króna
á næstu fjórum árum. Slíkur vöxt-
ur þjóðartekna hefði í för með sér
minnkandi halla ríkissjóös og at-
vinnuleysi hyrfi.
Til þess að geta framfylgt þessari
stefnu þarf Alþýðubandalagið að fá
gott kjörfylgi í komandi kosning-
um. Kosningarnar munu snúast
um atvinnu fyrir alla og vöxt þjóð-
artekna. Einungis breytt atvinnu-
stefna getur bjargað þjóðinni frá
stöðnun síðustu ára og einungis
öflugt fylgi Alþýðubandalagsins
megnar að skapa hér vinstra vor
eftir þann afturhaldsvetur sem hér
hefur ríkt undanfarin fjögur ár.
Sigríður Jóhannesdóttir
„Utflutningsleið Alþýðubandalagsins
myndi skila þjóðarbúinu, samkvæmt
útreikningi Seðlabanka og Þjóðhags-
stofnunar, ríflega 76 milljörðum króna
á næstu fjórum árum. Slíkur vöxtur
þjóðartekna hefði í för með sér minnk-
andi halla ríkissjóðs og atvinnuleysi
hyrfi.“
Skoðanir aimarra
Eigin viðskiptahindranir
„Eftir afnám gjalds á innfluttan bjór verður enn á
ferðinni mismunun erlendum framleiðendum í hag.
Þetta eiga starfsmenn ESA (og margir fleiri) erfitt
með aö skilja enda almennt ekki gert ráð fyrir að
stjórnvöld mismuni eigin framleiðendum í óhag.
Þetta einkennilega bjórmál er því miður ekkert eins-
dæmi í samskiptum stjómvalda og atvinnulífsins.
... Iðnaðarráðherra hefur sagt að íslendingar séu
eina þjóðin sem beitir sjálfa sig viðskiptahindrunum.
Hann hefur því miður rétt fyrir sér.“
Sveinn Hannesson í ritstjórnargr.
3. tbl. Islensks iðnaðar.
Sama stjórn áfram
„Mað sama hætti og samstarf Sjálfstæðisflokks og
Alþýðuflokks reyndist farsælt fyrir þjóðina á ámn-
um 1959 til 1971 hefur það einnig skilaða miklum
árangri á því kjörtímabili, sem nú er að ljúka. Þess-
ir tveir flokkar hafa lokið sumum verkefnum og em
komnir vel á veg með önnur. Em betri kostir í boði
í þeim kosningum, sem fram fara eftir viku?“
Úr Reykjavíkurbréfi Mbl. 2. april.
Kysst á lífeyrisvöndinn
„Mismununin og ómerkilegheitin í lífeyrissjóða-
kerfunum gengur því aðeins að þeir, sem best era
settir, vilja óbreytt ástand og komast upp með þaö
vegna hnku og ókunnugleika þeirra, sem verst eru
hiunnfamir. Það er til að mynda ekki andskotalaust
að það láglauna- og meöaltekjufólk, sem búið er að
greiða 10 af hundraði tekna sinna í eftirlaunasjóði,
skuli bera það sama úr býtum og þeir, sem verða
að láta tekjutrygginguna duga. Fyrir hvað er verið
að láta þennan stóra hóp borga tíund aha ævina?“
Oddur Ólafsson í Timanum 1. aprfl.